Қырғызстанның Бішкек және Ош қалаларында Азиянның Медициналық Дәрігерлер Ассоциациясының жедел гуманитарлық медициналық көмегі

Қырғызстанның Бішкек және Ош қалаларында Азиянның Медициналық Дәрігерлер Ассоциациясының жедел гуманитарлық медициналық көмегі

Мақалада АМДА – ның Ош қаласы мен Ош облысындағы лагерлердегі медициналық миссиясының негізгі бағыттары анықталған, тұжырымдар жасалған.

The article is about main directions of AMDA medical mission in camps for displaced persons in Osh city and Osh region; there are conclusions of the mission in the article.

Шымкент қ.

Жасөспірімдердің дендерінің саулығы ұлт үшін халықтың байлығы болып саналады, яғни оның айқын көрсеткіштері мемлекетке әлеуметтік және экономикалық жағынан жетістіктерге әкеледі. Жасөспірімдердің дендерінің саулығына әсер ететін кейбір факторларды игеруде медико - әлеуметтік бағыттардағы ең маңызды мәселе болып табылады [1].

Бас ауруы мектеп кезіндегі жастарда ең маңызды мәселе болып саналады, оның таралу диапазоны 6,8 пайыздан 70 пайыз аралығында ауытқиды. Бас аурудың мәселелерін интенсивті түрде игеруге қарамастан, қазіргі таңға дейін оның кейбір аспектілері шешілмей келеді [2]. Невролог дәрігерлер тәжірибесінде бас ауруын дұрыс емдемеген жағдайлар жиі кездеседі, ол оқу, тұрмыстық және әлеуметтік белсенділігінің шектеуіне әкеледі де, екіншілік психопатологиялық симптомдары мен бас ауруының медикаментозды индуцирленген түрі пайда болады. Бұл тексерулер жасөспірімдердегі бас ауруының клиникалық белгілерімен таралуына арналады. Бас ауруы мәселелері өзіңдік дара ауру ретінде қарастырылмайды, яғни пре – және пубертатты жастағы вегетативті дистония синдромы деп қарайды. 1988 жылғы бас ауруы мәселелері бойынша Халықаралық бірлестігі қабылдаған жіктемеге сай, бас ауруының симптоматикалық варианттары қатарында бас ауруының жасырын түрлері, күштемелі бас ауруы және мигрень кездеседі, олар жасөспірімдер арасында кеңінен таралған вегетативті бұзылыстармен бірге жүреді.

Қазіргі таңдағы тексеруіміздің мақсаты әскер қатарына дейінгі жасөспірімдердегі бас ауруының кеңінен тараған түрлерінің клиникалық, психологиялық сипаттарын игеру және цефалгияның созылмалы ағымының себебін анықтау болып табылады.

Бас ауруымен ауыратын жүйке жүйесінің перинатальды зақымдануы бар (15-17 жас аралығы) әскер қатарына шақырылғанға дейінгі 38 жасөспірімдерге комплексті түрде тексеру жүргізілді. Цефалгия диагностикасы бас ауруын игерудегі Халықаралық ассоциациясы критерилеріне негізделді. Төменде көрсетілген әдістемелік әдістер қолданылды: жалпы клиникалық, неврологиялық тексерулер, вегетативті жүйке жүйесінің жағдайын тексеру, ауырсыну сезімін комплексті бағалау (визуальды – аналогты шкала - ВАШ) SF12 өмір сапасын сұрастыру.

Бас ауруының құрылымын тексеруде оның біркелкі емес екені анықталды. Көбіне күштемелі бас ауруы (68 пайыз) тіркелсе, сирек жағдайда бас ауруының қосарланған типі және мигрень кездесті. Сонымен бірге ойлы және эмоциональды жағдайда бір фактор ретінде жиі байқалды. Барлық науқастарда өмір сапасы орташа 35 пайыз төмендесе, барлығында клиникалық белгілерінің айқындылығы басым психовегетативті синдром анықталды.

