Ќоршаѓан орта мен осы ортадаѓы адамдардыњ сезім м‰шелеріне єсер етіп т‰йсік тудыратын барлыќ д‰ние материя делінеді

Тізбектің тұйықталуы және ажыратылуы кезіндегі тоқтар

жүктеу 5,04 Mb.

бет	340/378
Дата	12.02.2020
өлшемі	5,04 Mb.
	#28797

1 ... 336 337 338 339 340 341 342 343 ... 378

3.3.14 Тізбектің тұйықталуы және ажыратылуы кезіндегі тоқтар

Контурдағы тоқтың кез-келген өзгеруі нәтижесінде өздік э.қ.қ.-і пайда болады да, контурда қосымша өздік индукцияның экстратоқтары деп аталатын қосымша тоқтар пайда болады. Ол Ленц ережесі бойынша тізбектегі тоқ көзі тудыратын тоққа қарама-қарсы бағытталады. Тоқ көзін ажыратқан кезде экстратоқтың бағыты әлсіреген тоқ бағытымен бағыттас болады. Сонымен, тізбекте индуктивтіктің болуы осы тізбекте тоқтың жоғалып кетуінін немесе орнығуын баяулатады.

Тізбектің ажыратылуы кезінде тоқтың өзгерісімен танысайық. Тізбекті ажыратқанда тізбектегі тоқ біртіндеп азаяды. Бұл уақытта контурмен шектелген ауданды қиятын магнит индукциясы ағыны кемитіндіктен контурда индукциялық тоқ пайда болады. Ленц заңы бойынша бұл тоқтың тудыратын магнит ағыны кемуші ағынды арттыруға ұмтылады. Яғни индукциялық тоқ бағытымен негізгі тоқ бағыттас келеді. Осы тоқты ажырату кезіндегі индукциялық тоқ деп атайды.

Э.қ.қк-і

, индуктивтлігі L , кедергісі R болатын тізбекті қарастырайық (3.3.14.1-сурет).

3.3.14.1-сурет

А ажыратқыш 1- ші жағдайда тұрғанда тізбектегі э.қ.қ-і

, тоқ

болсын. t=0 уақыт мезетінде контурды ажыратқышты 2- ші жағдайға әкеліп L катушка мен R кедеріні тұйықтайық. Сонда индуктивтік катушка арқылы жүрген тоқ кеми бастаған кезде, Ленц ережіне сәйкес тоқтың азаюына қарсы, өздік индукция э.қ.қ. – і пайда болады

Кез-келген уақыт мезетінде тізбектегі тоқ Ом заңы бойынша анықталады

жүктеу 5,04 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 336 337 338 339 340 341 342 343 ... 378