Модуль Химиялық термодинамика және тепе-тендік Дәріс Химиялық термодинамиканың негіздері

Шишковский теңдеуі

∆  =  ₀ –  =  ₀ ∙ В ∙ ln(С/A + 1)

1/A – БАЗ тән меншікті капилярлық тұрақты.

1. 
   Қандай беттік құбылыстарды білесіз?
   
2. 
   Физикалық және химиялық адсорбцияның ерекшелігі неде?
   
3. 
   Адсорбат, адсорбент дегеніміз не?
   
4. 
   Десорбция дегеніміз не?
   

5. 
   Адсорбция изотермасы үшін қарапайым теңдеуді айтыңыз (Ленгмюр изомермасының теңдеуі).
   
6. 
   Фрейндлих және Лэнгмюр теңдеулеріндегі адсорбция константаларын мономолекулалық теориясы.
   
7. 
   Беттік активті заттар. Гиббс теңдеуі. Шишковский теңдеуі
   

1. 
   Химиялық реакциялардың реттілігі және оларды анықтау әдістері (реферат)
   
2. 
   Бір- және екі компонетті жүйелердің күй диаграммасын тұрғызу (тапсырма)
   
3. 
   Коллоидты жүйелерді тазалау әдістері (презентация)
   
4. 
   Микрогетерогенді жүйелердің практикалық мәндері (реферат)
   

1. 
   Келесі анықтамалардың қайсысы жабық жүйеге сәйкес келеді? Жабық жүйе дегеніміз:
   

б) сыртқы ортамен зат алмасуы мүмкін;

в) сыртқы ортамен энергия алмасуы жоқ жүйе;

г) сыртқы ортамен зат алмасуы мүмкін, бірақ энергиямен алмасуы жоқ жүйе.

2. 
   Күй параметрлері қандай өлшемдермен сипатталады?
   

в) ΔΗ, Т, р, концентрация; г) ΔΗ, Т, V, ρ.

3. 
   Келтірілген теңдеулердің қайсысы термодинамиканың 1-ші заңын сипаттайды?
   

б) Н=рV–U г) Q=U₂–U₁

a) Q=ΔH+A в) Q_V=pdV б) Q_V=ΔU г) Q = ТΔS/ΔV

5. Төмендегі анықтамалардың қайсысы Гесс заңын сипаттайды? Химиялық реакциялардың жылу эффектісі:

а) жүру жолынан тәуелсіз, тек бастапқы және соңғы заттардың күйімен анықталады;

б) аралық реакциялардан тәуелді;

в) реакция кезінде бөлінген жылу мөлшерінен тәуелді;

г) әрекеттесуші заттардың концентрациясынан тәуелді.

6. Стандартты түзілу жылу деп, төменде келтірілген жағдайда 1 моль заттың жай заттардан түзілу реакциясының жылу эффектісін айтамыз:

а) р=1,01310⁵ Па, Т=298K.

б) Т = const

в) р=const, V=const

г) Т, р = const

а) 1 моль заттың 1,01310⁵ Па қысымда;

б) 10 моль заттың;

в) 1 моль заттың қалыпты жағдайда;

г) 10 моль заттың 298 К температурда.
8. Химиялық реакциялардың жылу эффектісі қандай факторлардан тәуелсіз?

а) әрекеттесуші заттардың табиғатынан;

б) температурадан;

в) заттардың агрегаттық күйінен;

г) бастапқы заттардың концентрациясынан.
9. Энтальпия мен ішкі энергияның өзара байланысын көрсететін теңдеу қайсысы?

а) H=U–pV б) H=U+pV в) H=U₂–U₁ г) H=Q/T

а) ішкі энергия өзгереді;

б) энтальпия өзгереді;

в) ішкі энергия да, энтальпия да өзгермейді;

г) ішкі энергия өзгермейді.

11. Идеалды газдар үшін С_Р және С_V қатынастары қандай?

а) C_P=C_V б) С_P=C_V +R в) С_P>C_V г) C_P<C_V

12. Келтірілген термодинамикалық функциялардың қайсысы ішкі энергияны сипаттады?

а) ΔН б) ΔU в) ΔG г)ΔF

13. Термодинамиканың 2-ші заңының аналитикалық сипаттамасын көрсетіңіз:

а) dS = dQ – dA; б) dS = S₂ – S₁; в) dS ≥ dQ/T; г) dS = Q.

14. Қандай термодинамикалық параметр тұрақты жағдайда ΔU процесс бағытын анықтайды?

а) р, Т; б) V, Т; в) р, S; г) V, S.

15. Т = сonst; р = сonst жағдайда қандай термодинамикалық потенциал өздігінен өтетін процесс бағытын анықтайды:

а) изобара-изотермиялық потенциал;

б) изохора-изотермиялық потенциал;

в) энтропия;

г) ішкі энергия.

16. Оқшауланған жүйеде қайтымсыз кристалданған зат үшін энтропия қалай өзгереді?

а) артады;

б) кемиді;

в) өзгермейді;

г) қортынды айтуға болмайды.

17. Өздігінен өтетін процестер үшін р = сonst; Т = сonst жағдайда Гиббс энергия (изобаралы-изотермиялық потенциал) мәні қалай өзгереді:

а) ΔG>0; б) ΔG < 0; в) Δ G = 0; г) өзгермейді.

18. Оқшауланған жүйеде химиялық реакция өздігінен өнім түзілу бағытына жүреді. Бұндай жүйенің энтропиясы қалай өзгереді?

а) ΔS > 0; б) ΔS < 0; в) ΔS = 0; г) өзгермейді.

19. Суда еру процессі кезінде Гельмгольц энергия мәні қалай өзгереді?

а) артады; б) кемиді; в) өзгермейді; г) ΔF = 0.

20. Ашық жүйелер үшін қандай күй функциясы процесс бағытын анықтайды?

а) энтропия; б) энтальпия; в) Гиббс энергия; г) химиялық потенциал.
Химиялық тепе теңдік тақырыбы бойынша

1. А+ВС+Д химиялық реакциясы үшін К_Р және К_С тепе – теңдік константалары арасындағы байланыс қандай, егер барлық заттар идеалды газтәріздес күйде болса?

а) К_Р > К_С в) К_Р < К_С

б) К_Р = К_С г) К_Р  К_С

4НСl(г) + О₂(г)  2Cl₂(г) + 2Н₂O(г)

а) О₂ концентарциясын артыру;

б) Cl₂ концентрациясын артыру;

в) температураны жоғарлату;

г) температураны төмендету керек.

а) оңға в) ығыспайды

б) солға г) кері реакция бағытына
4. PCl₅РС1₃ + Cl₂ реакция үшін қысымды артыру тепе – теңдікті қай бағытқа ығыстырады?

а) оңға в) ығыспайды

б) солға г) тура бағытта
5. 2SО₂+О₂  2SО₃ ΔН°= -176кДж реакциясы үшін қандай факторларды өзгерту арқылы тепе – теңдікті оңға ығыстыруға болады?

а) Т⁰ жоғарлату; в) қысымды кеміту;

б) Т⁰ төмендету; г) катализатор қосу;
6. Газ фазасында өтетін СО + Н₂О  СО₂+Н₂ реакция үшін 298К - де ΔН° = - 41,2 кДж. Температураны төмендеткенде, қандай өнімдердің тепе – теңдіктегі құрамы артады?

а) СО және СО₂ в) СО және Н₂

б) Н₂О және Н₂ г) СО₂ және Н₂
7. Кейбір реакция үшін ΔG<О болса, келтірілген жағдайлардың қайсысы дұрыс:

а) К_Р > 1

б) К_Р < 1

в) тепе – теңдік қоспасында бастапқы заттар басым;

г) тепе – теңдік қоспасында реакция өнімі басым.

8. Өздігінен өтетін реакция үшін ΔS⁰<0. Температура өсуімен К_Р қалай өзгереді?

а) артады; в) кемиді;

б) анықтауға болмайды; г) өзгермейді.

а) кемиді в) өзгермейді

б) артады г) қорытынды жасауға болмайды.
10. Химиялық реакция үшін ΔН=0, К_Р температурадан қалай тәуелді?

а) артады б) тәуелсіз

в) кемиді г) К_Р =0
11. Төмендегі қандай жағдайда химиялық реакцияның изотерма теңдеуі тепе – теңдік күйге жетеді?

а) К_Р < П_Р ΔG>0 в) К_Р =П_Р ΔG=0

б) К_Р >П_Р, ΔG<0 г) К_Р < П_Р ΔG<0
12. Қандай функцияның стандартты мәні химиялық ынтықтылықты сипаттайды?

а) Гиббс энергиясы в) энтальпия

б) химиялық потенциал г)энтропия
Фазалық тепе-теңдіктің термодинамикасы және ертінділер тақырыбы бойынша

1. 
   Зат химиялық құрамын өзгертпей бір агрегаттық күйден екіншісіне өтетін процес:
   

1. 
   Фазалық ауысу
   
2. 
   Ішкі ауысу
   
3. 
   Критикалық ауысу
   
4. 
   Адсорбциялық тепе-теңдік
   

2. 
   Заттың сұйық күйден буға фазалық ауысуы
   

В. кристаллизация

C . конденсация

4. 
   бу түзу (булану)
   

3. 
   Заттың сұйық фаза түзбей қатты күйден буға фазалық ауысуы:
   

1. 
   балқу
   
2. 
   кристаллизация
   
3. 
   конденсация
   
4. 
   сублимация
   

4. Барлық бөлігі, яғни барлық көлемі бірдей қасиетке ие болатын термодинамикалық жүйе:

1. 
   ашық
   
2. 
   жабық
   
3. 
   изоляцияланған
   
4. 
   гомогенді
   

5.Жүйенің басқа бөлігінен беттік бөлігі арқылы ажыратылатын, физикалық және химиялық қасиеттері, құрамы бірдей жүйенің біртекті бөлігі:

1. 
   тұнба
   
2. 
   ерітінді
   
3. 
   фаза
   
4. 
   параметр
   

6. Бірнеше фазалардан тұратын термодинамикалық жүйе

1. 
   тұнба
   
2. 
   ерітінді
   
3. 
   фаза
   
4. 
   параметр
   

7. Гетерогенді жүйенің фазалар арасында орналасқан тепе-теңдіктің атауы:

1. 
   қос электрлік қабат
   
2. 
   фазалық тепе-теңдік
   
3. 
   кеңею жұмысы
   
4. 
   адсорбциялық тепе-теңдік
   

8. Әрбір жүйеде болатын, жүйеден бөліп алуға болатын және жүйеден тыс бола алатын химиялық жеке зат:

1. 
   еріткіш
   
2. 
   ерітінді
   
3. 
   фаза
   
4. 
   компонент
   

9. Сулы ерітіндіде натрий хлориді : NaCl ↔ Na⁺ + Cl^- схемасы бойынша диссоциацияланады. Бұл жүйенің компоненттері:

1. 
   Na⁺ және Cl^- иондары
   
2. 
   NaCl тұзы
   
3. 
   NaCl, Na⁺ және Cl^-
   
4. 
   Н₂О және NaCl
   

10.Егер гетерогенді жүйенің заттарының арасында химиялық реакция болса, онда мұндай жүйе компоненттерінің саны келесі мәнге тең болғанда түзіледі:

1. 
   Реакцияға қатысатын заттардың санына
   
2. 
   Реакцияға қатысатын заттардың санына, теріс бірлік
   
3. 
   Реакцияға қатысатын заттардың санына, оң бірлік
   
4. 
   Реакцияға қатысатын заттардың санына, оң фазалар саны
   

11. Гиббстің фазалар ережесі С = К - Ф + 2 еркіндік дәреже саны компонент санының өсуімен және

1. 
   фазалар санының өсуімен өседі
   
2. 
   фазалар санының өсуімен азаяды
   
3. 
   фазалар санының азаюымен азаяды
   
4. 
   қысымның төмендеуімен азаяды
   

12.Еркіндік дәреже саны сипаттайды:

1. 
   жүйенің гибридизациясын
   
2. 
   реакцияның молекулалығын
   
3. 
   жүйенің қалыптылығын
   
4. 
   жүйенің варианттылығын
   

13. Егер еркіндік дәреже саны келесі мәнге тең болса, онда жүйені инвариантты немесе вариантсыз деп атайды:

1. 
   С=1
   
2. 
   С=2
   
3. 
   С=3
   
4. 
   С=0
   

14. Гиббстің фазалар ережесінде С = К - Ф + 2 2 саны екі сыртқы фактордың тепе-теңдікке әсерін көрсетеді. Осы факторларды көрсетіңіз:

1. 
   концентрация және температура
   
2. 
   электр өткізгіштік және температура
   
3. 
   осмостық қысым және температура
   
4. 
   қысым және температура
   

1. 
   әртекті молекулалар арасындағы тартылыстың жоғарылығы
   
2. 
   әртекті молекулалар арасындағы тартылыстың болмауы
   
3. 
   сұйық және бу құрамы тепе-теңдік күйге сәйкес келмеуі
   
4. 
   қоспада осмостық қысымы жоғары
   

16. Коноваловтың бірінші заңының тұжырымын аяқтаңыз: қоспаға қосылған сұйықтықтағы компонентке қарағанда бу тәрізді фазадағы компоненттің концентарциясы

1. 
   будың жалпы қысымын төмендетеді
   
2. 
   будың жалпы қысымын жоғарылатады
   
3. 
   будың жалпы қысымына әсер етпейді
   
4. 
   жүйенің жарық сіңіруін жоғарылатады
   

17. Коноваловтың екінші заңының тұжырымын аяқтаңыз: бу қысымының қисығындағы максимум немесе минимум нүктесіне

1. 
   сұйықтықтың құрамы және ондағы тепе-теңдік буы бірдей
   
2. 
   сұйықтық қайнау температурасы төмен компонентпен байытылған
   
3. 
   сұйықтық қайнау температурасы жоғары компонентпен байытылған
   
4. 
   қайнау температурасы жоғары компонент сұйықтыққа қарағанда буда көп
   

18. Шектелмеген ерігіш сұйықтықтың бинарлы қоспасы құрам-қасиет диаграммасындағы максимум немесе минимум нүктесіне сәйкес жеке зат сияқты айдалады және оны келесі түрде атайды:

1. 
   шекті еріген қоспа
   
2. 
   2.азеотропты қоспа
   
3. 
   3.дистиллденген қоспа
   
4. 
   жүйенің үшінші компоненті
   

19. Айдау әдісімен сол немесе басқа құрам бөліктерге ерітіндінің бөліну процесінің атауы:

1. 
   кептіру
   
2. 
   фильтрлеу
   
3. 
   экстракция
   
4. 
   дистилляция
   

20. Екі ұшқыш сұйықтық қоспалары үшін Рауль заңының тұжырымын аяқтаңыз( Раульдің жинақталған заңы): берілген заттың бу қысымының салыстырмалы төмендеуі тең болады

1. 
   қоспадағы екінші заттың молярлық массасына
   
2. 
   қоспадағы екінші заттың массалық үлесіне
   
3. 
   қоспадағы екінші заттың моляльдік концентрациясына
   
4. 
   қоспадағы екінші заттың молярлық концентрациясына
   

1. 
   қаныққан ерітінділер
   
2. 
   қанықпаған ерітінділер
   
3. 
   сұйылтылған ерітінділер
   
4. 
   идеалды ерітінділер
   

22. Сұйықтықтағы газ концентрациясы тұрақты температурада ерітінді бетіндегі осы газдың қысымына пропорционал. Осы Генри заңының математикалық формуласын көрсетіңіз:

1. 
   Р₁ = Р₁⁰ ּN₁
   
2. 
   С=kP
   
3. 
   S = kּlnW
   
4. 
   λ_V = x/C
   

23. Шектелген ерігіштікті екі сұйықтықтан тұратын бинарлы жүйелер үшін сипатты ерекшелік болып табылады:

1. 
   температураның өзгеруі мен өзара ерігіштіктің өзгеруі
   
2. 
   өзара ерігіштіктің тұрақтылығы және оның температураға тәуелсіздігі
   
3. 
   жүйедегі осмостық қысымының тұрақтылығы
   
4. 
   компоненттердің кез келген қатынаста әрбір фаза құрамының тұрақтылығы
   

24. Екі сұйықтықтың шектелген ерігіштігі шектелмегенге ауысатын жоғарғы немесе төмен температура жоғарғы немесе төменгі келесі температураға сәйкес аталады:

1. 
   ерудің идеалды температурасы
   
2. 
   шексіз араласқандағы еру
   
3. 
   ерудің критикалық температурасы
   
4. 
   ерудің абсолютті температурасы
   

25. Рауль заңына қатаң бағынатын ерітінділер:

1. 
   реалды
   
2. 
   шынайы
   
3. 
   идеалды
   
4. 
   сұйылтылған
   

26. Күшті электролиттердің ерітінділерінде электролиттік диссоциациялану дәрежесі

1. 
   30%-дан аз
   
2. 
   30%-дан көп
   
3. 
   3%-тен аз
   
4. 
   30 -дан 90% -ға дейін
   

1. 
   ΔG = ΔH - S·ΔT
   
2. 
   Т_қ = К·m(x)
   
3. 
   Т_қ = Т_{қ(ерітінді)} – Т_{қ(еріткіш)}
   
4. 
   Т = Т_{К(ерітінді)} – Т_{К(ерітінді)}
   

28. Егер 1кг ерiткiште 1моль затты ерiтсе ерiтiндiнiң қату температурасы неше градусқа төмендейтiнiн көрсетедi

1. 
   криометриялық константа
   
2. 
   эбулиометриялық константа
   
3. 
   изотоникалық коэффициент
   
4. 
   газды тұрақты
   

29. Ұшпайтын зат ерiтiндiсiндегi ерiткiштiң бу қысымы

1. 
   таза ерiткiштегi бу қысымына қарағанда жоғары
   
2. 
   таза ерiткiштегi бу қысымына тең
   
3. 
   таза ерiткiштегi бу қысымына қарағанда төмен
   
4. 
   нольге тең
   

30. Шектелген ерігіштікті екі сұйықтықтан тұратын бинарлы жүйелер үшін сипатты ерекшелік болып табылады:

1. 
   температураның өзгеруі мен өзара ерігіштіктің өзгеруі
   
2. 
   өзара ерігіштіктің тұрақтылығы және оның температураға тәуелсіздігі
   
3. 
   жүйедегі осмостық қысымының тұрақтылығы
   
4. 
   компоненттердің кез келген қатынаста әрбір фаза құрамының тұрақтылығы