Казахский язык класс 9 каз

1_

Қатынас қағаздың композициясына міндетті түрде кіретін бөліктің қалай аталатындығын көрсетіңіз.

B) Полемикалық сөз.

C) Экспозиция.

D) Говор.

E) Эпентеза.

2_

Іс қағаздары стилінің ерекшелігіне тән емес белгіні табыңыз.

B) Сөйлемдер номинативті болады.

C) Инверсия өте сирек ұшырасады.

D) Сөздер базистік тәртіпке сай орналасады.

E) Бейнелі, экспрессивті сөздер мол болады.

3_

Стильдің қай түрінде сөздер базистік тәртіпке сай орналасатындығын анықтаңыз.

B) Ғылыми стильде.

C) Ресми іс қағаздары стилінде.

D) Ауызекі сөйлеу стилінде.

E) Публицистикалық стильде.

4_

Сөйлемдері номинативті болып, экспрессивті сөздер қатыспайтын стильді табыңыз.

B) Публицистикалық стиль.

C) Ресми іс қағаздары стилі.

D) Ауызекі сөйлеу стилі.

E) Ғылыми стиль.

5_

Зиялы қауымның өз өмір белестерін көркем әдеби тілмен баяндайтын іс қағазын көрсетіңіз.

B) Саяси-қоғамдық өмірбаян.

C) Өтініш.

D) Жай өмірбаян.

E) Түсініктеме.

6_

Қазақстан Республикасының әр азаматы қорғануға құқылы. Сөйлем стилін табыңыз.

A) Ғылыми стиль.

B) Ресми стиль.

C) Ауызекі стиль.

D) Кітаби стиль.

E) Публицистикалық стиль.

7_

Дидарластық және полемикалық сөздің қай стильге тән екендігін анықтаңыз.

B) Ғылыми стиль.

C) Ауызекі сөйлеу стилі.

D) Публицистикалық стиль

E) Ресми іс қағаздары стилі.

8_

Полемикалық сөздің анықтамасын табыңыз.

B) Жеке адамның қызметіне байланысты тілдік құрал.

C) Қатынас қағаздың композициясына енетін бөлік.

D) Ресми, ақпараттық, есептік құралдар.

E) Біреудің өзгертілмей қолданылатын сөзі.

9_

Қарсы жақтың мысын басатын мысқыл сөздер қатыстырылатын ауызекі сөйлеу стилінің түрін көрсетіңіз.

B) Көпшілікке арналған сөз.

C) Сұхбаттасу.

D) Полемикалық сөз.

E) Әңгімелесу.

10_ Ауызекі сөйлеу стилінің лексикалық ерекшелігін көрсетіңіз

A) Стильдік қайталау, антитеза қолданылады.

B) Қарапайым, бейтарап сөздер қолданылады.

C) Әр түрлі мазмұндағы арыздар болады.

D) Экспрессивті, екпінді сөз қатысады.

E) Құбылту мен айшықтау көп кездеседі.

11_

A) Дыбыстар түсіріліп айтылады.

B) Фонетикалық құбылыстар кездеспейді.

C) Регрессивті ассимиляция болмайды.

D) Дыбыстар түсірілмей айтылады.

E) Полисемия кездеспейді.

12_ Ауызекі сөйлеу стиліне тән ерекшелікті көрсетіңіз.

-Әй, Рустембай-ай, бұл көсеуді мен сәнге асынып жүр дейсің бе?

A) Кәсіпке байланысты сөз қолданылған.

B) Термин сөз қолданылған.

C) Көпке ортақ сөзге ерекше мән, форма беріп қолданылған.

D) Анафора мен эпифора еркін қолданылған.

E) Жергілікті сөз ауыспалы мағынада жұмсалған.

13_ Адамдардың ой бөлісу жөніндегі әрекетіне тікелей қызмет ететін стиль

түрін анықтаңыз.

A) Кітаби стиль.

B) Ғылыми стиль.

C) Публицистикалық стиль.

D) Ауызекі сөйлеу стилі.

E) Көркем әдебиет стилі.

14_

A) Публицистикалық стиль.

B) Ғылыми стиль.

C) Ресми іс қағаздар стилі.

D) Кітаби стиль.

E) Ауызекі сөйлеу стилі.

15_

Берілген сөйлемнің стилін және «көсеу» сөзінің қандай мағынада жұмсалғандығын анықтаңыз.

A) Көркем әдебиет стилі, таяқ.

B) Ресми іс қағаздар стилі, қалам.

C) Ауызекі сөйлеу стилі, мылтық.

D) Ғылыми стиль, арқан.

E) Публицистикалық стиль, қамыт.

16_

Ойды жеткізу барысында ым-ишара, қимыл әрекеттері көрініс табатын стильді көрсетіңіз.

B) Көркем әдебиет стилі.

C) Ресми іс қағаздар стилі.

D) Ғылыми стиль.

E) Публицистикалық стиль.

17_

A) Ресми іс қағаздары стилі.

B) Ауызекі сөйлеу стилі.

C) Ғылыми стиль.

D) Публицистикалық стиль.

E) Көркем әдебиет стилі.

18_

Көркем әдебиет стиліне тән тілдік құралды анықтаңыз.

B) Метафоралар қолданылады.

C) Қарабайыр сөз көп болады.

D) Ғылыми терминдер қолданылады.

E) Говор мен диалект көп болады.

19_

A) Ресми іс қағаздары стилінде.

B) Ғылыми стильде.

C) Көркем әдебиет стилінде.

D) Құжаттар стилінде.

E) Публицистикалық стильде.

20_

Шығарма тартымды болу үшін, ауыспалы мағыналы сөздер мен грамматикалық амалдар көп жұмсалатын стильді анықтаңыз.

B) Ғылыми стиль.

C) Публицистикалық стиль.

D) Құжаттар стилі.

E) Ресми іс қағаздары стилі.

21_

A) Публицистикалық стиль.

B) Ғылыми стиль.

C) Көркем әдебиет стилі.

D) Құжаттар стилі.

E) Ресми іс қағаздары стилі.

22_

Әдеби тіл мен әдебиет жанрларының даму барысын танытатын стильді табыңыз.

B) Ауызекі стилі.

C) Ғылыми стиль.

D) Құжаттар стилі.

E) Ресми іс қағаздар стилі.

23_Ана тіліміздің қуатты, бай тіл екенін дәлелдеп, ажарын аша түскен стильді анықтаңыз.

A) Көркем әдебиет стилі.

B) Ғылыми стиль.

C) Ресми іс қағаздары стилі.

D) Құжаттар стилі.

E) Ауызекі сөйлеу стилі.

24_

A) Жергілікті сөздер.

B) Ғылыми терминдер.

C) Нақыл сөздер.

D) Бейнелі сөздер.

E) Мақал-мәтелдер.

25_

Ауызекі сөзге ерекшелік беріп тұратын лексикалық тұлғаны көрсетіңіз.

B) Термин сөздер.

C) Экспрессивті сөздер.

D) Бейнелі сөздер.

E) Мақал-мәтелдер.

26_

A) 3.

C) 2.

E) 6.

Ауызекі сөйлеу стиліне тән қатарды көрсетіңіз.

A) Сұраулы сөйлемдер көп қолданылады.

B) Толымды сөйлемдер жиі қатысады.

C) Қысқарып құрылған сөздер кездеспейді.

D) Экспрессивті сөздер көп қолданылады.

E) Бейнелі сөздер жиі қолданылады.

28_

A) Көркем әдебиет стилі.

B) Ауызекі сөйлеу стилі.

C) Публицистикалық стиль.

D) Ғылыми стиль.

E) Ресми іс қағаздары стилі.

29_

Ауызекі сөйлеу стиліне жататын сөздер қатарын көрсетіңіз.

B) боран, зат, нәрсе.

C) көсеу, тамақ, пеш.

D) нетіп, барғам, байғұс.

E) өнер, көңіл, сөз.

30_

A) экспрессивті сөз.

B) термин сөз.

C) тарихи сөз.

D) полемикалық сөз.

E) көнерген сөз.

31_

Ауызекі сөйлеу стилінің түрін анықтаңыз.

B) термин сөз.

C) көнерген сөз.

D) бейнелі сөз .

E) көпшілікке арналған сөз.

32_

A) Көркем әдебиет стилі.

B) Публицистикалық стиль.

C) Ауызекі сөйлеу стилі.

D) Ғылыми стиль.

E) Ресми іс қағаздары стилі.

33_

Ауызекі сөйлеу стиліне тән ерекшелікті анықтаңыз.

B) терминдерді жиі қолдану.

C) айқындауыш сөздерді қолдану.

D) диалогке құрылмайды.

E) жергілікті сөздерді қолдану.

34_

A) божы, қозапая, шырпу.

B) сәукеле, отарба, сым.

C) әңгелек, атауыз, пеш.

D) торлама, кеуірт, асадал.

E) мұрап, жылым, жәшік.

35_

Ауызекі сөйлеу стиліне жататын сөздер қатарын көрсетіңіз.

B) доңғол бас, епсектік.

C) қозапая, бәтеңке.

D) шымшуыр, отарба.

E) сым, қызыл әскер.

36_

A) Ғылыми стиль.

B) Ресми іс қағаздары стилі.

C) Көркем әдебиет стилі.

D) Публицистикалық стиль.

E) Ауызекі сөйлеу стилі.

37_

Риторикалық сұраулы сөйлемдер жиі қолданылатын және дәлелді аргументтер келтірілетін стильді анықтаңыз.

B) Ресми іс қағаздары стилі.

C) Ауызекі сөйлеу стилі.

D) Публицистикалық стиль.

E) Көркем әдебиет стилі.

38_

A) Жергілікті сөздер.

B) Ғылыми терминдер.

C) Экспрессивті сөздер.

D) Кәсіби сөздер.

E) Диалект сөздер.

39_

Грамматикалық амал-тәсілдерді ерекше қиюластырып қолданатын стиль түрін анықтаңыз.

B) Публицистикалық стиль.

C) Көркем әдебиет стилі.

D) Ресми іс қағаздары стилі.

E) Ауызекі сөйлеу стилі.

40_

A) ғылымилық.

B) қарапайымдылық.

C) ресмилік.

D) дидарластық.

E) образдылық.

41_

Эмоцианалдық сөздер мен тұрақты тіркестің жиі қолданылуы қай стильге тән екендігін анықтаңыз.

B) Ғылыми стиль.

C) Публицистикалық стиль.

D) Ресми іс қағаздары стилі.

E) Ауызекі сөйлеу стилі.

42_

A) ауыспалы мағына, көркемдік тәсілдер, суреттеме құралдары.

B) кітаби, ресми сөздер мен тіркестер, даяр тіркестер.

C) қарапайым сөздер мен сұраулы, лепті сөйлемдер.

D) риторикалық сұрақтар, стильдік қайталау, антитеза.

E) ғылыми терминдер, хабарлы сөйлемдер, диалог.

43_

Экспрессивті сөздер, ауыспалы мағына, тұрақты тіркестер қай стильге тән екендігін анықтаңыз.

B) Ғылыми стиль.

C) Публицистикалық стиль.

D) Ресми іс қағаздары стилі.

E) Көркем әдебиет стилі.

44_

A) Экспрессивті сөздер мол болады.

B) Грамматикалық амалдар көп қолданылады.

C) Синоним сөздер көп қолданылады.

D) Образды сөздер мол болады.

E) Тілдесу эмоциялы болып келеді.

45_

Көркем әдебиет стиліне қатысты сөйлемді анықтаңыз.

B) Сурет - бейнелеу өнерінің барлық түрлерінің негізі.

C) Мен, Манасов Азиз, бұдан былай сабақтан кешікпеуге сөз беремін.

D) Жайлауда әлденеше елдің іргесі жақындайды, әндері араласады.

E) Мен келгем, сен болмадың. Келгесін, хабарласарсың.

46_

A) Ертең де, бүгін де бара алмаспын.

B) Тыңда, дала, Жамбылды.

C) Расында, ол келе алмады.

D) Екі бесіміз – он.

E) Отыз – алтыға қалдықсыз бөлінеді.

47_

Эпопея мен дилогия қай стильге жататындығын анықтаңыз.

B) Ғылыми стиль.

C) Публицистикалық стиль.

D) Ресми іс қағаздары стилі.

E) Көркем әдебиет стилі.

48_

A) Қазақтардың ақыл-ой қабілетінің зор екеніне барған сайын көзім жете түсуде.

B) Ер балалардың күші, шымырлығы - ізгілік дәні себілетін топырақ.

C) Бұл елдің халқы құл, қожа бөліп бөлінбейді.

D) Кітап оқудан тыйылған адам ойлаудан да тыйылады.

E) - Әй, шырағым, не баратыныңды, не бармайтыныңды айт.

49_

Ресми іс қағаздар стилінің мақсатын анықтаңыз.

B) Хабарлау, анық, нақты мәліметтер беру.

C) Құбылыстардың, оқиғаның мәнін ашу, оларға көпшіліктің назарын аудару.

D) Заттар мен құбылыстардың жалпы ерекшелігін ашып, мәлімет беру.

E) Адамдармен еркін қарым-қатынас жасау.

50_

A) Ресми іс қағаздары стилі.

B) Ғылыми стиль.

C) Ауызекі сөйлеу стилі.

D) Көркем әдебиет стилі.

E) Публицистикалық стиль.

51_

Ресми іс қағаздары стиліне тән қатарды көрсетіңіз.

B) роман.

C) әңгіме.

D) эссе.

52_

A) Ресми іс қағаздары стилі.

B) Ғылыми стиль.

C) Ауызекі сөйлеу стилі.

D) Көркем әдебиет стилі.

E) Публицистикалық стиль.

53_

Құрылысы белгілі бір тәртіп, рет бойынша ұйымдастырылатын стиль түрін көрсетіңіз.

B) Ғылыми стиль.

C) Ауызекі сөйлеу стилі.

D) Көркем әдебиет стилі.

E) Ресми іс қағаздары стилі.

54_

A) риторикалық сұрақтар.

B) көркемдік тәсілдер.

C) стильдік қайталау.

D) ауыспалы мағына.

E) номинативті сөйлемдер.

55_

Іс қағаздары стиліне жатпайтын қатарды көрсетіңіз.

B) Инверсия өте сирек ұшырасады.

C) Мәтін баяндау ретінде келеді.

D) Экспрессивті сөздер қатыспайды.

E) Мәтін образды түрде беріледі.

56_

A) өмірбаян.

B) хаттама.

C) реквизит.

D) құжат.

E) ұсыныс.

57_

Ресми іс қағаздары стилінің мәтіні қандай болатындығын анықтаңыз.

B) күрделі.

C) композициялы.

D) қарапайым.

E) образды.

58_

A) Бір-бірін толқын әлдилеп,

Ақырын жылжып барады.

B) Мазасы жоқ жел ерке,

Оянып ап тым ерте,

Жорғалай басып жөнелді.

C) Таң атты, таң атты,

Ой қандай қанатты.

D) Ердің бағы неде екен, ол – бір жұмбақ,

Елдің бағы сөз ұстар баласында.

E) Бейбіт елде сән болар,

Сән болған жерде ән болар.

59_

Даулы сөзді сұраулы сөйлемнің қай стильге жататынын көрсетіңіз.

А б а й. Сен айтқанды айтты ма екен сол өткен күннің халқы? Сен айтқанды айта ма екен мына бүгінгі ұрпақ, мынау отырған халайық?

A) Көркем әдебиет стилі.

B) Ауызекі сөйлеу стилі.

C) Публицистикалық стиль.

D) Ресми стиль.

E) Ғылыми стиль.

60_

A) Жүйткіген жүйрік уақыт күнді ұрлайды,

Өмірің өткен күн боп бұлдырлайды.

B) Түріп түннің түндігін,

Бозамықтанып таң атты.

Қызарып барып күн шығып,

Дел-сал боп дала бұл жатты.

C) Аққу бұлттар алма ағашқа ұя сап,

Гүл боп кетті ақ нөсерлер жаумаған.

D) Туған ел, сен дегенде жаным жайлау,

Орнашы зердеме кеп, ұлы Алатау,

Құйылшы жүрегіме Есіл мен Сыр,

Өтейін қаптатып сел, қиратып жау.

E) Досың – ол көңіл пырағы,

Досың – ол шаттық шырағы.

Досың бар кезде басқадан,

Шоқтығың биік тұрады.

61_

A) Шын ғалым басына тасты да жастанар,

Ұққанын айтады ол, білсін деп басқалар.

B) Келеді ұшып тырналар,

Үшкілденіп тізіліп.

Қайтқан сайын жылда олар,

Қараймыз біз қызығып.

C) Талай сырды ап,

Қалай шырқап барады .

D) Мөп-мөлдір бала көзіндей

E) Сыры менен жырын бірге сомдаған

Қазақ деген ұлы Абай емес пе.

62_

A) Ауызекі сөйлеу стилі.

B) Публицисткалық стиль.

C) Ғылыми стиль.

D) Көркем әдебиет стилі.

E) Ресми стиль.

63_

Ауызекі сөйлеу стиліне тән қысқарып құрылған сөзі жоқ өлең жолын көрсетіңіз.

Өзеніңді, көліңді.

Аялай біл өмірді.

B) Айға барып қонақ боп,

Аман-есен қайтыпты.

Көргендерін жолшыбай

Әңгіме қып айтыпты.

C) Өзім де кеше бала едім,

Көшені шаң ғып жүгірген.

Сол балалардың әлегін

Көтеріп жүрмін бүгін мен.

D) Кілт бұралды, жыр сарайым ашылды,

Інжу-маржан алдыма кеп шашылды.

Қайраткер қыз дарынымен ерекше

Туған елдің қасиетін асырды.

E) Жағаңа жеттім жайраңдап,

Ыстық ең қандай, Ертісім!

Тұрам ба босқа қайран қап,

Күмп берді ұлың еркінсіп.

64_

Кейіпкердің өр мінезі туралы автордың ішкі ойын білдіретін ауызекі сөйлеу стиліне тән қатарды табыңыз.

B) – Бұл не айтар екен? – деп ойлап, енді оның сөзіне құлақ тостым.

C) – Мен солдатпын, – деп бастады Момышұлы сөзін, – Мен бұйрыққа бағынамын.

D) Апыр-ай, мына тас қайрақ қазақ менің көкейімдегі сөзді қалай дәл тауып айтты? – деп ойлап, мен де бас изеп қалдым.

E) – Солдатша соғыса білуге де міндеттімін. Менің сөзім осы, жолдас комиссар, – деді.

65_

A) Ұялы телефон арқылы сұхбаттасады.

B) Дастарқан басында әңгімелеседі.

C) Жер үшін дауласады.

D) Диалогке құрылған сөз арқылы дидарласады.

E) Қоғам мүшелерін ұлы істерге жұмылдырады.

66_

Ауызекі сөйлеу стиліне тән қатарды белгілеңіз.

B) «Табиғат – тарта білсең, түк» дейді дана халық.

C) Көнсең де, көнбесең де, тау мінезі солай – күндіз ыстық, түнде суық.

D) Қазақ халқы төрт түліктің сан қилы түстерін оңай айыра білген.

E) – Ойпырым-ай!Тамаша түс екен!Мен қалай жориын?

67_

A) –Ау, ағайын, неге үндемейсің? Ұзыннан өшті, қысқадан кекті емес едік қой. «Мақаш қорығы» атанған телегей-теңіз дүниеде Мақаш бауыр басқан алақандай жерді талапайға неге саласың?

B) –Жаңағы жеті үйдің ішінен мені өшіріп таста, Ізбасар. Шалды зарлатып, жерін алуға дәтім шыдар емес.

C) – Өшірме, өшірме! Оның дәті шыдамаса, менің дәтім шыдайды.

D) – Қайсыңыздың тіліңізді алайын.

E) – Оңашада қолыма бір түсерсің, бәлем!– деді де, Әбен отыра кетті.

68_

Ауызекі сөйлеу стиліне тән қатарды белгілеңіз.

B) Түз бүркіті көп ұйықтағыш, тыныштыққа бейімделген.

C) Бүркітті күзде, тамыз айынан бастап баптайды.

D) –Қой, бүркіттің басына томаға кигізейін, ішін тазартайын.

E) Жас қыран тұрған орнында қомданып, қайта-қайта қанатын қақты, бұл оның «Мен ұшуға әзірмін» дегені.

69_

A) Аманбысың, шырақ?

B) Беу, нағашы, мына біздер жиенің Әкімнің достарымыз.

C) Жөн ғой, шырағым. Шіркін, өмірде бір-біріңе серік болғандарың таптырмас тірлік қой.

D) Ие, соның жөн екендігін білгендіктен, жиеніңізді қолтығынан сүйемелдеп келеміз.

E) Ойпырмай, қара шалдың мұрты жыбыр етті де, қабағына қырау қондырып кіртие қалды. Шүңірек көздері ызбарлы ұшқын шашқандай жалт етіп барып суынды.

70_

Ауызекі сөйлеу стиліне тән қатарды көрсетіңіз.

B) Оқиғаның сурет бейнесінде баяндалуы.

C) Арнаулы нұсқаудың басшылыққа алынуы.

D) Жұртшылықты қоғамдық мәні бар іске қатыстыру.

E) Техникалық жұмыстардың барысын талдау.

71_

A) Заңдылықтарды ашу.

B) Көпшілікке арналған сөз.

C) Ұлы идеяларды дәріптеу.

D) Іс жөнінде хат алысу.

E) Оқиғаны баяндауда автордың әсерін қоса қатыстыру.

72_

Ауызекі, публицистикалық стильге ортақ сөзі бар қатарды анықтаңыз.

B) Синоним сөздер.

C) Толымсыз сөйлемдер.

D) Моральдық мәселелер.

E) Қоғамдық мәні бар сөйлем.

73_

A) Қысқарып құрылған сөзі бар сөйлем.

B) Қарапайым сөздер.

C) Жергілікті сөздер.

D) Сұраулы сөйлемдер.

E) Тұрақты үлгідегі сөйлемдер.

74_

Қалжыңға құрылған естеліктің қай стильге жататынын ажыратыңыз.

A) Ауызекі сөйлеу стилі.

B) Публицистикалық стиль.

C) Ресми стиль.

D) Ғылыми стиль.

E) Көркем әдебиет стилі.

75_

Қалжыңға құрылған дидарластық сөздің қай стильге тән екенін табыңыз.

–Әкесі, Алматыдан келген сұлу қызды шақырмаймыз ба? –деп, Жан Шараға қарайды, Шара Ақлимаға қарайды.

–Немене сонша, емешегің езіліп бара ма? – деп, Жанға тиісе үйден Сәлима шығады. Бетін орамалмен жолшыбай сүртіп, ағасын иықтай отырады. –Әрі жылжышы, жардай болмай!

Бірін-бірі қажап, тұқыртып, шымшып сөйлеу – бұл отбасының әдеті.

A) Көркем әдебиет стилі.

B) Ауызекі сөйлеу стилі.

C) Ғылыми стиль.

D) Ресми стиль.

E) Публицистикалық стиль.

76_

Көркем әдебиет стиліне тән емес қатарды көрсетіңіз.