Әскер қатарына дейінгі жасөспірімдерде бас ауруын емдеудегі тиімділігін игеру үшін 2 топты 38 науқасты ине шаншу арқылы емдеп нәтижелерін арнайы салыстырмалы талдау жүргізілді: 1 –ші топта базисты терапия жүргізілген 20 науқас, 2-ші топта 18 жасөспірім, оларға ине шаншу емі жүргізілді.

Дәстүрлі шығыс медицинасы бойынша бас ауруы экзогенді және эндогенді факторлардың әсерінен, яғни бас аймағынан өтетін арналар мен коллатералдардағы қан мен чи айналымының бұзылысынан болады.

Айналымды жақсарту мақсатында барлық деңгейге төмендегі нүктелерге әсер еттік: XI 20 (фэн - чи), III 8 (тоу - вэй), XI 8 (шуай - гу), XI 41 (цзу – лин - ци), II 4 (хэ - гу), XII 3 (тай - чун), XIII 20 (бай -хуэй), XIV 23 (шан - син), ВМТ 3, ВМТ 9 және т.б. ем 10 сеанс бойынша курстық тәсілдер арқылы жүргізілді. Емнің тиімділігіне байланысты 2-3 курс, 10 -12 күн үзіліспен жүргізілді.

Нәтижесінде ине шаншу емін жүргізу арқылы, біз 80 пайыз жағдайда оң мәнді нәтижеге жеттік, яғни вегетативті реттеу көрсеткіштерімен өмір сапасын жақсартумен бірге бас ауруының толықтай жойылуына, көбіне бас ауруының интенсивтілігінің азайғаны байқалды.

1. 
   В.Б. Хасин. Физическая культура допризывной молодежи (Оқу - әдістемелік құралы Акмола 1997ж., 16б.
   
2. 
   А.М. Вейн, А. Данилов. Болевые синдромы в неврологической практике. Медпресс – информ, Москва. 2001ж., 372 б.
   

Ж.Е. Куттыгулова

Нами исследованы подростки допризывного возраста с головными болями, которым проведено лечение с использованием ИРТ. В этих случаях положительный эффект достигнут в 80%.
Treatment of perinatal diseases of nervous system with acupuncture in pre-induction age adolescents.

Zh. E. Kuttikulova

By us researched that teenagers till fit for military ages with headaches, which leaded treatment with using needle-therapy. In this situation positive effect has attained in 80%.

КЛИНИЧЕСКИЕ ОСОБЕННОСТИ НЕВРОЛОГИЧЕСКИХ ПРОЯВЛЕНИЙ В УСЛОВИЯХ ВЛИЯНИЯ МАЛЫХ ДОЗ ИОНИЗИРУЮЩИХ ИЗЛУЧЕНИЙ

С.Т. Туруспекова

КазНМУ им.С. Асфендиярова,г.Алматы

1. 
   Лелюк В.Г., Лелюк С.Э., Гуськова А.К. Состояние сосудистой системы мозга участников техногенных радиационных аварий // Ишемия мозга:VI Jnternationalsymposim on transcranial doppler-and electrophysiological monitoring - Санкт-Петербург, 1997. - с.66-68
   
2. 
   Лелюк В.Г., Лелюк С.Э. Состояние нервной системы участников ликвидации последствий аварии на ЧАЭС // Эпидемиологические аспекты Чернобыльской катастрофы. – Киев, 1998. – с.276
   
3. 
   Лелюк В.Г., Гуськова А.К. Оценка связи сосудистых заболеваний головного мозга с воздействием ионизирующей радиации в отдаленный период после облучения //Отдаленные медицинские последствия Чернобыльской катастрофы / Материалы 2-й Международной конференции. – Киев, 1998. – с.274
   
4. 
   Белоскурская Г. И. Некоторые клинико-физиологические сдвиги в организме людей при воздействии небольших доз радиации: Автореф. дисс... канд. мед. наук, Алма – Ата, 1965 – 16с.
   
5. 
   Кирсанова Г.И. Зависимость реакций нервной системы человека от распределений поглощенных доз ионизирующего излучения // Медицинская радиология. – 1978. - №5. – с.3-8
   
6. 
   Чопчик Д.И., Чопчик А.Д. Оздоровление, работающих в условиях повышенной радиации, физическими методами (методические рекомендации). – Киев, 1990. – 17с.
   
7. 
   Рылина С. В., Черначук С. В. Терапия психических нарушений при дисциркуляторной энцефалопатии смешанного генеза у пострадавших вследствие аварии на ЧАЭС (практические заметки) // Журнал невропатологии психиатрии им. Корсакова С. С. 2000 – т. 100, вып. 7 – с. 50-51
   
8. 
   Мешков Н.А., Рыжов Н.И., Кузнецова Г.Д., Фёдорова Н.Л. и др. Отдаленные последствия радиационных воздействий на неврологический статус организма // Военно-медицинский журнал. – 1993. - №4. – с.70-73
   
9. 
   Зозуля И.С., Полищук Н.Е. Особенности цереброваскулярных нарушений у лиц, подвергшихся влиянию ионизирующего излучения вследствие аварии на ЧАЭС // Врачебное дело. – 1995. - №3-4. – с.26-29
   
10. 
    Назаренко В.Г., Джоржуа А.Г., Слюсаренко Н.Ф. Цереброваскулярные нарушения у шахтеров-ликвидаторов последствий аварии на Чернобыльской АЭС // Отдаленные медицинские последствия Чернобыльской катастрофы: Материалы 2-й Международной конференции. – Киев, 1998. - 314с.
    
11. 
    Зозуля Ю.А., Шамаев М.И., Носов А.Т. и др. Структурно-функциональные изменения центральной нервной системы при длительном эндогенном воздействии малых доз радиации (экспериментальные исследования) // Эпидемиологические аспекты Чернобыльской катастрофы. – Киев, 1998. – с.236
    
12. 
    Левин О.С.,Цыганенко Е.В., Чесалин П.В. Особенности цефалгического синдрома у лиц, подвергшихся радиационному воздействию при ликвидации последствий аварии на Чернобыльской АЭС //Российский медицинский журнал. – 2006. –№2.- с.25-29
    

С.Т. Туруспекова

Сәулелік аурудың аз дозадағы нерв жүйесінің белгілері пентадалық субъективті негізгі симптомдары: бас ауруы, есте сақтау қабілетің төмендеуі, сүйектегі ауру сезімі, үйқының бұзылуы, мазасыздану, шашыранды синдромының кішігірім симптоматикасы. Сол себепті сәулелік аурудың аз дозасы әсер еткенде ми қабаттарында органикалық және функционалдық структурасында өзгерістер байқалады және бүндай өзгерістер ЧАЭС авариясындағы жоюға қатысқан науқастарда кездеседі.

Clinical features of neurological manifestations in the effect of low doses of ionizing radiation
S.T. Turuspekova

For persons who have suffered in the past from the impact of small doses of ionizing radiation, characteristic manifestation is pentalogy of subjective symptoms: headache, memory decline, bone pain, sleep disturbances ( insomnia), irritability.Analysis of data objective status indicates a fairly wide range and varying degrees of severity of neurological manifestations –from adynamic neurotical syndrome till scattered focal symptoms. Neurological manifestations of delayed effects of low doses of ionizing radiation due to both functional and organic structural chandes in different parts of the Chernobyl accident liquidator's brain.

АО «Медицинский Универститет Астана», Астана

Для установления синдрома вегетативной дистонии (СВД), степени его выраженности использовалась скриннинг-анкета с балльной оценкой эмоционально-вегетативных расстройств, разработанная Центром вегетативной патологии Российской АМН. Исследование субъективных характеристик сна основывалась на анкетировании с балльной оценкой (6 пунктов показателей). Анализ пресомнических нарушений основывался на расспросе текущих событий дня, которые могли быть возможной причиной нарушения времени засыпания, возможных болевых или других дискомфортных ощущений. При анализе интрасомнических нарушений, нами выяснялась количество ночных пробуждений, причина ночных пробуждений, количество сновидений, качество сна. Постсомнические нарушения оценивались по качеству утреннего пробуждения, по тем ощущениям, которые испытывал пациент после просыпания утром (свежесть, ощущение «невыспанности», разбитости, усталости, наличии дневной сонливости).

Нами также проведен анализ субъективных характеристик инсомнии в двух возрастных группах больных от 19-29 лет и 30-39 лет, с отдаленными последствиями СГМ. Интересно отметить, что как нормальный сон оценивали только 25% больных более молодой возрастной группы. В то время как, в более старшей возрастной группе такую оценку давали абсолютное большинство обследованных (75%). На наличие пресомнических, интрасомнических и постсомнических нарушений указывало 68,1% больных моложе 29 лет и 31,9% обследованных в возрасте от 30-39 лет.

1. 
   У больных с отдаленными последствиями нелеченного CГМ преобладает выраженный синдром вегетативной дисфункции, причем он чаще встречался у больных более молодой возрастной группы;
   
2. 
   Инсомния, включающая варианты пограничного и нарушенного сна, отмечалась у большинства больных (86,1%) с отдаленными последствиями СГМ;
   
3. 
   Выраженная степень СВД у больных с отдаленными последствиями CГМ в абсолютном большинстве случаев сопровождается всеми вариантами инсомнических нарушений;
   
4. 
   Инсомнические нарушения ярче выражены у больных более молодой возрастной группы, неполучавших должную терапию в остром периоде CГМ.
   

1. 
   Шогам И.И. Отдаленные последствия закрытых черепно-мозговых травм //Журнал невропатологии и психиатрии.-1989.-Т.89.-выпуск№5.-С.141-145.
   
2. 
   Такенов Ж.Т. Биологическая обратная связь в комплексной терапииотдаленных последствий черепно-мозговой травмы легкой степени.:авт.дис. …к.м.н.:Алматы,2004г.-С.27.
   
3. 
   Раимкулов Б.Н. Разработка и внедрение альтернативных методов комплексной терапии легких черепно-мозговых травм.: авт.дис. …д.м.н.:Алматы,2009г.-С.54.
   

Л.Е.Есжанова

Бас-сүйек-ми жарақаты (БСМЖ), кен таралуы және ауыр кешүімен байланысты болған медико-әлеуметтік мәселелердің бірге болып келеді. Бас ми шайқалауының қашықты (асқынуы) қалдықтары құрылым-қызметтік өзгерістермен патогенетикалық байланыста, әсіресе, вегетативті реттелудің лимбико-гипоталамо-ретикулярлық денгейінде. Мұнда бірінші орында вегетативті-тамырлық дисфункциялар және инсомниялық бұзылыстардың симптомдары тұрады.
Vegetative and sleep disorders in patients with delayed consequences of non-treated brain concussion.

L.E. Eszhanova

Skull-brain trauma (SBT) remains as one of actual medico-social problems, it’s connected with heavy consequences. Clinical picture of SBT remote consequences of SBT pathological connected with structure-functional changes, especially, limbico-hypothalamo-reticular level of vegetative regulation. Importance symptoms in this it’s vegetative-vessel dysfunction and insomnical disturbances.

КЛИНИКО-ЭПИДЕМИОЛОГИЧЕСКИЕ И ЭТИОЛОГИЧЕСКИЕ ФАКТОРЫ ДЦП В КАЗАХСТАНЕ. РЕЗУЛЬТАТЫ ГОСУДАРСТВЕННОЙ НАУЧНО-ТЕХНИЧЕСКОЙ ПРОГРАММЫ ПО СНИЖЕНИЮ ДЕТСКОЙ НЕВРОЛОГИЧЕСКОЙ ИНВАЛИДНОСТИ
М.М. Лепесова, Л.А. Текебаева, Б.Д. Мырзалиева
Алматинский Государственный институт усовершенствования врачей

г.Алматы
Осмотрены 2900 детей с диагнозом ДЦП в различных регионах Казахстана. Освещены вопросы первичного освидетельствования, дифференциальной диагностики. Тщательному обследованию подвергнуты 175 детей. Установлены основные этиологические факторы.

