(қолы) (аты-жөні)
_______________ факультетінің оқу-әдістемелік кеңесімен мақұлданды 20_ж. «_____»____________ №____ Хаттама
ОӘК төрағасы ________________ Темиргалиева А.Б. 20_ж. «_____»___________
(қолы) (аты-жөні) КЕЛІСІЛДІ
Факультет деканы ________________ ________ Эрназаров Т.Я. 20_ж. «_____»________ (факультет атауы) (қолы) (аты-жөні)
МАҚҰЛДАНДЫ:
ОҮЖжӘҚБ бастығы ____________ Варакута А.А. 20_ж. «_____»_______
(қолы) (аты-жөні)
Университеттің оқу-әдістемелік кеңесімен мақұлданды
20__ж. «___»______________ №____ Хаттама
1 Пәннің мақсаты мен міндеттері
Пәнді оқыту мақсаты
Курстың негізгі мақсаты – студенттерді түрлі жағдайларда басқарушылық шешім қабылдау және дағдыларды өңдеуге үйрету.
Пәнді оқытудағы міндеттер
Курстың негізгі міндеті - басқарушылық мәселелерді терең талдай алатын және нәтижелі басқарушылық шешімдер қабылдай алатын мамандарды дайындау, жаңа басқарушылық ойды, басқарушылық шешімдерді өңдеу және орындауды іске асырудың нақты дағдылары, басқарушылық шешімдер жайлы тәжірбиелік білімдер кешенін құру.
Студент тиісті білу керек:
- ұйым әрекетіндегі басқарушылық шешімдерді құрудың ролі мен мәні;
- басқарушылық шешімдерді орындаул және өңдеу методологиясын;
- курс нарықтық экономикадағы өндіріс экономикалық дербес буынына қажетті екенін және басқарудың иілгіш, тапқыр жүйесін ұсынады .
Студент тиісті істеу білуі керек :
- ұйымның ішкі айнымалыларының өзара байланысын талдау және сыртқы орта факторларды бағалау;
- өз жұмысында жағдайлық ерекшеліктерді ескере алуы, нәтижелі шешімдер қабылдау және озумен әрекет ету - келешекті болжамап және оған әзірлену;
- басқарушылық шешімдерді өңдеу, қабылданатын басқарушылық шешімдердің сапасына қойылатын талаптармен танысу, кәсіпорындардың әрекетіндегі күрделі шарттарға қажеттілікпен жылдам әсер ету;
2 Пререквизиттер:
- қаржы және несие;
- экономикалық теория негіздері.
3 Постреквизиттер:
- кәсіпорын экономикасы;
- маркетинг негіздері;
- менеджмент теориясы мен тәжірибесі;
4. Пәнің мазмұны
050509 «Қаржы», 050511 «Мемлекеттік және жергілікті басқару» мамандығы, оқу түрі – жалпы орта білім негізінде, 2010 т . ж .
ПӘННІҢ ТАҚЫРЫПТЫҚ ЖОСПАРЫ
|
№ қ/қ
|
Тақырыптың атауы
|
Сағат саны
|
Дәріс.
|
Тәжірибе.
|
зертх.
|
СӨЖ
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
1
|
Басқару шешімінің мәні мен мазмұны
|
1
|
1
|
|
2,5
|
2
|
Басқару шешімдерінің типологиясы мен оларға қойылатын талаптар
|
1
|
1
|
|
2,5
|
3
|
Басқаруды ұйымдастыру шешімді қалыптастыру ж‰есі ретінде
|
1
|
1
|
|
2,5
|
4
|
Басқару шешімдерін мақсатқа бағыттау
|
1
|
1
|
|
2,5
|
5
|
Басқару шешімдерін дайындау және жүзеге асыру үрдісі
|
1
|
1
|
|
5
|
6
|
Басқарушешімдерін жасау үрдісіне қажетті әкімшілк іс-шаралар
|
1
|
1
|
|
5
|
7
|
Басқару шешімдерін орындауды ұйымдастыру процедурасының ерекшеліктері
|
1
|
1
|
|
5
|
8
|
БШДЖА кезіндегі адам факторының ролі, әлеуметтік-психологиялық және этикалық негіздері
|
1
|
1
|
|
5
|
9
|
Сыртқы ортаны талдау және оның басқару шешімдерін дайындау мен жүзеге асыруға әсері
|
1,5
|
1,5
|
|
5
|
10
|
Басқару шешімдерін дайындау және жүзеге асырудың белгісіздік және тәуекел жағдайларындағы тәсілдері
|
1,5
|
1,5
|
|
5
|
11
|
Шешімді жасау мен таңдау үрдісін модельдеу
|
1
|
1
|
|
5
|
12
|
Басқару шешімдері және басшы жауапкершілігі
|
1
|
1
|
|
5
|
13
|
Басқару шешімдерінің сапасы
|
1
|
1
|
|
5
|
14
|
Басқару шешімдерінің тиімділігі
|
1
|
1
|
|
5
|
БАРЛЫҒЫ:
|
15
|
15
|
-
|
60
|
5В050900 «Қаржы», 5В051100 «Мемлекеттік және жергілікті басқару» мамандығы, оқу түрі – жалпы орта білім негізінде, 2010 т . ж .
Пәннің тақырыптық жоспары
|
№ р/р
|
Тақырып атауы
|
Сағаттар саны
|
дәріс
|
Тәж.
|
Лаб.
|
СӨЖ
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
1
|
Басқару шешімінің мәні мен мазмұны
|
2
|
|
|
4
|
2
|
Басқару шешімдерінің типологиясы мен оларға қойылатын талаптар
|
2
|
1
|
|
4
|
3
|
Басқаруды ұйымдастыру шешімді қалыптастыру ж‰есі ретінде
|
2
|
1
|
|
4
|
4
|
Басқару шешімдерін мақсатқа бағыттау
|
2
|
1
|
|
4
|
5
|
Басқару шешімдерін дайындау және жүзеге асыру үрдісі
|
|
1
|
|
4
|
6
|
Басқарушешімдерін жасау үрдісіне қажетті әкімшілк іс-шаралар
|
|
1
|
|
4
|
7
|
Басқару шешімдерін орындауды ұйымдастыру процедурасының ерекшеліктері
|
2
|
1
|
|
4
|
8
|
БШДЖА кезіндегі адам факторының ролі, әлеуметтік-психологиялық және этикалық негіздері
|
2
|
1
|
|
4
|
9
|
Сыртқы ортаны талдау және оның басқару шешімдерін дайындау мен жүзеге асыруға әсері
|
|
|
|
5
|
10
|
Басқару шешімдерін дайындау және жүзеге асырудың белгісіздік және тәуекел жағдайларындағы тәсілдері
|
|
|
|
5
|
11
|
Шешімді жасау мен таңдау үрдісін модельдеу
|
|
|
|
5
|
12
|
Басқару шешімдері және басшы жауапкершілігі
|
|
|
|
5
|
13
|
Басқару шешімдерінің сапасы
|
|
|
|
5
|
14
|
Басқару шешімдерінің тиімділігі
|
|
|
|
5
|
|
Барлығы:
|
12
|
6
|
-
|
62
|
5.Теориялық курстың мазмұны
5.1 Дәріс сабақтарының мазмұны
I Бөлім БАСҚАРУ ҮРДІСІНІҢ ӘДІСТЕМЕСІ МЕН ҰЙЫМДАСТЫРУЫНДАҒЫ ШЕШІМДЕР
1 тақырып Басқару шешімінің мәні мен мазмұны
Басқару үрдісіндегі шешімдердің ролі. Шешімдердің мәні. Басқару шешімдерінің ерекше нысандары. Информация және шешімдер. Шешім сипатының информацияның толықтығымен байланысы. Дербес қабылданған шешімдердің типтері: техникалық (технологиялық), биологиялық және басқару.
Басқару шешімі үрдіс және құбылыс ретінде, таңдау акті және таңдау нәтижесі ретінде.
Басқару шешімдерінің экономикалық, ұйымдық, әлеуметтік, құқықтық және технологиялық мәндері.
Басқару шешімдерін дайындау және жүзеге асыру (БШДЖА) кезінде басқару әсерінің үрдісіндегі әрекеттестік пен қарсы әрекеттің пайда болуының негізгі шарттары. Информациялық дайындық. Ұйымдық дайындық. Әлеуметтік-психилогиялық дайындық.
БШДЖА циклінің жинақтап қорытындылған схемасы. Мақсатты өзгертуге бағытталған шешім. Жағдайды өзгертуге бағытталған шешім.
2 тақырып Басқару шешімдерінің типологиясы мен оларға қойылатын талаптар
Басқару шешімдерін жіктеу. Жіктеудің принциптері мен нышандары. Корпоративтік шешімдер. Эвриситкалық шешімдер. Виртуальді шешімдер.
Функциональдік бағытталғандығының топтары бойынша басқару шешімдерінің құрамы мен мазмұны. Жорамалдау шешімдері. Белсендіру шешімдері. Бақылау шешімдері. Хабарландырушы шешімдер.
М.Мескон бойынша басқару шешімдерінің типологиясы. Ұйымдастыру шешімдері. Бағдарланған шешімдер. Бағдарланбаған шешімдер. Ұтымды шешімдер.
Басқару шешімдерін жасау мен жүзеге асырудың ерекшеліктері. Басқару шешімдерінің түрін таңдауға әсердің элементтері. Ұйымдағы әлеуметтік-психологиялық және технологиялық жағдай. Басшының жеке қасиеттері. Байсалды, албыртты, селқос, тәуекелді және сақ шешімдер.
Басқару шешімдеріне қойылатын талаптар. Оларға жетудің шарттары.
3 тақырып Басқаруды ұйымдастыру шешімді қалыптастыру жүйесі ретінде
Басқару шешімдерін дайындау мен жүзеге асыру үрдісіндегі негізгі ұйымдық элементтер. Шешімдерді тапсырушылар. Шешімдерді жасаушылар. Шешімдерді орындаушылар. Шешімдерді пайдаланушылар. БШДЖА кезіндегі функциялардың, процедуралар мен операциялардың иерархиясы. БШДЖА кезіндегі функциялардың, процедуралар мен операциялардың әрекеттестіктерінің схемасы.
БШДЖА кезіндегі нақты функциялардың мазмұны. Стратегиялық жоспарлау. Басқару қызметін басқару. Ішкі және сыртқы ортамен байланыстар. Адам ресурстарын басқару. Басқарудағы кеңес беру. Өндіріс және қызмет ісін басқару. Компанияның басқару жүйесін қалыптастыру (әдістеме, құрылым, ‰рдіс, механизм, басқару техникасы).
БШДЖА кезіндегі процедуралар мен жалпы функциялардың мазмұны. Басқару шешімдерін дайындау мен жүзеге асырудың кезеңдері. БШДЖА процедураларының типтік құрамы. БШДЖА процедураларын құрайтын жалпы функциялардың сипаты.
II Бөлім БАСҚАРУ ШЕШІМДЕРІН ДАЙЫНДАУ МЕН Ж‡ЗЕГЕ АСЫРУ ТЕХНОЛОГИЯСЫ
4 тақырып Басқару шешімдерін мақсатқа бағыттау
Компанияның мақсаты және бақару шешімінің мақсаты. Мақсаттың қанағатандырылуының шарттары. Мақсаттың қасиеттері. Мақсат пен мәселелердің әрекеттестіктер схемасы.
БШДЖА ынталылық-мақсаттық технологиясының мәні. БШДЖА регламенттік технологиясының мәні. БШДЖА технологияларының басымдылықтары.
5 тақырып Басқару шешімдерін дайындау және жүзеге асыру үрдісі
БШДЖА кезіндегі ұйымдастыру (процессорлық) технологиясын жүзеге асыру механизмі. Нәтиже бойынша басқару. Қажеттіліктер мен қызығушылықтар негізінде басқару. Тұрақты түрдегі тексерулер мен нұсқаулар арқылы басқару. Ерекше жағдайларда басқару.Жасанды зерде
негізінде басқару. Қызметкерлердің жұмысын белсендіру негізінде басқару. БШДЖА процедураларының арасында технологияларды үлестіру.
6 тақырып Басқарушешімдерін жасау үрдісіне қажетті әкімшілк іс-шаралар
Басқару шешімдерін келістіру, қабылдау және бекіту үрдістеріне қажетті әкімшілік іс-шараларының құрамы.
7 тақырып Басқару шешімдерін орындауды ұйымдастыру процедурасының ерекшеліктері
Басқару шешімдерін дайындау мен жүзеге асыру формалары. Басқару шешімдерін дайындау мен жүзеге асыру формаларын бірге пайдалану механизмі. Басқару шешімдерін дайындау мен құрастыру ережелерінің мәні.
8 тақырып БШДЖА кезіндегі адам факторының ролі, әлеуметтік-психологиялық және этикалық негіздері
Адамның негізгі жеке тұлғалық мінездері, БШДЖА әсер ететін тұлғаның темпераменті мен абыройының ерекшеліктері. Адам ойының ерекшеліктері: тереңдік, кеңдік, жылдамдық және икемділік. Темпераменттің БШДЖА-ға деген тұлғаның тәсіліне әсері. Темпераменттің негізгі типтері: қызба, жұмсақ, сылбыр және уайымшыл. БШДЖА үрдісіне үрейдің әсері.
Басшы абыройының сипаттарының түрлері: мейірімділік, орнын толтыру, әріпшілдік, басу, қашықтық, өсиетшілдік, тәкаппарлық.
Әлеуметтік-психологиялық әдістердің мәні мен БШДЖА кезінде келісім мен әрекеттестікке жетудің тәсілдері.
БШДЖА кезінде әрекеттестікке жетудің этикалық әдістерінің негізгі жолдары. Кәсіптік этика. Тұрмыстық этика. Табиғатқа байланысты этика. Діни этика.
III Бөлім БАСҚАРУ ШЕШІМДЕРІН БЕЛГІСІЗДІК ПЕН ТӘУЕКЕЛ ЖАҒДАЙЛАРЫНДА ЖАСАУ
9 тақырып Сыртқы ортаны талдау және оның басқару шешімдерін дайындау мен жүзеге асыруға әсері
БШДЖА үрдісіне сыртқы ортаның әсері. Ұйым қоршауының алыс және жақын элементтері.
Сыртқы ортаның элементтерін талдау кезінде қолданылатын факторлар: бәсекелес, халықаралық, саяси, нарықтық, әлеуметтік, технологиялық, экономикалық.
Сыртқы ортаның элементтерін талдау үрдісінің негізгі параметрлері: көлемділік, күрделілік, жылжымалылық, белгісіздік, коммуникабельділік.
Ұйымның жақын қоршауының сыртқы ортасының элементтерінің ерекшеліктері. Клиенттер. Бақылаушы ұйымдар. Қызығушы сыртқы жеке және заңды тұлғалар. Жұртшылық. Тиісті қызмет облысының заң базасы. Бәсекелестер. Бизнестегі әріптестер. Қаржы-несие мекемелері.
Ұйымның алыс қоршауының сыртқы ортасының элементтерінің ерекшеліктері. Құндылықтар жүйесі мен олардың қоғамдағы басымдықтары.
Халықтың әлеуметтік және саяси дамуы. Жергілікті және халықаралық іс айналымының дәстүрлері. Елдегі және дүниежүзіндегі саяси жағдай. Саладағы, елдегі және дүниежүзіндегі экономикалық жағдай. Әлеуметтік және экологиялық жауапкершілік. Институционалдық құрылымдар. Салық жүйесі. Катаклизмдер. Халық толқуы. Байланыстардың сыбайлас жемқорлығы.
Алыс және жақын қоршаудың элементтерін сипаттаудағы информация құрамы.
10 тақырып Басқару шешімдерін дайындау және жүзеге асырудың белгісіздік және тәуекел жағдайларындағы тәсілдері
БШДЖА кезіндегі «белгісіздік» және «тәуекел» туралы түсініктердің мазмұны. Белгісіздік және тәуекел құбылыс және үрдіс ретінде. Белгісіздіктер мен тәуекелдер басқару шешімдерінің процедуралар жүйесінде. Белгісіздіктердің тәуекелге айналуы.
Белгісіздіктердің көбеюінен пайда болатын типтік қателердің тізімі. Ұйымдық, экономикалық, технологиялық, әлеуметтік, құқықтық қызметтегі қателер.
Басқару ісінің сипаты мен белгісіздіктің деңгейіне байланысты тиімді шешімдердің облыстары. БШДЖА тиімділігінің матрицасы.
Тәуекелді басқарудың негізгі стратегиялары. Функциональді-құндық талдауды (ФҚТ) пайдалану. Оның кезеңдері: дайындық, талдау, шығармашылық, зерттеу, ұсыныстық, енгізу.
IV Бөлім БАСҚАРУ ШЕШІМДЕРІН ЖАСАУ МЕН ТАҢДАУДЫҢ МОДЕЛЬДЕРІ ЖӘНЕ ӘДІСТЕРІ
11 тақырып Шешімді жасау мен таңдау үрдісін модельдеу
Модель туралы түсінік. Модельдеудің қажеттілігі. Модельдеудің мәселеллері. Модель типтері мен олардың сипаттамасы. Басқару шешімдерін жасау үрдісін модельдеу. Модель құрастыру ірдісі. Модельдеу әдістері. БШДЖА кезіндегі модельдерді бағалау. Модельдеу үрдісінде техникалық құралдарды пайдалану. Әдістер мен модельдердің әрекеттестігі. Басқару шешімдерін дайындау мен жүзеге асыру әдістері Талдау әдісі мен математикалық бағдарламалау әдісінің ерекшеліктері. Статистикалық әдістің ролі. БШДЖА кезіндегі матрицалық әдістің орны. Белседіруші және эвристикалық әдістер. Психологиялық белсендіру әдістерінің ерекшеліктері. Теориялық-ойын әдісін қолдану облыстары. Жаңа зерделік көздерін іске қосу әдістерін жүзеге асыру.
Сарапшылық әдістері. Көпшілік әдісі. Орташа бағалау әдісі. Дельфи әдісі. Бағалау критерийлерін жіктеу.
Сценарийлер әдісінің мәні мен ерекшеліктері. «Шешімдер бұтағы» әдісін пайдалану.
V Бөлім БАСҚАРУ ШЕШІМДЕРІН ДАЙЫНДАУ МЕН Ж‰ЗЕГЕ АСЫРУДЫҢ ТИІМДІЛІГІ
12 тақырып Басқару шешімдері және басшы жауапкершілігі
Жауапкершіліктің мәні мен түрлері. Жауапкершіліктің ресми түрлерін жіктеу.
Жауапкершіліктің технологиялық түрлері: кәсіптік, тәртіптік, әкімшілік, құқықтық, экономикалық, материалдық.
Жауапкершіліктің гуманитарлық түрлері: әлеуметтік, партиялық, этикалық, экологиялық, саяси.
Жауапкершілік дифференциациясы. Шешімге деген жауапкершілік және оның салдары. Жауапкершілік ұйымдастыру акті ретінде. Басшының өнегелілік жауапкершілігі. Жауапкершілікті жүзеге асыру.
13 тақырып Басқару шешімдерінің сапасы
Сапа, басқару ісінің сапасы, басқару шешімінің сапасы туралы түсініктердің мәні мен мазмұны. Өнім сапасын анықтайтын негізгі элементтердің схемасы.
Басқару шешімдері сапасының негізгі құраушыларының мазмұны. Өнім сапасын басқарудың негізгі схемаларының сипаттамасы. Сапаны басқару деңгейлері: өндірістік, технологиялық, басқарушылық.
БШДЖА кезіндегі сапаны басқару үрдісіндегі стандарттаудың маңызы. БШДЖА кезінде қолданылатын процедуралардың сапасын бағалау тәсілдері.
Сапаны басқарудағы халықаралық стандарттардың ролі.
14 тақырып Басқару шешімдерінің тиімділігі
Тиімділік, нәтижелілік, өнімділік туралы түсініктердің мәні мен мазмұны.Шешімдерді дайындау және жүзеге асыру кезіндегі басқару ісінің негізгі көрсеткіштері. Функциональді тиімділіктің түрлері.
Басқару шешімдер тиімділігін құраушылар. Басқару шешімдерінің ұйымдастыру, экономикалық, әлеуметтік, технологиялық, психологиялық, құқықтық, экологиялық тиімділігі.
БШ тиімділігін басқару. Басқару шешімдерінің экономикалық тиімділігін бағалау әдістері. Әртүрлі варианттарды салыстырудың жанама әдісі. Соңғы нәтижелер бойынша бағалау әдісі. Жұмыстың тікелей нәтижелері бойынша бағалау әдісі.
5.2 Тәжірибиелік сабақтардың мазмұны
1 тақырып Басқару шешімінің мәні мен мазмұны
Іскерлік ойын «Ағымдағы, тактикалық және стратегиялық шешім».
Әдістеме: іскерлік ойын, интерактивті қызмет.
2 тақырып Басқару шешімдерінің типологиясы мен оларға қойылатын талаптар
Іскерлік ойын «Бағдарланған және бағдарланбаған шешімдер».
Әдістеме: іскерлік ойын, интерактивті талқылау.
3 тақырып Басқаруды ұйымдастыру шешімді қалыптастыру жүйесі ретінде
Практикум «Ұжымдық шешімдерді қабылдаудың ерекшеліктері: бірігу қағидалары, көпшілік қағидалары, әртүрлі көзқарастарды минимизациялау қағидалары, келісу қағидалары».
Әдістеме: топта жұмыс жасау, интерактивті талқылау.
4 тақырып Басқару шешімдерін мақсатқа бағыттау
Іскерлік ойын «Жаңа өнімнің шығуын дайындау және меңгеру бойынша тапсырманы шешу әдістерін таңдау кезіндегі жетекшінің тәртіп стратегиясы»
Әдістеме: іскерлік ойын, топта интерактивті талқылау, тесттілеу.
5 тақырып Басқару шешімдерін дайындау және жүзеге асыру үрдісі
Жаттығу «Екі ай ішіндегі бюджетте қарыздарды ұйымдастыруды төлемеген кезіндегі проблемаларды рационалды шешу кезеңдері»
Әдістеме: топта жұмыс жасау, интерактивті талқылау
6 тақырып Басқарушешімдерін жасау үрдісіне қажетті әкімшілк іс-шаралар
Жаттығу «Басқарушылық шешімді қабылдау иерархиясы».
Әдістеме: топта жұмыс жасау, интерактивті талқылау
7 тақырып Басқару шешімдерін орындауды ұйымдастыру процедурасының ерекшеліктері
Іскерлік ойын: «Халық пайдаланатын тауарларды шығару бойынша ұйымдағы басқарушылық шешімді жасау үрдістерінің моделдеуі»
Әдістеме: іскерлік ойын, топта интерактивті қызмет, тесттілеу.
8 тақырып БШДЖА кезіндегі адам факторының ролі, әлеуметтік-психологиялық және этикалық негіздері
Іскерлік ойын: «Басқарушылық шешімдерді жасаудан әзірлеуге дейінгі тиімді беру».
Әдістеме: іскерлік ойын, топта интерактивті талқылау, тесттілеу.
9 тақырып Сыртқы ортаны талдау және оның басқару шешімдерін дайындау мен жүзеге асыруға әсері
Жаттығу «Ауылшаруашылық өндірістегі шешімдерді жасауға микро- және макроайналасындағы әсер.
10 тақырып Басқару шешімдерін дайындау және жүзеге асырудың белгісіздік және тәуекел жағдайларындағы тәсілдері
Іскерлік ойын: «Ауылшаруашылық өндірістегі қабылданған шешімдердің жағдайларының сипаттамасы, барлық мүмкіндік нысандары.
Әдістеме: іскерлік ойын, интерактивті талқылау.
11 тақырып Шешімді жасау мен таңдау үрдісін модельдеу
Жаттығу «Тігін өнеркәсібіндегі бәсекеқабілеттілік өнімді ұйымдастыру және стратегиялық жоспарлау»
Әдістеме: топта жұмыс жүргізу, интерактивті талқылау.
12 тақырып Басқару шешімдері және басшы жауапкершілігі
Іскерлік ойын: «Болжамдаудың сапалы әдістері; әділқазылардың өз ойлары, сараптамалық бағалаудың әдісі»
Әдістеме: іскерлік ойын, интерактивті талқылау
13 тақырып Басқару шешімдерінің сапасы
Жаттығу «Аяқкиім өндірісі бойынша ұйымдағы шешімдерді әзірлеу үшін шарттарын құру және объективті және субъективті кедергілерді жеңу.
Әдістеме: топта жұмыс жүргізу, интерактивті талқылау, тесттілеу.
14 тақырып Басқару шешімдерінің тиімділігі
Іскерлік ойын: «Бақылау әдістері және ұйымдағы іске асырудың механизмдері»
Әдістеме: іскерлік ойын, интерактивті талқылау.
Студенттерге өздік менгеру үшін ұсынылған тақырыптар
5.3 ОӨЖ мазмұны
Күндізгі оқу түрі
№
|
ОӨЖ түрі
|
Қорытынды есептің түрі
|
Бақылау түрі
|
Сағаттағы көлем
|
1
|
Дәрісті талқылау
|
|
Сабаққа қатысу
|
30
|
2
|
Тәжірибелік сабаққа дайындалу
|
Жұмыс дәптері
|
Сабаққа қатысу, тапсырмаларға жауап
|
30
|
3
|
Бақылау шараларына дайындалу
|
|
МБ тапсырмаларын тапсыру
|
40
|
Барлығы
|
100
|
Сырттай оқу түрі
№
|
ОӨЖ түрі
|
Қорытынды есептің түрі
|
Бақылау түрі
|
Сағаттағы көлем
|
1
|
Дәрісті талқылау
|
|
Сабаққа қатысу
|
20
|
2
|
Тәжірибелік сабаққа дайындалу
|
Жұмыс дәптері
|
Сабаққа қатысу, тапсырмаларға жауап
|
20
|
3
|
Бақылау жұмысын орындау және қорғау
|
Бақылау жұмысы
|
|
30
|
4
|
Бақылау шараларына дайындалу
|
|
МБ тапсырмасын тапсыру
|
30
|
Барлығы
|
100
|
5.4 Өздігінен оқуға арналған тақырыптар
I Бөлім БАСҚАРУ ҮРДІСІНІҢ ӘДІСТЕМЕСІ МЕН ҰЙЫМДАСТЫРУЫНДАҒЫ ШЕШІМДЕР
1 тақырып Басқару шешімінің мәні мен мазмұны
Басқарушылық шешімдерді жасау және басқару үрдісімен танысу. Басқарушылық шешімнің формалды және формалды емес аспектілерін, жетекшінің еңбек мәдениетін, басқарушылық шешімнің тиімділігін және сапасын анықтайтын факторларын оқу.
Ұсынылған әдебиеттер: [1], 5-26 б; [2],7-31 б;[3], 160,168 б;[4],193 б;[5],15,24,30 б;[6], 14,28 б.
2 тақырып Басқару шешімдерінің типологиясы мен оларға қойылатын талаптар
М.Мескон бойынша басқарушылық шешімнің типологиясы. Ұйымдастырушылық шешім. Бағдарланған шешімдер. Бағдарланбаған шешімдер. Рационалды шешімдер.
Басқарушылық шешімді жасау және әзірлеу ерекшеліктері. Басқарушылық шешім түрлерін таңдауға әсер ету элементтері. Ұйымдағы әлеуметтік-психологиялық және технологиялық тұрақтылық. Салмақты, импульсивті, инертті, тәуекелді және қауіпті шешімдер.
Басқарушылық шешімге ұсынылған талаптар. Олардың жетістіктерінің шарттары.
Ұсынылған әдебиеттер: [1], 29,40 б;[2], 37 б;[3],161 б;[5], 79 б;[6]c.46.[7], 285 б.
3 тақырып Басқаруды ұйымдастыру шешімді қалыптастыру жүйесі ретінде
БШДЖА кезіндегі жалпы функциялар және процедуралар мазмұны. Дайындық кезеңдері және басқарушылық шешімді жасау. БШДЖА процедурасының типтік құрамы. БШДЖА процедурасын құрайтын, жалпы функциялардың сипаттамалары.
Ұсынылған әдебиеттер:[1], 46,52,62,74 б;[2],52-62 б;[5], 66-86 б.
4 тақырып Басқару шешімдерін мақсатқа бағыттау
БШДЖА ынталылық-мақсаттық технологиясының мәні. БШДЖА регламенттік технологиясының мәні. БШДЖА технологияларының басымдылықтары..
Ұсынылған әдебиеттер: [3], 172-181 б;[5], 86 б;[6], 46 б;[9], 260 б.
5 тақырып Басқару шешімдерін дайындау және жүзеге асыру үрдісі
Проблемалардың классификациялары, проблемаларды шешу және талдау әдістерінің үрдісі ретінде проблемаларды шешу.
Ұсынылған әдебиеттер: [5],87-94 б.
6 тақырып Басқарушешімдерін жасау үрдісіне қажетті әкімшілк іс-шаралар
Басқару шешімдерін келістіру, қабылдау және бекіту үрдістеріне қажетті әкімшілік іс-шараларының құрамы.
Ұсынылған әдебиеттер: [1]126-136 б;[3],181-189 б.
7 тақырып Басқару шешімдерін орындауды ұйымдастыру процедурасының ерекшеліктері
Басқару шешімдерін дайындау мен жүзеге асыру формалары. Басқару шешімдерін дайындау мен жүзеге асыру формаларын бірге пайдалану механизмі. Басқару шешімдерін дайындау мен құрастыру ережелерінің мәні.
Ұсынылған әдебиеттер:[1], 71-74 б;[5], 113-118 б,132-134 б;[7], 230-248 б.
8 тақырып БШДЖА кезіндегі адам факторының ролі, әлеуметтік-психологиялық және этикалық негіздері
Әлеуметтік-психологиялық әдістердің мәні мен БШДЖА кезінде келісім мен әрекеттестікке жетудің тәсілдері.
БШДЖА кезінде әрекеттестікке жетудің этикалық әдістерінің негізгі жолдары. Кәсіптік этика. Тұрмыстық этика. Табиғатқа байланысты этика. Діни этика.
Ұсынылған әдебиеттер:[1], 92-107 б;[4],198 б;[5],134-139 б;[6], 58-103 б.
9 тақырып Сыртқы ортаны талдау және оның басқару шешімдерін дайындау мен жүзеге асыруға әсері
Ұйымның алыс қоршауының сыртқы ортасының элементтерінің ерекшеліктері. Құндылықтар жүйесі мен олардың қоғамдағы басымдықтары.
Халықтың әлеуметтік және саяси дамуы. Жергілікті және халықаралық іс айналымының дәстүрлері. Елдегі және дүниежүзіндегі саяси жағдай. Саладағы, елдегі және дүниежүзіндегі экономикалық жағдай. Әлеуметтік және экологиялық жауапкершілік. Институционалдық құрылымдар. Салық жүйесі. Катаклизмдер. Халық толқуы. Байланыстардың сыбайлас жемқорлығы.
Алыс және жақын қоршаудың элементтерін сипаттаудағы информация құрамы.
Ұсынылған әдебиеттер:[1], 162-175 б;[3],194 б;[7],183 б.
10 тақырып Басқару шешімдерін дайындау және жүзеге асырудың белгісіздік және тәуекел жағдайларындағы тәсілдері
Басқару ісінің сипаты мен белгісіздіктің деңгейіне байланысты тиімді шешімдердің облыстары. БШДЖА тиімділігінің матрицасы.
Тәуекелді басқарудың негізгі стратегиялары. Функциональді-құндық талдауды (ФҚТ) пайдалану. Оның кезеңдері: дайындық, талдау, шығармашылық, зерттеу, ұсыныстық, енгізу.
Ұсынылған әдебиеттер:[3], 96 б;[4],197 б;[5], 150 б;[6], 122-168 б, [10], 183-284 б.
11 тақырып Шешімді жасау мен таңдау үрдісін модельдеу
Талдау әдісі мен математикалық бағдарламалау әдісінің ерекшеліктері. Статистикалық әдістің ролі. БШДЖА кезіндегі матрицалық әдістің орны.
Белседіруші және эвристикалық әдістер. Психологиялық белсендіру әдістерінің ерекшеліктері. Теориялық-ойын әдісін қолдану облыстары. Жаңа зерделік көздерін іске қосу әдістерін жүзеге асыру.
Сарапшылық әдістері. Көпшілік әдісі. Орташа бағалау әдісі. Дельфи әдісі. Бағалау критерийлерін жіктеу.
Сценарийлер әдісінің мәні мен ерекшеліктері. «Шешімдер бұтағы» әдісін пайдалану.
Ұсынылған әдебиеттер:[1], 232 б;[3],194 б;[7], 186-196 б;[8],252 б.
12 тақырып Басқару шешімдері және басшы жауапкершілігі
Жауапкершіліктің гуманитарлық түрлері: әлеуметтік, партиялық, этикалық, экологиялық, саяси.
Жауапкершілік дифференциациясы. Шешімге деген жауапкершілік және оның салдары. Жауапкершілік ұйымдастыру акті ретінде. Басшының өнегелілік жауапкершілігі. Жауапкершілікті жүзеге асыру.
Ұсынылған әдебиеттер: [1],162--168 б;[3],168 б;[5], 33 б;[7],347 б.
13 тақырып Басқару шешімдерінің сапасы
Басқару шешімдері сапасының негізгі құраушыларының мазмұны. Өнім сапасын басқарудың негізгі схемаларының сипаттамасы. Сапаны басқару деңгейлері: өндірістік, технологиялық, басқарушылық.
БШДЖА кезіндегі сапаны басқару үрдісіндегі стандарттаудың маңызы. БШДЖА кезінде қолданылатын процедуралардың сапасын бағалау тәсілдері.
Сапаны басқарудағы халықаралық стандарттардың ролі.
Ұсынылған әдебиеттер: [1], 182-232 б;[6],122 б;[7], 305 б;[8], 230,109,107-131 б.
14 тақырып Басқару шешімдерінің тиімділігі
БШ тиімділігін басқару. Басқару шешімдерінің экономикалық тиімділігін бағалау әдістері. Әртүрлі варианттарды салыстырудың жанама әдісі. Соңғы нәтижелер бойынша бағалау әдісі. Жұмыстың тікелей нәтижелері бойынша бағалау әдісі.
Ұсынылған әдебиеттер: [1], 232 б;[3],191 б;[4], 208 б;[5],150 б,[6],103 б,[7], 321 б,[8],49 б.
6. Бақылау жұмыстарының тақырыптары
1. Басқарудағы ҒТП ерекшеліктерін есептеу
2. Өндірістік менеджменттегі шешім қабылдауға әсер ететін факторлар
3. Шешімдерді өндіру әдістеріне әсер ететін салалық ерекшеліктер
4. Инвестициялық циклдегі шешімді таңдау
5. Басқару мәселелерін зерттеу әдістері
6. Шешім қабылдаудағы жүйелік талдау моделі
7. Шешімдер классификациясы және олардың сапасын шарттайтын факторлар
8. Шешімдерді өндірудің формализация кезеңдері
9. Шешім қабылдау міндеттерін құру
10. Шешім қабылдаудың информациялық қамтамассыз етуі
11. Шешім қабылдау процессін үлгілеу
12. Шешім қабылдауды ұйымдастырушылық-құқықтық, кадрлық және қаржылай қамтамассыз ету
13. Өндіріс менеджмент мәдениеті
14. шешімді орындауды бақылау және қалыптастыру әдістері
15. Басқарудың құқықтық негіздері
16. Басқаруды кадрлық қамтамассыз ету
17. Жобаны басқарудағы шешім қабылдау
18. Өндірісті басқару, жоспарлау, ұйымдастыру және технология аймағында шешім таңдаудағы ЭЕМ
19. Жобаны орындауды бақылау
20. Информациялық жүйелерді өңдеу
21. Маркетингте шешім қабылдау
22. Маркетингте шешім қабылдау
23. Маркетинг кешенін өңдеу
24. Маркетингтік шараларды шындыққа айналдыру
25. Өндірісті басқару жүйесінің дамуына, сақталуына және жұмысына басқарушылық шешімдердің әсері
26. Өндірістік жүйенің дамуы, сақталуы және жұмысы
27. Басқарушылық шешімдерді өндіруді информациялық қамтамассыз ету
28. Басқарушылық шешімдердің өндірістік жүйелерге әсерін бағалау
29. Экстремалды басқару және жүйелер сапасы
30. Өндірістік жүйе жағдайының параметрлерінің мәнін болжау
Мамандықтың жұмыс оқу жоспарынан анықтамасы
Түрі
Ф СО ПМУ 7.183/32
Жұмыс оқу жоспарынан көшірме
050510 «Мемлекеттік және жергілікті басқару» мамандығының
Пәнің аты Басқарушылық шешімдерді өңдеу
Оқу нысаны
|
Пәннің еңбек сыйымдылығы
|
Семестр бойынша бақылау түрлері
|
Семестр
|
Семестр бойынша студенттердің жұмыстарының көлемі
|
кре-дит-тер
|
академиялық сағат
|
кре
дит
тер
|
аудиториялық сабақ
(ак. сағат)
|
СӨЖ
(ак. сағат)
|
бар-лығы
|
ауд
|
СӨЖ
|
емт
|
сын
|
КЖ-а
|
КЖ-с
|
бар-
лығы
|
дәр
|
пр.
|
зертх
|
бар
лы
ғы
|
ОСӨЖ
|
ЖОБ база-сындағы күндізгі
|
3
|
135
|
45
|
90
|
7
|
|
|
|
7
|
3
|
135
|
30
|
15
|
|
90
|
45
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Кафедра меңгерушісі ______ Кунязова С.К. 2010 ж. «1» қыркүйек
(қолы) (аты-жөні)
Әдебиеттер тізімі
Негізгі
1 Лафта Дж.К. Управленческие решения.-М.-Центр экономики и маркетинга.-2002 г.
2 Переверзев М.П. Менеджмент..-М.:Инфра-М,2004
3 Хорин А.Н. Стратегический анализ.-М.:Эксмо,2005
4 Кабушкин Н.И. Основы менеджмента.-М.-Новое издание.-2005 г.
5 Арсеньев Ю.Н. Принятие решений.-М.:Юнити,2003
6 Менеджмент./Под.ред.Рахимбаев А.Б.-А.:Юрид.лит.,2007
7 Основы менеджмента/Под ред. Ахметова К.Т. и др.-Актобе:уральск.-А.:Политграфия,2005
8 Юкаева В.С. Управленческие решения. –М.-Изд. «Дашков и К». -2006г.
9 Лафта Дж.К. Управленческие решения.-М.-Центр экономики и маркетинга. -2006 г.
10 Гончаров В.И. Менеджмент.-Минск.-Миссант.-2006г.
11 Кабушкин Н.И. Основы менеджмента. –М.-Новое издание. -2007 г.
Қосымша
12 Карданская Н.Л. Принятие управленческого решения: Учебник. М.: ЮНИТИ, 2001
13 Смирнов Э.А. Разработка управленческих решений. М.: ЮНИТИ, 2001 г.
14 Райзберг Б.А. Курс управления экономикой.-Спб.-Питер.-2003 г.
15 Фатхутдинов Р.А. Разработка управленческого решения: Учебник. М.: Бизнес-школа «Интел-Синтез», 2008 г.
Достарыңызбен бөлісу: |