Лекция 1 Тақырыбы : Химиялық кинетика пәні, химиялық реакция жылдамдығы, оған әсер ететін факторлар

жүктеу 351,54 Kb.

бет	2/81
Дата	02.12.2023
өлшемі	351,54 Kb.
	#44538
түрі	Лекция

1 2 3 4 5 6 7 8 9 ... 81

ұлттық университеті
Пәннің оқу – әдістемелік кешені
Басылым:
бесінші
ЕҰУ Ф 703-08-15. ПОӘК. Бесінші басылым
термодинамикада ескерілмейді. Сонымен қатар,
және (оқшауланған
жүйелер) шамалары арқылы химиялық процестің өздігінен жүретінін әркез біле
беруге болмайды.
Мысалы мына реакциялар:

тек катализатор қатысында ғана өздігінен жүреді.

Химиялық термодинамика реакцияның тек бастапқы және соңғы күйін, яғни
молекулалар мен атомдардың белгілі бір тұрақты күйін ғана қарастырады. Бірақ іс
жүзінде реакцияға түсетін бастапқы заттар бірнеше уақыт ішінде сатылар арқылы
соңғы заттарға (реакция өніміне) айналады, бұл сатыларда радикалдар, аралық –
активті заттар және т.б. активті бөлшектер қатысады, әр сатының жүруіне белгілі
бір уақыт қажет. Сөйтіп кез-келген реакция күрделі процесс болатындықтан оның
механизмін зерттеу өте қажет. Реакцияның механизмі деп белгілі реакцияны
құрайтын сатылардың жиынтығын айтамыз. Химиялық реакцияның
механизмін анықтау үшін төмендегі мәселелерді шешу қажет.
1.
Реакцияның жеке кезеңдерін және тепе-теңдік сатыларын анықтау.
2.
Аралық өнімдердің сипаты мен олардың өмір сүру уақытын анықтау.
3.
Әрбір саты үшін өтпелі күйді анықтау.
4.
Процестің өтпелі күйі түзілуіне дейінгі және одан кейінгі күйлерін
толық сипаттап анықтау.
Химиялық кинетикада реакцияның әрбір сатысын анықтау күрделі және
еңбекті көп қажет ететін процесс. Реакция механизмінің мысалы ретінде
молекуласының түзілуі бірнеше саты арқылы іске асатынын қарастырайық:
1.

2.
3.

4.

5.
+
және т.с.с.
Ал термодинамикада бұл процесс бір ғана теңдеумен көрсетіледі:

Жалпы алғанда кез-келген химиялық реакция бірнеше элементар сатылар

(қарапайым сатылар) арқылы өтеді, сатылардың әрқайсысын химиялық өзгерістің

жүктеу 351,54 Kb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 2 3 4 5 6 7 8 9 ... 81