-дәрістің тақырыбы: Микроклимат параметрлерін нормалау. Өндірістік санитария. Дәрістің жоспары

Метерологиялық жағдайлар ағзаның қоршаған орта мен және оның жылулық жағдайымен, жылу алмасуына әсер ететін физикалық факторлар кешені. Өндірістік микроклиматты қорғауға (қалыптасуға) технологиялық үдірістер мен жергілікті жердің климаты қатты әсер етеді.

Микроклиматтың көрсеткіштері:

- температура (С);

- салыстырмалы ылғалдылық

Микроклиматтың көрсеткіштерінің өзгеруі және әртүрлі ауырлықтағы жұмысты орындау кезіндегі, дененің тұрақты температураны ұстап тұратын , адам ағзасының қабілеттілігінің термореттеу деп атаймыз.

Ол заттардың алмасуының өзгеруі (химиялық термореттеу) мен жылу берудің (физикалық термореттеу) нәтижесінде жылу тізілүдің арасындағы орнатылған белгілі қатынастарды қамтамассыз етеді. Адамдағы жылу алмасу процесінде, басты рольді үстіңгі тканьдар арқылы жылу беруді реттеудің физиологиялық механизімі атқарады, ол конвекцияның, сәулеленудің, буланудың әсерінен болады.

Адам ағзасында физиологиялық процестердің қалыпты өтуі үшін қажет, ол мұндағы ағзадағы бөлінген жылу қоршаған ортаға тарау үшін қажет.

Жұмыс орнындағы микроклиматтың көрсеткіштерін өлшеу үшін, әртүрлі аспаптар қолданылады.Жеке алып қарағанда:

-температура мен ауа ылғалдылығы – аспирациялық психомермен МВ- 4М, М-34,электро термометрлері, қара бояумен боялған термометрлер;

-ауа қозғалысының жылдамдығын – анемометр (қанатты АСО-3, АП-1М, чашкалы МС-13), термоанемометрлер ТАМ-1, целиндрлік және шарлық ката термометрлік;

-жылулық сәулеленуге-анемометрлер (инспектрлық, ИМО-5).

Адам ағзасына микроклимат факторларының зиянды әсерін жою үшін және өндірістік ғимараттарда қалыпты жұмыс жағдайын қалыптастыру үшін ауалық ортаның көрсеткіштері, зиянды заттардың ШРК бекіткен, СанЕмН 2.2.4.548-96 ”Өндірістік ғимараттардың микроклиматына қоиылатын гигиеналық талаптары” және МЕСТ 12.1.005-88 ”Жұмыс аймағының ауасы. Қауіпсіздікке қойылатын жалпы талаптарына” сәкес болуы керек.

Нормалар ауа температурасынан, оның салыстырмалы ылғалдылығын, ауа қозғалысының жылдамдығын, жұмыс аймағындағы энергия шығыны деңгейі бойвнша орындалады жұмыстың ауырлығы (жеңіл, орташа ауыр, өте ауыр) және жыл мезгілін (жылы және суық) ескере отырып, рұқсат етілген шама мен тиімділігі түрінде, жылулық сәулеленудің қарқындылығы.

Ауаның салыстырмалы ылғалдығы психрометрмен және қозғалыс жылдамдығы анемометрмен өлшенеді.