95
кезеңдерді біледі;
-
жер қыртысының және тіршіліктің дамуындағы ірі
кезеңдер мен геологиялық оқиғаларды ажырата алады;
-
Қазақстан аумағында жер қыртысының және тіршіліктің
дамуындағы ірі кезеңдерді біледі және сипаттайды
Жер бедерінің адамзат тіршілігі мен шаруашылығына тигізетін əсері
Бағалау
критерийлері
-
жергілікті компонентті қосымша қамту негізінде жер
бедерінің адамзат тіршілігі мен шаруашылығына тигізетін
әсеріне баға береді
«
Атмосфера» бөлімшесі
Климат түзуші факторлар
Бағалау
критерийлері
-
Қазақстанның климат түзуші факторларды анықтайды;
-
Қазақстанның климат түзуші факторларына талдау
жасайды;
-
жергілікті жердің климатын сипаттайды;
-
жергілікті жердің климаты мен басқа материктің
климатына салыстырмалы сипаттама береді;
-
Қазақстанның екі аумағының климат көрсеткіштерін
салыстырады;
-
атмосфераның маусымдық циркуляциясының себептерін,
ерекшеліктерін сипаттайды
Атмосфераның ғаламдық циркуляциясы
Бағалау
критерийлері
- «
циркуляция» ұғымын түсінеді және түсіндіреді;
-
атмосфераның ғаламдық циркуляциясын талдайды және
түсіндіреді
Климаттық белдеулер
Бағалау
критерийлері
-
климаттық белдеулерді біледі;
-
климаттық белдеулерді картадан көрсетеді;
-
әр климаттық белдеуге сипаттама береді;
-
негізгі және өтпелі климаттық белдеулерді атайды және
картадан көрсетеді;
-
Қазақстанның климаттық белдеулерін біледі;
-
Қазақстанның климаттық белдеулерін картадан көрсетеді;
-
Қазақстанның климаттық белдеулерін сипаттайды
Материктердің климаттық ерекшеліктері
Бағалау
критерийлері
-
әр материкте орналасқан ұқсас климаттық белдеулерді
салыстырады;
-
әр материкте орналасқан ұқсас климаттық белдеулерге
ортақ ерекшеліктерді анықтайды;
-
материктердің климатына сипаттама береді;
-
климаттық карталарды оқиды;
-
Қазақстанның климаттық белдеулерінің ерекшеліктерін
анықтайды;
-
әр түрлі ақпарат көздерін қолдана отырып Қазақстанның
96
климатына сипаттама береді
Климаттың адамзат тіршілігі мен шаруашылығына тигізетін əсері
Бағалау
критерийлері
-
жергілікті компонентті қосымша қамту негізінде
климаттың адамзат тіршілігі мен шаруашылығына тигізетін
әсеріне баға береді;
-
жергілікті климаттың ерекшелігін ескере отырып
шаруашылықты дамытудың өзіндік нұсқасын ұсынады
Адамзат əрекетінің атмосфераға тигізетін кері əсері
Бағалау
критерийлері
-
адамзат әрекетінің атмосфера мен климатқа тигізетін кері
әсерін топтастырады;
-
атмосфера ластайтын заттарды анықтайды;
-
қоршаған ортаның адам денсаулығына тигізетін әсерін
анықтайды;
-
адамзат әрекетінің атмосфера мен климатқа тигізетін кері
әсерін шешудің өзіндік жолдарын ұсынады;
-
адамзат әрекетінің жергілікті жердің атмосферасы мен
климатына тигізетін кері әсерін топтастырады;
-
адамзат әрекетінің жергілікті жердің атмосферасы мен
климатына тигізетін кері әсерін шешудің өзіндік жолдарын
ұсынады
«
Гидросфера» бөлімшесі. Құрлық суларының түрлері мен қалыптасуы
Бағалау
критерийлері
-
құрлық суларының түрлерін біледі;
-
құрлық суларын топтастырады;
-
сызбадан өзеннің негізгі бөліктерін атап көрсетеді;
-
Жердегі ірі өзендерді, көлдерді, сарқырамаларды картадан
көрсетеді;
-
құрлық суларының қалыптасу жолдарын анықтайды;
-
Қазақстанның ішкі суларының түрлерін біледі;
-
Қазақстанның ішкі суларын (ірі көлдер мен өзендер)
картадан көрсетеді;
-
Қазақстанның өзендерінің қоректену түрлерін, ағыстарын,
режимінің ерекшеліктерін және өзен алаптарын біледі,
түсіндіреді;
-
жоспар бойынша Қазақстанның ірі өзендерін сипаттайды;
-
Қазақстан көлдерінің жіктелуін, ерекшеліктерін, олардың
аумақ бойынша орналасуын сипаттайды;
-
жоспар бойынша Қазақстанның ірі көлдерін сипаттайды
(
географиялық орны, негізгі сипаты, экологиялық жағдайы
т.б.);
-
әр түрлі ақпарат көздерінің көмегімен өзендерді
салыстырады
Құрлық суларының шаруашылық маңыздылығы
Бағалау
критерийлері
-
құрлық суларының негізгі түрлерінің шаруашылық
маңызын түсіндіреді;
97
-
жергілікті жердегі суларды шаруашылықта ұтымды
пайдаланудың өзіндік жолдарын ұсынады
Өзен аңғарының құрылысы
Бағалау
критерийлері
- «
өзен аңғары» ұғымын сипаттайды;
-
өзен аңғарының қалыптасуына ықпал ететін жағдайларды
анықтайды;
-
өзен аңғарының құрылысын түсіндіреді (жергілікті
компонентті қамту арқылы)
Өзендердің гидрологиялық режимі
Бағалау
критерийлері
- «
өзендердің гидрологиялық режимі» ұғымына сипаттама
береді;
-
қазақстандық компонентті қамту негізінде өзендердің
гидрологиялық режимін түсіндіреді
Көлдер мен мұздықтар
Бағалау
критерийлері
- «
көл», «мұздық» ұғымдарын түсіндіреді;
-
көлдердің түрлерін анықтайды;
-
ірі көлдерді картадан көрсетеді;
-
Қазақстанның көлдерін картадан көрсетеді;
-
көлдер мен мұздықтарды жоспар бойынша сипаттайды
Құрлық суларының экологиялық проблемалары
Бағалау
критерийлері
-
құрлық суларының экологиялық проблемаларын жіктейді;
-
жергілікті жердің суларының экологиялық проблемаларын
анықтайды;
-
жергілікті компонентті қосымша қамту негізінде құрлық
суларының экологиялық проблемаларын шешу жолдарын
ұсынады
Су апаттары
Бағалау
критерийлері
-
Жер шарындағы су апаттарының ірі түрлерін анықтайды;
-
Қазақстандағы су апаттарының түрлерін анықтайды;
-
жергілікті компонентті қосымша қамту негізінде су
апаттарының алдын алу шараларын ұсынады
«
Биосфера» бөлімшесі. Табиғат зоналары мен биіктік белдеулер
Бағалау
критерийлері
- «
табиғат зоналары», «биіктік белдеулер» ұғымдарын
түсіндіреді;
-
табиғат зоналары мен биіктік белдеулерінің қалыптасуын
түсіндіреді;
-
картадан табиғат зоналарын көрсетеді
Материктердің табиғи зоналары
Бағалау
критерийлері
-
табиғат зоналарын жоспар бойынша сипаттайды;
-
әр материкте орналасқан ұқсас табиғат зоналары мен
биіктік белдеулерді салыстырады;
-
Қазақстанның табиғат зоналарын сипаттайды;
-
жоспар бойынша Қазақстанның табиғат зоналарына
қысқаша салыстырмалы сипаттама жасайды
Достарыңызбен бөлісу: |