Лекция Файлдармен жұмыс істеу Сұрақтар: Файлдардан мәлімет енгізу/ шығару Файлдарда қолданылатын функциялар Мысалдар

• 12 лекция

• Файлдармен

• жұмыс істеу

• Сұрақтар:

• Файлдардан мәлімет енгізу/ шығару
• 2. Файлдарда қолданылатын функциялар
• 3. Мысалдар

1. Файлдардан мәлімет енгізу/шығару

• Сыртқы мәліметтер ағынымен (поток данных) жұмыс істеу үшін оны ашу керек. Сонда сыртқы мәліметтер программадағы алдын ала анықталған FILE типімен байланыстырылады. Бұл типтің анық-талуы stdio.h тақырыптық файлы арқылы атқары-лады. FILE типі арқылы мәліметтер ішіндегі позиция-ларға нұсқауыш, буферге нұсқауыш көрсетіле алады.
• Сыртқы мәліметтер ағынына нұсқауыш, мысалы, fp программада былай сипатталады:
• #include
• FILE *fp;
• Осы fp нұсқауышы ағынды ашатын fopen функциясы арқылы мән қабылдай бастайды.

• 2. Файлдарда қолданылатын функциялар
• 1) Файл ашу үшін fopen функциясы қажет:
• fp = fopen(name,mode)
• мұндағы fp – файлға сілтейтін нұсқауыш; name – сыртқы мәліметтер жазылған немесе жазылатын файл аты, иденти-фикатор; mode – файлдың қандай режимде ашылатынын төмендегідей түрде көрсетеді:
• "r" – бұрыннан бар файлды оқу үшін ашу;
• "w" – бос файлды мәлімет жазу үшін ашу;
• "a" – файл соңына мәлімет қосып жазу үшін оны ашу;
• "r+"– файлды одан мәлімет оқу және жазу үшін ашу;
• "w+"– бос файлдан мәлімет оқу және оған мәлімет жазу
• үшін файл ашу (бұрын файл болса, ол өшіріледі);
• "a+"– файлдан мәлімет оқу және оның соңына мәлімет
• қосып жазу үшін ашу).

• Кейбір компиляторларда мәтінмен жұмыс істеу кезінде “t” әрпі қолданылады, мысалы, мәтін жазу/оқу “at” не “rt” болып көрсетіледі.
• Ал “+” таңбасы мәлімет жазу және оқу режимдерінің қатар атқарылатынын көрсетеді.
• Файл ашылар кезде қате туындауы мүмкін. Мысалы, файл табылмады немесе дискетке мәлімет жазуға рұқсат жоқ, т.б. Осындай жағдайларда файл нұсқауышы NULL мәнін қабыл-дайды. Сондықтан қате болғанын анықтайтын мынадай опера-торлар тізбегі жиі қолданылады:
• if ((fp=fopen(fname,“w")) = = NULL)
• {printf("\n файлды ашуда қате шықты");
• getch();
• return(0);
• }
• Ашылған файл сеанс соңында fclose() функциясы арқылы жабылуы тиіс.

• 2)fclose(fp) функциясы ашық файлды жабады.
• 3)feof(fp) функциясы файл соңын анықтайды.
• 4)fgets(fp) функциясы файлдан бір символ оқиды.
• 5)fputc(fp) функциясы файлға бір символ жазады.
• 6)ferror(fp) функциясы файлға жазу/оқу кезінде қате шыққанын тексереді.
• Бұлардағы fp – файлға сілтейтін нұсқауыш;

• 7-8) Файлға мәлімет жазу/оқу үшін fprintf және fscanf функциялары пайдаланылады.
• fprintf - файлға мәлімет жазу үшін, ал fscanf – файлдан мәлімет оқу үшін қолданылады. Олардың жалпы жазылу түрі:
• fprintf(fp,“спецификация шаблоны”, p);
• p - өрнек;
• Файлға сілтейтін нұсқауыш былай сипатталады:
• FILE *fp;
• fscanf(fp,“спецификация шаблоны”,адрес);
• Мысал: Бүтін сандар тізбегін (n = 5) пернелерден енгізіп, оларды файлға жазу керек болсын делік.

• Мұның программасы:
• //number.txt файлын ашып, соған 5 бүтін сан жазу
• #include
• #include
• main()
• {int k,i,n=5;
• char fname[]=“a:\\number.txt";
• clrscr();
• FILE *fp;
• fp = fopen(fname,"w");
• clrscr();
• printf(“Бүтін сандар %s файлына жазылады\n",
• fname);
• puts(“Әр санды енгізіп, Enter басыңыз\n");
•   for(i=0; i
• {scanf("%i",&k);
• fprintf(fp,"%d ",k); }
•   fclose(fp);
• printf(“Енгізілген сандар %s файлына
• жазылды\n",fname);
• getch();
• }

• Нәтижесі:
• Бүтін сандар a:\num.txt файлына жазылады
• Әр санды енгізіп, Enter басыңыз
• 1
• 2
• 3
• 4
• 5
• Енгізілген сандар a:\num.txt файлына жазылды

• 9-10) fgets және fputs функциялары сөз тіркестері-мен жұмыс істегенде пайдаланылады, олардың прото-типтері де stdio.h файлында жазылады.
• fgets функциясының жазылуы:
• fgets(str,n,fp);
• мұнда fp нұсқауышы көрсетіп тұрған файлдан ұзынды-ғы n–нен аспайтын символдар тіркесі оқылады да, олар-ды str көрсетіп тұрған тіркеске жазады;
• str – сөз тіркесіне нұсқауыш (компьютер жадындағы орынға сілтейтін нұсқауыш);
• n – оқылатын тіркестің максимал ұзындығы;
• fp – файл нұсқауышы.

• Мысалы, fgets(st,256,fp); немесе
•  #define L 20
• main()
• {
• FILE *fp;
• char *st[n];
• fp=fopen(“stroka”,”r”);
• while(fgets(st,L,fp)!=NULL)
• puts (st);
• }
• Файлдарға сөз тіркестерін жазу үшін fputs функциясы келесі түрде қолданылады, мысалы:
• fputs(st,fp)
• мұндағы st – сөз тіркесі нұсқауышы; fp - файл нұсқауышы. Бұл функция ‘\0’ символымен шектелген тіркесті (st көрсетіп тұрған) fp нұсқап тұрған файлға жазады.

• #include //алдыңғы файл соңына 5 сан қосу
• #include
• #include
•  main()
• { int i,k=0,s=0,n=5,y,x;
• char fname[]="a:\\number.txt";
• clrscr();
• FILE *fp;
• fp=fopen(fname,"at");
•   if ((fp=fopen(fname,"at")) == NULL)
• { printf("\n файлды ашуда қате шықты");
• getch(); return(0);
• }
•   puts("Enter басу арқылы 5 сан енгізіңіз:");
•   for(i=1; i<=n;i++)
• {scanf("%i",&x);
• fprintf(fp,"%d ",x);}
• fclose(fp);
• puts(“Орындалды");
• getch();
• }

• 3. Мысалдар
• #include // a:\file1.txt файлын оқып,
• #include // ондағы сөздерді экранға шығару
•  main()
• { int i,n;
• char fname[]=“a:\\file1.txt", st[80];
• FILE *fp;
• fp=fopen(fname,"r");
• clrscr();
• printf("\n%s файлының мәліметі\n",fname);
• puts("--------------------------------");
• // мәтін (t) оқу үшін (r) файлды ашу
• if ((fp=fopen(fname,"r")) = = NULL)
• { printf("\nоқу үшін файл ашылмады");
• getch();
• return(0);
• }

• while (!feof(fp))
• { fgets(st,80,fp);
• puts(st);
• }
• fclose(fp);
• puts("-------------------------------");
• printf(“Аяқтау үшін Enter басыңыз");
• getch();
• }
• Нәтижесі:
• file1.txt файлының мәліметі
• -----------------------------------
• My name is Azat.
• -----------------------------------
• Аяқтау үшін Enter басыңыз
•  
• Енді осы файлға бір-екі сөз қосайық.
•  

• /* a:\file1.txt файлынан мәлімет оқып, оны экранға шығарып, соңына мәлімет қосу */
• #include
• #include
• #include
•  main()
• { int i,n;
• char fname[]=“a:\\file1.txt", st[80],fam[15],name[15];
• FILE *fp;
• fp=fopen(fname,"r");
• clrscr();
•   printf("\n%s файлындағы мәлімет\n",fname);
• puts("-------------------------------");
• //мәтін (t) оқу (r) үшін файл ашу
• if ((fp=fopen(fname,"r")) == NULL)
• {printf("\nфайлды оқу кезінде қате болды");
• getch();
• return(0);
• }

• while (!feof(fp))
• { fgets(st,80,fp); puts(st); }
• fclose(fp);
• puts("-------------------------------");
•   //мәтін (t) қосып жазу (а+) үшін файл ашу
• if ((fp=fopen(fname,"a+")) == NULL)
• {printf("\nфайлға жазу кезінде қате болды");
• getch();
• return(0);
• }
• puts("\nфайлға мәтін қосу");
• puts(“Фамилиясы:"); scanf("%s",&fam);
• puts(“Аты:"); scanf("%s",&name);
• //файлға жазу
• strcat(fam," ");
• strcat(fam,name);
• strcat(st,“My name is ”);
• strcat(st,fam);
• fputs(st,fp);
• fclose(fp);
• printf(“Аяқтау үшін Enter басыңыз");
• getch();
• }

• /*вычислить ср. aрифм. чисел, введенных с клавиш,и записать в файл, затем сосчитать с файла a:\number2.txt */
• #include
• #include
• #define FNAME "a:\\number2.txt"
• main()
• { int i,k,s=0,x,n=10;
• char st[80];
• FILE *fp;clrscr();
• fp=fopen(FNAME,"w");
• printf(“Ввод 10 чисел:\n");
• for(i=0; i
• { scanf("%d",&x);
• fprintf(fp,"%d ",x);
• s+=x;
• }
• fprintf(fp,"%6.2f",(float)s/n);
• fclose(fp);
•  

• printf("\n");
• fp=fopen(FNAME,"rt");
•   while(!feof(fp))
• { fscanf(fp,"%s",&st);
• printf("%s ",st);
• }
• fclose(fp);
• getch();
• }

• /* среднее чисел в файле a:\number1.txt */
• #include
• #include
• #define FNAME "a:\\number1.txt"
•  main()
• { char fname[20]=FNAME;
• FILE *fp;
• int a,n=0,sum=0;
• float sr;
• clrscr();
•   printf("\n среднее чисел в файле %s\n",FNAME);
• if ((fp=fopen(fname,"rt")) == NULL)
• { printf("\nОшибка открытия файла");
• getch(); return;
• }
•  

• while (!feof(fp))
• { fscanf(fp,"%i",&a);
• sum+=a; n++;
• }
• fclose(fp);
• sr=(float)sum/n;
• printf(“Введено чисел: %i\n",n);
• printf(“Сумма чисел: %i\n",sum);
• printf(“Среднее арифметическое %3.2f\n",sr);
• puts(“Для завершения нажмите Enter");
• getch();
• }

• /*Сосчитать файл и вывести его на экран */
• #include
• #include
• #include
• #define L 40
• main()
• { char st[40];
• FILE *fp;
• fp=fopen("stroka.txt","r");
• clrscr();
•  
• while(fgets(st,L,fp)!=NULL)
• puts(st);
• fclose(fp);
• getch();
• }

• /* a:\file.txt файлына мәтін жазу */
• #include
• #include
• #include
• main()
• { int i,n;
• char fname[]="a:\\file.txt", st[80];
• FILE *fp;
• fp=fopen(fname,"a+");
• clrscr();
• printf("\n%s файлына мәлімет жазу\n",fname);
• puts("\nФайлға жазылатын мәтін: ");
• gets(st);
• fputs(st,fp);
• fclose(fp);
• printf(“Аяқтау үшін Enter басыңыз");
• getch();
• }

• Тыңдағандарыңызға

• рахмет!

• fwrite және fread функциялары
• fwrite файлға структураны жазғанда қолданылады. fwrite функциясының жалпы жазылу түрі:
• fwrite (структура адресі,sizeof(структура аты,l,fp);
• fread функциясы файлдан структураны оқу үшін қолданылады. fread функциясының жазылу түрі:
• fread (структура адресі,sizeof(структура аты,l,fp);

• Сөз тіркесіндегі fgets және fputs функциялары
• Сөз тіркестерін файлдан оқу кезінде fgets функциясы қолданылады, оның жазылу түрі:
• fgets(нұсқауыш,MAXLEN,fp);
• нұсқауыш – компьютер жадындағы орынға сілтейтін нұсқауыш;
• MAXLEN – оқылатын тіркестің максимал ұзындығы;
• fp – файлға нұсқауыш.
• Мысалы:
• #define L 20
• main()
• { FILE *fp;
• char *st[n];
• fp=fopen(“stroka”,”r”);
• while(fgets(st,L,fp)!=NULL)
• puts (st);
• }

• Файлдарға сөз тіркестерін жазу үшін fputs функциясы келесі түрде қолданылады:
• status=fputs(қатар нұсқауышы,fp);
• status – бүтін сан, оның мәні eof функциясында жазыла-ды, егер fputs() функциясы файлдың соңына жеткен болса немесе қате тапса, fputs функциясы жазылатын жолдың соңына /0 символын жазбайды.
•  
• мұндағы структура адресі орнына структура құрылған массив аты болуы да мүмкін.
•  
•  
•  
•  
•  
•  
•  

жүктеу 22,08 Kb.

Достарыңызбен бөлісу: