Нуржігт Алтынбеков
Эпидемиялық процестің қарқындылығы сырқаттанушылықтың (өлім-жітімнің) қарқынды
көрсеткіштерінде көрінеді: аурудың атауын, аумағын және тарихи уақыт кезеңін көрсете
отырып, 10 000 немесе 100 000 халыққа шаққанда сырқаттанғандардың (қайтыс
болғандардың) саны. Эпидемиологтар эпидемиялық процестің қарқындылығының үш
дәрежесін ажыратады:
* спорадиялық сырқаттанушылық-белгілі бір тарихи уақыт аралығында белгілі бір
аумақта осы нозологиялық нысанмен сырқаттанушылықтың әдеттегі деңгейі;
* эпидемия-белгілі бір уақыт аралығында белгілі бір аумақта осы нозологиялық формамен
сырқаттанушылық деңгейі, спорадиялық сырқаттанушылық деңгейінен күрт асып кету;
* пандемия-бұл белгілі бір уақыт аралығында белгілі бір аумақта белгілі бір нозологиялық
формамен сырқаттанушылық деңгейі, бұл әдеттегі эпидемия деңгейінен күрт асып түседі.
10. Инфекция қоздырғышының көздері (инфекция көздері): әртүрлі аурулардың
нұсқалары; олардың эпидемиологиялық маңыздылығын анықтайтын жағдайлар.
Инфекция көзі (син.: инфекция қоздырғышының көзі, жұқтыру көзі) — организмі
патогенді микроорганизмдердің табиғи мекендеу ортасы және жинақталуы болып
табылатын, сол жерден олар қандай да бір жолмен қабылдағыш адамның (жануардың)
ағзасына түсіп, оны жұқтыруы мүмкін зарарланған адам немесе жануар.
Инфекция көзінің жалпы биологиялық рөлі-бұл эпидемиялық процестің міндетті бастапқы
компоненті, уақыт пен кеңістікте үздіксіз жүреді. Сезімтал адамдарға (жануарларға)
жұқтыру әдетте эпидемиялық процестің үздіксіздігін қамтамасыз ету үшін жеткілікті
жиілікте жүзеге асырылады, бұл табиғатта белгілі бір жұқпалы аурудың қоздырғышын
биологиялық ретінде сақтаудың міндетті шарты болып табылады.
Инфекция көзінің эпидемиологиялық маңыздылығы (қауіптілігі) кезеңнің ұзақтығымен
анықталады, ауру қоздырғышы жұқтырған организмнен шығарылады, қоздырғыштардың
бөлінуінің жүйелілігі мен массивтілігі және шығарушылардың проф.тиістілігі. Бұл
олармен қарым — қатынас жасайтын сезімтал адамдар арасында ауру жағдайларының
жиілігін және, сайып келгенде, эпид-тің даму қарқындылығын анықтайды. процесс.
Эпидемиол. әр жұқпалы ауру үшін аурудың ағымының формасына (клиникалық типтік,
атипті, асимптоматикалық, оның ішінде тасымалдау) және ауру кезеңіне (инкубациялық,
аурудың өршуі, реконвалесценция) байланысты. Белгілі болғандай, ауыр науқастар,
мысалы, дизентериямен, басқаларға ең қауіпті, бірақ олар оңай анықталады және
ауруханаға жатқызылады. Сонымен қатар, аурудың жеңіл, атипті, асимптоматикалық
формалары бар науқастар кейбір жағдайларда анықталмауы мүмкін және осылайша
айтарлықтай үлкен эпид болып табылады. қауіпті.
Инфекция қоздырғыштарының көзі ретінде жұқпалы науқастардың эпидемиялық
қауіптілігі инфекциялық процестің нысаны мен кезеңіне ғана емес, сонымен бірге
қоршаған ортада шығарылатын патогендік микроорганизмдердің төзімділік деңгейіне де
байланысты.
Ауру жұқтырған организмнен патогендік микроорганизмдердің бөліну мерзіміне
байланысты и. и. ұзақ (мысалы., бактериялық дизентериямен ауыратын науқастар) немесе
қысқа (қызылшамен ауыратын науқастар) жұқпалы кезең. Ұзақ жұқпалы кезеңмен эпид, и.
и. қаупі әлдеқайда жоғары екені анық.
|