5
Білім алушыны қорытынды аттестаттау (Qualification Examination) –
мемлекеттік жалпы міндетті білім стандартымен қарастырылған оқу пәндерінің
көлемін білім алушылардың меңгеру дәрежесін анықтау мақсатында
жүргізілетін процедура. Д.Серікбаев атындағы ШҚМТУ-да білім алушыларды
қорытынды аттестаттауға Қазақстан тарихынан тапсырылатын мемлекеттік
емтихан – әдетте, бірінші курста тапсырылады; мамандық бойынша
мемлекеттік емтихан және бітіруші курста дипломдық жобаны (жұмысты)
қорғау кіреді;
Білім алушыны аралық аттестаттау (емтихандық сессия) – білім
алушы оқу пәні бөлігінің немесе пәнді зерделеп біткеннен кейінгі барлық
көлемінің мазмұнын меңгеру сапасын бағалау мақсатында жүргізілетін
процедура;
Білім алушының өздік жұмысы (одан ары
– БАӨЖ) – тестілер,
бақылау жұмыстары, коллоквиумдер, рефераттар,
шығармлар
және
есеп
беру түрінде бақыланатын оқу-әдістемелік әдебиетпен және ұсыныстармен
қамтамасыз етілген, өздік зерделеуге жататын нақтыланған тақырыптар тізбесі
бойынша жұмыс істеу; барлық БАӨЖ көлемі білім алушыдан күнделікті өздік
жұмыс атқаруды талап ететін тапсырмалармен расталады;
Білім алушының оқудағы жетістіктері – білім алушының оқу
үдерісінде меңгерген және жеке тұлғаның өсу деңгейін көрсететін білімі,
білгірлігі, дағдылары және біліктілігі;
Білім алушының оқудағы жетістіктерін бақылау – білім алушының
білім деңгейін сан-алуан бақылау түрлері (ағымдық, аралық және қорытынды)
арқылы тексеру және аттестаттаулар;
Білім алушының үлгеріміне ағымдық бақылау жасау – оқу
бағдарламасына сәйкес білім алушының білімін семестр бойы дәрісханалық
және дәрісханадан тыс сабақтарда оқытушы өткізетін жүйелік тексеру;
Еуропалық трансферт (аудару) және кредиттерді жинақтау (ECTS)
жүйесі – білім беру бағдарламаларының компоненттеріне (пәндерге, курстарға,
модулдерге) сынақ бірліктерін (кредиттерді) беру тәсілі, оның көмегімен білім
беру траекториясын, оқу орнын және оқитын елін ауыстырған кезде білім
алушы меңгерген оқу пәндерін (кредиттарі және бағалары бар) салыстыру және
қайта сынақтау жүзеге асырылады;
Жеке оқу жоспары – типтік оқу жоспары және элективті пәндер
каталогы негізінде эдвайзердің көмегімен білім алушының әрбір оқу жылына өз
бетімен құрылған оқу жоспары;
Кредит (Credit, Credit-hour) – білім алушының оқу жұмысы көлемін
өлшеудің сәйкестендірілген бірлігі;
Кредиттік оқу технологиясы – білім алушы мен оқытушының оқу
жұмысы көлемін өлшеудің сәйкестендірілген бірлігі ретінде кредитті қолданып,
пәндерді зерделеу тізбектілігін таңдау және өз бетімен жоспарлау негізінде
білім алушыны оқыту;
Қорытынды бақылау – пәннің оқу бағдарламасын білім алушының
меңгеру сапасын бағалау мақсатында, оның оқу жетістіктерін бақылау, ол
сессия кезеңінде емтихан түрінде өткізіледі;
Межелік бақылау – бір оқу пәнінің тарауын (модулін) аяқтаған кезде
білім алушының оқу жетістіктерін бақылау. Д.Серікбаев атындағы ШҚМТУ-да
бір семестрде екі межелік бақылау жүргізіледі (Межелік бақылау 1 және
Межелік бақылау 2);
6
Оқу пәніне жазылу (Enrollment) – білім алушының оқу пәндеріне
алдын-ала жазылу процедурасы;
Оқу жетістіктерін балл-рейтингтік әріптік бағалау жүйесі –
халықаралық тәжірибеде қалыптасқан цифрлік баламасы бар әріптік жүйеге
сәйкес келетіндей, және де білім алушының рейтингісін белгілеуге мүмкіндік
беретіндей оқу жетістіктерінің деңгейін балл бойынша бағалау жүйесі;
Оқытушының жетекшілігімен жасалатын білім алушының өздік
жұмысы (одан ары
– ОЖБАӨЖ) – бекітілген кесте бойынша жүргізіліп,
оқытушының жетекшілігімен жасалатын білім алушының жұмысы;
Орташа үлгерім балл (Grade Point Average – GPA) – білім алушының
таңдаған бағдарламасы бойынша бір оқу жылы ішіндегі оқу жетістіктерінің
деңгейін орта есеппен бағалау (ағымдағы оқу кезеңіндегі кредиттердің жалпы
санына аралық аттестаттауды пәндер бойынша бағалаудың цифрлік балл
баламасына кредиттер сағаттары сомасының қатынасы);
Пререквизиттер (Prerequisite) – зерделенетін пәндерді меңгеру үшін
қажетті білім, білгірлік пен дағдыларды беретін пәндер;
Постреквизиттер
(Postrequisite)
–
аталған
пәндерді
зерделеу
аяқталғаннан кейін меңгерілген білімді, білгірлік пен дағдыларды қажет ететін
пәндер;
Пәннің бағдарламасы (Syllabus) – зерделенетін пәннің сипаттамасы,
пәннің мақсаттары мен міндеттері, оның қысқаша мазмұны, тақырыптар және
оларды зерделеу ұзақтығы, өздік жұмыс тапсырмалары, консультациялар
уақыты, білім алушылардың білімін тексеру кестесі, оқытушының талаптары,
білім алушылардың білімін бағалау критерийлері және әдебиеттер тізімі бар
оқу бағдарламасы;
Транскрипт (Transcript) – кредиттер мен бағаларды әріп және цифр
түрінде белгілеп, тиісті оқу кезеңінде меңгерілген пәндердің тізбесі көрсетілген
құжат;
Тьютор – нақты пәнді меңгеру кезінде студенттің академиялық кеңесшісі
рөлін атқаратын оқытушы;
Эдвайзер (Advisor) – тиісті мамандық бойынша білім алушының
академиялық тәлімгері міндеттерін атқаратын, оқу траекториясын таңдауға
(жеке оқу жоспарын құруда) және оқу кезеңінде білім бағдарламасын меңгеруге
жәрдемдесетін оқытушы.
Элективті пәндер (таңдау бойынша оқылатын пәндер) – белгіленген
кредиттер шегінде таңдау компонентіне кіретін және білім беру ұйымдарымен
енгізілетін оқу пәндері. Элективті пәндер білім алушының жеке дайындығын
көрсетеді, әлеуметтік-экономикалық дамудың өзіндік ерекшелігін және нақты
бір аймақтын қажеттілігін есепке алады.
3 Элективті пәндерге тіркелу тәртібі
Кредиттік оқу технологиясы бойынша оқу үдерісінің маңызды
аспектісі студенттердің элективті пәндерге тіркелу процедурасы болып
табылады. Элективті пәндер (немесе таңдау бойынша оқылатын пәндер) – бұл
