Интервью с дизайнером Нурланом Турехановым

Интервью с дизайнером Нурланом Турехановым.

5.10 Ну, и всё это время я как бы…

6.10 Собственно, я учу дизайну, это как бы…

6.22 У меня есть такой предмет, как бы, его нет в КазГАСА…

7.35: Неруш: Раз в месяц вы выкидывали фотографии конкретных ваших работ по конкретному как бы клиенту…

8.52 Неруш: Они там хорошо торгуют как бы. Если вы можете создавать подобные как бы, что ж они тогда не покупают.

10.28: Неруш: «Вы делаете выставку местных дизайнеров, то есть такую как бы открытую… Я видел, что на ней очень много как бы правильной общественности, то есть целевой. То есть эта идея как бы создать такой проект».

11.10 «Мы же есть люди, которые любим как бы настоящее».

11.48 «Есть непонятные \художники\, которые как бы навсегда непонятные остаются».

16.27 «…и она является как бы вашей визитной карточкой».

17.18 «Я их не способен как бы понять…»

21.10 Неруш: «Я очень рад, что администрация ювижна, она начала привлекать на платформу вот таких как бы людей, как Вы».

21.36 Неруш: «Мне кажется, здесь надо обязательно как бы пробовать».

24.05: Неруш: «Уже люди сформулировали как бы идею, что мое жилище должно выглядеть как-то необычно».

28.27 Неруш: «И дальше ты попадаешь как бы в убойное помещение».

30.30 Неруш: «Есть там много ресторанов, куда не ходят как бы москвичи. То есть это как бы для туристов».

38.00 Неруш: «Вам за это предъявить как бы нельзя».

45.08: Неруш: «И вот Вы абсолютно как бы состоявшиеся, да, как бы в этой сфере» [5].

Примеров можно приводить множество, они все о том, что как бы засоряет речь подавляющего большинства говорящих.

Предвижу возражения: Устная речь экспрессивна. Она изобилует разговорными выражениями, междометиями, паузами, повторами, модуляцией голоса, жаргоном, просторечными и нелитературными выражениями, матом.Без всего этого разговор словно пресная еда без специй. Как бы = имбирь, а = соль, вот = перец красный, ну = перец черный, то есть = лавровый лист, да? = кинза, ну = укроп…

Рекомендаций от филологов, как избавиться от сорняков в речи, довольно много. «Выражаясь с применением эвфемизмов и квалификаторов, говорящий резко понижает энергетику речи, делает ее менее убедительной, так как она принимает извиняющийся тон. Если вы желаете производить сильное впечатление и не хотите стать жертвой манипуляций, контролируйте свою речь, придавая ей большую определенность и решительность» [6].

1. 
   http://24.kz/ru/teleproekty/item/28844-razgovor-s-muratom-abenovym-erlan-karin(сверено 30.03.17)
   
2. 
   Какова она – мужская доля преподавателя? Что делают мужчины в образовании? // Эксклюзив. 10 марта 2017 г. Режим доступа: http://exclusive.kz/muzhchiny_v_obrazovanii (сверено 30.03.17)
   
3. 
   По чесноку. Интервью с Айданом Карибжановым. Режим доступа: https://www.youtube.com/watch?v=HeLMxFBk-s4(сверено 30.03.17)
   
4. 
   По чесноку. Интервью с журналисткой Галиной Рыжкиной. Режим доступа: https://www.youtube.com/watch?v=sXsm4EhjHPU (сверено 30.03.17)
   
5. 
   По Чесноку с Нурланом Турехановым. Режим доступа: https://www.youtube.com/watch?v=ExIE2k3OPAQ(сверено 30.03.17)
   
6. 
   Плотников А., Ефимова С.Трудные клиенты – работа с возражениями. Режим доступа: http://book-online.com.ua/read.php?book=3769&page=45 (сверено 30.03.17)
   

Но потенциал внутривузовских телекоммуникаций может быть полноценно использован только при условии овладения новыми технологиями профессорско-преподавательским составом.

Высокий уровень профессиональных знаний преподавателей, осуществляющих образовательный процесс – одно из основных условий повышения качества высшего образования и тем более его модернизации.

И в этом заключена одна из самых актуальных проблем высшего образования. В силу довольно широкого возрастного диапазона среди преподавателей: от 25 до 60-70 лет – обеспечить одинаково высокий уровень владения современными технологиями невозможно. Если молодые специалисты в своем большинстве с техникой на «ты», то преподаватели 60-70 лет, составляющие приблизительно половину от общего количества, крайне слабо владеют компьютерными технологиями.

А создание курсов для дистанционного образования требует уже не элементарного владения компьютером, а знания специфических программ создания презентаций, видео и аудио записи, обработки видеоматериала. Поэтому сейчас на повестке дня остро стоит вопрос проведения методических семинаров для преподавателей.

В качестве примера остановлюсь на платформе МООК КазНУ им.аль-Фараби, так как была в числе создателей первых онлайн курсов.

Этот проект позволил познакомиться с современным состоянием электронного образования в мире, а в рамках выполнения задания руководства вуза по организации открытых курсов для абитуриентов, осенью 2013 года сотрудники механико-математического факультета начали изучать мировой опыт в этом направлении и узнали о МООК.

Участие в проекте CANDI стало хорошим плацдармом для дальнейшего развития дистанционного и электронного образования в университете.

Первые результатом в 2014 году стали три курса – это «Физические задачи с доцентом Владимиром Кашкаровым» доцента кафедры теплофизики и технической физики В.В. Кашкарова; «Теория вероятностей» доцента кафедры фундаментальной математики И.М. Ковалевой. И.о. доцента кафедры печати и электронных СМИ Асель Мусинова и Айгерим Альжанова при участии профессора Сагымбая Козыбаева подготовили курс «История казахской журналистики». Молодые преподаватели факультета востоковедения подготовили курс по знакомству с разговорным японским языком.

Сегодня на платформе заявлены 15 курсов разные по объему лекционного материала и качеству его подачи. То есть за три года пятнадцатью факультетами было создано всего 11 онлайн курсов. Крайне мало. И проблема как раз в том, что многие преподаватели просто не владеют технологиями создания данных курсов. И это нормально. Дело абсолютное новое, технологически сложное.

Институт дистанционного образования (ИДО) под руководством Ермека Алимжанова, конечно, оказывает техническую поддержку всем желающим преподавателям университета: от съемок до монтажа. Но штат сотрудников института мал: 4-6 человек. Обслуживание каждого курса требует времени и сил. В планах ИДО открытие собственных студий аудио и видеозаписи, их полное техническое и кадровое оснащение. Но на это тоже уйдет не один год. Поэтому очень важно овладение технологиями самими преподавателями.

Но пока преподаватели не овладеют хотя бы первичными навыками формирования текстов для данных лекции, подготовки презентаций, программами записи видеоматериала, дело вряд ли сдвинется с мертвой точки.

Еще одна важная проблема – это мотивация преподавателей к созданию курсов. Пока эта очень сложная, скрупулезная, требующая много времени и сил работа оценивается только баллами в индикативном плане.

Вопрос о включении разработанных курсов в учебную нагрузку до сих пор на стадии обсуждения. А на голом энтузиазме такие крупные и сложные для каждого отдельного преподавателя, как и для групп проекты реализовывать крайне сложно, потому что они требуют солидных временных затрат – от 3 месяцев до 1-1,5 лет, серьезной работы в команде со специалистами ИДО.

После загрузки онлайн курса, преподаватель должен овладеть программой edX Studio для того чтобы самостоятельно обслуживать свой курс: выставлять дедлайны, загружать и редактировать тестовые задания и так далее. Пока эту работу опять же выполняют сотрудники ИДО.

Поэтому без финансового стимулирования данный проект сложно вывести на должный уровень контента и достаточные объемы. Вопросы касающиеся стоимости, затрачиваемого времени и необходимого персонала на разработку одного МООК курса, действительно, одни из важных и решающих моментов при планировании и создании курса.

Ответы на эти вопросы будут разными в зависимости от типа МООК, региона или страны, а также устоявшегося отношения к труду преподавателей и персонала в этих странах. По информации Ермека Алимжанова, средняя цена разработки одного хМООС курса в западных странах (Европа и США) варьируется от 15 000 до выше 325 000 долларов США. В России, для сравнения, стоимость создания одного МООК оценили на 0,8-1 млн. российских рублей.

Стоимость наших курсов по первоначальным оценкам составляет 0,7-1,5 млн. тенге. Все зависит от уровня сложности выбранного вида записи и монтажа лекции.

Создание массовых открытых онлайн курсов – процесс сложный, но нам необходимо освоить данные технологии, ведь с ростом популярности МООК во всем мире возросла роль электронного обучения на всех уровнях образования.

На базе МООК КазНУ им.аль-Фараби осенью 2016 года Министерство образования и науки РК запустило Национальную МООК платформу, где в перспективе будут размещаться прошедшие экспертизу онлайн курсы разных вузов Казахстана, соответствующие университетской программе для перезачета кредитов. В планах выплата авторам курсов гонораров за каждый запрошенный сертификат.

Но пока – это планы. А тем временем ряд частных организаций в Казахстане уже запускают новые конкурентоспособные платформы по онлайн обучению, используя те самые новые технологии. И в данной ситуации Национальная платформа оказывается в сложном положении, уступая как в количестве, так и в качестве запускаемых курсов, что связано с низкой мотивацией профессорско-преподавательского состава к овладению новыми методиками преподавания.

Сейчас в КазНУ им.аль-Фараби идет процесс осмысления методов обучения с использованием электронных образовательных ресурсов. Опыт Открытого университета (The Open University) и других продвинутых вузов в электронном образовании показал, что при правильном применении современных информационных и коммуникационных технологий в разработке образовательного ресурса и курса в целом, можно создать электронный курс или программу обучения, которая по качеству не будет уступать традиционным аналогам. При этом появится возможность сэкономить на ресурсах и времени, позволив преподавательскому составу заниматься со студентами индивидуально, что непременно повысит уровень знаний учащихся в учебных заведениях.

БАҚ туралы заңның айналасында айтылар әңгіме көп. Бұл заң журналистік зерттеу мен журналистердің өзге де құқықтарын бұзып жатқандығы жайлы көптеген ақпарат бар. «Әділ сөз» баспасөз қорғау ұйымының президенті Тамара Калеева БАҚ туралы заң жөнінде ойын былайша түйіндейді: «Журналистік зерттеулерге келсек, қаламақы мен еңбекақыдан бөлек әр журналист танымал болуды, атақ-даңқты армандайды. Бірақ мен мәселе барлық басылымдардың әлдебір меншік иелеріне тиесілі болғанында деп есептемеймін – бұл бүкіләлемдік беталыс. Бізде журналистік зерттеулер жүргізуге болмайды, өйткені осыны істеуге батылы жеткен кез-келген журналист дағды бойынша дерлік қылмыстық қудалауға ұшырайды, оны бостандықтан айырумен қорқытып, жазалайды».

«Шекарасыз репортерлер» халықаралық ұйымы жасаған шолуға сүйенсек, сөз бостандығы индексіндегі 169 орынның ішінде Қазақстанға 125-шісі бұйырған. Халықаралық баспасөз институты сарапшыларының пікірінше, бірақ бұл ЕҚЫҰ-ға төрағалық ету құқына кедергі келтірмеген. Кейбір халықаралық ұйымдар Қазақстандағы сөз бостандығы Орталық Азия аймағының басқа елдерімен салыстырғанда анағұрлым тәуір деп санағанымен, тәуелсіз және оппозициялық БАҚ өкілдері биліктің нысанасында қалып отыр.Кез келген мемлекеттің ұлттық қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшін ақпараттық қауіпсіздік өзекті проблема екендігін халықаралық тәжірибе растайды.

«Нью Йорк таймс» газетінің тілшісі Джейсон Блейердің ақпаратты үнемі бұрмалайтыны газеттің беделіне нұқсан келтірді. Американдық беделді басылымдардың бірі «Нью Йорк таймс» қызметкерінің бұрмаушылықтарын түзеуге күш салып жатыр. Джейсон Блейер осы газетте жазған тағы 600 мақала тексеріліп жатыр.«Нью Йорк таймс» газетінің бірқатар өрескел қате жіберген тілшісі Джейсон Блейер жұмысынан босатылды. Оның үстінен Техас штатындағы бір газеттің редакторынан шағым түсті. Джейсон Блейердің мақаласы Техас штатындағы газеттің мақаласынан айнымайтыны анықталып, ұят жағдай болды. Ол мақалада Ирак соғысында жоғалып кеткен баласынан хабар күтіп жүрген ананың тарихы баяндалады. «Нью-Йорк таймс» газеті бұдан кейін бес журналисіне тапсырма беріп, Джейсон Блейердің жалпыұлттық бөлімге қызметке тағайындалғанан бергі мақалаларын тексертіп, талай қатені тапты[1].

Вашингтонда орналасқан Джордж Вашингтон университетінің қоғамдық қатынастар және бұқаралық ақпарат құралдары жөніндегі ассистент профессоры Сеун Удей оқырманның сенімін осыншама бұрмалау американдық газет үшін күйзеліс боп табылады дейді. Оқырманның, көрерменнің не болмаса тыңдаушының сенімі таусылса – бұқаралық ақпарат құралы қаржылай ұтылады, бара бара бизнесін жоғалтады.

Шындығында, Америка Құрама Штаттарында журналистің тәуелсіздігін іс жүзінде жетектейтін арнайы заң жоқ. Тек жеке тұлғаларға, кәсіпорындарға не болмаса қоғамдық мекемелерге зиян жасауға тиым салынған. Бұл шектеудің өзі қылмыс туралы заңдарда емес, азаматтық заңдарда жазылған. Журналистің қызметіне заң тұрғысынан шектеу жасау АҚШ конституциясының бірінші қосымшасында нақты белгіленген.

Демократиялық мемлекеттерде «төртінші күш» деп аталатын бұқаралық ақпарат құралдары төңірегіндегі дау басылар емес. Әлемнің ең демократиялы, ең еркін саналатын елдерінің өзінде БАҚ сөз бостандығының жетіспейтіні және журналистердің проблемалары туралы ақпараттарды таратып жатады. АҚШ, Германия, Швеция, Швейцария, Түркия және Қазақстан елдерінің «Бұқараны мәліметтендіру», «Ақпарат еркіндігі», «Баспасөз еркіндігі туралы Акт», «Баспасөз заңы» сияқты заңдарын салыстырғанда 1999 жылы қабылданған ҚР «БАҚ туралы» заңы халықаралық талаптарға сай екені аңғарылады. Қайта аталмыш елдердің заңдарында бізден өзгеше шектеулер мен жазалау шараларының бар екенін байқауға болады.

Швеция Корольдігінің парламенті «Риксдаг» 1974 жылы қабылдаған «Баспасөз еркіндігі туралы Актінің» көптеген баптарында «Қоғамдық тыныштықты сақтау мақсатымен қабылданған заңдарға қайшы» ақпараттарды таратуға тыйым салынған. Аталмыш заң рухани мәдениет мүдделеріне қайшы және жеке тұлғалардың құқықтарын бұзатын ақпараттарды таратуға тыйым салады. 2001 жылғы террористік шабуылдардан кейін АҚШ әкімшілігі БАҚ құралдарына көптеген мәліметтерді жариялауға тыйым салған еді[2] .

Егер әлемдік тәжірибені қарар болсақ, Австралияның, Австрияның, Канаданың, Германияның және АҚШ-тың заңдарында теріске шығару құқығы сияқты жала жабу және жеке өмірге араласпау туралы да баптар бар. Кезінде Напалеонның өзі: «Төрт мылтықтан емес, төрт газеттен қорқамын»,-деген екен. Әлемдік тәжірибеде бүкіл журналистер биліктен жоғары тұрады. БАҚ-ты атқарушы биліктің қарамағынан шығарып, «қоғамдық» ұйымға бағындыру тәжірибеде мүмкін емес. Ал, Қазақстан сияқты күрделі трансформациялық процестер қарқынды жүріп жатқан алуан этникалық топтар мен мәдениеттерді, тілдер мен діндерді қамтитын, әлемдік деңгейдегі қақтығы аймақтарының кіндігінде орналасқан мемлекетке бұл қадамның қауіпті нәтижелер беруі әбден мүмкін. Осындай ахуалда БАҚ-тың қоғамдық пікірге әсерін ескеруге міндеттіміз.

«Ақпарат – демократияның негізгі валютасы»,-деп америкалық заңгер Ральф Нейдер айтқандай, бұқаралық ақпарат құралдарының еркіндігі мен сөз бостандығы – демократияның басты нышандарының бірі.Журналистің этикасына байланысты әлемдік журналистиканың өзіндік төрт түрлі басшылыққа алатын мәселелері бар екен. Олар – адамның жеке басына тиіспеу, шындықты айту, біреуді қорқытып, үркітпеу, өзінің құқығын асыра пайдаланбау деген мәселелер.

Қоғамдық-саяси, құқықтық «Заң» газеті «Төртінші билік» айдарындасот жүйесі, сот істері мен заңды ақпарат алу ұғымдарын БАҚ-пен байланыстырып,жариялап отырады. 2012 жылы күллі елді шулатқан «Жаңөзен оқиғасының» мән-жайын осы басылым журналистері арқылы біліп отырдық. Мәселен, Шолпан Қараеваның «Жаңаөзен ісі және БАҚ» атты арнайы мақаласында біршама жайттардың шеті ашылған. Сот процесі ашық өтіп жатқаннан кейін, кез келген айыпталушының, мемлекеттік айыптаушының және судьяның сот процесі кезіндегі жай-күйін көрсететін суреттер мен бейнежазбаларды алуға құқылы болатын. Ондай ақпараттарды алуға БАҚ-қа тиесілі заңдар мен Ата Заңымыз толықтай кепілдік берген. Бұл туралы БАҚ туралы Заңның 2-бабында анық көрсетілген. «Жаңаөзендегі тәртіпсіздік» туралы «Қазақпараттықтар» бірнеше мәрте жариялаған болатын. 93 томға негіз болған Жаңаөзен оқиғасында тек қана журналистер біржақты қарап отырған «Жаппай тәртіпсіздік пен ұрлау, тонау істері» ғана емес, халық тағдыры, қараша қасіреті жатыр. Мәселені тамырынан тартып, өзегін шығара жазған төртінші билік өкілдері бірнеше келелі істердің бастауы болатыны белгілі.

Қоғамдық саяси құқықтық «Заң» газетінде «БАҚ туралы» Заңның кездесер тұсын саралағанда, қылмыс туралы заң, сыбайлас жемқорлық, зорлық-зомбылық туралы түрлі ақпаратты кездестіруге болады. Мына бір мақалаға назар аударып көрелік. «2011 жылдың аяғында қабылданған «Теле-радио хабарларын тарату туралы» Заңға журналистер өз наразылығын білдірді. Ол заң бойынша еліміз 2015 жылға дейін толық сандық форматтық хабар таратуға көшетінін тілге тиек еткен» (11 қаңтар, 2012. №23 (2011). Мақала авторы Шолпан Қараева БАҚ туралы заңның аясында нақты пікір білдірмесе де, БАҚ туралы заңға өзгерістер мен толықтырулар енгізіп, журналистерге мемлекеттік айып мөлшерін азайту керек деген мәселе көтеріпті. Еркін ақпарат айдынын қалыптастырып жатқан Қазақстан үшін сандық форматқа көшу – әлемдік ақпарат ағынынан қалып қоймаудың басты құралы. Қарсылық танытқанмен, кері қайтар жол жоқ.

Бүгінгі таңда бір нәрсе анық – мерзімді басылым қоғамдағы маңызды институтқа айналған, соның дамуына ықпал ететін катализатор. Бұл – халықтың билікті қатаң бақылауға алатын құралы, яғни, бұл бұқара мемлекетті басқаруға құқылы деген сөз. Бір кездері біздің газеттеріміз аударма деңгейіне дейін құлдыраған кезі де болды. Халық санасына керекті ақпаратты бере алған кезі де болды. Қазіргі біздің ақпарат құралдарымыздың бір кемшілігі – кез-келген жаңалықты бір жақты ғана бере біледі. Осы тұрғыдан келгенде, қазақ журналистикасына жетпейтіні – ақпарат. Халыққа дұрыс ақпарат берсеңіз, олар ақ пен қараны өздері-ақ екшеп алады. Ал, Интернетте тәуелсіздікті сақтауға болады. Егер біреудің тапсырмасымен жазылған материал болса, ол Интернетте бірден көрініп тұрады. Орыс журналистикасында «Кто владеет информацией, тот владеет миром»,- деген жазылмаған қағида бар.

«Голос Америки» радиосы халық арасында жүргізілген сауалнаманың нәтижесі бойынша сұралғандардың 60 пайызы ақпаратты Интернеттен алатындығын айтқан. Қазір қазақ журналистикасы да Интернетті кеңінен пайдалану мүмкіндігіне ие болған. Жалпы, кез-келген БАҚ саясат, экономика және руханияттан тұрады. Осы үшеуін тең ұстанған журналистика ешнәрседен ұтыла қоймасы рас. Ал, сыртқы саясаттағы, ішкі саясаттағы, ұлттық қарым-қатынастардағы иірімдер мен тасқындар тоғысын сараптап, оны қарапайым тілмен оқырманға түсіндіру үшін жаңа ізденістер қажет екені заңсыз. Ол үшін таяу және алыс елдердегі әріптестеріміздің не жазып жатқанын, олардың қандай мәселелер толғандыратынын күнделікті қадағалап отыруға тура келеді. Қадағалау үшін түрлі елдердің тілін меңгеру қажет.

1. 
   Қарабек Е. «Нью Йорк таймс» газеті салғырт қызметкерінің бұрмалаушылықтарын түзеуге күш салып жатыр». 14 мамыр 2003. http://www.azattyq.mobi/.
   
2. 
   bukaralyk_akparat_kuraldary.doc.
   

В качестве образца мы взяли данные из мемуаров, публикаций собственно дипломатов, а также тех выдающихся политиков, которые исторически оказались в роли лиц, благодаря которым мировое сообщество узнавало чаяния угнетенных народов. Поскольку они в большинстве своем были людьми интеллигентными и аристократами по происхождению, постольку их речь отличалась лаконичностью и логикой, степенностью и выразительностью.

Казахский деятель Алаш ХХ столетия Мустафа Шокай (1890 – 1941) выбран нами в качестве источника сразу по нескольким критериям: профессиональный юрист, выпускник императорского Санкт-Петербургского университета, он в совершенстве владел русским языком. Это позволило ему в годы работы секретарем в Государственной Думе грамотно составлять ходатайства от имени избирателей-казахов, завести полезные знакомства с депутатами и публицистами, а впоследствии – в эмиграции, наладить прочные контакты с единомышленниками в Украине, Грузии, Польше, политэмигрантами из России по всему миру. Если обратиться к происхождению М.Шокая, то обнаруживается династийная ветвь, согласно которой его предки по мужской линии были известны как успешные управленцы (в казахском кочевом обществе были избираемые народным голосованием должности – бий, казий, датха, к сфере полномочий их относились судебные тяжбы, гражданские и административные дела). Шокай с малых лет наблюдал и даже участвовал в публичных слушаниях, оттачивал красноречие в диспутах и стал известен благодаря умению выразить свою позицию и упорно отстаивать ее, невзирая на чины и звания оппонентов. Наконец, он владел кроме русского и другими иностранными языками: французский, немецкий, английский, турецкий и польский. По роду деятельности в России и Европе он вращался в аристократических кругах, общался с известными интеллектуалами, был своим среди журналистов, историков, искусствоведов, философов. Шокай идентифицировал себя тюрком, казахом, не скрывал своего происхождения и таким образом практически миссия его, с высоты современного статуса суверенного Казахстана, гораздо шире, нежели представлялось в просоветской историографии. Об этом мы писали ранее. [1] Его разножанровое интеллектуальное наследие (книги, публицистические статьи, доклады, письма и т.д.) является меганациональным достоянием всех тюркских народов, а в нашем случае - светлым источником правильно построенной, заточенной на конкретный результат, прямой речи истинного публициста, эксперта-правозащитника, комментатора международного класса.

