Н. О. Алимбетова > Г. Б. Капаева > Ж. У. Дюсенбаева > Н. Ж. Қосымбаева

Гуманитарлық бағыт бойынша білім алушыларға арнайы пәннен

курстық жұмыс орындауға арналған

ӘДІСТЕМЕЛІК НҰСҚАУЛЫҚ

Ақтау, 2019 ж.

Дайындаған оқытушылар: А.А. Утенова

Ж.К. Ұлыкманова

Н.О. Алимбетова

Г.Б. Капаева

Ж.У. Дюсенбаева

Н.Ж. Қосымбаева

Ж. Орынбасаркызы

С. Абдикалыкова

Курстық жұмыстарды орындауға арналған әдістемелік нұсқаулық әдістемелік кеңестің отырысында қаралып, мақұлданды:

Хаттама №4 «28» қаңтар 2019 ж.

Әдіскер: _________ Боранқұлова Г.С.

Кіріспе

Студент курстық жұмысты белгілі бір бөлімнің қорытынды кезеңінде орындайды, оның барысында болашақ мамандардың кәсіби қызмет саласымен байланысты кешенді міндеттерді шешу кезінде алған білімдері мен іскерліктерін қолдануға үйрету жүзеге асырылады.

Студенттің пән бойынша курстық жұмысты орындауы төмендегідей мақсаттарда жүргізіледі:

• 
  жалпы кәсіптік және арнайы пәндер бойынша алған теориялық білімдері мен практикалық біліктерін жүйелеу және бекіту;
  
• 
  берілген тақырыпқа сәйкес теориялық білімді тереңдету;
  
• 
  қойылған кәсіби міндеттерді шешуде теориялық білімді қолдана білуді қалыптастыру;
  
• 
  анықтамалық, нормативтік және құқықтық құжаттарды қолдана білуді қалыптастыру.
  

• 
  іргелі және қолданбалы сипаттағы арнайы әдебиетпен жұмыс;
  
• 
  зерттелетін мәселе бойынша нақты материалды жүйелеу, жинақтау және талдау;
  
• 
  қаралатын мәселені жетілдіру бойынша қорытындылар мен ұсыныстарды негіздеу.
  

Курстық жұмысты орындау оқытушы тарапынан кеңес беру көмегін және студенттің курстық жұмыстың тақырыбы мен бөлімдерін шығармашылық дамытуын көздейді. Курстық жұмыс оқу кестесінде белгіленген мерзімде орындалады және қорғалады.

Курстық жұмыстың тақырыбы пән бағдарламасымен анықталады.

Курстық жұмыстардың нақты тақырыбы келесі талаптарға жауап беруі тиіс:

• 
  мамандарды даярлау міндеттеріне сәйкес келу;
  
• 
  заманауи ғылыми зерттеулердің бағыттары мен мәселелерін ескеру;
  
• 
  таңдаған мамандық бойынша теория мен практика саласындағы студенттердің қызығушылықтарының алуан түрлілігін ескеру.
  

1. Оқытушы студенттің курстық жұмысының тақырыбын анықтайды.

2. Студент өз мүдделеріне сай тақырыпты өзі таңдайды. Бұл ретте тақырып курстық жұмыс басшысымен келісілуі тиіс.

Тақырыпты таңдау кезінде жұмыс беруші үшін қандай дәрежеде әзірленетін сұрақтар өзекті екенін, бастапқы деректермен, әдеби көздермен қамтамасыз етілгендігін, студенттің жеке қабілеттері мен мүдделеріне сәйкес келетінін ескеру қажет.

Пәннің атауына немесе пән тақырыбына сәйкес келетін, айқын реферативтік сипатқа ие, басқа пәндер бойынша курстық жұмыстардың тақырыптарын қандай да бір дәрежеде қайталайтын тақырыптардың бір күрделі тұжырымдарына жол берілмейді.

2. Курстық жұмыс құрылымы

Курстық жұмыстың құрылымы нақты және негізделген болуы керек, сондықтан мәселені қарастыру логикасы көрінеді.

Мазмұны бойынша курстық жұмыс теориялық немесе практикалық сипатта болуы мүмкін.

1.Теориялық сипаттағы курстық жұмыстың құрылымы:

• 
  титул парағы;
  
• 
  мазмұны;
  
• 
  кіріспе, онда тақырыптың өзектілігі мен мәні ашылады;
  
• 
  мәселенің тарихы берілген теориялық бөлім, әдебиетті салыстырмалы талдау арқылы теория мен практикада мәселенің әзірлену деңгейі;
  
• 
  жұмыс материалдарын пайдалану мүмкіндіктеріне қатысты тұжырымдар мен ұсыныстар қамтылған қорытынды;
  
• 
  әдебиеттер тізімі;
  
• 
  қосымшалар.
  

• 
  титул парағы;
  
• 
  мазмұны;
  
• 
  кіріспе, онда тақырыптың өзектілігі мен мәні ашылады, жұмыстың мақсаттары мен міндеттері қалыптасады;
  

• 
  әдетте екі бөлімнен тұратын Негізгі бөлім. Бірінші бөлімде әзірленетін тақырыптың теориялық негіздері бар. Екінші бөлім тәжірибелік бөлім болып табылады, ол практика материалдарымен, нақты ұйымның қызметін талдауымен, есептермен, кестелермен, схемалармен және т. б. ұсынылған.;
  
• 
  жұмыс материалдарын іс жүзінде қолдану мүмкіндіктеріне қатысты тұжырымдар мен ұсыныстар қамтылған қорытынды;
  
• 
  әдебиеттер тізімі;
  
  • 
    қосымшалар.
    

Титул парағы (1-қосымша) мынадай мәліметтерді қамтиды:

• 
  оқу орнының атауы,
  
• 
  курстық жұмыс орындалатын пәннің атауы;
  
• 
  жұмыс тақырыбы,
  
• 
  жұмыс басшысының аты - жөні, оның қолы;
  
• 
  студенттің аты-жөні, оқу тобының нөмірі;
  
• 
  студенттің жұмысты орындау және оны қорғау үшін алған бағасы;
  
• 
  оқу орны орналасқан қаланың атауы;
  
• 
  жұмысты жазу жылы.
  

Мазмұнында курстық жұмыс тарауларының, бөлімдерінің және бөлімшелерінің атаулары жүйелі түрде баяндалады. Бұл ретте олардың тұжырымдары жұмыстың мазмұнына дәл сәйкес келуі, қысқа, нақты, дәйекті және оның ішкі логикасын дәл көрсетуі тиіс.

Мазмұнында әрбір тарау, бөлім немесе кіші бөлім басталатын беттер көрсетіледі. Жұмыстағы беттер нөмірленуі тиіс. Беттерді нөмірлеу шоты бет нөмірі көрсетілмейтін титулдық парақтан басталады. Кіріспе, жеке тараулар, Қорытынды, Әдебиеттер тізімі және әрбір қосымша әрқашан жаңа бетте басталуы тиіс. Мазмұнын ресімдеу үлгісі 3-қосымшада келтірілген. Жұмыс мәтіні мазмұнына сәйкес болуы тиіс.

2.3. Кіріспе

Кіріспе - қарастырылып отырған тақырыптың маңыздылығын негіздеу және дәлелдеу. Кіріспе қарастырылып отырған мәселенің мәнімен таныстырады, тақырыпқа енгізеді.

Курстық жұмысқа кіріспе міндетті түрде келесі элементтерден тұрады:

Жұмыс тақырыбын анықтау. Әдебиеттен тақырыптың негізгі ұғымдарын сипаттайтын бірнеше (2-3) фразаны келтіру қажет.

Жұмыстың өзектілігі. Бұл мәселе неге өзекті екенін белгілеу керек. Негіздеме " зерттеу тақырыбының өзектілігі ... ."немесе "бұл тақырып өзекті, өйткені ..." деген сияқты сөздерден басталуы мүмкін.

Жұмыстың мақсаты. Мақсат жұмыс тақырыбын ашу бағытын көрсетеді. Бұл келесідей көрінуі мүмкін: "курстық жұмыстың мақсаты зерттеу ...........".

Немесе "бұл жұмыстың мақсаты зерттеу (сипаттау, анықтау, анықтау, зерттеу, қарау, әзірлеу, ашу, жарықтандыру, анықтау, талдау, жалпылау..... деп басталады.

Курстық жұмыс кіріспеден, екі немесе үш тараудан және қорытындыдан тұрады.

Теориялық бөлім ғылыми, ғылыми-ақпараттық, оқу және анықтамалық әдебиеттерді шолу негізінде зерттелетін мәселенің жағдайын талдауды қамтуы тиіс. Ұсынылған материал жұмыс мақсатына логикалық байланысты болуы тиіс. Теориялық бөлімнің параграфтарында проблеманың жекелеген бөліктерін көрсету және оларды қорытындылармен аяқтау қажет.

Бұл бөлім бірнеше (кемінде екі) тарауды қамтиды. Бірінші тарауда қажет:

• 
  зерттелетін мәселенің мәнін анықтау, яғни ұйым қызметінде қаралатын проблеманы іске асырудың басты мақсаты неде және осы мәселенің негізін қандай процестер (ұйымдастырушылық, экономикалық, әлеуметтік) құрайтынын анықтау;
  
• 
  практикада оқылатын проблеманы іске асыру принциптері мен әдістерінің құрамын және қысқаша мазмұнын анықтау;
  
• 
  әдеби көздердегі (монографиялар, журнал және газет мақалалары, конференция материалдары және т.б.) тақырыптың пысықталу дәрежесіне сипаттама беру, нәтижесінде курстық жұмыстың соңында келтірілген әдебиеттердің толық тізбесінен көрініс табуы тиіс.
  

Курстық жұмыстың осы және келесі тарауларын әзірлеу кезінде пән бойынша дәрістерде қамтылған таңдалған тақырып бойынша материалдарды студент белгілі ақиқат ретінде қабылдауы тиіс және сипаттауға жатпайды.

Екінші тарау толық зерттеуді, объектіні талдауды, жұмыс тақырыбын қамтуы тиіс. Онда өмірде теориялық білімді қолдануды бейнелейтін практикадан алынған мысалдар мен фактілерді қолданған жөн. Автор міндетті түрде өз көзқарасын, өз ұсыныстарын баяндауы тиіс.

Осы кезеңді орындау кезінде проблеманың нақты жай-күйін бағалауға мүмкіндік беретін ақпаратты (немесе есептеу үшін бастапқы деректерді) алу тәсілі көрсетілуі тиіс.

Ұйымдағы проблеманың қазіргі жай-күйін талдау кезінде:

1. Зерттеу объектісін алдын ала зерделеу, яғни жұмыстың жобалық бөлігі байланатын зерттеу объектісінің ерекшеліктерін анықтау және тіркеу қажет.

2. Қойылған мақсаттарды іске асыруға әсер ететін практикалық материалдарды, сот практикасының материалдарын немесе азаматтардың құқықтарының бұзылуына шағымдарын талдау (көрсеткіштер сандық және сапалық болуы мүмкін) және мақсаттарға қол жеткізу дәрежесін сипаттау (немесе сұраққа жауап беру: осы мақсатқа қол жеткізіледі немесе жоқ).

3. Проблеманың қазіргі жай-күйінің сипаттамасын негізге ала отырып, сондай-ақ белгілі бір уақыт кезеңінде оның даму бағыттарын қысқаша талдау негізінде: қарастырылып отырған проблеманың қандай салдарларға (теріс немесе оң) одан әрі дамуына әкеледі.

4. Тезистік түрде проблеманың қазіргі жағдайын, оның даму үрдістерін, теориялық әзірлемелерде де, практикалық материалдарда да бірқатар әдістемелік сұрақтардың шешілмеуін сипаттайтын жалпы қорытынды жасау керек.

2.5. Қорытынды

Қорытынды жұмыстың қорытындысын, жұмыстың авторы түйіндеген маңызды қорытындыларды қамтуы тиіс; онда жұмыстың практикалық маңыздылығы, оның нәтижелерін енгізу мүмкіндігі және тақырыпты зерттеудің одан әрі перспективалары туралы мәліметтер беріледі. Қорытындының аса маңызды талабы – оның қысқаша және мән-жайы; онда енгізу мазмұнын және жұмыстың негізгі бөлігін қайталамау керек. Жалпы қорытынды келесі сұрақтарға жауап беруге тиіс.

1. Автор осы зерттеуді қандай мақсатта қолданды?

2. Осы зерттеу барысында автор не жасады?

3. Автор қандай қорытындыға келді?

2.6. Пайдаланылған әдебиеттер тізімі

Әдебиеттер тізімі - библиографиялық жазбалардан тұратын библиографиялық тізім ГОСТ 7.80-2000 "Библиографиялық жазба. Тақырыбы. Жалпы талаптар және құрастыру ережелері", ГОСТ 7.82-2001 " Библиографиялық жазба. Электрондық ресурстардың библиографиялық сипаттамасы. Жалпы талаптар және құрастыру ережелері", ГОСТ 7.1-2003 " Библиографиялық жазба. Библиографиялық сипаттама. Жалпы талаптар және құрастыру ережелері" шарттары бойынша рәсімделеді.

Библиографияда автор жұмыстың мәтіндік бөлігінде сілтеме жасайтын нормативтік – құқықтық актілер мен әдебиет ғана емес, сонымен қатар автор зерттеу және жұмысты жазуға дайындық барысында зерттеген.

Библиография үш бөлімнен тұрады: нормативтік – құқықтық актілер тізімі, Ғылыми әдебиеттер тізімі және интернеттегі сайттар тізімі.

Библиографиялық тізім жұмыстың негізгі бөлімінен кейін қосымшалардың алдында орналастырылады.

Библиографиялық тізімді құрастырған кезде библиографиялық жазбаларды тізбектеудің белгілі бір реттілігін сақтау қажет. Студенттік жұмыстар үшін ең қолайлы әліпбилік және жүйелі (дерек түрлері бойынша) библиографиялық тізімдер болып табылады.

Библиографиялық жазбаларды топтастырудың кез келген тәсілі кезінде библиографиялық тізімнің басында ресми және нормативтік құжаттарды (Конституциялық заңдар, Президент жарлықтары, қаулылар, ережелер, бұйрықтар және т.б.) орналастырады. Бір үлгідегі құжаттар тобының ішінде библиографиялық жазбаларды Алфавит бойынша немесе хронология бойынша орналастыруға болады. Нормативтік құжаттар мен мерзімді басылымдардың баптары туралы мәліметтер жариялау көзі міндетті түрде көрсетіле отырып келтіріледі. Библиографиялық тізімнің соңында Шет тіліндегі дереккөздердің сипаттамасы келтіріледі. Курстық жұмысты жазу үшін соңғы 5 жыл басылымдарын пайдаланған дұрыс.

2.7. Қосымшалар

Кейде әртүрлі кестелер, графиктер, схемалар және т. б.қосымшалар түрінде беріледі. Қосымшалар Пайдаланылған әдебиеттер тізімінен кейін орналастырылады. Әрбір қосымшаны жаңа беттен бастаған жөн, оның тақырыптық тақырыбы және оң жақ жоғарғы бұрышында "Қосымша"деген жазу болуы тиіс. Егер қосымшалар бірнешеу болса, онда әрқайсысында оның реттік нөмірі көрсетіледі: "1-қосымша", "2-қосымша" және т.б. қосымшалардың көлемі курстық жұмыс беттерінің міндетті санына қосылмайды.

Жұмысты зерттеу тақырыбы бойынша әдебиеттерді іріктеуден бастау керек. Мұнда студент кітапхананың анықтамалық-іздеу аппаратына жүгінуі қажет. Оның құрамдас бөлігі анықтамалық басылымдар болып табылады: энциклопедиялар, сөздіктер, анықтамалықтар, статистикалық жинақтар.

Библиографиялық ақпаратты (қайда, қандай дереккөздерде қажетті мәліметтер бар) және ғылыми ақпаратты – белгілі білімнің мазмұны туралы ажырату қажет.

Курстық жұмысты жазу кезінде журналдарды қарау, сонымен қатар белгілі бір тақырыптар бойынша әдебиеттер шолуларымен танысу керек.

Жыл ішіндегі мақалалардың тақырыптық көрсеткіштері журналдардың соңғы нөмірлерінде басылады.

Зерттеу тақырыбы бойынша ақпарат жинау нәтижесінде мынадай мәліметтер алынуы тиіс:

• 
  Зерттеу тақырыбы бойынша кім және қайда (қандай зерттеушілер және қандай ғылыми орталықтарда) жұмыс істеді және жұмыс істейді?
  

• Олар нақты не тұрады?

Курстық жұмыстарды басқару тәжірибесі көрсеткендей, зерттеу тақырыбы бойынша шолу жазу үшін кемінде 5 дереккөзді пайдалану қажет.

Курстық жұмыс кестелермен, схемалармен, кестелермен, диаграммалармен және басқа да материалдармен безендірілуі мүмкін, олар жұмыс мәтіні бойынша немесе қосымша түрінде орналастырылады. Барлық осы материалдардың нөмірі, қолы (атауы), қысқаша түсіндірмесі, қысқартулардың шифры болуы тиіс.

Көлемі бойынша курстық жұмыс мәтіні компьютерде Microsoft Word мәтіндік процессорында ресімделген 25 беттен кем болмауы тиіс. Әдетте қолжазба мәтіні ақ қағаздың стандартты парағының бір жағында басып шығарылады (А4 форматы). ДК орындалған мәтіндер үшін Times New Roman 14 пт шрифті таңдалады. Жоларалық интервал – бір жарым. Файл / Бет Параметрлері пәрменімен мәтіннің айналасындағы өрістерді қалдыру керек. Сол жақ өрістің өлшемі 3 см, оң жақ – 1,5 см, жоғарғы және төменгі – 2 см.

Жұмыс беттері екіншісінен бастап нөмірленеді (кірістіру/бет нөмірлері). Беттің реттік нөмірін білдіретін цифр беттің жоғарғы оң жақ бұрышына қойылады.

Курстық жұмыстың негізгі бөлігінің мәтінін тараулар менбөлімдерге бөледі. Тараулардың реттік нөмірлері болуы және араб цифрларымен белгіленуі тиіс. Кіріспе және қорытынды нөмірленбейді, параграфтар әрбір тараудың шегінде араб цифрларымен нөмірленеді. Бөлім нөмірі тарау нөмірінен және нүктемен бөлінген параграфтан тұрады. Тараулардың атауы тақырып түрінде кіші әріптермен (бірінші бас әріптен басқа) қалың шрифтпен, жолдың ортасында жазылады.

Тараулардың, бөлімдердің, кіші бөлімдердің тақырыптары, "кіріспе", "қорытынды" деген сөздер және "әдебиеттер тізімі" деген фраза жолдың ортасында орналасады. Тақырыптардың, "кіріспе", "қорытынды" сөздерінің және "әдебиеттер тізімі" сөздерінің соңында нүкте қойылмайды.

Егер тақырыптар ұзын болса (2/3 жолдан артық), онда оларды сөздерді көшіруге жол бермей бірнеше жолда басып шығарады. Тақырыптағы жаңа жолға Shift және Enter пернелерін бір уақытта басу керек.

Мәтіннің абзацтары жаңа (қызыл) жолдан басталады, оларды 1 см-ге тең шегініспен ресімдейді. Абзацтардың мәтіндері ені бойынша түзетілуі тиіс, оларда жоларалық интервал бір жарым және аспалы жолдарға тыйым салынады.

Курстық жұмыстардағы барлық иллюстрациялар суреттер деп аталады. Әрбір сурет сурет астындағы қолымен сүйемелденеді. Суреттер тарау шегінде араб цифрларымен ретімен нөмірленеді. Мысалы: "Күріш. 1.2".

Жұмыс логикалық түрде, әдеби тілде жазылуы тиіс. Артық кеңістікті және күрделі құрылған сөйлемдерді де, тым қысқа, қысқа фразаларды да, өзара әлсіз байланысқан, екі жақты түсіндіру мен т. б. жол беретін пайдаланбауға тиіс.

"Мен байқадым", "менің ойымша", "менің ойымша", "менің ойымша" және т. б.

"Біз" деген есімді дұрыс пайдалану керек, бірақ ол жоқ. "Біз" деген есімдік жоқ, яғни фразалар "бақылаймыз", "орнатамыз", "иеміз"деген сөздерді қолдана отырып құрылады.

"Біздің көзқарасымыз бойынша", "біздің пікіріміз бойынша" деген сөздерді қолдануға болады, алайда "автордың пікірі бойынша" (курстық жұмыс) жазуға немесе сол ойды жеке түрде көрсетуге болады: "кәсіпорынның жұмыс тәжірибесін зерттеу не екенін куәландырады...", "орындалған талдау негізінде бекітуге болады...", "жүргізілген зерттеулер расталды..."және т. б.

Курстық жұмыста мазмұндау стилінің бірлігі сақталуы, қазіргі орыс тілінің нормаларына сәйкес орфографиялық, синтаксистік және стилистикалық сауаттылық қамтамасыз етілуі тиіс.

Пәні:

Орындаған: