К. И. Сэтбаев атындагы Қаз¥ту-нің доценті, техника ғылымдарының кандидаты

5-тарау. Ошақ құрылымдарыныц бөлінуі жэне жалпы 
сипаттамалары. Қатты отынды жағу ерекшеліктері
5.1 Қабатты ошақтар
Табиги  қатты  отынды  кыздырған  кездегі  бөлініп  шыгатьш 
жангыш газдар мен  смолалар (ауамен) арапасып жоғары темперагурада 
кэдімгі  газды  отын  секілді  өте  қарқынды  жанады.  Сондықтан  үінпя 
затгары көп отындарды  жагу  (агаш,  шымтезек, тақгатас) көп қиындық 
келтірмейді,  әрине,  егер  олардың  құрамындағы  балласт  мөлшері 
(ылгалдылық  пен  күлділік)  жану  кезіндегі  жоғары  температураны 
алуга кедергі келтірмейтін болса.
Үшпа  затгар  молшері  оргаша  (қоңыр  және  тас  көмір)  және  аз 
(құнарсыз  көмір  жэне  антрацит)  отындарды  жагу  уақыты  сол  заптар 
бөлініп 
шыққаннан 
кейінгі 
коксты 
қалдықтардың 
бетіндегі 
реакцияның  жылдамдығымен  анықталады.  Осы  қалдыктың  жануы 
негізгі жылу мөлшерінің бөлініп шығуын қамтамасыз етеді.
Екі  фазаны  бөліп  түратын  беттегі  жүретін  реакцияны 
гетерогенді  реакия деп атайды.  Ол  кем дегеңде  екі тізбекті  процестен 
тұрады:  бетке бағытгалған оттегі диффузиясы жене  оның осы беттегі 
химиялық  реакциясы.  Аррениус  заңы  бойьппиа  үлгаятын  жогары 
температурадағы  химиялық  реакцияньщ  жылдамдығының  өсуі 
соншалық,  бетке  келіп  тусетін  бүкіл  оттегі  бір  дегеннен  реакцияга 
түседі.  Соның  нэтижесінде  реакцияньщ  жылдамдыгы  жангыш 
бөлшекке масса алмасу жэне диффузия аркьшы жеткізілетін оттегінің 
қарқындылыгына  гана  тәуелді  болады.  Жану  процесіне  температура 
жэне  коксты  қалдықтың  реакциялы  қасиеттері  эсер  етпейді  десе  де 
болады. Гетерогенді реакцияньщ осы тэртібін (режимін) диффузионды 
деп атайды.  Бұл тэртіптегі  жануды  карқындату беру арқылы гана отын 
бөлшегінің  бетіне  реагентті  қарқынды  беру  арқылы  гана  іске 
асырылады. Әргүрлі ошақтарда бұл түрлі өндірістермен алынады.
Таратқыш  торга  белгілі  бір  қалыңдықпен  жайылган  қатгы  отын 
тұтандырылып,  астыңғы  жагынан  ауамен  үрленеді.  (5.1-сурет).  Ауа 
отынның бөлшекгерімен  сүзіліп,  отгегісін азайтьш,  оксидгермен  (СОг, 
СО)  баийды.  Оттегі  толық жанып  бітетін  аймақты  отгегілі  аймақ деп 
атайды.  Оның  биіктігі  шамамен  отынньш  2-3  бөлшегінің диаметр іне 
тең.  Аймактан шыққан газдарда СО

жүктеу

Достарыңызбен бөлісу: