Монография \ «санат» а л м п и мп

жүктеу 12,37 Mb.

Pdf просмотр

бет	143/269
Дата	12.11.2023
өлшемі	12,37 Mb.
	#44239

1 ... 139 140 141 142 143 144 145 146 ... 269

kabdolov zeinolla soz oneri 2

Tycipy” дешк, Томашевскийше “езара гштей байланыскдн кубылыс- хар крсындысы” дешк, Кожиновше “epi айтып, 6epi
6ipiicripefli”*. Дурью, теоретиктщ мундай гужырымга келмеске мулде лажы жок,, ейткеш фабула ез бепмен окдгау турып eui6ip

Tycipy”
дешк, Томашевскийше “езара гштей байланыскдн кубылыс-
хар крсындысы” дешк, Кожиновше
“epi
айтып,
6epi
айтканда
белгш
6ip
окигалар шогырынан тутаскдн мэлшет, хабар”
дешк,
6epi6ip,
фабула — фабула да, сюжет — сюжет. Бул
екеуш шатастыру кдндай ынуайсыз болса, екеущ параллель
койьш, каз-катар кднаттас альт журу де сондай ьщгайсыз.
Осылай ету,
rimi,
мумкш емес. В.В.Кожинов, меселен, езшщ
ойлы, орамды теориялык, толгамдарында фабула
6ip
белек,
сюжет ез алдына баска нэрсе екенш асыкдай дэлелдеп,
тэпгшггеп, тусоддаре келш, эдебиет зерттеуиплершенбул еке-
yiH
шатастырмай, эркдйсысьш ез алдына дара пайымдауды
талап етеда де, 1зшше дэл осылай ету ез крлынан келщгаремей
калып, лирикалык прозада “фабулалык, Ьэм аожетпк жайт-
тардьщ жжаз тутасып кететшш” мойындаса, ендо 61рде фабу
ланы сюжет кана емес,
Tirrri,
композицияга экеп уштасты-
рады: “Эпоста фабула, эдетте, шыгарманьщ архитектоника-
сына непз болып каланады да, алуан турл1 сюжетпк элемент-
тердщ басын крсып,
6ipiicripefli”*.
Дурью, теоретиктщ мундай
гужырымга келмеске мулде лажы жок,, ейткеш фабула ез
бепмен окдгау турып
eui6ip
керкем шыгармага тулга да, тугка
да бола алмайды. Ец мыктаса, фабула — сюжет лен комло-
зицияга фон гана.
*
Теория литературы. Основные проблемы в историческом освещении,
в трех томах. М., АН СССР, 1964, т. 2, стр. 428.
168

Акикдт шындыкта болган немесе болатын кез келген
окигада фабула бар. Ал кез келген окига — керкем шыгарма
ма? Жок, керкем шыгарма емес. Эргам ауызша айтатын не
ацыз ететш кез келген ауызега эцпмеде фабула бар. Ал кез
келген ауызею эцпме — керкем шыгарма ма? Жок, керкем
шыгарма емес.
Демек, керкем шыгарманыц сюжегш не композициясын
пайымдау мен окигасын мазмундау таразыныц ею басына
тец де тура алмайды, 6ipimH орнын 6ipi ауысгыра да алмайды.
Сюжет пен композиция сыр-сипаты кел-кейр, орасан
нэзис epi курдел1 творчестволык, мэселе. Муны терец тусшу
ушш, алдымен, сюжет пен композицияныц гносеоло-
гиясьша аздап уцш п байкдган артык болмайды.
0нер атаулыныц езара б1рлт кдндай мол болса, езге-
шелгп де сондай зор. Лессинг езшщ эйгш “Лаокоонында”
кескш

жүктеу 12,37 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 139 140 141 142 143 144 145 146 ... 269