Оқу пәнінің сипаттамасы 1 Пәннің мақсаты

Т

пик

,  Т

ж/п

,  Т

түн

  –  тәуліктік  жүктеме  графигінің  пик  жартылай  пик  және  түнгі 

құлдырау бөліктеріне сәйкесті электр энергиясының тарифі, теңге/ кВт



сағ; 

W

тұт

 – тұтынушыларға таза (тұтынылған) жіберілген электр энергиясының сомасы. 

Түнгі  зонасындағы  құлдырау  тарифінің  шамасы  бүкіл  технологиялық  үрдістерге 

(энергияны  өндірушіден  тұтынушыға  дейін)  түнгі  құлдырау  кезінде  электр  энергиясын 

өндіруге,  тасымалдауға  және  таратуға  кететін  шартты-айнымалы  шығындарды  жаба 

алатындай етіп бекітіледі 

  

Т

түн

 = ∑Z

ш/т

 

түн

 / W

түн

 (теңге/ кВт



сағ)   

 

 

(9) 

мұндағы  ∑Z

ш/т

 

түн

  -  тәуліктік  жүктеме  графигінің    құлдырау  бөліктеріне  сәйкесті 

шартты-айнымалы шығындар. 

Электр  энергиясының  тәуліктік  жүктеме  графигінің  жартылай  пик  зонасы  тарифі 

сол аймақтың бекітілген орташа тарифі 

 

Т

ж/п 

= Т

орта

 , теңге/ кВт



сағ. 

 

 

 

(10) 

Пиктік зона тарифінің мәні төмендегідей кейіптемеден табылады 

Т

пик 

=Т

орта 

*W

тұт 

–Т

ж/п 

*W

ж/п 

–Т

түн 

*W

түн 

)/W

тұт

, теңге/ кВт



сағ 

 

(11) 

мұндағы  W

пик

,  W

ж/п

,  W

түн

  –  тұтынушылардың  тәуліктік  жүктеме  графигінің  пик, 

жартылай  пик  және  түнгі  құлдырау  бөліктеріне  сәйкесті  болжанған,  сатып  алынатын 

электр энергиясының көлемі.  

Қазақстанның  отын–энергетика  кешеніндегі  табиғи  монополиялардың  өнімге 

деген  бағасы  мен  тарифін  мемлекеттік  реттеу  электр  энергетикасын  дамытуда  және 

көтерме,  бөлшек  саудаларда  бәсекелестікті  арттыруда  маңызды  рөл  атқарады.  Бағаны 

мемлекеттік  реттеу  тұтынушылар  мен  қызмет  көрсетушілер  мүдделерінің  балансын 

сақтау мақсатынан шығады.  

Электр  энергиясының  жеке  (бөлшек  сауда)  нарықтағы  баға  құрылымын    реттеу 

(ауыл  шаруашылығы,  халқы    және    аз  қуатты  тұтынушылар  үшін)  аймақтық  табиғи 

монополияны реттеу бөлімдерімен жүзеге асуы керек. 

Мысалы Қазақстандағы электр желілері кәсіпорынындағы орта тарифі, яғни электр 

энергиясын тасымалдау қызметінің тарифін төмендегідей беруге болады 

 

Т

орта

 =(Z

желі

 +П)/ W

э

  

 

 

 

(12) 

 

мұндағы Т

орта 

– кәсіпорынның орташаланған тарифі; 

Z

желі

 – компанияны ұстап тұруға кеткен шығындар; 

W

э 

– компанияның желілерінен өткізілген электр энергиясының көлемі;  

П- реттеуші органмен бекітілген пайда (абсолюттік мәнде).  

Реттеуші  орган  пайданы  негізінен  рентабельділік  нормасы  түрінде  немесе 

абсолютті мәнде берілуі мүмкін.   

 

жүктеу 1 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: