Казахский язык класс 11 каз

B) Олар теңізге ерте шықты, бірақ жолы болмады.

C) Еңбек етсең ерінбей, тояды қарның тіленбей.

D) Өнімді еңбек атқарам десең, көпке сүйен.

E) Теңіздің суы мөп-мөлдір екен.

72_

A) Ботагөз қиындықты көре жүре, Асқардан үмітін үзбеді.

B) Өзен суы жылдағыдан мол, сондықтан мұз ерте сөгілді.

C) Сабақ оқымай, бес алмайсың.

D) Жұмыстың ең ауыры осында болғандықтан, Ермек мұнда әдейі тіленіп келді.

E) Олар теңізге түсті, қайықпен жүзді.

73_

Төлеу сөзді белгілеңіз.

B) Рас, Сүгір аулынан шығып тұр.

C) Айтқаның шын болса, енді жүрші.

D) Менің аңғаруымша, сіз тарихқа ат салыспаған сияқтысыз.

E) Медников одан арғы тағдырын білмейтіндігін айтты.

74_

A) –Сізге әдейі амандасқалы келдім, - деді Сәбит.

B) –Енді кері қайтуға бола ма?-деп сұрады жауынгер.

C) –Жоғары шық,- деді үйге кірген Асқарға Балтабек.

D) –Балуан, сені Паң шақырады, тез жүр!- деді бір жігіт.

E) –Менің аңғаруымша, сіз тарихқа ат салыспаған сияқтысыз.

75_

Төл сөзді сөйлемді белгілеңіз.

B) «Ақтабан шұбырынды, Алқакөл сұлама» заманы келмеске кетті.

C) Балалардың соңғы ермегі – кітап оқу.

D) Сауатты болу дегеніміз – дұрыс жазып, дұрыс сөйлеу.

E) «Оған қалай жолығып жүрсіз?», - деп таңданды Бораш.

76_

A) «Қалауын тапса, қар жанады» деген мақал – үлкен философия.

B) «Айттым сәлем, Қаламқас» – махаббат әні.

C) Балық енді өрге қарай жүзеді.

D) – Киноға барайын деп едім, - деп жинала бастады.

E) Қоян «батыр» қорыққаннан зыта жөнелді.

77_

Берілген сөйлемнің төлеу сөзге айналғандағы дұрыс нұсқасы.

A) Тимур мектептің алыс екенін айтты, сол үшін еретерек шығайық.

B) Тимур мектеп үйден біршама алыс екенін және ертерек шығу керектігін айтты.

C) Тимур ертерек шығу керектігін айтты.

D) Мектеп алыс екенін айтты Тимур, ертерек шығу керек.

E) Тимур айтты ертерек шығайық деп, мектеп біршама алыс екен.

78_

«Мен» есімдігі төлеу сөзде қандай өзгеріске түсетінін белгілеңіз.

B) өзінің

C) оған

D) оның

79_

– Одан арғы тағдырын мен білмеймін, - деді Медников.

A) өзінің

B) маған

D) саған

80_

A) Өзгеріске түспейді.

B) Тұйық етістікке айналып, оған табыс не барыс септік жалғауы жалғанады.

C) Есім сөздерге айналады.

D) Есімше жұрнағы жалғанады.

E) Жедел өткен шақ жұрнағы жалғанады.

81_

Төл сөзді төлеу сөзге айналдырғанда, «кел» етістігінің өзгеру сипаты

A) келуін

B) келген

C) келеді

D) кел

E) келсін

Тыныс белгілерінің дұрыс қойылғанын анықтаңыз.

A) Ол әндер ерлікті де елдікті де сұлулықты да сыйдырған.

B) Ол әндер: ерлікті де елдікті де сұлулықты да сыйдырған.

C) Ол әндер ерлікті де, елдікті де сұлулықты да сыйдырған.

D) Ол әндер - ерлікті де, елдікті де, сұлулықты да - сыйдырған.

E) Ол әндер ерлікті де, елдікті де, сұлулықты да сыйдырған.

83_

A) Мұғалім де, инженер де осы үйден табылады.

B) Ал, бала, бүгіннен бастап малға ие бол.

C) Абай үйге кірді де, отырғандарға жағалай сәлем берді.

D) Көбінің жүзі ақшыл не қызғылт сары келген.

E) Мұғалімдер демалысқа шықты.

84_

Бастауыш та, баяндауыш та сын есімнен жасалғанда, бастауыштан кейін қойылатын тыныс белгі

B) үтір.

D) дефис.

E) сызықша.

85_

A) Сызықша.

B) Үтір.

C) Нүктелі үтір.

D) Қос нүкте.

E) Жақша.

86_

Құрмалас сөйлемнің баяндауышы сонша, соншалық, сондай сөздерімен аяқталса, олардан соң қойылатын тыныс белгісі

B) үтір.

C) нүкте.

D) дефис.

E) сызықша.

87_

A) Сұрақ белгісі, леп белгісі

B) Сұрақ белгісі, көп нүкте

C) Жақша мен үтір

D) Үтір мен сызықша

E) Сызықша, көп нүкте

88_

Автор сөзі төл сөздің ортасында тұрған жағдайда сызықшаның қойылуы

B) төл сөзден кейін.

C) автор сөзінің екі жағынан.

D) автор сөзінің алдынан.

E) төл сөздің алдынан.

89_

A) нүкте.

B) ештеңе қойылмайды.

C) сызықша.

D) көп нүкте.

E) нүктелі үтір.

90_

Біреуден жауап күтуді, сұрап білуді мақсат ететін сөйлемге қандай тыныс белгісі қойылатындығын көрсетіңіз.

B) нүктелі үтір.

C) леп белгісі.

D) көп нүкте.

E) сұрау белгісі.

91_

A) Газет-журналда, жиналыстар мен митингілердегі сөздерде.

B) Адамдармен еркін әңгіме кезінде.

C) Іс қағаздарында, нұсқау хаттар мен кеңсе құжаттарында.

D) Ғылыми еңбектерде, ғылыми баяндамаларда.

E) Көркем әдеби шығармаларда.

92_

Көркем әдебиет стиліне тән белгіні көрсетіңіз.

B) Үндеу мақсатында қолданылады.

C) Айтылатын ой тек тура мағынада қолданылады.

D) Ғылыми терминдер жиі кездеседі.

E) Сөз ресми сипатта болады.

93_

A) Бұқаралық ақпарат құралдарында

B) Новеллалар, әңгімелер, романдарда

C) Ғылыми баяндамаларда

D) Күнделікті қарым-қатынаста

E) Іс қағаздар, құжаттар мен заңдарда

94_

Ауызекі сөйлеу стилінің сипаты.

B) Образды мәндегі қолданыс

C) Ресми, ақпараттық, дәл, нақты

D) Шақыру, үндеу

E) Арнайы терминдердің қолданылуы

95_

A) ауыспалы мағына, көркемдік тәсілдер, суреттеме құралдары.

B) кітаби, ресми сөздер мен тіркестер, даяр тіркестер.

C) қарапайым сөздер мен сұраулы, лепті сөйлемдер.

D) риторикалық сұрақтар, стильдік қайталау, антитеза.

E) ғылыми терминдер, хабарлы сөйлемдер, диалог.

96_

Ауызекі сөзге ерекшелік беріп тұратын лексикалық тұлғаны көрсетіңіз.

B) Ғылыми терминдер.

C) Нақыл сөздер.

D) Бейнелі сөздер.

E) Тарихи сөздер.

97_

A) Көркем әдебиет стилі

B) Ғылыми стиль

C) Ауызекі сөйлеу стилі

D) Публицистикалық стиль

E) Ресми іс қағаздар стилі

98_

Саяси лексика, терминдер, күрделі тіркестер жиі қолданылатын стиль түрін белгілеңіз.

B) Көркем әдебиет стилі

C) Публицистикалық стиль

D) Ресим іс қағаздар стилі

E) Ғылыми стиль

99_

A) Ресми іс қағаздар стилі

B) Ғылыми стиль

C) Ауызекі сөйлеу стилі

D) Көркем әдебиет стилі

E) Публицистикалық стиль

100_

Ресми іс қағаздар стиліне тән емес белгіні көрсетіңіз.

B) Баяндау түрінде жазылады.

C) Ой аяқталған болып келеді.

D) Мазмұны бұйыру ыңғайында болады.

E) Үндеу мәнінде жұмсалады.

101_

A) ауыспалы мағына

B) тура мағына

C) қосымша мағына

D) туынды мағына

E) көп мағына

102_

«Қонақ күту» тіркесінің ауыспалы мағынасын белгілеңіз.

B) тосу

D) тұру

103_

A) терең көл

B) терең ой

C) терең білім

D) терең адам

E) терең сезім

104_

Мақалдағы ауыспалы мағынадағы сөзді белгілеңіз.

A) ғаламның

B) күн

C) білім

E) шырағы

105_

Тура мағыналы тіркесті белгілеңіз.

B) судың беті

C) кітаптың беті

D) көлдің беті

E) дәптердің беті

106_

A) Қараңғы түнде тау қалғып.

B) Қараңғы қазақ көгіне өрмелеп шығып күн болам.

C) Қараңғы түндегі алыстан жарқыраған от.

D) Қараңғы бөлмеге кірген ол бөлменің шамын жақты.

E) Қараңғы үңгірден белгісіз бір дыбыс шықты.

107_

Тура мағыналы тіркесті белгілеңіз.

B) ащы шындық

C) қазанның құлағы

D) қонақ күту

E) жылы су

108_

A) жиналыстың аяғы

B) адамның басы

C) жануардың көзі

D) есіктің кілті

E) тәтті алма

109_

Тура мағыналы тіркесті белгілеңіз.

B) долы дауыл

C) жылы сөз

D) ұзын жіп

E) биік мақсат

110_

A) биік мақсат

B) биік тау

C) биік шың

D) биік үй

E) биік ағаш

111_

Екі я одан да көп мағынаға ие болатын сөздер.

B) туынды мағыналы

C) ауыспалы мағыналы

D) тура мағыналы

E) бірнеше мағыналы

112_

A) көрші

C) қырқын

D) төркін

E) шілде

Көп мағынаға ие бола алмайтын сөзді белгілеңіз.

A) төркін

B) аяқ

D) тіл

114_

A) шөп

C) гүл

E) көш

Көп мағынаға ие болатын сын есімді белгілеңіз.

A) құлақ

B) бас

D) кілт

116_

A) бала

C) нағашы

D) жиен

E) әже

Ауыспалы мағыналы тіркесті белгілеңіз.

A) гүлдің түбірі

B) сөздің түбірі

C) ағаштың түбірі

D) өсімдік түбірі

E) бұтаның түбірі

118_

A) шөп

C) тұтқа

E) теледидар

119_

Көп мағынаға ие бола алмайтын сөзді белгілеңіз.

B) бас

D) көз

120_

A) түп

C) төркін

D) асыл

E) өткір

Біркелкі дыбысталып айтылатын, бірақ мағынасы басқа сөздер тобы

A) синонимдер

B) омонимдер

C) көп мағыналы сөздер

D) антонимдер

E) табу сөздер

122_

A) саулық

B) қатық

C) ақыл

E) өнер

Мағыналары бір-біріне жақын, бірақ әр түрлі дыбысталатын сөздер.

A) синоним

B) антоним

C) көп мағыналы

D) тура мағыналы

E) омоним

124_

A) мұрат, мақсат

B) мысқыл, мысал

C) амандасу, қоштасу

D) батыр, жолдас

E) қарулы, құнды

125_

Синонимдік қатарға жатпайтын сөздер

B) құнды, бағалы.

C) халық, жұрт.

D) кескін, рең.

E) ажарлы, ашушаң.

126_

A) омоним

B) антоним

C) синоним

D) табу

E) көп мағыналы

Антонимдік қатар

A) сулы-сусыз

B) суық-жылы

C) көңілді-көңілсіз

D) мықты-күшті

E) сабырлы-ұстамды

128_

A) Қара көлеңке уақыт та таяп қалды.

B) «Ұялған тек тұрмас» дегендей, міңгірлей бастады.

C) Қазақ – табиғатынан ділмар, шешен халық.

D) Оқуға бар ынта-жігеріңді сал.

E) Басында бұлағы бар өзен ұзақ ағады.

129_

«Жаны құмар» тұрақты тіркесінің антонимі

B) Жаны шығу

C) Абзал жан

D) Жанды жер

E) Жаны қас

130_

A) жүрегі жарылу, қорқу

B) жазу, сызу

C) ұста, шебер

D) дәрігер, мұғалім

E) сыйласу, мақтану

131_

Тұрақты тіркеске тән емес қатар

B) Даяр қалпында жұмсалады.

C) Қалыптасқан жүйемен айтылады.

D) Синонимдік баламалары болады.

E) Халық наным-сеніміне құрылады.

132_

A) Ит терісін басына қаптады. Бетінен алды.

B) Ат ізін салмады. Ат ізін құрғатпады.

C) Айы оңынан туды. Жұлдызы жарасты.

D) Құрақ ұшу. Құрақ көрпе.

E) Ақ жүрек. Аты шулы.

133_

«Қыздың жиған жүгіндей» тұрақты тіркесінің антонимі

A) әсем

C) көріксіз

D) жинақы

E) көркем

134_

Синонимдік қатар

B) Дүние есігін ашу –жол ашу

C) Айы оңынан туды – жүрегі орнына түсті

D) Аяғына бас ұру – аяғына жығылу.

E) Көз тастау – көз шырымын алу

135_

A) синонимдер

B) антонимдер

C) мақал-мәтелдер

D) тұрақты тіркестер

E) омонимдер

136_

Мәтелді белгілеңіз.

B) Адам жанының инженері.

C) Былғары қолғап шебері.

D) Дария жанына құдық қазба.

E) Тепсе темір үзетін жігіт.

137_

A) Себебі мен салдары қатар айтылады.

B) Құрмалас сөйлем күйінде келеді.

C) Ой-пікірді бейнелеп, тұспалдап білдіреді.

D) Аз сөзбен көп мағына білдіреді.

E) Ақыл-нақыл сипатында айтылады.

138_

Мәтелді белгілеңіз.

B) Кең болсаң, кем болмайсың.

C) Біреу тоңып секіреді, біреу тойып секіреді.

D) Қар жауды деп қуанба, аяғы бар.

E) Бас аман болса, бөрік табылады.

139_

A) Сыныққа сылтау.

B) Сұлуынан жылуы.

C) Қызым, саған айтам, келінім, сен тыңда.

D) Үй менікі демеңіз, үй артында кісі бар.

E) Еңбек етсең ерінбей, тояды қарның тіленбей.

140_

Еңбек туралы мақал

B) Ұжданы ақтың жүзі ақ.

C) Ең әдемі сөз – ең ақылды сөз.

D) Суға кеткен тал қармайды.

E) Еңбек түбі – береке.

141_

A) омонимдер

B) синонимдер

C) көнерген сөздер

D) неологизмдер

E) диалект сөздер

142_

Тарихи сөзді белгілеңіз.

B) лашық

D) саяжай

E) ермексаз

143_

A) садақ, жебе.

B) барымта, шидем.

C) жеделхат, өскін.

D) отарба, саяжай.

E) айбалта, найза.

144_

Көнерген сөзге жататын мата атауын белгілеңіз.

B) лашық

D) жебе

145_

A) Теңіз балығының мүйізі.

B) Әкімшілік сөз.

C) Мата атауы.

D) Қару-жарақ атауы.

E) Бұрынғы ай атауы.

146_

Сөздік қорға жаңадан енген сөздер.

B) архаизмдер

C) неологизмдер

D) тарихи сөздер

E) табу сөздер

147_

A) Жаңа ұғымдарға сай пайда болады.

B) Уақыт өте келе жаңа сөз болудан қалады.

C) Кірме сөздердің орнына жаңа аталымдар қолданылады.

D) Сөздік құрамға енеді.

E) Уақыт өте келе қолданыстан шығады.

148_

Бау-бақша саласына қатысты неологизмді белгілеңіз.

B) дәріс

D) жасуша

E) жолсерік

149_

A) үнқағаз

B) түйме

C) садақ

E) қарындаш

150_

Ыдыс-аяқ атауына қатысты көнерген сөзді белгілеңіз.

B) саптыаяқ

C) пітір

D) уәзір

151_

A) көнерген сөздер

B) кәсіби сөздер

C) жаңа сөздер

D) диалект сөздер

E) кірме сөздер

152_

Араб тілінен енген кірме сөздерді белгілеңіз.

B) телефон, телеграф

C) тарих, әдебиет

D) ұлыс, нөкер

E) ғибрат, аймақ

153_

A) кірме сөздер

B) көнерген сөздер

C) диалект сөздер

D) архаизмдер

E) термин сөздер

154_

Диалект сөздер қатарын белгілеңіз.

B) самаурын, шәйнек

C) құдағай, жәшік

D) айбалта, кеден

E) жебе, сауыт

155_

A) бәдірен

B) жұмыртқа

C) қабырға

D) әдебиет

E) пышқы

Кәсіби сөзді белгілеңіз.

A) тышуыр

B) ішқұста

C) сүгірет

D) көпшік

E) нән

157_

A) шербек

B) ыңғыру

C) қоза

E) пәрбі

Термин сөзді белгілеңіз.

A) кеден

B) жасақ

D) сүгірет

E) шайыр

159_

A) аммиак

B) эвфемизм

C) бап

E) квадрат

160_

Дауысты дыбыстарға тән емес сипаттама

B) Үннен ғана тұрады.

C) Созып айтуға болады.

D) Буын құрайды.

E) Үн болмайды.

161_

A) сену

C) көну

E) ілу

Тіл кейін шегініп, үсті дөңестену арқылы жасалған дауысты дыбыстар.

A) жуан дауыстылар

B) еріндік дауыстылар

C) жіңішке дауыстылар

D) ашық дауыстылар

E) қысаң дауыстылар

163_

A) жуан дауыстылар

B) ашық дауыстылар

C) езулік дауыстылар

D) еріндік дауыстылар

E) қысаң дауыстылар

164_

Ашық дауыстылардың санын белгілеңіз.

B) 3

D) 6

165_

A) мысық, күшік.

B) қасық, жастық.

C) бесік, есік.

D) жаңа, ескі.

E) тана, ешкі.

166_

Ашық дауысты дыбысты сөзді көрсетіңіз.

B) аңыз

D) әңгіме

E) өлең

167_

A) құмай

C) құлын

E) қой

Езулік дауысты дыбысты сөзді белгілеңіз.

A) табиғат

B) көбелек

C) өсімдік

D) алабота

E) құмырсқа

169_

A) а, е, ә

B) о, ө, е

C) и, ы, ә

D) у, а, ө

E) а, е, і

170_

Дауыссыз дыбыстарға тән қасиетті белгілеңіз.

B) Үн болмайды.

C) Ауа кедергісіз шығады.

D) Буын құрайды.

E) Созып айтуға болады.

171_

A) Үн болмайды.

B) Салдырдан тұрады.

C) Үн мен салдырдан тұрады.

D) Үн өте аз болады.

E) Буын құрайды.

172_

Ұяң дауыссыздарды белгілеңіз.

B) р,с,т

D) д,з,ж

173_

A) қатаң

C) ұяң

E) ашық

Тек салдырдан жасалған дауыссыздарды белгілеңіз.

A) қатаң

B) ашық

D) қысаң

175_

A) Алматы

B) Ақтау

C) Орал

E) Ақсу

Қатаң дауыссыздан басталатын ұлттық ойын атауын белгілеңіз.

A) Ақсүйек

B) Тоғызқұмалақ

C) Тұсаукесер

D) Тоқымқағар

E) Аударыспақ

177_

A) Кітап

C) Қағаз

E) Қарындаш

178_

Ұяң дауыссызға аяқталған құс атауын белгілеңіз.

B) Тырна

D) Қаз

179_

A) Тәжірибе

B) Талант

C) Табиғат

D) Тартыс

E) Тышқан

180_

Бірыңғай ашық буынды сөзді белгілеңіз.

B) Алақан

C) Алатау

D) Ақтау

181_

A) Балапан

B) Адам

C) Достық

E) Сарай

Дауыссыздан басталып, дауыссызға аяқталған буынды белгілеңіз.

A) Ашық буын

B) Тұйық буын

C) Жалаң буын

D) Бітеу буын

E) Жабық буын

183_

A) Ақтау

C) Адал

E) Орал

Аралас буынды сөзді белгілеңіз.