Кез келген сызбада объектілерді атап көрсету үшін немесе оларға түсініктеме беру үшін қандай да бір мәтін кездеседі

Жазбалар Text (Текст-Мәтін) командасының немесе Dtext (Дтекст). -синоним- командасының көмегімен жасалуы мүмкін. Екі команда да бірдей жұмыс істейді.

Мәтіннің мұндай орналасуын өзгерту үшін, алғашқы нүктені көрсету сұрауына жауап ретінде командалық жолда түзету параметрін j енгізіңіз. Команда параметрлер (опций) тізімін шығарады, олар мәтінді қою нүктесінің мәтіндік жолға байланысты орналасуын анықтайды:

• 
  Align – іштей салынған. Мәтіндік жолдың басы мен соңын сұрайды
  

• 
  Fit – ені бойынша. Мәтіндік жолдың басы мен соңын тінтуірмен көрсетіңіз. Содан соң мәтіндік символдардың қажетті биіктігін беріп, мәтінді енгізіңіз. Бұл опция да жолдға арнап көрсетілген кеңістікті толық толтыру үшін мәтінді не қысып, не созып орналастырады, бірақ мәтіннің орнатылған биіктігін сақтайды;
  
• 
  Center – центрлік қою нүктесін сұрайды. Мәтін базалық сызықтың бойында орналасқан осы нүктенің айналасында центр бойынша түзетіледі;
  
• 
  Middle – ортасы бойынша. Мәтін горизонталь бойынша да, вертикаль бойынша да түзетіледі. Вертикаль бойынша қою нүктесі базалық сызық пен ең биік әріптің төбесінің ортасында орналасады;
  
• 
  Right – Оң жақ шеті бойынша. Мәтіннің оң жақ шеті базалық сызық бойында орналасқан қою нүктесі бойынша түзетіледі.
  

Мәтінді сызу командасының соңғы шақыруы – бұрылу бұрышы. Бұл бұрыш жекелеген символдарға емес, мәтіндік жолға тұтас қолданылады.

Қажетті мәтінді теріп, Enter пернесіне басыңыз. Экранда жазба пайда болады, ал мәтіндік курсор төменгі жолға түседі де, келесі жолды енгізуге дайын тұрады. Команда орындалуын Enter пернесіне екі рет шерту арқылы аяқтауға болады.

Егер мәтінге арнайы белгі (мысалы, диаметр) қою қажет болса, онда мәтінді енгізуде төмендегі басқару кодтарын қолдануға болады:

• 
  %%o – үстін сызу режимі (вкл/откл-қосу/өшіру);
  
• 
  %%u – астын сызу режимі (вкл/откл- қосу/өшіру);
  
• 
  %%d – градус символын көрсету (°);
  
• 
  %%c - шеңбер диаметрі символын көрсету ();
  
• 
  %%p - допуск символын көрсету плюс-минус (±);
  
• 
  %%% - пайыз символын көрсету (%).
  

Жазбада астын және үстін сызу режимдері бірдей жұмыс істеуі мүмкін. Жолды енгізгеннен кейін автоматты түрде өшіріледі.

1. 
   Бірінші – Text инструменттер панелінен _ddedit (Редактировать текст-Мәтінді редакциялау) командасы арқылы немесе мәтіннің өзіне екі рет шерту арқылы. Екі рет шерту нәтижесінде ол редакциялау аймағына ерекшеленеді (сурет 6.6).
   

Сурет 6.6 - Біржолды мәтінді орнында редакциялау

2. Біржолды мәтінді редакциялаудың екінші тәсілі қасиеттер палитрасын қолдануға негізделген. Мәтіндік объекті ерекшелеп, стандартты инструменттер панелінен Properties (Свойства) пернесіне шертіңіз. Қасиеттер палитрасы іске қосылады. Онда мәтін құрамын ғана емес, оның қасиеттерін де редакциялауға болады.

Mtext командасын Draw (Рисование)  Text (Текст)  Multiline Text (Многострочный) құлайтын менюінен немесе Text инструменттер панелінен (сурет 6.5) шақыруға болады.

Mtext командасы басталғанда әрекеттегі мәтіндік стиль аты жайлы ақпарат беріп, мультимәтіннің ені бойынша шекараларын анықтаушы екі нүктенің бірін көрсетуді сұрайды (сурет 6.7).

Сурет 6.7 – Мультимәтін шекарасын

беру
Биіктігі бойынша төменгі шегі бұл жағдайда белгіленбейді де, мәтінді енгізу барысында автоматты түрде жылжиды.

Мультимәтін терезесінен жоғары автоматты түрде, Text Formatting (Формат текста-Мәтін форматы) (сурет 6.9) арнайы панелі шығады, онда редактор терезесін басқару инструменттері орналасқан.

Text Formatting панелінде ОК пернесінен басқа, екі қатар болып орналасқан, пернелер, ашылатын тізімдер, есептегіштер бар.

- әріптердің жартылай қою жазылуын орнату;

- әріптердің қиғаш жазылуын орнату;

- мәтіннің астын сызу режимін орнату;

- соңғы әрекетті жою пернесі;

- жойылған әрекетті қайта қалпына келтіру;

- бөлшектерді форматтау пернесі;

- әріптер түсін орнату;

- мультимәтіннің терезесінің жоғарғы бөлігінде сызғыштың бейнеленуін басқару;

- мультимәтін опциялары менюін шақыру пернесі.
Төменгі қатар:
- сол жаққа горизонталь түзеу пернесі;

- центр бойынша горизонталь түзеу пернесі;

- оң жаққа горизонталь түзеу пернесі;

- жоғары қарай вертикаль түзеу пернесі;

- ортасы бойынша вертикаль түзеу пернесі;

- төмен қарай вертикаль түзеу пернесі;

- нөмірленген тізім пернесі;

- маркіленген тізім пернесі;

Редакциялау терезесінде барлық қажетті өзгерістерді жасаңыз:

• 
  Мәтін фрагментін алып тастау үшін, оны ерекшелеңіз де, Enter пернесін басыңыз;
  
• 
  Енгізу курсорын қажет жерге қою үшін, тінтуір пернесін шертіңіз де, мәтінді енгізіңіз;
  
• 
  Мәтін форматын күйге келтіру үшінредактор және контекстік менюдің инструменттер панелін қолданыңыз.
  

Символдарды форматтау параметрлерін өзгерту үшін, ең алдымен оларды ерекшелңіз, содан соң қаріп биіктігін, жекелеген сөздер немесе әріптердің басқа да параметрлерін өзгертіңіз.

Абзацтың толығымен қасиеттерін өзгерту үшін (мысалы, абзацты түзеу) оның жекелеген символдарын ерекшелеп қажетыі жоқ.

Көпжолды мәтін редакторы терезесіне, курсор мәтін жолында болған кезде, тінтуірдің оң жақ пернесімен шертсеңіз, редакциялау, жаңалау және мәтіндік жолды әдеттегі мәтінге ауыстыру командалары бар контекстік меню шығады.

Бұл мәтіндік объектілердің барлығына қатысты, соның ішінде өлшем жазулары және атрибуттар да бар (атрибуттар – құқрамында мәтіні бар блоктардың арнайы элементтері).

Сурет 6.10 – Мәтінді контурлық кескіндеу режимі