Машиналар конструкцияларының технологиялылығы

23
Машиналар конструкциясы сабақтастығын жоғарылатудың басты 
жолдарына бұйымдар және оның бөлшектері, бір типтегі машина-
лар конструкциясында унификацияланған детальдар мен тораптарды 
қолдану аясын кеңейту және т.б. жатады. 
Унификацияланған деп әртүрлі машина механизмдерінде не-
месе әртүрлі машиналар конструкциясында қолдануға мүмкін бо-
латын детальдар мен тораптарды айтамыз. Көлік техникасының 
унификацияланған тораптарына олардың тежегіштері, редукторлары, 
шығырдың жүріс теңгергіштері және т.б. жатады.
Детальдарды, жинақ бірліктері мен кешендерін унификация-
лау машиналарды жобалау мен шығаруға дайындықты жеделдетеді, 
унификацияланған тораптарды ірісериялы немесе массалы өндіріске 
ауыстыру есебінен олардың өзіндік құнын азайтып, сапасын арттырады, 
машинаны пайдалануға қажетті қосалқы детальдар мен тораптардың 
жалпы санын қысқартады.
Машина конструкцияларының сабақтастығы төмендегі коэффици-
енттермен сипатталады: бұйым унификациясы, элементтер унифика-
циясы, сабақтастық және қайталану коэффициенттері.
Бұйым унификациясының коэффициенті 
К
у.б
унификацияланған 
жинақ бірліктері мен кешендерінің атаулар санының 
N
у.к
олардың 
машинадағы жалпы санына 
N
ж.k
қатынасына тең:
К
у.б
= 
N
у.к
 / N
ж.k
; (1.3)
Көлік техникасы конструкцияларының унификациясы коэффи-
циентінің мәндері 0,2...0,7 аралығын қамтиды. 
Элементтер унификациясының коэффициенті 
К
у.э
конструкциядағы 
унификацияланған элементтер атаулары санының 
N
у.э
олардың 
машинадағы жалпы санына
N
ж.э
қатынасы деп қарастырылады:
К
у.э
= 
N
у.э
 / N
ж.э
; (1.4)
Сабақтастық коэффициенті 
К
с
бұдан бұрын шыққан машина кон-
струкциясына кіретін өзара ауыстырылатын детальдар, жинақ бірліктері 
және кешендері санының
N
а
олардың жобаланатын машинадағы жалпы 
санына 
N
ж
қатынасын білдіреді: 
К
с
= 
N
а
 / N
ж
;
(1.5)
Қайталану коэффициенті 
К
к
машина конструкциясында біртипті де-
тальдар мен жинақ бірліктерінің қайталануын сипаттайды: 
К
к
= 
N
g
 / H
ж
; (1.6)
мұндағы, 
H
ж
– машинадағы детальдар мен жинақ бірліктері атауларының 
жалпы саны.

24

жүктеу 5,89 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: