Монография / Аида Сағынтаева, Әсел Қамбатырова, Лаура Қарабасова

№ 3 мысал. Мектеп таңдау трансформациялық парадигма

жүктеу 2,34 Mb.

Pdf просмотр

бет	17/149
Дата	10.03.2023
өлшемі	2,34 Mb.
	#41684

1 ... 13 14 15 16 17 18 19 20 ... 149

Bilim-beru-zertteulerine-kirispe

№
3 мысал. Мектеп таңдау трансформациялық парадигма
тұрғысынан зерттеу тақырыбы ретінде
Трансформациялық парадигманы жақтаушылар мектеп таңдауды мар-
гиналданған топ мүшелерінің көзқарасы тұрғысынан гендерлік немесе
әлеуметтік теңсіздік мәселесі ретінде қарастырады. Зерттеушілер зерттеу
субъектілерінің пікірлеріне мән бере отырып, олардың жағдайын жақсы
жаққа өзгертуге ұмтылады. Бұл парадигма қоғамдағы саяси өзгерістердің
рөлін ескеретіндіктен, мектеп таңдау қоғамды халықаралық элиталық
мектептерді таңдауға қабілетті байларға және жалпы орта білім беретін
мемлекеттік мектептерге ғана қол жеткізе алатын кедейлерге бөлудің ор-
талық мәселесіне айналуы мүмкін. Трансформациялық зерттеу парадиг-
масы сыни теорияға негізделгенін еске түсірейік. Сәйкесінше, әлеумет-
тік қақтығыс призмасы арқылы шындықты қарастыру (сыни парадигма
қақтығыс теориясынан біршама кең, сондықтан бұл тұжырыммен толық
келіспейді. Сыни парадигманың басты айырмашылығы сустатус-кво-нға
сыни қарау) зерттеушінің негізгі позициясына айналады.

29
Назарбаев Университеті Жоғары білім беру мектебі
зерттеу мазмұнын демократияландыру және қатысушылар зерт-
теу жүргізудің рәсімдері мен әдістері туралы шешім қабылдайтын
әдістерді демократияландыру арасын ажыратып алу қажет (Heron
& Reason, 1997). Бұл парадигманың эпистемологиялық бағыты
дәстүрлі ғылыми зерттеулерден бірден ерекшеленеді, онда зерт-
теу сұрақтарына берілетін жауаптар сандық деректерге немесе
зерттеу жүргізіліп жатқан қоғамдастыққа бейтаныс сыртқы са-
рапшылардың пікірлеріне негізделген жағдайда ғана шынайы
деп санауға болады.
Партиципаторлық зерттеу парадигмасы трансформациялық
парадигмамен тығыз байланысты, өйткені зерттеушінің басты мақ-
саты шешім қабылдауда, мақсат қоюда, деректерді жинап, талдау
әдістерін айқындауда, зерттеу жобасын түйіндеуде қатысушының
зерттеуге белсенділігін дамыту болып табылады. Әрі қарай атап
өтетініміздей, «іс-әрекетті зерттеу» (Action Research) әдісі парти-
ципаторлық парадигмаға жатады, себебі зерттеуге қатысушылар
«бірлескен зерттеушілерге» айналады.

жүктеу 2,34 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 13 14 15 16 17 18 19 20 ... 149