Н. С. Сейітов г-м.ғ. д., профессор Оқулықта «Геология және пайдалы қазбалар кен орындарын барлау»

Бұрғылау құбырларымен болатын апаттар

жүктеу 8,17 Mb. Pdf просмотр бет 149/168 Дата 08.12.2022 өлшемі 8,17 Mb. #40519 түрі Оқулық

Бұрғылау құбырларымен болатын апаттар . Аспаптың қысылып қалуы бұрғылау  құбырларының үзілу себебі болуы мүмкін, өйткені бұл жағдайда аспапқа қондырғы  қозғалтқышының  максимал  қуаты  беріледі.  Аспаптардың  үзілулері  бұрғылау  құбырларының шектен тыс тозуынан немесе олардың бұрандалы қосылыстарының  тозуынан болуы мүмкін. Үзілулердің алдын алу бұрғылау құбырларының және олардың бұрандаларының  калибрлері және дефектоскоптар көмегімен тиянақты бақылау арқылы жүзеге асырылады.  Иілу кернеулерін азайту үшін бұрғылау тізбегінің диаметрлерін ұңғының диаметріне  неғұрлым жақындатып таңдайды, ауырлатылған бұрғылау құбырларын міндетті түрде  пайдаланады. Бұрандалы қосылыстарды бұрамас бұрын оларды тазалайды және графит  майлағышымен майлайды. Құбырларды, құлыпты қосылыстарды саңылау қалдырмай  түбіне дейін бұрайды. Бұрғылау құбырлары үзілгенде бұрғылауды тоқтатады, бұрғылау тізбегінің  жоғарғы бөлігін жер бетіне шығарады. Көтерілген құбырлардың ұзындығына және үзілген  шетінің формасына қарап тізбектің қалған бөлігінің орнын және үзілу сипатын  анықтайды. Қажет болған жағдайда аспаптың қалған бөлігінің орнын бұрғылау  құбырларымен мөр түсіріп анықтайды. Ең қарапайым түрде мөр іші иілімді материалмен  (шайырлы канифоль) толтырылған ағаш тығын болып келеді. Қалып қалған аспапты ұстау  үшін овешот, метчик және колокол қолданады.  Овершотты қалып қалған аспап қысылмаған жағдайда қолданады. Овершотты  бұрғылау құбырларымен түсіреді және баппен айналдырып үзілген құбырдың шетін  жабады. Овершот корпусын төмен түсіргенде плашкалар ұңғыда қалып қойған тізбектің  муфтасының немесе құлыбының төменгі бөлігіне асылады және жоғары көтерген кезде  оны ұстап тұрады.  Метчикті бұрғылау құбырлары муфталарынан немесе құлыпты қосылыстарынан  үзілуін жою үшін пайдаланады. Метчик – бұл жан-жағында бұранда кесілген және  бұрғылау тізбегінің үзілген шетіне бұралу кезінде қоқымдар шығуы үшін бойлық  арықшалар жасалынған конус тәрізді аспап. Метчиктің өстік каналы жуу сұйығының өтуі  үшін, ал цилиндрлік бөліктегі бұранда ұңғыға түсірілетін бұрғылау құбырларымен қосылу  үшін қызмет етеді. Бұрғылау аспабын үлкен диаметрлі ұңғыларда ұстағанда метчиктер  патрубкалы бағыттағыш воронкалармен жабдықталады. Колокол бұрғылау құбырларының өздері үзілген жағдайда қалып қалған аспапен  қосу үшін қолданылады. Колокол бұрғылау құбырларының үзілген шетіне сыртынан  бұрап жалғау үшін ішкі бұрандасы бар корпус болып табылады.  Ұстағыш аспапты (колокол немесе метчик) ұңғыға бұрғылау құбырларымен  түсіреді. Үзілген жерге 1 – 1,5 м қалғанда жуу сұйықтығын жібереді. Жуып болған соң  ұстағыш аспапты жайлап түсіреді де үш-төрт айналым жасап аспаптың үзілген  бөлігінежалғайды. Содан соң тұнған шламды жою үшін бұрғылау сорабын қайтадан іске  қосады да ұстағыш аспапты түбіне дейін бұрайды және бұрғылау аспабын ұңғыдан  шығарады. Егер аспаптың қалып қалған бөлігі қатты қысылған болса, онда оны алу үшін  ұрғыш аспаптармен немесе домкраттар пайдаланады. Ұстағыш аспаптың құрамына  механикалық түптік дірілдеткіштер пайдаланған тиімді. жүктеу 8,17 Mb. Достарыңызбен бөлісу:

©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз