9
«МӘҢГІЛІК ЕЛ» ҰЛТТЫҚ ИДЕЯСЫН МЕКТЕПКЕ ДЕЙІНГІ БІЛІМ БЕРУ
ҰЙЫМДАРЫНДА ЖҮЗЕГЕ АСЫРУДЫҢ ШАРТТАРЫ
Ф.Н.Жұмабекова, п.ғ.к, доцент
Л.Н.Гумилев атындағы
Еуразия ұлттық университеті
«Мәңгілік ел»– ата-бабамыздың сан мың жылдан бергі асыл арманы
екенін барлығымыз білеміз. Ол арман әлем елдерімен терезесі тең қатынас
құратын, әлем картасынан ойып тұрып орын алатын тәуелсіз мемлекет атану
еді. Ол арман тұрмысы бақуатты, түтіні түзу шыққан, ұрпағы ертеңіне сеніммен
қарайтын бақытты ел болу еді. Біз бұл армандарды ақиқатқа айналдырдық.
Мәңгілік елдің іргесін қаладық. Мен қоғамда «қазақ елінің ұлттық идеясы
қандай болуы керек» деген сауалдың жиі талқыға түсіп жүргенін естіп жүрмін,
біліп жүрмін. Біз үшін болашағымызға бағдар етіп ұлтты ұйыстыра ұлы
мақсаттарға жетелейтін идея бар. Ол - мәңгілік ел идеясы. Тәуелсіздігімізбен
бірге халқымыз мәңгілік мұраттарына қол жеткізді. Біз еліміздің жүрегі,
тәуелсіздігіміздің тірегі мәңгілік елордамызды тұрғыздық. Қазақтың мәңгілік
ғұмыры ұрпақтың мәңгілік болашағын баянды етуге арналады. Ендігі ұрпақ –
мәңгілік қазақтың перзенті»– деді Елбасымыз.
Елбасы Қазақстан халқына Жолдауында «Жаңа құндылықтар жүйесіне
тезірек бейімделіп кеткен келешекке жаңаша көзқарасы бар жас ұрпақты дер
кезінде ең қымбат адами көзқарастар негізінде рухани-адамгершілік,
имандылық ізгі қасиеттерге баулу қажет»–деген, еліміздің болашағы өскелең
ұрпақ қолында екенін, жақсы тәрбие беру барысында жас ұрпаққа адамзаттық
құндылықтар, рухани мәдени мұралар сабақтастығын сақтай отырып
тәрбиелеуді мектепке дейінгі ұйымдардан бастау керек.
Президентіміздің қазіргі кезде басты назар аударған бір мәселесі–
бүгінгімақтанышымыз, ертеңгі келер ұрпағымыздың тәрбиесі. Өйткені, бала–
өмірдің сәні, бақыттың нысаны, ертеңгі күнді жалғастырушы ұрпақ. Ұрпақ
тәрбиесі–келешек қоғам тәрбиесі. Сол келешек қоғам иелерін жан-жақты
жетілген, ақыл-парасаты мол, мәдени–ғылыми өрісі озық етіп тәрбиелеу–
педагогтардың міндеті. Ал, қазіргі кезде ата-бабамыздың салт-дәстүрі мен әдет-
ғұрпынан ажырап қалған, шетелдік компьютерлік ойындар мен қатыгездікке
құрылған фильмдердің еркінде кеткен жастарымызды қайтсек дұрыс жолға
саламыз? Бүгінгі таңда бұл сұрақ ұлтымыздың болашағын ойлайтын, санасы
сергек барша қауымды толғандыруда.
Толғанысты ой, тартымды пікір, шешімін күтіп тұрған көкейкесті
мәселелер көптеп саналады. Осыған орай, мектепке дейінгі тәрбие мен білім
берудің тарихи шежіресіндегі жеткен жетістіктеріміз атап айтар болсақ.
Егемендік алғанға дейінгі мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың тарихы
мен дамуын зерделеген зерттеулер: Н.Құлжанова (1887-1939), Г.П.Охотская
(1917-1941), Р.М.Жұмағожина (1941-1945), Н.И.Храпченкова «1946-1980),
Меңдаяхова (1958-1980), В.Н.Андросова, Л.И.Давиденко (1980-1990),
Б.Б.Баймұратова (1970-1999) т.б. еңбектерде сипатталды.
10
Қазақстанның тәуелсіздік алғаннан кейінгі мектепке дейінгі білім беру
ұйымдарының қоғамдағы әлеуметтік рөлі мен оны дамытудың мәселелерін
қарастырған ғалымдар: Т.Ж.Қалдыбаева, В.Н.Андросова, Р.К.Аралбаева,
Б.О.Арзанбаева,
Ә.С.Әмірова,
Б.Б.Баймұратова,
С.Г.Бәтібаева,
А.Б.Бақрединова,
Н.Б.Баримбеков,
М.С.Сәтімбекова,
Г.Х.Дүкенбаева,
А.К.Меңжанова,
Г.Ж.Меңлібекова,
Қ.М.Меңдіаяқова,
А.Е.Мәнкеш,
Г.Метербаева,
М.Т.Тұрсыкелдина,
Т.А.Левченко,
Х.Т.Шерьязданова,
С.Н.Жиенбаева,
Ф.Н.Жұмабекова,
М.Оспанбаева,
Р.Қ.Керімбаева,
А.Ж.Салиева, Ш.Сапарбаева, Н.С.Сайлауова, Ғ.З.Таубаева, Ұ.Төленова,
Т.И.Иманбеков т.б. еңбектерінің маңызы зор.
Қазіргі кезеңде қарқын алып отырған мемлекеттік деңгейде шешімін
табуға ықпал етіп отырыған «Балаларды мекепке дейінгі оқыту мен және
тәрбиемен қамтамасыз етуді арттыруға бағытталған «Балапан» арнайы
бағдарламасы,
Қазақстан Республикасында білім беруді дамытудың 2016 – 2019
жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасы дайындалып онда мектепке
дейінгі тәрбиенің күшті және әлсіз жақтары атап көрсетілді.
2020 жылға қарай орта білім беруде 12 жылдық оқыту моделінің табысты
жұмыс істеуі, мектепке дейiнгi бiлiм беру мазмұнын жаңартуға бағытталған
жалпыға міндетті стандарт, тұжырымдамалар мен жаңа тұрпатты
бағдарламалардың
дайындалуы,
ғылыми-зерттеулер
мен
тәжірибелік
мүмкіндіктердің тиімді тенденцияларын, қағидаларын, негізгі бағыттары мен
күтілетін нәтижелерін, оны іске асырудың кезеңдері мен шарттарының бірлігі
қамтамасыз етілуде.
Қазақстандағы мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың 100 жылдық
мерейтойының қарсаңында атқарылар ауқымды істер, зерттеуді қажет ететін,
зерделеуде зеректік танытатын мәселелер жеткілікті. Атап айтар болсақ:
Достарыңызбен бөлісу: