§6.4 Топтағы, ұжымдағы түлғааралық қарым-қатынас

Топтар іштей үлкен жэне шағын топтар деп бөлінеді. Үлкеиі топтар мемлекеттің, үлттың, партиялардың, әлеуметтіқ бірлестіктердің тарапынан үсынылған, кэсіптік, экономикалық^ жас, жыныстық, мэдени жэне басқа да белгілері бойынша, болінеді. Олардың жүргізген саясаты,. идеологиясы және мэдениеті арқылы іске асады. Үлкен әлеуметтік топтардың идеологиясын бірден бір жүргізуші эрбір нақты жеке тұлғаға сэйкес қолданатын шағын топ болып табылады. Онда адам аз өмірінің үлкен бөлігін откізеді.

Шётелдің әлеуметтік психологиясында «шағын топ» термині қолданылады. Шет елде шағын топтарды зерттеуге байланысты коптеген еңбектер жарық корді. АҚШ-та шағын топтарды зерттеумен барлық алдыңғы қатарлы университеттер айналысады, олардың ішінде Гарворд университетін ерекше атауға болады.

ІІІағын топтардың жіктелуін қарастыратын болсақ: шартты немесе номиналды шағын топ дегеніміз бірде-бір шағын топтың қүрамына кірмейтін адамдарды біріктіретін топты айтады. Мысалы, шартты топтарга жоғары сынып оқушыларының сыныбын жатқызуға болады. Кей жағдайда осындай топтарды бөліп корсету зерттеу мақсатында қажет түпкілікті (реалдық) топтарға алынған нэтижелерді кездейсоқ біріккен, бір-бірімен байланысы жоқ, ортақ мақсаты жоқ топтармен салыстыру үшін қажет. Мэселен, спорттық журналистер дүние жүзінің ең үздік футболистерін шартты түрде толтыру үшін қажет тізімін жасайды.

Түпкілікті (реалдық) топқа кірген жеке түлға бір-бірімен тығыз эрекетке жэне қатынаста болады. Оған мектеп сыныбы, эскери болімше, өндірістік бригада, спорт командасы, купедегі жолаушылар жатады.