|
Лекции по электромагнетизму Часть I магнитное поле
|
Дата | 19.02.2023 | өлшемі | 0,75 Mb. | | #41388 |
| ТФК-208 КЕНЕСОВ Магнит өрісі Магнит өрісінің бағыты. - Магнит өрісі тоғы бар рамкаға айналмалы әсер ететіндіктен, оны магнит өрісінің бағытын анықтау үшін қолданады. Магнит өрісінің магнит стрелканы бағдарлайтын әсері өрістің бағыты болатынын көрсетеді.
- Магнит өрісінің бағыты рамкаға түсірілген оң нормальмен бағытталады және магнит стрелкасының солтүстік полюске әсер ететін күшімен сипатталады.
Күштің айналмалы моменті. - Магнит өрісіндегі тоғы бар рамкаға қос күш әсер етеді. Айналмалы күш моменті осы нүктедегі өрістің және рамканың қасиеттеріне тәуелді болып келесі формуламен анықталады:
- -тоғы бар рамканың магнит моментінің векторы.
- -магнит индукциясының векторы.
Тоғы бар орамның магниттік моменті. - бағыты оң нормальдың бағытымен сәйкес.
Магнит индукциясы. - қатынасы тұрақты болып қалады, ол магнит индукциясы деп аталады:
- Егер магнит өрісіндегі берілген нүктеге әртүрлі магнит моменті бар рамканы орналастырсақ, онда оларға әртүрлі айналмалы моменттер әсерін тигізеді
- ( - максималды айналмалы момент)
-
Магнит индукциясының күш сызықтары. - Магнит өрісін магнит индукциясының сызықтары арқылы бейнелейді.
- магнит индукциясының сызығы дегеніміз -
- жанамасы әрбір нүктеде магнит индукциясы векторының В бағытымен сәйкес келетін қисық.
- Магнит индукциясының бағыты оң бұранда ережесімен (бұрғы ережесі) анықталады.
Оң бұранда ережесі. (немесе бұрғы ережесі). - Бұранданың ілгерлемелі қозғалысы ток бағытымен келетін болса, онда бұранданың тұтқасының айналу бағыты өткізгіштің айналасында болатын магнит өрісінің күш сызықтарының бағытымен дәл келеді.
Магнит индукциясының күш сызықтары. - Магнит индукциясының сызықтары тұйық және тоғы бар өткізгішті қамтып тұрады.
- соленоидты оң қолдың алақанымен алса және төрт саусақты орамдағы тоқтың бағытымен орналастырса, онда бос қалған бас бармақ соленоид ішіндегі магнит өрісі сызықтарының бағытын көрсетеді.
Түзу тоқтың магнит өрісі. - Айнымалы ретінде бұрышы алынады .
- және ауыстыру нәтижесінде
- Тоғы бар дөңгелек өткізгіштің ортасындағы магнит өрісі
Ампер заңы. - сол қол ережесімен анықталады: егер сол қолдың алақанын В векторы енетіндей етіп орналастырса, ал төрт саусақты өткізгіштегі тоқтың бағытымен орналастырса, онда бас бармақтың бағыты Ампер күшінің бағытын көрсетеді.
Магнит индукциясы мен магнит өрісі кернеулігінің өлшем бірліктері - Егер 1 А сызықтық тоқтың әрбір метріне әсер ететін күш 1 Н болса, онда магнит өрісінің индукциясы 1 – тесла (Тл) деп аталады.
- Өлшем бірлігін анықтайтын формула
- вакуумдегі магнит өрісінің индукциясы болса, онда өрістің кернеулігі 1А/м болады.
Магнит ағыны. - dS ауданы арқылы өткен магнит индукциясының ағыны (магнит ағыны)
- - Ауданға түсірілген нормальға вектордың проекциясы.
- - Вектордың бағыты ауданға түскен - нормальмен анықталады.
Тоғы бар өткізгіштің қозғалғандағы жұмысы. - Ампер күшінің әрекетінен өткізгіш 1-ші орыннан 2-ші орынға шамасына ауысты.
- Магнит өрісінің атқару жұмысы:
- - Осы ауданды тесіп өтетін магнит индукциясының ағыны.
Лоренц күші. - Қозғалушы зарядтарға әсер ететін магнит өрісінің күші.
- Сол қол ережесі пайдалынады: егер сол қолдың алақанын В – векторы енетіндей етіп орналастырса, ал төрт саусақты v- вектор бойымен жіберсе, онда керілген бас бармақ оң зарядқа әсер ететін күштің бағытын көрсетеді.
Магнит өрісіндегі зарядталған бөлшектердің қозғалысы. - Бөлшек бұрандалы сызықтың бойымен қозғалады, ал бұранданың өсі магнит өрісіне параллель.
- Бұрғы сызықтарының қадамы:
- h = υ || T = υ T cos
- Бұрғы сызықтарының радиусы:
Достарыңызбен бөлісу: |
|
|