Семинарға дайындалған кезде студент дəрісті де толық меңгеруі керек.
Практикалық сабақтарға əдістемелік нұсқау.
Дөңгелек үстел. Дəріс семинар сабағының материалына негізделген ашық əңгіме ұйымдастыру. Əңгімен барысында
мəселені шешудің тиімді əдісін қарастыру. “Дөңгелек үстел - өз ойын еркін айта білу. Жүргізуші нақты мəселе
жөнінде жоспар жасайды. Мақсаты: таңдап алынған тақырыпты талдауға қатысушылардың көңілін аудара
білу”.Сонымен “дөңгелек үстел” əдісін студенттерге де қолдануға болады. Ол əдіс оқушылардың өз ойын əдемі, реттеліп
жинақталған түрде нақты дəлелдермен қалыпты темпте жеткізіп, сөйлеу барысында белгіленген мəдениет пен
шарттардан аспай, ресми тұлға ретінде өздерін сезіне білу, ұқсап бағуға үйретеді.
Үлкен шеңбер əдісі: Жұмыс үш кезеңнен тұрады.
Бірінші кезең. Топ үлкен шеңбер болып отырғыштарға отырады. Мұғалім мəселені ұсынады.
Екінші кезең. Белгілі уақыт ішінде (10 минут) əрбір оқушы жеке осы мəселені шешудің жолдарын
қағаздарын жазады.
Үшінші кезең. Шеңбер бойынша əрбір оқушы өз ұсыныстарын ұсынады, топ бұл ұсынстарды сынамай
тыңдайды, жəне əңгіме бойынша тақтаға жазылып тұратын ортақ шешімге қосу, қоспауға дауысқа салады.
“Үлкен шеңбер” əдісін сұрақтың шешімін тез табу керек болған жағдайда қолдануға болады. Осы форманың
көмегімен мысалы, заң жобаларын немесе нұсқауларды, нормативті-құқықтық актілерді жасауға болады.
Аквариум əдісі- балаларға мəселені “қоғам алдында” талқылауға ұсынғандағы диалог формасы. Шағын топ
белгілі бір мəселе бойынша диалогты жүргізуге кімге сеніп тапсыруға болатынын таңдайды. Кейде тілек
білдірушілер бірнеше болуы мүмкін. Қалған барлық оқушылар көрермен ролін атқарады. Соныдықтан да мұны
аквариум деп атайды.
Психологиялық консилиум: Психологиялық мəселе бойынша əдістерді қолдануды талқылау. Топ рольдерге
бөлінеді: психологтар, сарапшылар, түрлі мекеме өкілдері. Мəселені жан-жақты талдап тиімді қотынды шығарулары керек.
Пікірталас əдісі жеке тұлғаның интеллектуалды дамуын, оның əлеуметтік белсенділігінің артуына ықпалын тигізеді.
Оның себебі пікірталаста алынған тақырыпқа дайындық барысында студенттер талқыланатын мəселелерге қатысты
зерттеу жүргізіп, көптеген ақпаратпен таныса алады. Бұл өз ретінде олардың өзіндік пікірлерін қалыптастыруға, өз
ойларын қарсыластарының көзқарастарымен салыстыра отырып, ойын барысында қорғауға үйренеді. Пікірталас
жастардың жан-жақты білімдерін жетілдіріп, мəдениет деңгейлерін көтереді. Басқа адамдарға түсіністікпен қарап,
олармен санасуға үйретеді, əрі шешендік өнерге баулиды.
“Миға шабуыл”, “ойға шабуыл” (мозговая атака) немесе “миға батыл əрекет” (мозговой штурм) əдісі
ұжымдық тапсырмаларды шешуде идеяларды өңдеу əдісі болып табылады. Бұл əдістің мақсаты – шығармашылық
тапсырмаларды шешу барысында қалыпты ойлау инерциясынан айырып, мүмкіндігінше айрықша жаңа идеяларды
тудыру.
Бұл əдістің негізгі принципі мен ережесі – қатысушылармен ұсынылған идеяларды сынау, қақпалау жəне
мысқылдауға мүлдем тыйым салынады. Əдіс нəтежиесінің сəттілігі пікірталастың жүргізушісіне тікелей байланысты
болып келеді.
Əдіс ұзақтығы əдетте 15 минуттан 1 сағатқа дейін болуы мүмкін. Идеяларды таңдау арнайы адамдармен, 2 кезеңде
жүреді. Бірінші кезеңде жалпы ұсынылған идеялар арасынан ең рационалды идеялар таңдап алынса, екіншісінде
солардың ішінен шығармашылық тапсырмалар мақсатын қанағаттандыратын ең оптималды нұсқасы таңдалынады.
Кеңес беру. Кеңес беру техникаларын қолдана отырып кеңес беріледі. Студенттер жұпқа бөлінеді. Жұптың бір
мүшесі «клиент» жəне екінші мүшесі «психолог-консультант ролінде болады». «Клиент» роліндегі студент «психолог-
консультант роліндегі» студентке өмір тəжірибесінен алынған проблемасын шешуде көмек алу үшін консультантқа
келеді. 30 минут кеңес беру процессіне арналады. 20 минут кеңес беру нəтиежесін топта талдауға арналады.
“Іскерік ойын” əдісі. Бұл əдіс өзінің жоғары дəрежелі біргіп жұмыстануда оқушылардың индивидуалдық
үйлесімділігімен ерекшеленеді. Бұл əдіс негізінен еліктеу, сипаттау, көрсету, образға кірудің көмегі арқылы
студенттердің бойына басқарушылықтың шеберлігін қалыптастыруда үлкен үлесін қосады.
Интеративті оқыту жүйесіндегі салыстырмалы жаңадан енген əдіс бұл – тренинг. Осы аталған əдістің жаңадан
қолдануға енуі, біріншіден, Батыс Еуропа елдерінде кіші топ, яғни тренинг топтарында психологиялық түзету жұмысын
жүргізуге арнайы қарым-қатынас ұйымдастырылуына қарамастан, бізде ол туралы ұзақ уақыт бойы көп нəрсе белгісіз
болды. Екіншіден, ол психологияны оқытудағы студенттерді массалық оқыту да пайдаланылады. Бірақ кейін шынайы
жағдаяттардағыдай сияқты əрекет жасауда сол əрекетің нəтежиелілігі үшін жауапкершіліпен қаралатын, ойындық
немесе шартты түрдегі тренингтер кеңінен қолданылды. Əрекеттің жүру барысындағы əр қатысушының индивидуалдық
жауапкершілігі – топтық əрекеттің жемісі, үлкен нəтежиелілігі, яғни үйлесімділігі.
мақсатты айқындау;
тренингтің сценарийлік жоспарын құру;
оқушылардың белсенді тренинке араласуын алдын-ала қамтамасыз ету;
өзін дайындау (сұрақ қоюы, айтылған жауаптарға əсерленуі, өз ойын айтуы немесе оқушылардың пікірін
талап етуі, тренингтің қорытындылау кезеңінде неге жəне не үшін оқушыларды бағалау);
қатысушыларға рөлдерді дұрыс бөлу (олардың өздерінің ұсыныстарын ескеру).
Əдістемелік нұсқау: “Іскерік ойын” əдісі
№1 семинар тақырыбы: Білім жəне технологияны оқытудың ғылыми теориялық негіздері
1. Білім беруді модернизациялаудың талаптары
2. Білім мен технологияны оқытудың мақсаты, міндеттері, мазмұны.