Нами создана база данных для составления Регистра больных ДЦП, состоящих на учете в исследованных регионах – 2900 человек. Большая часть больных (54%) состоит на учете с диагнозом «ДЦП, неуточненная форма», работа над данной категорией больных нуждается в детальном обследовании и классификационной работе. Проведенный анализ первичной инвалидности вследствие ДЦП показал, что раннее освидетельствование (дети до 3 лет) при ДЦП зарегистрировано в 21,7% случаев, первичное освидетельствование детей в дошкольном возрасте составили 48,3%, а остальное количество всех детей инвалидов освидетельствованы в школьном возрасте. Вышеописанная ситуация является неблагоприятной, так как основным направлением ранней реабилитации является первичное освидетельствование ДЦП в первые 6 месяцев жизни. Анализ показал, что диагноз впервые освидетельствован у детей до 1 года только лишь в 10-11% (2005 год – 265 детей из 2483 (10,7%), 2006 год – 273 ребенка из 2447 (11,2%)). По половому признаку отмечается явное преобладание мальчиков, удельный вес которых составил 61,6% (1786), девочек только 38,4% (1114). Для уточнения диагноза и проведения дополнительных обследований 252 ребенка из различных регионов Казахстана были осмотрены на базе кафедры детской неврологии в г.Алматы. Результаты проведенного дифференциально-диагностического обследования показали, что только у 69,4% больных направительный диагноз действительно соответствовал диагнозу «Детский церебральный паралич», остальные 30,6% имели другие заболевания, по клинике напоминающие церебральный паралич: хромосомные синдромы, наследственные нейромышечные заболевания, врожденная нейроэндокринная патология. Для дальнейшего углубленного изучения этиологических факторов было отобрано 175 детей с подтвержденным диагнозом ДЦП. Ранжирование этиологических факторов отражено ниже:

1. 
   Пренатальные факторы (84,57%)
   

1. 
   состояние здоровья матери:
   

- патология сердечно-сосудистой системы – 10,8% (16)

- вредные привычки – 29,72% (44)

- осложнения предыдущей беременности – 14,18% (21)

-анемии – 65% (114)

2. 
   отклонения в ходе беременности:
   

- лечение тиреоидными гормонами – 12,83% (19)

- кровотечения в поздние сроки беременности – 27,7% (41)

- потребление матерью эстрогенных гормонов – 3,37% (5)

- обострения мочеполовой инфекции – 11,48% (17)

- другие повреждения (резус- конфликт, близнецы и др.) – 18,91% (28)

3. 
   нарушения развития плода:
   

- ненормальная позиция плода – 4,72% (7)

- малый вес плаценты – 2,7% (4)

- беременность менее 37 недель – 21,62% (32)

- микроцефалия – 18,24% (27)

- генетические факторы – 9,45% (14)

2. 
   Интранатальные факторы: (6 детей - 3,43%)
   

3. 
   Постнатальные факторы: (21 детей – 12%)
   

1. 
   Качесов В.А. ДЦП.- С.Петербург.-ЭЛБИ-СПб.-2005.-111с.
   
2. 
   Пальчик А.Б. Эволюционная неврология.- Спб.: Питер, 2002.- 383с.
   

3. 
   Gibson CS, Maclennan AH, Goldwater PN, Haan EA, Priest K, Dekker GA. Neurotropic viruses and cerebral palsy: population based case-control study. BMJ 2006; 332:76-9.
   
4. 
   Neonatal encephalopathy and cerebral palsy. Defining the pathogenesis and pathophysiology 2003: a report by the Task Force American College of Obstetricians and Gynecologists and the American Academy of Pediatrics. Washington, DC. ACOG.2003.
   

М.М. Лепесова, Л.А. Текебаева, Б.Д. Мырзалиева

Казақстанның әр аймағындағы БЦС диагнозымен 2900 бала қаралды. Дифференциалдық және біріншілік диагностика сұрақтары қозғалды. 175 бала мұқият тексеруден өткізілді. Негізгі этиологиялық түрткілер айқындалды.

Маңызды сөздер: балалардың церебралды салдануы, этиологиясы, мүгідектік
Clinico-epidemiological and etiological factors of cerebral palsy in Kazakhstan.

The results of the State scientific and technical programs to reduce children's neurological disability

M. Lepessova, L. Tekebayeva, B. Myrzaliyeva Прослушать

Республика Казахстан