«Компьютерлік жүйеде ақпаратты қорғау» пәнінен оқу-әдістемелік кешен



жүктеу 3,39 Mb.
бет9/31
Дата24.12.2017
өлшемі3,39 Mb.
#5528
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   31

2 Гронсфельд шифры


Гронсфельд шифры деп аталатын бұл күрделі ауыстыру шифры Цезарь шифрының өзгертілген бір түрі болып табылады. Ол үшін негізгі хабар әріптерінің астына сандар түріндегі кілттің цифрлары жазылады. Егер кілт хабардан қысқа (аз) болса, онда кілттің цифрлары қайталана береді. Мысалы, кілт ретінде 3514 санын қолдана отырып ОПТИКАЛЫҚ ҚОРҒАУ хабары үшін келесі шифрмәтін алынады


Хабар

О

П

Т

И

К

А

Л

Ы

Қ




Қ

О

Р

Ғ

А

У

Кілт

3

5

1

4

3

5

1

4

3




5

1

4

3

5

1

Шифрмәтін

Р

Ұ

У

Л

М

Ғ

М

Ю

Н




О

Ө

Ұ

Ж

Ғ

Ұ



3 Вижинер шифрлау жүйесі


Вижинер (1523-1596), Римдегі француз елшісі, өзінің шифр жүйесін ойлап тапқан. Виженердің шифры 400 жыл бойы кері шифрланбайтын деп саналған, сондықтан әскери шифр ретінде кеңінен қолданылған).

Вижинер жүйесі Цезарь шифрлау жүйесіне ұқсайды. Шифрлау кестесі Вижинер кестесі деп аталады. Вижинер кестесі n2 элементтен тұратын квадраттық матрица болып табылады. Бұл жерде n – қолданылатын алфавит символдарының саны. Бірінші қатарда алфавиттің барлық әріптері жазылады. Әрбір келесі қатарда бір әріпке ығыстырылады. Осындай әрекетті аяғына дейін қайталаудың нәтижесінде қатар саны бағанның (алфавит әріптерінің) санына тең квадрат кесте құрылады. 6-суретте қазақ тіліне арналған Вижинер кестесі көрсетілген. Кестенің екі кірісі бар: негізгі ашық мәтіннің әрпін анықтайтын жоғарғы қатардың символдары және кілттің сол жақтағы шеткі бағаны.

Шифрлау (және кері шифрлау) үшін Вижинер кестесін қолдануға болады. Шифрлауды орындау үшін әріптерден тұратын кілт таңдап алынады. Шифрлау былайша жүргізіледі. Толық кестеден бірінші қатар және бірінші әріптері кілттің әріптеріне сәйкес келетін қатарлар іріктеліп алынады.



1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

23

24

25

26

27

28

29

30

31

32

33

34

35

36

37

38

39

40

41

а

ә

б

в

г

ғ

д

е

ж

з

и

й

к

қ

л

м

н

ң

о

ө

п

р

с

т

у

ұ

ү

ф

х

һ

ц

Ч

ш

щ

ъ

ы

і

ь

э

ю

я

ә

б

в

г

ғ

д

е

ж

з

и

й

к

қ

л

м

н

ң

о

ө

п

р

с

т

у

ұ

ү

ф

х

һ

ц

ч

ш

щ

ъ

ы

і

ь

э

ю

я

а

б

в

г

ғ

д

е

ж

з

и

й

к

қ

л

м

н

ң

о

ө

п

р

с

т

у

ұ

ү

ф

х

һ

ц

ч

ш

щ

ъ

ы

і

ь

э

ю

я

а

ә

в

г

ғ

д

е

ж

з

и

й

к

қ

л

м

н

ң

о

ө

п

р

с

т

у

ұ

ү

ф

х

һ

ц

ч

ш

щ

ъ

ы

і

ь

э

ю

я

а

ә

б

г

ғ

д

е

ж

з

и

й

к

қ

л

м

н

ң

о

ө

п

р

с

т

у

ұ

ү

ф

х

һ

ц

ч

ш

щ

ъ

ы

і

ь

э

ю

я

а

ә

б

в

ғ

д

е

ж

з

и

й

к

қ

л

м

н

ң

о

ө

п

р

с

т

у

ұ

ү

ф

х

һ

ц

ч

ш

щ

ъ

ы

і

ь

э

ю

я

а

ә

б

в

г

д

е

ж

з

и

й

к

қ

л

м

н

ң

о

ө

п

р

с

т

у

ұ

ү

ф

х

һ

ц

ч

ш

щ

ъ

ы

і

ь

э

ю

я

а

ә

б

в

г

ғ

е

ж

з

и

й

к

қ

л

м

н

ң

о

ө

п

р

с

т

у

ұ

ү

ф

х

һ

ц

ч

ш

щ

ъ

ы

і

ь

э

ю

я

а

ә

б

в

г

ғ

д

ж

з

и

й

к

қ

л

м

н

ң

о

ө

п

р

с

т

у

ұ

ү

ф

х

һ

ц

ч

ш

щ

ъ

ы

і

ь

э

ю

я

а

ә

б

в

г

ғ

д

е

з

и

й

к

қ

л

м

н

ң

о

ө

п

р

с

т

у

ұ

ү

ф

х

һ

ц

ч

ш

щ

ъ

ы

і

ь

э

ю

я

а

ә

б

в

г

ғ

д

е

ж

и

й

к

қ

л

м

н

ң

о

ө

п

р

с

т

у

ұ

ү

ф

х

һ

ц

ч

ш

щ

ъ

ы

і

ь

э

ю

я

а

ә

б

в

г

ғ

д

е

ж

з

й

к

қ

л

м

н

ң

о

ө

п

р

с

т

у

ұ

ү

ф

х

һ

ц

ч

ш

щ

ъ

ы

і

ь

э

ю

я

а

ә

б

в

г

ғ

д

е

ж

з

и

к

қ

л

м

н

ң

о

ө

п

р

с

т

у

ұ

ү

ф

х

һ

ц

ч

ш

щ

ъ

ы

і

ь

э

ю

я

а

ә

б

в

г

ғ

д

е

ж

з

и

й

қ

л

м

н

ң

о

ө

п

р

с

т

у

ұ

ү

ф

х

һ

ц

ч

ш

щ

ъ

ы

і

ь

э

ю

я

а

ә

б

в

г

ғ

д

е

ж

з

и

й

к

л

м

н

ң

о

ө

п

р

с

т

у

ұ

ү

ф

х

һ

ц

ч

ш

щ

ъ

ы

і

ь

э

ю

я

а

ә

б

в

г

ғ

д

е

ж

з

и

й

к

қ

м

н

ң

о

ө

п

р

с

т

у

ұ

ү

ф

х

һ

ц

ч

ш

щ

ъ

ы

і

ь

э

ю

я

а

ә

б

в

г

ғ

д

е

ж

з

и

й

к

қ

л

н

ң

о

ө

п

р

с

т

у

ұ

ү

ф

х

һ

ц

ч

ш

щ

ъ

ы

і

ь

э

ю

я

а

ә

б

в

г

ғ

д

е

ж

з

и

й

к

қ

л

м

ң

о

ө

п

р

с

т

у

ұ

ү

ф

х

һ

ц

ч

ш

щ

ъ

ы

і

ь

э

ю

я

а

ә

б

в

г

ғ

д

е

ж

з

и

й

к

қ

л

м

н

о

ө

п

р

с

т

у

ұ

ү

ф

х

һ

ц

ч

ш

щ

ъ

ы

і

ь

э

ю

я

а

ә

б

в

г

ғ

д

е

ж

з

и

й

к

қ

л

м

н

ң

ө

п

р

с

т

у

ұ

ү

ф

х

һ

ц

ч

ш

щ

ъ

ы

і

ь

э

ю

я

а

ә

б

в

г

ғ

д

е

ж

з

и

й

к

қ

л

м

н

ң

о

п

р

с

т

у

ұ

ү

ф

х

һ

ц

ч

ш

щ

ъ

ы

і

ь

э

ю

я

а

ә

б

в

г

ғ

д

е

ж

з

и

й

к

қ

л

м

н

ң

о

ө

р

с

т

у

ұ

ү

ф

х

һ

ц

ч

ш

щ

ъ

ы

і

ь

э

ю

я

а

ә

б

в

г

ғ

д

е

ж

з

и

й

к

қ

л

м

н

ң

о

ө

п

с

т

у

ұ

ү

ф

х

һ

ц

ч

ш

щ

ъ

ы

і

ь

э

ю

я

а

ә

б

в

г

ғ

д

е

ж

з

и

й

к

қ

л

м

н

ң

о

ө

п

р

т

у

ұ

ү

ф

х

һ

ц

ч

ш

щ

ъ

ы

і

ь

э

ю

я

а

ә

б

в

г

ғ

д

е

ж

з

и

й

к

қ

л

м

н

ң

о

ө

п

р

с

у

ұ

ү

ф

х

һ

ц

ч

ш

щ

ъ

ы

і

ь

э

ю

я

а

ә

б

в

г

ғ

д

е

ж

з

и

й

к

қ

л

м

н

ң

о

ө

п

р

с

т

ұ

ү

ф

х

һ

ц

ч

ш

щ

ъ

ы

і

ь

э

ю

я

а

ә

б

в

г

ғ

д

е

ж

з

и

й

к

қ

л

м

н

ң

о

ө

п

р

с

т

у

ү

ф

х

һ

ц

ч

ш

щ

ъ

ы

і

ь

э

ю

я

а

ә

б

в

г

ғ

д

е

ж

з

и

й

к

қ

л

м

н

ң

о

ө

п

р

с

т

у

ұ

ф

х

һ

ц

ч

ш

щ

ъ

ы

і

ь

э

ю

я

а

ә

б

в

г

ғ

д

е

ж

з

и

й

к

қ

л

м

н

ң

о

ө

п

р

с

т

у

ұ

ү

х

һ

ц

ч

ш

щ

ъ

ы

і

ь

э

ю

я

а

ә

б

в

г

ғ

д

е

ж

з

и

й

к

қ

л

м

н

ң

о

ө

п

р

с

т

у

ұ

ү

ф

һ

ц

ч

ш

щ

ъ

ы

і

ь

э

ю

я

а

ә

б

в

г

ғ

д

е

ж

з

и

й

к

қ

л

м

н

ң

о

ө

п

р

с

т

у

ұ

ү

ф

х

ц

ч

ш

щ

ъ

ы

і

ь

э

ю

я

а

ә

б

в

г

ғ

д

е

ж

з

и

й

к

қ

л

м

н

ң

о

ө

п

р

с

т

у

ұ

ү

ф

х

һ

ч

ш

щ

ъ

ы

і

ь

э

ю

я

а

ә

б

в

г

ғ

д

е

ж

з

и

й

к

қ

л

м

н

ң

о

ө

п

р

с

т

у

ұ

ү

ф

х

һ

ц

ш

щ

ъ

ы

і

ь

э

ю

я

а

ә

б

в

г

ғ

д

е

ж

з

и

й

к

қ

л

м

н

ң

о

ө

п

р

с

т

у

ұ

ү

ф

х

һ

ц

ч

щ

ъ

ы

і

ь

э

ю

я

а

ә

б

в

г

ғ

д

е

ж

з

и

й

к

қ

л

м

н

ң

о

ө

п

р

с

т

у

ұ

ү

ф

х

һ

ц

ч

ш

ъ

ы

і

ь

э

ю

я

а

ә

б

в

г

ғ

д

е

ж

з

и

й

к

қ

л

м

н

ң

о

ө

п

р

с

т

у

ұ

ү

ф

х

һ

ц

ч

ш

щ

ы

і

ь

э

ю

я

а

ә

б

в

г

ғ

д

е

ж

з

и

й

К

қ

л

м

н

ң

о

ө

п

р

с

т

у

ұ

ү

ф

х

һ

ц

ч

ш

щ

ъ

і

ь

э

ю

я

а

ә

б

в

г

ғ

д

е

ж

з

и

й

к

Қ

л

м

н

ң

о

ө

п

р

с

т

у

ұ

ү

ф

х

һ

ц

ч

ш

щ

ъ

ы

ь

э

ю

я

а

ә

б

в

г

ғ

д

е

ж

з

и

й

к

қ

Л

м

н

ң

о

ө

п

р

с

т

у

ұ

ү

ф

х

һ

ц

ч

ш

щ

ъ

ы

і

э

ю

я

а

ә

б

в

г

ғ

д

е

ж

з

и

й

к

қ

л

м

н

ң

о

ө

п

р

с

т

у

ұ

ү

ф

х

һ

ц

ч

ш

щ

ъ

ы

і

ь

ю

я

а

ә

б

в

г

ғ

д

е

ж

з

и

й

к

қ

л

м

н

ң

о

ө

п

р

с

т

у

ұ

ү

ф

х

һ

ц

ч

ш

щ

ъ

ы

і

ь

э

я

а

ә

б

в

г

ғ

д

е

ж

з

и

й

к

қ

л

м

н

ң

о

ө

п

р

с

т

у

ұ

ү

ф

х

һ

ц

ч

ш

щ

ъ

ы

і

ь

э

ю

жүктеу 3,39 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   31




©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет
рсетілетін қызмет
халықаралық қаржы
Астана халықаралық
қызмет регламенті
бекіту туралы
туралы ережені
орталығы туралы
субсидиялау мемлекеттік
кеңес туралы
ніндегі кеңес
орталығын басқару
қаржы орталығын
қаржы орталығы
құрамын бекіту
неркәсіптік кешен
міндетті құпия
болуына ерікті
тексерілу мемлекеттік
медициналық тексерілу
құпия медициналық
ерікті анонимді
Бастауыш тәлім
қатысуға жолдамалар
қызметшілері арасындағы
академиялық демалыс
алушыларға академиялық
білім алушыларға
ұйымдарында білім
туралы хабарландыру
конкурс туралы
мемлекеттік қызметшілері
мемлекеттік әкімшілік
органдардың мемлекеттік
мемлекеттік органдардың
барлық мемлекеттік
арналған барлық
орналасуға арналған
лауазымына орналасуға
әкімшілік лауазымына
инфекцияның болуына
жәрдемдесудің белсенді
шараларына қатысуға
саласындағы дайындаушы
ленген қосылған
шегінде бюджетке
салығы шегінде
есептелген қосылған
ұйымдарға есептелген
дайындаушы ұйымдарға
кешен саласындағы
сомасын субсидиялау