«Қолданбалы геодезияда лазерлі сканерлерді қолдану»

пәнінің ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ

1. ӘЗІРЛЕГЕН

Құрастырған –Аубакирова С.М. Семей қаласының Шәкәрім атындағы мемлекеттік университеті, «Геодезия және құрылыс» кафедрасының аға оқытушысы «____» _____201__ ж. № _____
2. ТАЛҚЫЛАНҒАН

2.1 Семей қаласының Шәкәрім атындағы мемлекеттік университетінің «Геодезия және құрылыс» кафедрасының отырысында

2.2. «Ақпараттық-коммуникациялық технологиялар» факультетінің оқу-әдістемелік бюросы отырысында

3. БЕКІТІЛГЕН

Университеттің Оқу-әдістемелік кеңесінің отырысында келісіліп, баспаға ұсынылды
Хаттама «_____» _______ 201____ жылғы, № ______

ОӘК төрайымы________________Искакова Г.К.

Дәріс – мақсаты берілген пәннің теорялық дәрістерін қарауда логикалық тұрақты формасы болып табылатын оқыту-сабақ формасы.

1. Инженерлiк-геодезиялық жұмыстардың ерекшелiгi.

2. Қолданбалы гедезия курсының мамандықтын басқа пәндерімен байланысы.

3. Қолданбалы геодезияның қазіргі заманғы құрылыстағы даму сатысы.

Жер бетінде лазерлік сканерлеудің құрылыс технологиясының басты мақсатына белгілі бір жердің немесе бір орынның координаталық нүктесін табу болып саналады. Бұл өлшемді жүзеге асыру үшін көлеңкесі түспейтін лазерлеудің көмегімен нүктелердің арақашықтығын табуға мүмкіндік береді. Әрбір өлшемнен кейін дальномер сәулесі оған дейінгі өлшемнен ауытқитыны соншалық, түйіннен, бірқалыпты тордан сканерлеу матрица арқылы өтеді. Матрицаның жол саны мен бағана санын керек шамада өзгертіп отыруға болады. Матрицаның тығыздығы жоғары болған сайын, берілген бір жердің

үстінен қарағандағы нүкте тығыздығы жоғары болады. Өлшеу өте қатты биік мыңдаған жылдамдықта жасалады, тіпті бір секундта он мыңдаған өлшеулер жүргізіледі.

Өзінің құрылысы мен технололгиясының сипаттамасының арқасында Leica HDS 4400 лазерлік сканер ұсынылды. Бұл сканер жер бетінде жүргізілетін жұмыс, карьерлер, тау –жыныстарын зерттеу үшін арналған. Яғни, аса көтеріңкі шаң – тозаң мен төмен температурадағы қоршаған ортаға ыңғайлы. Бұл құралмен жұмыс жасау арнаулы бағдарламалар орнатылған портативтік компьютер арқылы жүзеге асады. Табылған координаталық нүктелердің мағынасын ашу үшін сканерден компьютерге интерфейстік кабель арқылы беріліп, арнайы жадыда сақталады. Тағы бір айта кететін жайт, сканерден алынатын деректер мен мәліметтер көлемі жүздеген мегабайт, ал кей кезде тіпті гигабайтқа жетеді.

Жер бетіндегі лазерлік сканер GLS – 1000 Topcon

1. Тор түрлерi және оның дәлдiгi, қолданылуы.

2. Тор дәлдігін есептеу әдістері және саты санының дамуы.

3. Инженерлiк-геодезиялық жұмыс кезiнде салыстырмалық беттi және координат жүйесiн таңдау.

1. Левчук Г.П., Новак В.Е., Конусов В.Г Прикладная геодезия - основные методы и принципы инженерно-геодезических работ.- М.: Недра, 1984

№ 3 лекция

1. Инженерлік-геодезиялық торлардың ұзындықтиары мен бұрыштарын өлшеу ерекшеліктері.

2. Полигонометриялық торлар мен жүрістерді жобалау.

2. Инженерлік полигонометриядағы бұрыштық және сызықтық өлшемдердің ерекшеліктері.

1. Левчук Г.П., Новак В.Е., Конусов В.Г Прикладная геодезия - основные методы и принципы инженерно-геодезических работ.- М.: Недра, 1984

№ 4 лекция

1. Дәл микротрилатерация.

2. Геодезиялық құрылыс торы.

3. Құрылыс алаңдарында және қалаларда геодезиялық торды бекiту.

1. Левчук Г.П., Новак В.Е., Конусов В.Г Прикладная геодезия - основные методы и принципы инженерно-геодезических работ.- М.: Недра, 1984

№ 5 лекция

1. Биіктіктік негіз дәлдігіне берілетін талаптар мен тағайындаулар.

2. Биіктік жүйесі.

Ұсынылатын әдебиет:

1. Левчук Г.П., Новак В.Е., Конусов В.Г Прикладная геодезия - основные методы и принципы инженерно-геодезических работ.- М.: Недра, 1984

№ 6 лекция

1. Биіктіктік инженерлік-геодезиялық торларды тұрғызу кезіндегі нивелирлеудің ерекшеліктері.

1. Левчук Г.П., Новак В.Е., Конусов В.Г Прикладная геодезия - основные методы и принципы инженерно-геодезических работ.- М.: Недра, 1984

№ 7 лекция

1. Ірімасштабты пландардың жалпы сипаты.

2. Пландағы өлшеу дәлдігі.

3. Ірімасштабты түсірісті негіздеу.

1. Левчук Г.П., Новак В.Е., Конусов В.Г Прикладная геодезия - основные методы и принципы инженерно-геодезических работ.- М.: Недра, 1984

№ 8 лекция

1. Құрылысы бар территорияны түсіру.

2. Құрылысы жоқ территорияны түсіру.

3. Жерасты коммуникациясын түсіру әдістері.

1. Левчук Г.П., Новак В.Е., Конусов В.Г Прикладная геодезия - основные методы и принципы инженерно-геодезических работ.- М.: Недра, 1984

№ 9 лекция

1. Жерасты коммуникациясын түсірудің жұмыс технологиясы.

1. Левчук Г.П., Новак В.Е., Конусов В.Г Прикладная геодезия - основные методы и принципы инженерно-геодезических работ.- М.: Недра, 1984

№ 10 лекция

1. Трасса және трассалау туралы жалпы түсінік.

2. Магистральді трассаны іздестірудің жалпы технологиясы.

3. Аэрорадионивелирлеу.

1. Левчук Г.П., Новак В.Е., Конусов В.Г Прикладная геодезия - основные методы и принципы инженерно-геодезических работ.- М.: Недра, 1984

№ 11 лекция

1. Трассалау және жобалау жүйесінің автоматтандырылуы.

2. Далалық трассалау.

Камералдық трассалау жобалау кезінде орындалады. Бұл кезде 1:25 000 немесе 1:50 000 масштабты топографиялық карта, фотосхема, жергілікті жердің сандық модельін қолданады.

1. Левчук Г.П., Новак В.Е., Конусов В.Г Прикладная геодезия - основные методы и принципы инженерно-геодезических работ.- М.: Недра, 1984

№ 12 лекция

1. Қисықтарды бөлшектеп бөлу.

2. Нивелирлеу және түсіру жұмыстары.

Ұсынылатын әдебиет:

1. Левчук Г.П., Новак В.Е., Конусов В.Г Прикладная геодезия - основные методы и принципы инженерно-геодезических работ.- М.: Недра, 1984

1. Ғимаратты бөлу негізінің теориясы.

2. Бөлу жұмысының принципі.

3. Бөлу жұмысының дәлдік нормасы.

4. Бөлу жұмыстарының элементтері.

Ұсынылатын әдебиет:

1. Левчук Г.П., Новак В.Е., Конусов В.Г Прикладная геодезия - основные методы и принципы инженерно-геодезических работ.- М.: Недра, 1984

№ 14 лекция

1. Бөлшектеп бөлу тәсілдері.

1. Левчук Г.П., Новак В.Е., Конусов В.Г Прикладная геодезия - основные методы и принципы инженерно-геодезических работ.- М.: Недра, 1984

№ 15 лекция

1. Жобаны геодезиялық дайындау.

2. Негізгі бөлу жұмыстары.

3. Котловандар мен фундаментті бөлшектеп бөлу.

4. Коммуникацияны бөлу.

Ұсынылатын әдебиет:

1. Левчук Г.П., Новак В.Е., Конусов В.Г Прикладная геодезия - основные методы и принципы инженерно-геодезических работ.- М.: Недра, 1984

2 ЗЕРТХАНАЛЫҚ ЖҰМЫСТАР

Зертханалық сабақтар – студенттің өзіндік дамуында іскерлігі мен дамуын қалыптастыратын оқу формасының бірі болып табылады. Зертханалық сабақтарды жеке пәндер бойынша семинар түрінде және практикалық сабақтарда құралдарды пайдалана өткізу, өзіндік жұмыстарда студенттердің практикалық дағдыларын дамытуына әсер етеді.

Практикалық және зертханалық сабақтар пәннің күрделі сұрақтарын тереңдете оқытуына ықпал етіп, студенттің өзіндік жұмысын қорытындылаудың негізгі формасы болып табылады. Тек осындай сабақтарда студенттер өз ойларын, пікірін сауатты жеткізе отырып, кәсіптік деңгейлерін дамыта алады. Осының барлығы қазіргі заманға сай маманның іскерлігі мен дағдысын шыңдауға көмектеседі.

№1 зертханалық жұмыс

Тақырыбы: Симметриялық базистегі ромбылық пішіндегі паралактикалық буын
№2 зертханалық жұмыс

Тақырыбы: Асимметриялық базистегі ромбылық пішіндегі паралактикалық буын

Тақырыбы: Створлық өлшемдердің жобалық есебі

Тақырыбы: Суқойма ауданын аналитикалық әдіспен анықтау.

Тақырыбы: Нүктелерді жер бетіне шығарудың орташа квадраттық қатесі.

Тақырыбы: Полярлық және тікбұрышты координаттар тәсілдерінің бөлу элементтерінің есептеулері.

Тақырыбы: Жақындату тәсілімен полигонометриялық жүріс жобасын есептеу.

Тақырыбы: Жер бетіне жобаның бұрышын шығару.

№9 зертханалық жұмыс

Тақырыбы: Гироскопиялық бағдарлау.

Тақырыбы: Жерлік жұмыстардың балансын анықтау арқылы құрылыс ауданын вертикаль жобалау.

Тақырыбы: Жер бетін квадраттар бойынша нивелирлеу тәсілімен түсіру планын құру.

Тақырыбы: Ғимараттың деформациясын бақылау нәтижесін өңдеу.

Тақырыбы: Жерасты коомуникациясындағы бағдарлау жұмыстары.

Тақырыбы: Екі шахта тәсілімен бағдарлау.

Тақырыбы: Жерасты қазындыларын бағдарлау. Байланыстырушы үшбұрыштар теңдігі.

1. Жұмыс ауданының физикалық-географиялық сипаттамасы. Топографиялық-геодезиялық мәліметтері.

2. Инженерлік-геодезиялық торды жобалау және даму деңгейінің саны. Координата жүйесін таңдау.

3. Триангуляция торын жобалау және тордың дәлдігін бағалау.

4. Полигонометрия торын жобалау және тордың дәлдігін бағалау.

5. Құрылыс торын жобалау және тордың дәлдігін бағалау.

1. 
   Левчук Г.П., Новак В.Е., Конусов В.Г. Прикладная геодезия. Основные методы и принципы инженерно-геодезических работ. –М.: Недра, 1981.
   
2. 
   Лебедев Н.Н., Новак В.Е., Левчук Г.П. Практикум по курсу прикладной геодезии. М., Недра, 1978.
   

1. 
   Сытник В.С. Основы расчета и анализа точности геодезических измерений в строительстве. – М.: Стройиздат, 1977.
   
2. 
   Инструкция по построению государственной геодезической сети СССР. – М.: Недра, 1966.
   

3. 
   Справочное руководство по инженерно-геодезическим работам. Под.редак. В.Д.Большакова и Г.П.Левчука. – М.: Недра, 1980.