53
ынша жұмыстың жай-күйін зерттеу, оң тəжірибе жинақтап қорыту
мақсатында 2011 жылдың 1-жарты жылдығында оқушылар мен
ата-аналар арасындағы тəрбиелік профилактикалық жұмысты
ұйымдастыру туралы мемлекеттік мекемелер; 2011 жылдың
5 айының қорытындысы бойынша рейдтік профилактикалық
шаралардың
қорытындылары
туралы
ІІББ
кəмелетке
толмағандардың істері жөніндегі бөлімше жетекшілерінің 5
есебі тыңдалды.
Қалалық білім беру басқармасымен, ішкі істер органдары-
мен бірлесе отырып, комиссия міндетті жалпы орта білім алу-
дан жалтарған оқушыларды анықтау, оларды мектепке оралту,
қаңғыбастық пен панасыздыққа əкеп соқтыратын себептерді
жою бойынша жұмыстар жүргізуде. 2010-2011 оқу жылын-
да сабаққа келмеген 72 бала анықталды, олардың ішінен 62
оқушы мектепке оралтылды, бұл көрсеткіш 2009-2010 оқу жы-
лымен салыстырғанда азайды: ата-аналары мекен-жайын жиі
өзгертетін, қаңғыбастықпен айналысатын, əртүрлі себептермен
орта білім алудан жалтарған балалардың саны өткен жылда 99
болды, олардың 82-сі мектепке орталтылған.
Өмірі мен денсаулығына қауіп төндіретін жағдайдағы
кəмелетке толмағандарды айқындау жəне əлеуметтік оңалту,
сондай-ақ кəмелетке толмағандарды тəрбиелеу, оқыту, ұстау
бойынша өз міндеттерін орындамайтын ата-аналарды анықтау
мақсатында комиссия өкілі ІІББ КТІБ қызметкерлері мен білім
беру мекемелерінің педагогтарымен бірлесе үйлерді аралайды,
соның нəтижесі бойынша əлеуметтік-тұрмыстық жағдайды тек-
серу актісі мен ата-аналарға сұрау жасалады.
Бірінші жарты жылдықтың қорытындысы бойынша КТІБ-нде
профилактикалық есепте 337 кəмелеттік жасқа толмаған бала
тұр, бұл көрсеткіш 2010 жылдың деңгейінде. Аталған кезеңде
КТІБ инспекторлары 155 жайсыз отбасыны анықтап, есепке
алды, бұл көрсеткіш 2010 жылдың деңгейінде, 270 жайсыз от-
басы есепте тұр (бұл көрсеткіш 2010 жылы – 286 болды).
Аталған кезеңде кəмелетке толмаған балаларды тəрбиелеу
жəне күтіп-ұстау бойынша міндеттерін атқармайтын ата-
аналарға қатысты КТІБ инспекторлары ҚР ƏҚБК-нің 111 бабы
бойынша 37 ата-ананы əкімшілік жауапкершілікке тартты (бұл
көрсеткіш 2010 жылы – 56 болды). Соның ішінде балаларының
түнгі уақытта жалғыз жүруіне жол берген 12 ата-ана əкімшілік
жауапкершілікке тартылды.
54
Балалардың денсаулығын сақтау, кəмелетке толмағандардың
зиянды заттарды қабылдау жəйттерін болдырмау мүдделі
органдардың бақылауында тұр.
2011 жылғы 1-ші жарты жылдығы ішінде облыстық
наркологиялық орталықтың жасөспірім нарколог-дəрігерлері
53 кəмелетке толмаған баланы анықтап, бақылауға алды, оның
ішінде алкогольді қабылдағаны үшін – 46; есірткі жəне психот-
ропты заттарды қабылдағаны үшін – 7; темекі шеккені үшін – 0.
Есірткіге тəуелділердің отбасы мүшелері мен туыстары үшін
«Микросоциум» қайта бейімделу мектебі ұйымдастырылып,
қызмет етеді. 2011 жылдың 6 айы ішінде есірткі қабылдауға
тəуелді отбасылардың 64 мүшесімен 15 дəріс өткізілді.
«Қауіп тобындағы» балаларды анықтау бойынша нарколо-
гия орталығы қала мектептерінің əлеуметтік педагогтарымен
бірлескен жұмыс жүргізуде. 2009-2010 оқу жылында дəрігер-
наркологтар 697 адамды құраған «қауіп тобындағы» балалар-
мен жұмыстар өткізді: 678 (96,8%) оқушы тексерілді, 7 бала
профилактикалық есепке алынды (ішімдікті қолданғаны бой-
ынша – 3, темекі тарту бойынша – 4). Есепке алынған бала-
лар наркологтың жасөспірімдер кабинетінде тексеруден өтті,
психоактивті заттарды қолданғаны байқалған жоқ. 2010-2011
оқу жылында «қауіп тобындағы» балалардың саны 321 адамды
құрайды. 2010-2011 оқу жылында «қауіп тобындағы» 315 не-
месе 98% оқушы дəрігер-наркологтан қаралып, олардың ішінде
наркологиялық шалдығуы бар балалар анықталған жоқ.
Балалар қадағалаусыздығы мен панасыздығын болдырмау,
құқық бұзушылық пен қылмыстың алдын алуда медициналық-
педагогикалық, психологиялық жəне əлеуметтік-педагогикалық
қызмет көп көмек көрсетеді. Олар:
- қылмыс пен құқық бұзушылықтың алдын алу бойынша
оқушылармен жеке жұмыс;
- құқық қорғау органдары өкілдерімен, дəрігерлермен кон-
сультациялар, кеңестер өткізу;
- нормативтік құқықтық мəселелер бойынша ата-аналармен
кəмелетке толмағандардың тəрбиесі үшін жауапкершілігі туралы
түсіндіру жұмыстары;
- «қауіп тобындағы кəмелетке толмағандарды» анықтау жəне
есепке алу; (үстіміздегі жылдың маусым айында 303 кəмелетке
толмаған «қауіп тобында» тұр, бұл оқушылардың жалпы саны-
55
нан 1,5 пайызды құрайды);
- профилактикалық кеңес отырысын өткізу (оқу жылының ба-
сынан бері 350-ге жуық отырыс өтті).
Құқық
бұзушылықты
жəне
қылмысты
болдырмау
көрсеткіштерінің бірі балалар мен жасөспірімдердің сабақтан
тыс уақыттағы үйірмелер мен секцияларға қатысуы болып табы-
лады.
Балалар мен жасөспірімдердің үйірмелер мен
секцияларға қатысу мониторингі
мамыр 2010 ж.
мамыр 2011 ж.
Қауіп тобындағы балалар саны
378
1,8%
306
1,5%
Оның ішінде үйірмелер мен
секцияларға баратындар
294
77,7%
243
79,4%
2010 жылы мамырда «қауіп тобындағы» балалар оқушылар-
дың жалпы санының 1,8%-ын құрады, олардың 77,7%-ы
үйірмелер мен секцияларға алынған, 2010-2011 оқу жылының
аяғында ондай балалардың саны 1,5% құрады, олардың 79,4%-ы
үйірмелер мен секцияларға алынған.
Оқушылардың үйірмелер мен секцияларға тартылуы балалар
мен жасөспірімдердің қосымша білім алуға қызығушылығының
артқанын көрсетеді.
Кəмелетке толмаған оқушылардың ҚР Əкімшілік кодексін
бұзғанына жасалған талдау құқық бұзушылықтың 2009 жылы
– 229, 2010 жылы – 168 болғандығын көрсетеді. Соңғы үш
жылдағы 1-тоқсан бойынша мəліметтерді салыстырсақ:
2009 жылы – 52,
2010 жылы – 44,
2011 жылы – 32. 2009 жылғы ұқсас кезеңмен салыстырғанда
құқық бұзушылықтың 38 пайызға төмендегенін атап өткен жөн,
бұл қала мектептеріндегі кəмелетке толмаған оқушылар арасын-
да құқық бұзушылықтың алдын алу жұмыстарының жүйелілігі
болып табылады. ҚР Əкімшілік кодексінің ережелері бойын-
ша кəмелетке толмағандармен профилактикалық іс-шаралар
өткізілді (ҚР Əкімшілік кодексі баптарын қосымша түсіндіру,
əңгімелесу, құқықтық дəріс беру жəне т.б.).
Кəмелетке толмағандардың оқудан жалтаруы, қаңғыбастық,
Достарыңызбен бөлісу: |