Стоит сожаления, что в то время как труды политэмигранта Л.Троцкого, русских философов Н.Бердяева, С. Н. Булгакова, Н. О. Лосского, Н. А. Бердяева, С. Л. Франка и др. опубликованы, а имена таких деятелей, как: экономист П. Н. Савицкий (1895–1968), искусствовед П. П. Сувчинский (1892–1985), богослов и философ Г. В. Флоровский (1893–1979), лингвист и этнограф Н. С. Трубецкой (1890–1938) [2] составляют гордость российской нации, - мы, казахи, все еще готовы ломать копья на предмет, был ли патриотом Шокай и т.п. Опуская неуместный здесь переход на конкретных личностей, отмечу лишь, что беспристрастный анализ объективных причинно-следственных связей позволяет назвать вещи своими именами, ведь категоричные ярлыки – следствие узости методологических подходов, нежелания подняться выше шаблонов, заученных их советских учебных программ, некая заданность. В свое время великий А.П.Чехов выразился, что сам ежедневно выдавливает из себя раба, и к этому, уверена, в первую очередь должны быть приучены наши обществоведы и те, кто владеет информационным каналом: журналисты, PR-специалисты, в руках которых – социальная стабильность социума и эрудиция нашей молодежи.

Итак, к каким классическим идиоматическим выражениям прибегал казахский лидер Алаш, Мустафа Шокай, о чем мы можем судить из сохранившихся чудом письменных его работ? – К примеру, в статьях он использовал устойчивое выражение «железная пята» советской власти»; в данном случае под пятой [3] понимался тот политический пресс, давление, которое оказывала советская политическая пропаганда как на национальные республики, так и на международной арене. Шокай открыто называл власть наркомнаца Сталина не иначе, как: «власть отбросов колониального режима». [4] Он обрушивал справедливый гнев на виновников «неслыханной нигде в мире «голодной политике» советской власти в отношении коренного населения». [5] Эти обороты применялись им для большей образности в комментировании событий в Казахстане.

Шокай в своих аналитических статьях применяет классические обозначения ведущих держав. К примеру, он использует термин «Альбион» (так завуалированно дипломаты называют Великобританию) характеризуя «покровительство» советских «освободителей», взявших на себя «защиту» Туркестана от «коварного Альбиона». [6]

1. 
   Gulnar K. Mukanova. The Russian Parliamentarism XХ Century: Socio -Cultural Mission and Media Resources of the State Duma, in Emigration // Bylye Gody, 2016,Vol.40, Is. 2, 500 – 507 pp.
   
2. 
   Философская мысль русской эмиграции. [Режим доступа:] http://studme.org/1513070817742/filosofiya/filosofskaya_mysl_russkoy_emigratsii
   
3. 
   См. Даль В.И.Толковый словарь живого великорусского языка: В 4 т. Том 3: П-М. [Режим доступа:] https://books.google.kz/books?id=8-YTklfl06YC&pg=PA541&dq=%D0%B6%D0%B5%D0%BB%D0%B5%D0%B7%D0%BD%D0%B0%D1%8F+%D0%BF%D1%8F%D1%82%D0%B0+%D1%83+%D0%92+%D0%94%D0%B0%D0%BB%D1%8C&hl=ru&sa=X&ved=0ahUKEwimrK6IyfvSAhXCBiwKHZODAjgQ6AEINjAF#v=onepage&q=%D0%B6%D0%B5%D0%BB%D0%B5%D0%B7%D0%BD%D0%B0%D1%8F%20%D0%BF%D1%8F%D1%82%D0%B0%20%D1%83%20%D0%92%20%D0%94%D0%B0%D0%BB%D1%8C&f=false
   
4. 
   Багдатова С.А. Мустафа Шокай о деятельности Лиги наций // «Вестник КазНПУ», 2012. [Режим доступа:] https://articlekz.com/article/10878
   
5. 
   
   жүктеу 4,38 Mb.
   
   Достарыңызбен бөлісу: