М. Е. Лобашев к. В. Ватти

гаметалардың әр түрлі сорттарын тең түзбеген кез-

жүктеу 8,1 Mb.

Pdf просмотр

бет	50/275
Дата	29.04.2022
өлшемі	8,1 Mb.
	#38344
түрі	Лекция

1 ... 46 47 48 49 50 51 52 53 ... 275

Lobashev

гаметалардың  әр  түрлі  сорттарын  тең  түзбеген  кез-
дегі»ажыраудың
өзгеруі.
Жүгерінің  бір  формасы  тұқымында  антоциан
пигментінің  бар  немесе  жоқ  болуы  аллельдер  жұбына  тәуелді  болады.
Доминантты  аллель
А
боялған,  ал  рецессивті  аллель
а
боялмаған  тұқым
түзеді.  Осы  гендер  бар  гомологиялық  хромосомалар  микроспорогенездегі
мейозда қалыпты ажырайды,
Аа
гетерозиготада микроспоралар
А
және
а
теңдей
қа-тынаста түзіледі. Бірақ мегаспорогенезде хромосомалардың бі-реуі (ол 10
а
деп аталады) 70% жағдайда  мегаспораға  енеді,  ал  екіншісі  (10
п)
дегенерацияға
үшырайтын  клеткаға  түсе-ді.  Осының  нәтижесінде  жұмыртқа  клетканың  70%-
де хромосома 10
а,
тек 30%-де ғана хромосома Юя болады. • Егер
Аа
буданда
А
аллелі Юа хромосомада,
а
аллелі 10« хромосомада болса, өздігінен тозаңдануда
гаметалардың  жиілігін бірліктің бөлігі ретінде  қарастыра отырып  ажырау  қалай

болатынын  есептеп  шығаруға  болады.  Біз  ұрықтаиу  кезінде  өзара  қосылысатын
аналық  және  аталық  гаметалардың  түз  луін,  бір-біріне  тәуелсіз  екі  құбылысты
қарастырамыз.  Тәуелсіз  екі  құбылыстың  үйлесуінің  математикалық  заңы  былай
айты-лады:  бір-біріне  тәуелсіз  екі  қүбылыстың  немесе  оқиғаның  бір  мезгілде
болу  ықтималдығы  —  олардың  әрқайсысының  болу  ықтималдығынын,
көбейтіндісіне  тең.  Демек,  әр  түрлі  зигота  сорттарының  пайда  болу
ықтималдығын анықтау үшін, тиісті гаметалар жиіліктерін өзара кәбейту қажет.
Нәтижесінде генотип бойынша ажырау мынадай болады:  0,35
АА
: 0,50
Аа
:
0,15
аа.

Боялған дән мен боялмаған дәннің арақатынасы 3 : 1 емес, 0,85:0,15 немесе 6:
1  қатынасындай  болады.  Сонымен,  егер  бірінші  шарт  —  будандарда
гаметалардың  барлық  сорттарының  тең  ықтималды  түзілуі  сақталмаса,  онда
белгілердің ажырау сипаты езгереді.

жүктеу 8,1 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 46 47 48 49 50 51 52 53 ... 275