Оңтүстік Қазақстан мемлекеттік фармацевтика академиясы Фармакогнозия және химия кафедрасы

Мамандығы: 051103 - Фармация

Пәні: Аналитикалық химия
Курсы: 2

Өзіндік жұмыстарға арналған әдістемелік нұсқаулар

Шымкент - 2014ж

Әдістемелік нұсқаулар кафедра мәжілісінде талқыланды
Хаттама № ___ «___» ______ 2014ж.
Кафедра меңгерушісі, х.ғ.д., проф. ________ Патсаев Ә..Қ.

І Кредит

№ 1 тақырып

1. Химиялық талдауға жалпы сипаттама.

2. Химиялық талдаудың жіктелуі.

3. Химиялық талдаудың қолданбалы түрлері.

4. Фармацевтикалық талдау оның мақсаты.

4. Орындау түрі: реферат, презентация, тесттерді құрастыру.

5. Орындау критерилері :

1. 10 беттен артық қолмен жазылған үлгісі

2. Кем дегенде 3 қосымша пайдаланылған әдебиет

3. Интернетті пайдалану

4. Барлық сұрақтар мен есептердің жауаптары берілуі тиіс

5. Презентация жасауға слайдтар дайындау

1. Патсаев Ә.Қ., Шыназбекова Ш.С. Аналитикалық химия. Шымкент, 2007.

2. Құлажанов Қ.С. Аналитикалық химия. Алматы, Білім, 1994.

3. Өтелбаев Б.Т. Химия 3, Шымкент, 2000

4. Матакова Р.Н., Наурызбаев М.Қ. Аналитикалық химияның теориялық негіздері. Алматы, Қазақ университеті, 2006.

Қосымша:

1.Пономарев В.Д. Аналитическая химия. ч. 1, 2. М., Высшая школа, 1982.

2.Основы аналитической химии. Практическое руководство. Под ред. Ю.А. Золотова. –М., Высшая школа, 2001.

3.Патсаев Ә.Қ., Шыназбекова Ш.С. Аналитикалық химия пәні бойынша студенттердің өзіндік жүмыстарына арналған оқу-әдістемелік қолданба, Шымкент, 2005.

1.Химиялық талдауға жататын әдістер:

А) түсті реакциялар

В) полярограмма түрлері

С) тамшылы реакциялар

Д) спектор сызықтары

Е) радиометриялық

2. Аналитикалық қасиеттерге жатады:

А) түсі

В) иісі

Д) ерігіштігі

Е) тұнба

3. Сапалық талдау дегеніміз не?

4. Аналитикалық эффект беретін химиялық реакцияларды атайды________

№ 2 тақырып

2. 
   Мақсаты: Әсерлесуші массалар заңы химия пәнінің негізгі заңдарының бірі болып табылады.
   

2. 
   Тапсырма :
   

2. Химиялық тепе – теңдік константасы нені сипаттайды?

3. Химиялық реакцияның кинетикасы, кинетикалық қисық, химиялық реакцияның жылдамдығы деген ұғымдарға анықтама беріңіз.

4. Химиялық реакцияның жылдамдығы және оның әртүрлі факторларға тәуелділігі.

5. Активтендіру энергиясына түсінік беріңіз. Аррениус теңдеуінің мағынасын түсіндіріңіз.

6. Қайтымды және қайтымсыз реакциялар дегеніміз не?

5. Орындау критерилері :

1. 10 беттен артық қолмен жазылған үлгісі

2. Кем дегенде 3 қосымша пайдаланылған әдебиет

3. Интернетті пайдалану

4. Барлық сұрақтар мен есептердің жауаптары берілуі тиіс

1. Патсаев Ә.Қ., Шыназбекова Ш.С. Аналитикалық химия. Шымкент, 2007.

2. Құлажанов Қ.С. Аналитикалық химия. Алматы, Білім, 1994.

3. Өтелбаев Б.Т. Химия 3 , Шымкент, 2000

4. Матакова Р.Н., Наурызбаев М.Қ. Аналитикалық химияның теориялық негіздері. Алматы, Қазақ университеті, 2006.

Қосымша:

1.Пономарев В.Д. Аналитическая химия. ч. 1, 2. М., Высшая школа, 1982.

2.Основы аналитической химии. Практическое руководство. Под ред. Ю.А. Золотова. –М., Высшая школа, 2001.

3.Патсаев Ә.Қ., Шыназбекова Ш.С. Аналитикалық химия пәні бойынша студенттердің өзіндік жүмыстарына арналған оқу-әдістемелік қолданба, Шымкент, 2005.

1. Әрекеттесуші заттар концентрациялары артқанда реакция жылдамдығы:

А) кемиді

В) артады

С) өзгермейді

2. Температураны 20⁰С-ға өсіргенде реакция жылдамдығы қанша есе артады ( = 2) ?

А) 2 В) 3 С) 4 Д) өспейді

3. Температураны 30⁰С-ға кеміткенде реакция жылдамдығы қанша есе өзгереді ( = 2) ?

А) 8 есе артады

В) 6 есе кемиді

С) 8 есе кемиді

Д) өзгермейді

4. 2Н₂ + О₂ = 2Н₂О реакциясы үшін әсерлесуші массалар заңының өрнегі:

А) V = K[Н₂]² [О₂]

В) V = K[Н₂О]²[Н₂] [О₂]

С) V = K[Н₂] [О₂]²

Д) V = [Н₂] [О₂]

5. Әсерлесуші заттар концентрациясы артқанда тепе-теңдік тұрақтысы:

А) артады

В) кемиді

С) өзгермейді

6. 2Fe + 3СІ₂ ------- 2FeСІ₃ реакциясы үшін реакция жылдамдығы былай жазылады:

А) V = К[Fe] [СІ₂]

В) V = К[Fe]

С) V = К[3СІ₂]

Д) V = [СІ₂]

Е) V = К[Fe]² [СІ₂]³
№ 3 тақырып

1. 
   Тақырыбы: Қышқылдар мен негіздердің қазіргі заманғы теориясы. Бренстед-Лоуридің протолитикалық теориясы, протолитикалық реакциялардың теңдеуін құрастыру.
   

1. Электролиттердің жіктелуі.

2. Судағы протолиттік тепе-теңдік.

3. Диссоциация константасы мен дәрежесі.

4. Қышқылдар мен негіздердің Аррениус және Льюис бойынша ілімі.

5. Қышқылдар мен негіздердің протолиттік ілімі.

1. 10 беттен артық қолмен жазылған үлгісі

2. Кем дегенде 3 қосымша пайдаланылған әдебиет

3. Интернетті пайдалану

4. Барлық сұрақтар мен есептердің жауаптары берілуі тиіс

6. Тапсыру мерзімі: ІІІ семестр, 3-4 апта.

7. Бағалауға қойылатын талаптар: баяндама жасау, презентация жасау, глоссарий құрастыру, СӨЖ бойынша бағалау.

8. Әдебиеттер:

1. Патсаев Ә.Қ., Шыназбекова Ш.С. Аналитикалық химия. Шымкент, 2007.

2. Құлажанов Қ.С. Аналитикалық химия. Алматы, Білім, 1994.

3. Өтелбаев Б.Т. Химия 3, Шымкент, 2000

4. Матакова Р.Н., Наурызбаев М.Қ. Аналитикалық химияның теориялық негіздері. Алматы, Қазақ университеті, 2006.

Қосымша:

1.Пономарев В.Д. Аналитическая химия. ч. 1, 2. М., Высшая школа, 1982.

2.Основы аналитической химии. Практическое руководство. Под ред. Ю.А. Золотова. –М., Высшая шк

ола, 2001.

3.Патсаев Ә.Қ., Шыназбекова Ш.С. Аналитикалық химия пәні бойынша студенттердің өзіндік жүмыстарына арналған оқу-әдістемелік қолданба, Шымкент, 2005.

9. Бақылау сұрақтары:

1. Диссоциациялану дәрежесі 4,2 % тең, 0,01н СН₃СООН ерітіндісінің рН және рОН есепте.

2. рН = 10,8 тең ерітіндідегі гидроксид-ионының концентрациясын есепте.

3. Оствальдтың сұйылту заңы, оның математикалық өрнегі:

В) К = αC/1-С;

Д) К = αC/1- α;

4. Судың иондық көбейткіші мәнін көрсетіңіз:

А) К_в = [Н⁺][ОН^-];

В) К_в = [Н⁺][ОН^-]/14;

С) К_в = 14/[Н⁺][ОН^-];

Д) К_в = рН/[Н⁺][ОН^-];

5. Гидроксильді топ көрсеткіші формуласы:

6. Диссоциация дәрежесі 1 %, 0,1н НСООН ерітіндісінің рН тең:

В) рН = 4; Д) рН = 12;

7. Бренстед-Лоури теориясы бойынша негіздерге жатады:

А) протон беруші С) электрон акцепторы

В) протон қабылдаушы Д) нейтрон доноры

8. Бренстед-Лоури теориясы бойынша қышқылдарға жатады:

А) протон беруші С) электрон акцепторы

В) протон акцепторы Д) нейтрон доноры

№ 4 тақырып

1. 
   Тақырыбы: Күшті және әлсіз қышқылдар мен негіздердің, буферлі ерітінділердің рН есептеу. Медицинадағы буферлі ерітінділердің маңызы.
   

1. Электролиттердің жіктелуі.

2. Судағы протолиттік тепе-теңдік.

3. Диссоциация константасы мен дәрежесі.

4. Қышқылдар мен негіздердің Аррениус және Льюис бойынша ілімі.

5. Қышқылдар мен негіздердің протолиттік ілімі.

1. 10 беттен артық қолмен жазылған үлгісі

2. Кем дегенде 3 қосымша пайдаланылған әдебиет

3. Интернетті пайдалану

4. Барлық сұрақтар мен есептердің жауаптары берілуі тиіс

6. Тапсыру мерзімі: ІІІ семестр, 4-5 апта.

7. Бағалауға қойылатын талаптар: реферат қорғау, презентация жасау, глоссарий бойынша бағалау.

8. Әдебиеттер:

1. Патсаев Ә.Қ., Шыназбекова Ш.С. Аналитикалық химия. Шымкент, 2007.

2. Құлажанов Қ.С. Аналитикалық химия. Алматы, Білім, 1994.

3. Өтелбаев Б.Т. Химия 3, Шымкент, 2000

4. Матакова Р.Н., Наурызбаев М.Қ. Аналитикалық химияның теориялық негіздері. Алматы, Қазақ университеті, 2006.

Қосымша:

1.Пономарев В.Д. Аналитическая химия. ч. 1, 2. М., Высшая школа, 1982.

2.Основы аналитической химии. Практическое руководство. Под ред. Ю.А. Золотова. –М., Высшая школа, 2001.

3.Патсаев Ә.Қ., Шыназбекова Ш.С. Аналитикалық химия пәні бойынша студенттердің өзіндік жүмыстарына арналған оқу-әдістемелік қолданба, Шымкент, 2005.

1. Концентрациясы 2 · 10⁴ моль/л сутек ионының рН есепте.

2. 0,1н СН₃СООН ерітіндісінің рН есепте.

3. [ОН^-] = 10^-6 моль/л концентрациялы ерітіндінің [Н⁺] және рН есепте.

4. 0,1 М калий ацетатының гидролиз константасын және рН анықта.

5. Буферлі жүйені көрсетіңіз:

А) NH₄ОН + СН₃СООН С) СН₃СООН + НСІ

В) NH₄ОН + NH₄СІ Д) NH₄ОН + Н₂SO₄

7. Қандай тұз гидролизденгенде фенолфталеин таңқурай түс береді:

А) Na₂CO₃ С) ZnSO₄ Е) CH₃COONH₄

7. Ацетатты буферлі жүйенің рН 4.75 ке тең болады мына қатыста:

А) 1:2 В) 1:3 С) 2:2 Д) 3:1

8. 0,01 М аммоний хлоридінің гидролиз дәрежесі мен константасы тең болады:

А) 0,56 · 10^-7; 2,4 · 10^-3; С) 0,56 · 10^-9; 2,4 · 10^-4;

В) 5,6 · 10^-10; 2,4 · 10^-4; Д) 0,56 · 10^-5; 2,4 · 10^-5;

№ 5 тақырып

1. Тақырыбы: Гидролиз. Әр түрлі типті гидролизденуші тұздардың рН есептеу. Дәрілік препараттарды алу мен сақтаудағы гидролиздің маңызы

2. Мақсаты: Тірі ағзаларда гидролитикалық үрдістер зат алмасуда, қанның қышқылдығын қалыпты деңгейде ұстап тұруда аса маңызды роль атқарады. Дәрілік заттардың қышқылдық-негіздік қасиеттеріне байланысты олардың еріген кездегі гидролизге түсуін міндетті түрде ескеру керек. Ауру адам қабылдауға бірнеше дәрі жазылып берілгенде, не оларды бірге сақтау кезінде осы құбылысты ескеру қажет.

3. Тапсырма :

1. Тұздар гидролизі. Оның себебі. Сольволиз.

2. Гидролиз химиялық тепе-теңдік ретінде және оның температураға, сұйылтуға, электролиттерді қосуға тәуелді ығысуы.

3. Гидролиз дәрежесі мен константасы

4. Гидролиздің биохимиялық процестердегі рөлі, оның фармациядағы маңызы

4. Тапсырманы орындау түрі: реферат, презентация, тест құрастыру.

5. Тапсырманы орындауға қойылатын талаптар :

1. 10 беттен артық қолмен жазылған үлгісі

2. Кем дегенде 3 қосымша пайдаланылған әдебиет

3. Интернетті пайдалану

4. Барлық сұрақтар мен есептердің жауаптары берілуі тиіс

6. Тапсыру мерзімі: ІІІ семестр, 5 -6 апта.

7. Бағалауға қойылатын талаптар: реферат қорғау, презентация жасау, тест құрастыру бойынша бағалау.

8. Әдебиеттер:

1. Патсаев Ә.Қ., Шыназбекова Ш.С. Аналитикалық химия. Шымкент, 2007.

2. Құлажанов Қ.С. Аналитикалық химия. Алматы, Білім, 1994.

3. Өтелбаев Б.Т. Химия 3, Шымкент, 2000

4. Матакова Р.Н., Наурызбаев М.Қ. Аналитикалық химияның теориялық негіздері. Алматы, Қазақ университеті, 2006.

Қосымша:

1.Пономарев В.Д. Аналитическая химия. ч. 1, 2. М., Высшая школа, 1982.

2.Основы аналитической химии. Практическое руководство. Под ред. Ю.А. Золотова - М., Высшая школа, 2001.

3.Патсаев Ә.Қ., Шыназбекова Ш.С. Аналитикалық химия пәні бойынша студенттердің өзіндік жүмыстарына арналған оқу-әдістемелік қолданба, Шымкент, 2005.

1. Әлсіз электролит түзілуіне алып келетін, тұз иондары мен судың әсерлесу үрдісін...........деп атайды

2. Толық гидролизге келесі екі тұздың сулы ерітінділері түседі:

А. натрий сульфаты мен калий сульфаты

В. мырыш хлориді мен барий нитриті

С. аммоний сульфаты мен нитраты

Д. калий карбонаты мен натрий сульфиты

Е. барий нитраты мен кальций хлориді

3. Тұздың сулы ерітіндісінде лакмус қызарады:

А. Na₂SO₄

B. Al(NO₃)₃

C. K₂SO₃

D. Zn(CH₃COO)₂

E. BaCl₂

4. Гидролиз дәрежесі тәуелді емес:

А. еріген зат концентрациясына

В. температураға

С. қысымға

Д. еріген зат табиғатына

Е. еріткіш табиғатына

5. Қысым жоғарылағанда гидролиз тепе-теңдігі қай қабатқа қарай ығысады:

А. оңға

С. ығыспайды

Д. жауабы жок

6. 0,01М аммоний хлоридінің ерітіндісінің гидролиз константасы мен дәрежесі (тәуелді) тең:

А. 0,5610^-7; 2,410^-3

В. 0,5610^-7; 2,410^-5

С.5,610^-10; 2,410^-1

Д. 5,610^-9; 2,410^-4

Е.5,610^-8; 1,210^-4

7. Температура төмендегенде гидролиз дәрежесі:

А. төмендейді

В. жоғарылайды

С. өзгермейді

8. Гидролиз константасы тәуелді емес:

А. еріген зат табиғатына

В. температураға

С. Концентрацияға

9. Бериллий сульфатының сулы ерітіндісінің рН-ы тең:

А. 7-ге

В. 7-ден көп

С. 7-ден аз

10. Әлсіз негіз бен әлсіз қышқылдан тұратын түздар ұшырайды:

А. жартылай гидролизге

В. толық гидролизге

С. гидролизге ұшырамайды

№6 тақырып

1. 
   Тақырыбы: Катиондардың қышқылдық-негіздік, сульфидтік және аммиакты-фосфатты жіктеулері
   

Аммиакты-фосфатты жіктеу бойынша катиондар бес топқа бөлінеді.

Жіктеу катиондардың фосфаттармен әрекеттесуіне негізделген.

3. Тапсырмалар:

1. Катиондардың сульфидті жіктеуін қалай түсінесіз ?

2. Катиондар сульфидтік жіктеу бойынша қанша топқа бөлінеді ?

3. Сульфидтік жіктеу бойынша бірінші топқа қандай катиондар жатады ?

4. Сульфидтік жіктеу бойынша ІІ топқа жататын катиондар.

5. Сульфидтік жіктеу бойынша ІІІ топқа қандай катиондар жатады ?

6. Аммиакты-фосфатты жіктеудің негізі.

7. Сульфидтік жіктеу бойынша катиондар қанша топқа бөлінеді, атап көрсетіңіз.

8. Аммиакты-фосфатты жіктеудің басқа әдістерге қарағанда ерекшелігі.

9. Әрбір топтың реагенті және реакция өнімі.

1. 10 беттен артық қолмен жазылған үлгісі

2. Кем дегенде 3 қосымша пайдаланылған әдебиет

3. Интернетті пайдалану

4. Барлық сұрақтар мен есептердің жауаптары берілуі тиіс

6. Тапсыру мерзімі: ІІІ семестр, 6 апта.

7. Бағалауға қойылатын талаптар: рефератты қорғау, презентация жасау, глоссарий құрастыру бойынша бағалау.

8. Әдебиеттер: Негізгі:

1. 
   Патсаев Ә.Қ., Шыназбекова Ш.С. Аналитикалық химия. Шымкент, 2007.
   
2. 
   Құлажанов Қ.С. Аналитикалық химия. Алматы, Білім, 1994.
   
3. 
   Өтелбаев Б.Т. Химия. Т. 3, Шымкент, 2000
   
4. 
   Матакова Р.Н., Наурызбаев М.Қ. Аналитикалық химияның теориялық негіздері. Алматы, Қазақ университеті, 2006.
   

1. Пономарев В.Д. Аналитическая химия, ч. 1,2. М., Высшая школа, 1982. 2. Основы аналитической химии. Практическое руководство. Под ред. Ю.А. Золотова. -М., Высшая школа, 2001.

3. Патсаев Ә.Қ., Шыназбекова Ш.С. Аналитикалық химия пәнінің лабораториялық сабақтарына арналған оқу-әдістемелік қолданба, 2002.

9. Бақылау:

1. Сульфидтік жіктеу бойынша І-ші аналитикалық топ катиондарының фармакопейалық препараттарын атап көрсет.

2. Сульфидтік жіктеу бойынша І-ші аналитикалық топ катиондарының қосылыстарының қайсы бірі улы болып келеді.

3. Сульфидтік жіктеу бойынша екінші аналитикалық топқа жатады:

А) темір (ІІ), темір (ІІІ), висмут, марганец (ІІ).

В) литий, натрий, калий, аммоний.

С) кальций, стронций, барий, магний.

Д) күшән, алюминий, мырыш, хром.

Е) күміс, сынап (І), қорғасын.

4. Сульфидтік жіктеу бойынша катиондардың екінші тобының электронды конфигурациясы:

А) р-элементтер

В) S¹-элементтер

С) S²-элементтер

Д) р- және d- элементтер

Е) d- элементтер

5. Аммиакты-фосфатты жіктеу бойынша катиондардың бесінші тобындағы қорғасын хлоридінен басқаларының айырмашылығы неде ?

А) ерігіштігінде

В) ыстық суда ериді

С) аммиакта ериді

Д) минералды қышқылдарда ериді

6. Күміс иодиді ериді:

А) азот қышқылында

В) тұз қышқылында

С) натрий тиосульфатында

Д) сірке қышқылында

Е) аммиакта

7. Беріліп отырған қорғасын тұнбаларының қайсысы ыстық суда ериді:

А) РbСІ₂

В) Рb(СН₃СООН)₂

С) РbSО₄

Д) қорғасын хроматы

8. Сульфидтік жіктеу бойынша катиондардың ІІ аналитикалық тобының топтық реагенті:

А) натрий гидроксиді

В) тұз қышқылы

С) күкіртті сутек қышқылы

Д) күкірт қышқылы

Е) аммоний карбонаты

9. Барий тұзының жалынының түсі:

А) көк

В) сары-жасыл

Д) қызыл

А) сірке қышқылында

В) аммиакта

С) тұз қышқылында

Д) азот қышқылында

№7 тақырып

1. Аниондарға түсінік беріңіз.

2. Аниондардың жіктелуі.

3. Бірінші топқа қандай аниондар жатады ?

4. Екінші топқа қандай аниондар жатады ?

5. Үшінші топқа қандай аниондар жатады ?

6. Тотығу-тотықсыздану жіктеуі бойынша аниондар қанша топқа бөлінеді ?

7. Аниондардың үш топтық жіктеуіне түсінік беріңіз.

8. Аниондардың жеті топтық жіктеуіне түсінік беріңіз.

4. Тапсырманы орындау түрі: реферат, презентация, портфолио.

5. Тапсырманы орындауға қойылатын талаптар :

1. 10 беттен артық қолмен жазылған үлгісі

2. Кем дегенде 3 қосымша пайдаланылған әдебиет

3. Интернетті пайдалану

4. Барлық сұрақтар мен есептердің жауаптары берілуі тиіс

6. Тапсыру мерзімі: ІІІ семестр, 6 -7 апта.

7. Бағалауға қойылатын талаптар: реферат қорғау, презентация жасау, портфолио жинау бойынша бағалау.

8. Әдебиет Негізгі:

1. Патсаев Ә.Қ., Шыназбекова Ш.С. Аналитикалық химия. Шымкент, 2007.

2. Құлажанов Қ.С. Аналитикалық химия. Алматы, Білім, 1994.

3. Өтелбаев Б.Т. Химия. Т. 3, Шымкент, 2000

4. Матакова Р.Н., Наурызбаев М.Қ. Аналитикалық химияның теориялық негіздері. Алматы, Қазақ университеті, 2006.

Қосымша:

1. Пономарев В.Д. Аналитическая химия, ч. 1,2. М., Высшая школа, 1982. 2. Основы аналитической химии. Практическое руководство. Под ред. Ю.А. Золотова. -М., Высшая школа, 2001.

3. Патсаев Ә.Қ., Шыназбекова Ш.С. Аналитикалық химия пәнінің лабораториялық сабақтарына арналған оқу-әдістемелік қолданба, 2002.

9. Бақылау:

1. РО₄^3- анионының сапалық реагенті:

А) AgNO₃ С) (NH₄)₂MoO₄ Е) H₂SO₄

В) HCl Д) FeCl₃

2. J^- анионының сапалық реагенті:

А) HCl С) H₂SO_4(конц) Е) NaOH

В) Pb(NO₃)₂ Д) CaCl₂

3. NO₂^- анионының сапалық реагенті:

А) BaCl₂ С) антипирин + HCl Е) AgNO₃

В) KI Д) MnO₂

4. Ыстық суда ерігенде күкірт бөлетін тұнба:

А) AgCNS В) Ag₂S С) BaS₂O₃ Д) PbSO₄

5. SO₃^2- анионына өзіндік реакция болады:

А) SO₃^2- + Ba²⁺ =BaSO₃ В) SO₃^2- + 2Na⁺ =Na₂SO₃

6. NO₂^- ионына фармакопейалық реакция болып табылады:

А) этакридин В) иодид

С) антипирин Д) сульфания қышқылы және 1-амино-

-2-нафтол

7. Топ: Аниондар:

І А) Cl^-,I^-,SCN^-

ІІ В) NO₂^-, CH₃COO^-, NO₃^-

ІІІ С) SO₃^2-, C₂O₄^2-, CO₃^2-, PO₄^3-

8. Анион: Реагент:

1) SO₄^2- А) KMnO₄+H₂SO₄

2) I^- В)AgNO₃

3) CH₃COO^- С) FeCl₃

4) C₂O₄^2- Д) Pb(CH₃COO)₂

9. Аниондардың негізгі жіктеуіне суда ерімейтін тұнбалар түзетін тұздар...................жатады.

10. Аниондардың І-ші тобын тұндыру бейтарап немесе.................ортада өткізеді.

11. Аниондар тотығу-тотықсыздану қасиеті бойынша ...............топқа бөлінеді.

№8 тақырып

1. Аммиакты-фосфатты жіктеу бойынша ІІ, ІІІ және ІV топ катиондарына жататындар және олардың топтық реагенттері.

2. Сульфидтік жіктеу бойынша І және ІІ топ катиондары бір-бірінен толық бөліну қандай рН өтеді ?

3. Сульфидтік жіктеу бойынша ІV топ катиондарын тұнбаға түсіргенде неліктен күкірт немесе сірке қышқылын қолданбай тұз қышқылын қосады ?

4. Сульфидтік жіктеу бойынша ІІ, ІІІ және ІV топ катиондарын және олардың топтық реагенттерін ата.

2). Аниондардың жіктелуі.

1. Неліктен тотығу дәрежесі жоғары р-элементтер оттегімен аниондар түзеді?

2. Тотықтырғыштық қасиетті қандай аниондар көрсетеді ?

3. Тотықсыздандырғыштық қасиетті қандай аниондар көрсетеді ?

4. Аниондардың қандай жіктеулерін білесіз.

5. Қандай аниондар Аg⁺ ионымен қышқылда ерімейтін тұнба береді ?

6. Медицина мен фармацияда қандай қышқылдар мен олардың тұздары қолданылады ?

3). Ерітінділер теориясы. Судың иондық көбейткіші. Электролит ерітінділерінің рН шкаласы.

1. Иондар активтілігі дегеніміз не ?

2. Активтілік коэффициентіне түсінік беріңіз.

3. Ерітінділердің иондық күші.

4. Активтілік коэффициенті нені сипаттайды.

4). Әрекеттесуші массалар заңы оның аналитикалық химияда қолданылуы.

1. Гомогенді жүйедегі химиялық тепе-теңдік.

2. Әрекеттесуші массалар заңын қандай оқымыстылар ашты ?

3. Химиялық реакцияның жылдамдығы дегеніміз не ?

4. Тура және кері реакциялар дегеніміз не ?

5). Тұздар гидролизі. Гидролиз дәрежесі және константасы.

1. Гидролизді қандай факторлар күшейтеді.

2. Тұз ерітіндісін сұйылту гидролиз дәрежесін күшейтеді ме жоқ әлде азайтады ма ?

3. Қайтымсыз тұздар гидролизі қандай жағдайда өтеді ?

4. Гидролиз дәрежесі мен константасы тұздардың сулы ерітінділерінің рН.

5. Биохимиялық процесстердегі гидролиздің маңызы.

1. Бірдей концентрациялы қышқыл мен тұзды араластырған жағдайдағы буферлі ерітіндінің рН қандай факторларға байланысты ?

2. Қышқыл мен тұздың қандай көлемінде рН пен рК_қыш тең болады ?

3. Неліктен буферлік сиымдылықты қышқыл немесе сілтімен жүргізеді ?

4. Буферлік жүйе қышқыл мен сілтінің қандай көлемінде өз жұмысын тоқтады ?

7). Аналитикалық химиядағы гетерогенді процесстер. Тұнбаның еруіне түрлі факторлардың әсері.

1. Иондардың ерігіштік көбейтіндісі мен активтілік көбейтіндісі дегеніміз не?

2. Ерігіштік дегеніміз не ?

3. Иондарды бөлшектік тұндыру дегеніміз не ?

4. Тұнбалардың еруіне қандай талаптар қойылады ?

4. Өткізу түрі: Ауызша сұрау және компьютерлік тест.

6. Тапсыру мерзімі: ІІІ семестр, 8 апта.

7. Әдебиет Негізгі:

1. Патсаев Ә.Қ., Шыназбекова Ш.С. Аналитикалық химия. Шымкент, 2007.

2. Құлажанов Қ.С. Аналитикалық химия. Алматы, Білім, 1994.

3. Өтелбаев Б.Т. Химия. Т. 3, Шымкент, 2000

4. Матакова Р.Н., Наурызбаев М.Қ. Аналитикалық химияның теориялық негіздері. Алматы, Қазақ университеті, 2006.

Қосымша:

1. Пономарев В.Д. Аналитическая химия, ч. 1,2. М., Высшая школа, 1982. 2. Основы аналитической химии. Практическое руководство. Под ред. Ю.А. Золотова. -М., Высшая школа, 2001.

3. Патсаев Ә.Қ., Шыназбекова Ш.С. Аналитикалық химия пәнінің лабораториялық сабақтарына арналған оқу-әдістемелік қолданба, 2002.

8. Бақылау:

1. Химиялық талдау әдісі:

А) тұндыру реакциясы; С) спектр сызығы; Е) радиометриялық әдістер.

В) жалынның түсі; Д) полярограмма түрлері;

2. Макроанализ (грамм-әдіс) жүргізу үшін қажетті анықталатын зат массасы:

А) 0,05 – 0,5 г В) 0,001 – 10 С) 1 – 10 г Д) 10^-6

3. Жартылай микроанализ (сантиграмм-әдіс) жүргізу үшін қажетті анықталатын зат массасы:

А) 0,05 – 0,5 г В) 1-10г С) 0,001 – 10^-6г Д) 10^-6-10^-9г

4. Микроанализ (миллиграмм-әдіс):

А) 0,001 – 10^-6г В) 1 – 10 г С) 0,05 – 0,5 г Д) 10^-6– 10^-9 г

5. Ультрамикроанализ (микрограмм-әдіс):

А) 10^-6– 10^-9 г В) 1 – 10 г С) 0,05 – 0,5 г Д) 0,001 – 10^-6г

6. Субмироанализ (нанограмм-әдіс):

А) 10^-9 – 10^-12 г В) 1 – 0,5 г С) 0,05 – 0,5 г Д) 0,001 – 0,1 г

7. Бірінші аналитикалық топ катиондарының топтық реагенті:

А) топтық реагенті жоқ; С) аммиак ерітіндісі;

В) күкірт қышқыл; Д) натрий гидроксиді.

8. Калий ионының жалын түсі:

А) күлгін; В) көк; С) жасыл; Д) сары.

9. Аммоний ионын басқа иондар қатысында анықтау:

А) NH₄Cl + NaOH = NH₃ + NaCl + H₂O

В) 2NH₄OH + H₂SO₄ = (NH₄)₂SO₄ + 2H₂O

С) (NH₄)₂CO₃ = 2NH₃ + H₂O + CO₂

Д) (NH₄)₂SO₄ + 2NaOH = Na₂SO₄ + 2NH₃ + 2H₂O

Е) (NH₄)₂SO₄ = 2NH₃ + H₂SO₄

10. Несслер реактивінің құрамы:

А) K₂ [HgI₄] + KOH С) Na₂HPO₄ + NH₃

В) Zn(NO₃)₂ + AsH Д) NaOH

11. Екінші аналитикалық топ катиондарын көрсетіңіз:

А) күміс, сынап (І), қорғасын ;

В) литий, натрий, калий, аммоний;

С) кальций, стронций, барий;

Д) күшән, алюминий, мырыш, хром;

Е) темір (11), темір (111), висмут, сурьма, марганец (11).

12. Екінші аналитикалық топ катиондарын көрсетіңіз:

А) Ag⁺, Pb²⁺, Hg₂²⁺

В) Cu²⁺, Cd²⁺, Co²⁺, Ni²⁺, Hg²⁺

С) As³⁺, As⁵⁺, Sn²⁺, Sn⁴⁺, Al³⁺, Zn²⁺, Cr³⁺

Д) Fe²⁺, Fe³⁺, Mn²⁺, Bi³⁺, Bi⁵⁺

Е) Li⁺, Na⁺, K⁺, NH₄⁺

13. Төменде берілген қосылыстардың ішінде қорғасынның ең ерігіштігі жоғары тұнбасын көрсет:

А) PbCl₂ ПР = 2,4 * 10^-4

В) PbSO₄ ПР = 2,2 * 10^-8

С) PbCO₃ ПР = 7,4 * 10^-14

14. Қышқылдық-негіздік жіктеу бойынша ІІІ аналитикалық топ катиондарына жатады:

А) Ca²⁺, Sr²⁺, Ba²⁺

В) Li⁺, Na⁺, K⁺, NH₄⁺

С) Pb²⁺, Hg₂²⁺, Pb²⁺

Д) Cr³⁺, Zn²⁺, As³⁺, As⁵⁺, Sn²⁺, Al³⁺

Е) Fe(11), Fe(111), Mg(11), Sb(111), Mn(11)

15. ІІ-ші аналитикалық топ катиондарының электрондық конфигурациясы:

А) p- және d – элементтер; С) р – элементтер; Е) f – элементтер.

В) S¹ – элементтер; Д) d – элементтер;

16. Күшті қышқылдардың рН есептеу формуласын көрсет:

А) рН = - lgCк

В) pH = 14 – lgCк

1

С) рН = - ------ lg Cк

1

Д) рН = - lg ------

17. Хром (ІІІ) ионын анықтайтын реагентті көрсет:

А) (NH₄)₂S₂O₈ + HCl С) NH₄OH + NH₄Cl

В) NaOH + KI Д) MgSO₄ + NH₃ + NH₄Cl

18. Автопротолиз константасын көрсет:

А) K_w = [H⁺] [OH^-] = 10^-14

В) K_w = [H⁺] [OH^-] = 10^-7

С) K_w = [H⁺] = [OH^-] = 10^-7

[H⁺] [OH^-]

Д) K_w = --------------- = 10^-14

[H₂O]

19. Күшті қышқыл мен әлсіз негізден түзілген тұздың рН есептеу формуласын көрсет:

1 1 1

А) pH = ---- pK_w - ---- pK_н - ---- lg C_соль

В) pH = ---- pK_w + ---- pK_н + ---- lg С_соль

2 2 2
1 1

С) pH = pK_w - ---- pK_н - ----- lg С_соль

2 2

Д) pH = pН_w - pН_н – lg С_соль

1 1 1

2 2 2

В) pH = ---- pK_к + ---- lg С_соль

2 2
1 1 1

С) pH = ---- pK_w - ---- pK_к - ----- lg С_соль

2 2 2

Д) pH = pК_w + pК_к + lg С_соль

1 1 1

2 2 2
1 1 1

В) pH = ---- pK_w + ---- pK_к + ---- рК_ос

2 2 2
1 1

С) pH = ---- pK_w - ---- pK_к + рК_ос

2 2

22. Алюминийді (ІІІ) анықтаудың фармакопейалық реагенті:

А) ализарин; В) NaOH; С) NH₄OH; Д) Co(NH₃)₂

23. Әлсіз қышқылдық рН есептеу формуласы:

1 1

А) pH = ---- pK_к – ---- lg C_к

1 1

2 2
С) pH = pK_к + lg С_к

Д) pH = pK_к – lg С_к

24. Марганец (ІІ) ионын анықтауға арналған реагентті көрсет:

А) (NH₄)₂S С) K₄[Fe(CN)₆]

В) K₂CrO₄ Д) Na₂S₂O₃

№ 1 тақырып

1. 
   Тақырыбы: Дәрілік препараттарды анықтауда тотығу-тотықсыздану реакцияларының маңызы, клиникалық зерттеудегі дәрі-дәрмек заттардың метаболизмінде қолдану
   

1. Қандай реакциялар тотығу-тотықсыздану деп аталады 

2. Тотықтырғыштар мен тотықсыздандырғыштар дегеніміз не

3. Тотығу-тотықсыздану потенциалы. Стандартты потенциал.

4. ЭҚК дегеніміз не? Нернст теңдеуі.

5. Тотығу-тотықсыздану реакцияларына әсер ететін факторлар.

6. Негізгі тотықтырғыштар мен тотықсыздандырғыштар.

7. 
   Аналитикалық химияда қолданылатын тотықтырғыштар мен тотықсыздандырғыштар.
   

2. 
   Тапсырманы орындау түрі: баяндама, презентация, глоссарий
   

1. 10 беттен артық қолмен жазылған үлгісі

2. Кем дегенде 3 қосымша пайдаланылған әдебиет

3. Интернетті пайдалану

4. Барлық сұрақтар мен есептердің жауаптары берілуі тиіс

6. Тапсыру мерзімі: ІІІ семестр, 8-9 апта.

7. Бағалауға қойылатын талаптар: баяндама, презентация жасау, глоссарий және СӨЖ бойынша балымен бағалау.

8. Әдебиеттер:

1. Патсаев Ә.Қ., Шыназбекова Ш.С. Аналитикалық химия. Шымкент, 2007.

2. Құлажанов Қ.С. Аналитикалық химия. Алматы, Білім, 1994.

3. Өтелбаев Б.Т. Химия 3, Шымкент, 2000

4. Матакова Р.Н., Наурызбаев М.Қ. Аналитикалық химияның теориялық негіздері. Алматы, Қазақ университеті, 2006.

Қосымша:

1. Пономарев В.Д. Аналитическая химия. ч. 1, 2. М., Высшая школа, 1982.

2. Основы аналитической химии. Практическое руководство. Под ред. Ю.А. Золотова. –М., Высшая школа, 2001.

3. Патсаев Ә.Қ., Шыназбекова Ш.С. Аналитикалық химия пәні бойынша студенттердің өзіндік жүмыстарына арналған оқу-әдістемелік қолданба, Шымкент, 2005.

1. рН=7 ерітіндісіне батырылған сутегі электродының потенциалы нешеге тең болады?

2. Концентрациясы 0,01 моль/л CuSO₄-ты электродының электродтық потенциалы қаншаға тең болады?

3. Zn⁺²=0.01 моль/л Hg⁺²=0,1моль/л болатын Zn/Zn⁺²//Hg⁺²/Hg гальваникалық элементтың ЭҚК табыңыз.

5) Сутектік электродының стандартты потенциалын көрсет:

а) ^o =1 в) ^o =0 с) ^o =0,059 д) ^o 1

6) Сутегі электродының потенциалы:

а) _{H /H+} = 0,059 pH с) _{H /H+} = -0,059 pH

в) _{H /H+} =1 д) _{H /H+} = 0,059

7. Сутегі электродының потенциалы –0,236 В тең, ерітіндінің рН табыңыз:

а) 2 в) 4 с) 5 д) 6

8. Концентрациясы 0,01 моль/л болатын электролиттердің Mg/Mg(NO₃)₂// Cu(NO₃)₂/Cu гальваникалық элементтің ЭҚК табыңыз:

а) 2,7 в)3,1 с) 3,9 д) 2,3

№ 2 тақырып

1. 
   Тақырыбы: Комплексті қосылыстарды дәрілік препараттарды анықтауда қолдану
   

Со комплексті қосылыстары ақуыз алмасуыдың активтілігін анағұрлым арттырады, бұлшық ет ақуыздарының пайда болуын тездетеді. Диабет ауруына қолданылатын белгілі препарат инсулин Zn-тың комплексті қосылысы.

1. 
   Комплексті қосылыстар, оларды алу. Комплексті қосылыстардың құрылысы. Аталуы.
   
2. 
   Комплексті қосылыстардағы химиялық байланыстың табиғаты. Хелатты комплекстердің түзілуі.
   
3. 
   Комплексті қосылыстардың жіктелуі.
   
4. 
   Комплексті қосылыстардың қасиеттері.
   
5. 
   Комплексті қосылыстардағы тепе - теңдік процесстер. Тұрақсыздық константасы.
   

4. 
   Тапсырманы орындау түрі: реферат, презентация, тест құрастыру
   

1. 10 беттен артық қолмен жазылған үлгісі

2. Кем дегенде 3 қосымша пайдаланылған әдебиет

3. Интернетті пайдалану

4. Барлық сұрақтар мен есептердің жауаптары берілуі тиіс

6. Тапсыру мерзімі: ІІІ семестр, 9-10 апта.

7. Бағалауға қойылатын талаптар: рефератты қорғау, презентация жасау, тест құрастыру және СӨЖ бойынша балымен бағалау.

8. Әдебиеттер:

1. Патсаев Ә.Қ., Шыназбекова Ш.С. Аналитикалық химия. Шымкент, 2007.

2. Құлажанов Қ.С. Аналитикалық химия. Алматы, Білім, 1994.

3. Өтелбаев Б.Т. Химия 3, Шымкент, 2000

4. Матакова Р.Н., Наурызбаев М.Қ. Аналитикалық химияның теориялық негіздері. Алматы, Қазақ университеті, 2006.

Қосымша:

1. Пономарев В.Д. Аналитическая химия. ч. 1, 2. М., Высшая школа, 1982.

2. Основы аналитической химии. Практическое руководство. Под ред. Ю.А. Золотова. –М., Высшая школа, 2001.

3. Патсаев Ә.Қ., Шыназбекова Ш.С. Аналитикалық химия пәні бойынша студенттердің өзіндік жүмыстарына арналған оқу-әдістемелік қолданба, Шымкент, 2005.

1. Комплексті қосылыстарды атаңыз: [CoSO₄(NH₃)₅]NO₃ және K[Co(NO₂)₄(NH₃)₂].

2. [CoCl(NH₃)₅]Cl₂ комплексті қосылыстың комплексті ионының зарядын анықтаңыз.

3. Келесі қосылыстардың диссоциация теңдеуін және тұрақсыздық константасын жызыңыз: K₂[Co(CN)₄], H₂[PtCl₄], Na₂[Sn(OH)₄] және олардың қандай классқа жататынын анықтаңыз.

4. Монодентатты комплексті қосылыстарға жататынын анықтаңыз:

а) K₃[Al(C₂O₄)₃] в) K₃[Fe(CN)₆] с) K[Cr(SO₄)₂]

д) K[Co(H₂O)₂(CN)₄ e)[Cr(NH₃)₃H₂OCl₂]Cl

5. Комплексті ионының заряды - 2 тең болатын қосылысты анықтаңыз:

а) [Cu(CN)₄] в)Na₂[Zn(OН)₄] c) [Cu(NH₃)₄](OH)₂

д) K₂[HgJ₄] е) [Fe⁺³(CN)₆] ж) [Hg⁺²(CN)₄]

6. Бидентатты комплексті қосылыстарға жататынын анықтаңыз:

а) К₃[Al(C₂O₃)₄] в) K₃[Fe(CN)₆] c) K[Cr(SO₄)₂]

д) Na₂[Fe(SO₄)₂] e)[Cr(NH₃)₃H₂OCl₂]Cl

7. K₃[Сr(CN)₆] комплексті қосылыстың комплекстүзушінің зарядын анықтаңыз:

а) +3 в) +4 с) +6 д) +2

8. Ең тұрақты комплекс:

а) K₃[AgJ₄] K_н =1 10^-13 в) K₃[BiJ₆] K_н =1,6 10^-20

с) K₂[HgJ₄] K_н =1 10^-30 д) K₂[PbJ₄] K_н =1,2 10^-4

9. Калий гексанитрокобальтатының (III) координациаляқ формуласы:

а) K[Co(NO₂)₅] в) K₄[Co(NH₃)₆]

с) K₂[Co(NO₂)₆] д) K₃[Co(NO₂)₆]

10. Координациялық саны тең [Ni(H₂O)₂(NH₃)₄](NO₃)₂:

а) 4 в) 5 с) 6 д) 2

№ 3 тақырып

1. 
   Тақырыбы: Заттарды анықтау әдістері: химиялық, физико-химиялық.
   

1. Химиялық және физико - химиялық талдау әдістерінің негізі.

2. Химиялық талдау әдістерінің жіктелуі.

3. Физико-химиялық талдау әдісінің негізі. Жіктелуі.

4. Бұл әдістердің салыстырмалы түрде артықшылығы мен кемшілігі.

4. Тапсырманы орындау түрі: баяндама, презентация, портфолио.

5. Тапсырманы орындауға қойылатын талаптар :

1. 10 беттен артық қолмен жазылған үлгісі

2. Кем дегенде 3 қосымша пайдаланылған әдебиет

3. Интернетті пайдалану

4. Барлық сұрақтар мен есептердің жауаптары берілуі тиіс

6. Тапсыру мерзімі: ІІІ-семестр, 10-11 апта.

7. Бағалауға қойылатын талаптар: баяндама, презентация жасау және СӨЖ бойынша балымен бағалау.

8. Әдебиеттер:

1. Патсаев Ә.Қ., Шыназбекова Ш.С. Аналитикалық химия. Шымкент, 2007.

2. Құлажанов Қ.С. Аналитикалық химия. Алматы, Білім, 1994.

3. Өтелбаев Б.Т. Химия 3, Шымкент, 2000

4. Матакова Р.Н., Наурызбаев М.Қ. Аналитикалық химияның теориялық негіздері. Алматы, Қазақ университеті, 2006.

Қосымша:

1. Пономарев В.Д. Аналитическая химия. ч. 1, 2. М., Высшая школа, 1982.

2. Основы аналитической химии. Практическое руководство. Под ред. Ю.А. Золотова. –М., Высшая школа, 2001.

3. Патсаев Ә.Қ., Шыназбекова Ш.С. Аналитикалық химия пәні бойынша студенттердің өзіндік жүмыстарына арналған оқу-әдістемелік қолданба, Шымкент, 2005.

1. Физикалық сапалық анықтау әдістері:

А. Экстракциялық анализ С. Спектрдің сызықтары

В. Полярограмма түрлері Д. Түсті реакциялар Е. люминесценция түрлері

2. Электрохимиялық әдістерге жатады:

А. Потенциометрия С. комплексонометрия Е. полярография

В. оксидиметрия Д. кондуктометрия

3. Сәйкестілікті келтіріңіз:

І. Талдаулар:

1. 
   
   жүктеу 1,46 Mb.
   
   Достарыңызбен бөлісу: