Түсті, сирек металдар мен түсті металдардан ұнтақ өндірісі

Алюминий өндірісіндегі анодшы

Білуге тиіс: қызмет көрсетілетін механизмдердің құрылғысы және оларды жүктеудің ережелері, анодты салмақтың құрамы, электролитті басқа заттардың қосылуынан сақтау тәсілдері.

2. Алюминий өндірісіндегі анодшы 5-разряд
Жұмыс сипаттамасы. Үстіңгі және қырлы ток жеткізуші электрлизерлі анодтарға қызмет көрсету, анодты массаны бүркенішке жүктеу, істіктерді анодтарға қағу, оларды анодтардан шығару. Анодтағы тесіктерді қағу және бұрыштарын шабу. Уақытша қолданылатын аспалы құралдарды ілу және алып тастау. Кернеуді реттеу, алюминий ернеушелерін ұзарту, анодтың қырлы үстіңгі қабатын тазалау, түйістіргіштерді қосу және тазалау. Түйістіргіштердегі кернеулердің құламаларын өлшеу. Анодтардың және конструкцияның үстіңгі қабатын үрлеу, құрама газды қоңырауларды және шыны арқауларды ауыстыру.

Білуге тиіс: конструкциясы әртүрлі электролизерлердің құрылғысы, анодты массаның, істіктердің, түйістіргіштердің сапасына қойылатын талаптар, электр техникасы мен электр химияның негіздері, түйістіргіштердегі кернеу құламасының нормалары, шығарылатын өнімге қойылатын стандарттар мен техникалық шаралар, анодтарға қызмет көрсету, сигнализацияны орналастыру бойынша негізгі параметрлер.

3. Алюминий өндірісіндегі анодшы 6-разряд
Жұмыс сипаттамасы. Анодты раманы керу, анодты бүркеніштерді ұзарту және орнатумен үстіңгі және қырлы ток жеткізуші электрлизерлі анодтарға қызмет көрсету. Қызмет көрсетілетін механизмдерді ағымды жөндеу.

Білуге тиіс: рамаларды керу, анодты бүркеніштерді ұзарту және орнату ережелері мен тәсілдері, қызмет көрсетілетін жабдықтың конструкциялы негіздері.

Металл ұнтақтарын өндіру аппаратшысы
4. Металл ұнтақтарын өндіру аппаратшысы 2-разряд
Жұмыс сипаттамасы. Түсті металл ұнтағын ыдысқа - банкаларға, барабандарға және тағы басқа (бұдан әрі - т.б.) белгіленген мөлшер немесе салмақ бойынша қолмен немесе жартылай автомат және автоматпен бөлшектеп өлшеу, мөлшерлеу. Ыдысты толтыруға дайындау, ыдыстың ішіндегі ылғалды құрғату. Бос ыдысты қосу және толтырылғанды алып тастау. Шикізатты бункерлерге арту. Өнімнің циклонда тұрып қалуын жою. Шикізаттан бөтен заттарды алып тастау. Көтергішті басқару. Өнімді тасымалдау және сорты бойынша орналастыру. Қызмет көрсетілетін жабдықтың жұмысындағы ақаулықтарды анықтау және жою. Біліктілігі анағұрлым жоғары аппаратшының басшылығымен 3-разрядта көзделген жекелеген жұмыстарды орындау.

Білуге тиіс: өңделетін материалдардың негізгі қасиеттері, қызмет көрсетілетін жабдық пен қолданылатын аспаптардың құрылысы, өнімнің сорттары, шикізатты бункерлерге арту тәсілдері, өнім сапасы мен ыдысқа, өнімді бөлшектеп өлшеу және буып-түюге қойылатын талаптар.

5. Металл ұнтақ өндірісіндегі аппаратшы 3-разряд
Жұмыс сипаттамасы. Процесті жүргізу: түсті металл кесіктерін электролиттің қалдығынан жуып тазарту, қышқылданған ұнтақты, сығуды, кептіруді, ұнтақтауды, себуді, оны белгіленген мөлшер бойынша араластыруды, металл ұнтақты жылтыратуды қалпына келтіру. Ұнтақты жуғыш құралға, кептіру аппаратурасына, диірменге, елекке, қоспалауыштарға, сүзгілерге, таселектерге, түсіргіштерге; металл ұнтақты - жылтыратқыш барабандарға толтыру. Ұнтақты қайта шығару. Жуу үшін суды жіберу және жылыту. Ұнтақты сабын ерітіндісімен тұрақтандыру, салқындату және ылғалды құрғату. Ұнтақты кептіру және жуу суының, вакуумдық аппараттарда сұйылту температурасын реттеу. Сынамаларды іріктеу және елеу талдамасын жүргізу. Өндіріс процессінің аяқталуын белгілеу. Жуу, кептіру, ұсақтау сапасын, сығу дәрежесін бақылау. Қол газ анализаторының көмегімен инертті ортадағы оттегі мөлшерін айқындау. Өндірістік ақауды - ұнтақтың жентектелуін, қышқылдануын жою. Електерді ауыстыру. Ұнтақ пен елендіні өлшеу. Дайын өнімді жинақтау. Қызмет көрсетілетін жабдықты басқару және ретке келтіру, оны жөндеуге қатысу. Техникалық құжаттаманы жүргізу.

Білуге тиіс: түсті металл ұнтақтарын өндірудің технологиялық процессі, жуғыш құралдардың, кептіру агрегаттарының, диірмендердің, қоспалауыштардың, пневмокөліктердің, електердің, шлюз ысырмаларының, сүзгілердің, сорғылардың және ұнтақ өндірісіне қатысты басқа да жабдықтардың құрылысы, металл ұнтақтың негізгі қасиеттері, құрылысы мен сапасына қойылатын талаптар, елек талдамасын жүргізу әдістемесі, металл ұнтақтарының ауқымды салмақтарына мемлекеттік стандарт және олардың химиялық құрамы, қызмет көрсетілетін жабдықтағы ток күші және кернеу, ұсақ, ірі, жеңіл және ауыр ұнтақтарды өңдеу тәсілдері, коммуникация сұлбасы.

6. Металл ұнтақ өндірісіндегі аппаратшы 4-разряд
Жұмыс сипаттамасы. Түсті металл ұнтақтарын азоттың инертті ортасына себу, металл ұнтақты тік жылтырату барабандарында жылтырату процессін жүргізу. Алғашқы бүріккішті фракциялық құрамы, құрамындағы компоненттері және салыстырма беті бойынша себу және шикіқұрамдау. Аспаптың көрсеткіші, құрамындағы оттегі және мөлшерден тыс қысым, тауарлық ұнтақтың кіру бүріккішінен шығуы бойынша газды режиммен себуді реттеу. Елеу тиімділігін бақылау. Сынамаларды іріктеу және елек талдамасын жүргізу. Бүріккішті бункерге арту және дайын өнімді түсіру.

Түсті металдан жасалған ұнтақты тарту арқылы инертті ортада металл ұнтақ дайындау процессін және біліктілігі анағұрлым жоғары аппаратшының басшылығымен белгіленген маркалы металл ұнтағын алу үшін ұсақтау өнімдерін бөлшектеу процессін жүргізу. Диірменді алғашқы шикізатпен толтыру. Техникалық майларды шикіқұрамдау. Пневмобөлшектеу ұсақтау құрылғысының герметикалығын бақылау.

Техникалық құжаттаманы жүргізу.

Білуге тиіс: металл ұнтақтардың қасиеті мен олардың сапасын бақылау әдістері, ұнтақтарды себу, ұсақтау және бөлшектеу технологиялық процестерінің негіздері, бақылау-өлшеу аспаптарының құрылысы мен мақсаты, ұнтақтарға техникалық шарттар мен мемлекеттік стандарттар бойынша қойылатын талаптар.

7. Металл ұнтақ өндірісіндегі аппаратшы 5-разряд
Жұмыс сипаттамасы. Түсті металдан жасалған ұнтақты тарту арқылы инертті ортада металл ұнтақ дайындау процессін және белгіленген маркалы металл ұнтағын алу үшін ұсақтау өнімдерін бөлшектеу процессін жүргізу. Белгілі бір белсенділігі бар ұнтақты алу үшін пневмобөлшектеу жүйесіндегі газ және температуралық режимді, құрамындағы оттегі мен шектен тыс қысымды реттеу.

Білуге тиіс: белгіленген маркалы металл ұнтағын алуға арналған тарту және бөлшектеу технологиясы, олардың пирофорлық қасиеті, бақылау-өлшеу аппаратурасының мақсаты, құрылысы мен пайдалану ережесі.

Титан және сирек металл өндірісіндегі аппаратшы
8. Титан және сирек металл өндірісіндегі аппаратшы 2-разряд
Жұмыс сипаттамасы. Аппаратураға шикізатты, жартылай өңделген өнімдерді, химикаттарды салу, ерітінділер мен реагенттерді құю және біліктілігі анағұрлым жоғары аппаратшының басшылығымен жартылай өнімдерді түсіру. Сүзгі - престер мен нутч - сүзгілердің төсемін жуу. Жабдықты (аппаратураны) жұмысқа дайындау жөнінде жұмыстарды орындау. Қызмет көрсетілетін жабдықтың жұмысындағы ақаулықтарды анықтау және жоюға қатысу.

Білуге тиіс: артылатын материалдар мен реагенттердің негізгі қасиеттері, жабдықтың мақсаты мен орналасу тәсімі, шартты сигнализация, шығарылатын өнімнің сапасына қойылатын талаптар.

9. Титан және сирек металл өндірісіндегі аппаратшы 3-разряд
Жұмыс сипаттамасы. Аппаратураға техникалық өнімдерді: ерітінділер, қышқылдар, сілтілер, реагенттер, қойыртпақтар, концентраттар, жартылай өңделген өнімдерді құю және салу. Қойыртпақ, ерітінділер, реагенттерді дайындау. Тұнба, сүзінді, шлам, жартылай өндірілген өнім, дайын өнімді салу, шығару. Тұнбаның, шламның тұну дәрежесін бақылау. Тұнбаны өңдеу: жуу, кептіру және қыздыру, бөлшектеп салу, өлшеу. Ерітіндіні, қойыртпақты буландыру. Аралық өнімдерді кесекшелеу, қайта еріту. Шламды мыссыздандыру және оны бактардан сүзгі-престерге ауыстыру. Шлам араластырғыштың шамадан артық тиелуі. Қож бен сүзіндіні сүзгіден өткізу. Сүзгілерге қызмет көрсету, тазалау және оларды жинақтау. Біліктілігі анағұрлым жоғары аппаратшының басшылығымен сілтілеу, тұндыру, тазарту, электролитті электролизге дайындау және басқа да технологиялық процестер бойынша анағұрлым күрделі жұмыстарды орындау.

Білуге тиіс: коммуникация сұлбасы, бақылау-өлшеу аспаптарының мақсаты, қолданылуы және пайдалану ережесі, шикізат пен материалдардың сорттары мен маркалары, реагенттер мен материалдарды шығындау номалары, оларға қойылатын талаптар, орындалатын процестердің технологиялық режимдері.

10. Титан және сирек металл өндірісіндегі аппаратшы 4-разряд
Жұмыс сипаттамасы. Біліктілігі анағұрлым жоғары аппаратшының басшылығымен сульфаттау, күйдіруді кесектеу, еріту, сілтілеу, қалпына келтіру және тұндыру, агитациялау, сүзгілеу, айдау, еріту, конденсациялау, цементтеу, ректификациялау және электроэкстракциялау, электролиздеу, гидролиздеу және басқа да технологиялық тәсімдермен сирек металл тетрахлоридін алу процессін жүргізу. Аппаратураның (жабдықтың): ректордың, ректификаттау құрылғысының (бағанасының), араластырғыштың, электр тостағанның, каустификатордың; вакуумдық, буландыру және сілтілеу құрылғыларының; сілтіні өңдеу, ауыстырып ажырату және пісіру аппаратының, механикалық кристаллизатордың, қайта қойыртпақты сұйылтқыштың, пештің электролиздік ваннаның, флотомашинаның сүзгілер мен басқа да жабдықтардың жұмысын басқару және оларға қызмет көрсету. Шикізатты, материалдар мен химикаттарды мөлшерлеу. Аппаратураға сұйықтықтың түсуін, оның деңгейін, өнімнің суағарына қарай жылжуын, суару флегмасының санын бақылау. Температураны, судың түсуін, буды, қысыңқы және сиретілген газды реттеу. Сынамаларды іріктеу. Процесс барысы мен жабдықтың жай-күйін бақылау. Процесс барысын реттеу. Процестің аралық кезеңінде процестің аяқталу уақытын, жартылай өнімдер мен өнімдердің сапасын белгілеу. электролитті құрастыру. Ерітіндінің қышқылдығы мен сілтілігін, сілтінің концентрациясын айқындау және оларды өңдеу. Қызмет көрсетілетін жабдықтың ақаулығын анықтау және жою. Аппаратураның герметикалығын тексеру. Қызмет көрсетілетін жабдықты жөндеуге қатысу.

Білуге тиіс: әр түрлі үлгідегі аппараттардың құрылысы туралы жалпы түсінік, өндірістік техникалық оқыту мектептері бағдарламасының жүктемесіндегі химия, физика негіздері, коммуникация сұлбасы, қызмет көрсетілетін учаскелерде аппараттарының тізбегі сұлбасы, орындалатын технологиялық процестер және олардың режимдері, дайын өнімдердің, химикаттардың, реагенттердің, жартылай өнімдердің сапасына қойылатын талаптар, электролиттің құрамы, қолданылатын ерітінділер, материалдар, реагенттер, сирек металдардың негізгі қасиеттері, жабдықтың өндірушілігіне ықпал ететін факторлар.

11. Титан және сирек металл өндірісіндегі аппаратшы 5-разряд
Жұмыс сипаттамасы. Өндірістік өнімдер мен тазалығы жоғары металдан сирек металл тетрахлоридін алу процессін жүргізу. Жабдықтың тиісті жұмыс істеу режимін белгілеу. Сұйықтың қаттыға (с:қ) арақатынасын, салыстырма салмағы, тығыздық және ерітіндінің мөлдірлігі, жартылай өндірілген өнім мен өнімнің даярлығы дәрежесі және олардың сапасын айқындау. Реакция ағымын реттеу. Реагенттердің шығынын есептеу. Белгіленген шарттар бойынша металды мөлшерлеу және алуды және оның концентрациясын есептеу. Өнімділігі 2 т және одан артық бағаналарға қызмет көрсету. Аппараттың (жабдықтың) жұмыс көрсеткішін жазуды жүргізу. Технологиялық процестердің бұзылуының алдын алу және жою.

Білуге тиіс: жабдықтың, аспаптардың электр сұлбасы және оларды басқару ережесі, сирек металдар металлургиясының негіздері, металл немесе жартылай өңделген өнім алудың технологиялық тәсімі, мемлекеттік стандарттар, металл алуды арттыру әдістері, ортаның оттегі көрсеткішінің мақсаты және оның технологиялық процеске ықпалы, процестердің химизмі, концентратты ашудың толықтық дәрежесі, өнім жарамсыздығы мен өндірістік ысыраптың алдын алу тәсілдері.

Асыл металл өндірісіндегі аппаратшы
12. Асыл металл өндірісіндегі аппаратшы 3-разряд
Жұмыс сипаттамасы. Біліктілігі анағұрлым жоғары аппаратшының басшылығымен асыл металды, олардың тұздары, ұнтағын және басқа да өнімдерін қыздыру, күйдіру, сілтілеу, өңдеу, буландыру, тұзды кристалдандыру, ерітіндіні сүзгілеу және цементтеу, өнімді сульфидтендіру және қоспаларын бөлу арқылы алу процессін жүргізу. Жартылай өнімдер мен реактивтерді кептіру, ұсақтау, жуу, ыдыстарға салу, тасымалдау. Кептіру пештерін, шкафтарды, диірмендерді, електерді және басқа да қызмет көрсетілетін жабдықтарға қызмет көрсету және оларды жөндеуге қатысу.

Білуге тиіс: қолданылатын жабдықтар мен аспаптардың құрылысы туралы негізгі түсінік, қолданылатын ерітінділер, қышқылдар, жартылай өнімдердің құрамы, материалдарды шығындау нормалары, шартты сигнализация.

13. Асыл металл өндірісіндегі аппаратшы 4-разряд
Жұмыс сипаттамасы. Асыл металды, олардың тұздары, ұнтағын және басқа да өнімдерін қыздыру, күйдіру, сілтілеу, өңдеу, буландыру, өнімді сульфидтендіру және қоспаларын бөлу, тұзды кристалдандыру, ерітіндіні сүзгілеу және цементтеу арқылы алу процессін жүргізу. Металды қалпына келтіру және ұсақтау. Ерітінді мен қышқылды айдау. Қажетті концентрациядағы реактивтерді, ерітіндіні, электролитті дайындау. Материалды пешке, реакторға, бактарға салу. Ерітінді мен өнімнің температурасы мен салыстырмалы салмағын бақылау. Күйдіру, шахта, қалың және басқа да пештерге, сүзгі-престерге, центрифугаларға және буландыру бактары мен басқа да қызмет көрсетілетін жабдықтарға қызмет көрсету және оларды жөндеуге қатысу.

Білуге тиіс: қызмет көрсетілетін жабдықтардың құрылысы, өндіріс процессінің технологиясы, реактив, қышқылдар, сілтілердің құрамы мен қасиеті, реактивтер мен материалдарды шығындау нормалары, реактивтерді, қышқылдарды, сілтілерді және құрамында асыл металдар материалдарды сақтау ережесі.

14. Асыл металл өндірісіндегі аппаратшы 5-разряд
Жұмыс сипаттамасы. Біліктілігі анағұрлым жоғары аппаратшының басшылығымен таза асыл металды, олардың тұздары, ұнтағын және басқа да кондициялық өнімдерін аффинаж, металл мен ауыр ерітінділердің балқымалары, концентраттар, жартылай өнімдер, лом, ерітіндінің жетілдірілуі және қоспалардың тұнбасы арқылы алу процессін жүргізу. Материалдар мен реактивтерді бактарға, араластырғыштар мен сүзгілерге салу. Керме мен реактивтердің температурасы мен салыстырмалы салмағын бақылау. Сынамаларды іріктеу, асыл металдар мен қоспалардың тұздарын тұндырудың толықтығын тексеру. Өнімді аппараттан алу (шығару). Электр құрылғыларына, араластырғыштарға, сүзгілерге, коммуникациялар мен басқа да жабдықтарға қызмет көрсету және оларды жөндеуге қатысу.

Білуге тиіс: әр түрлі үлгідегі жабдықтардың құрылысы, технологиялық операциялардың химиялық реакциялары, дайын өнімнің, жартылай өнімдердің құрамы мен қасиеті және оларға қойылатын техникалық шарттар, қатты реактивтер мен асыл металдардың қасиетті мен сыртқы сипаты бойынша қышқылды айқындау әдістері.

15. Асыл металл өндірісіндегі аппаратшы 6-разряд
Жұмыс сипаттамасы. Таза асыл металды, олардың тұздары, ұнтағын және басқа да кондициялық өнімдерін аффинаж, металл мен ауыр ерітінділердің балқымалары, концентраттар, ерітіндінің жетілдірілуі және қоспалардың тұнбасы арқылы алу процессін жүргізу.шығарылатын металл мен жартылай өнімдердің сапасын бақылау. Жабдық жұмысының көрсеткішін жазу және келесі ауысымды жұмыспен қамтамасыз ету.

Білуге тиіс: қызмет көрсетілетін жабдық құрылысының ерекшелігі, химия және металлургия негіздері, дайын өнімнің, реактивтер, қышқылдар, сілтілер, жартылай өнімдердің сапасына қойылатын талаптар, ауыр қорытпалардың, концентраттар мен жартылай өнімдердің әр түрлі түрлерін өңдеудің тиімді режиміне қол жеткізудің әдістері, өнім жарамсыздығының түрлері, металдың шаңда, ерітіндіде, газда жоғалу нормалары және оның алдын алу тәсілдері.

Тұз өндірісіндегі аппаратшы
16. Тұз өндірісіндегі аппаратшы 5-разряд
Жұмыс сипаттамасы. Криолит, фторлы алюминий, фторлы және кремнийфторлы натрийді технологиялық өндіру процессін басқару жұмыстарын үйлестіру. Химиялық ерітінді дайындау, пісіру, кептіру, қажет болған жағдайда осы учаскеде кез келген технологиялық процесті жүргізу. Технологиялық режимге сәйкес белгіленген температураны, қысымды, криолит, фторлы алюминий, фторлы және кремнийфторлы натрий ерітіндісінің концентрациясын, дайын өнімнің белгіленген ылғал пайызын қамтамасыз ету. Технологиялық процестің барысын, криолит, фторлы алюминий, фторлы және кремнийфторлы натрий алудың технологиялық процессінің барлық кезеңінде дайын өнімнің шығуы мен сапасын бақылау-өлшеу аспаптарының көрсеткіштері мен химиялық талдау нәтижелері бойынша бақылау. Өнімнің даярлығын көзбен шолып айқындау. Технологиялық режим нормасынан ауытқулар себептерінің алдын алу және оларды жою. Реакторлар, сүзгілер, кептіру пештерінің жұмысын бақылау. Жабдықты іске қосу және тоқтату. Пісіру, сүзгілеу, кептіру, химиялық ерітінділер дайындау аппаратшылары мен криолитфторлы алюминий, фторлы және кремнийфторлы натрий өндірісімен айналысатын басқа да кәсіптердің жұмысына басшылық жасау. Жабдық жұмысының көрсеткіштерін жазу, шикізат, материал, қышқыл шығынын есептеу. Жабдықты жөндеуге қатысу.

Білуге тиіс: криолит, фторлы алюминий, фторлы және кремнийфторлы натрий алудың технологиялық тәсімі, қызмет көрсетілетін технологиялық процестердің мәні, технологиялық режим, криолит, фторлы алюминий, фторлы және кремнийфторлы натрийдің физика-химиялық және технологиялық қасиеттері, шикізат және дайын өнімнің сапасына қойылатын талаптар, негізгі және қосалқы жабдықтың құрылысы, өндірістік шығынның алдын алу тәсілдері.

Криолит, фторлы алюминий, фторлы және кремнийфторлы натрий өндірісінде жұмыстарды үйлестіру және 4 және 5-разрядты аппаратшылардың жұмыстарын басшылыққа алған кезде - 6-разряд.

Аппаратшы – гидрометаллург

Электролитті марганец өндірісі үшін ерітінді дайындау: материалдарды дайындау, сілтілеу, темірді тұндыру және ерітіндіні тазалау.

Аппаратураны шикізат, ерітінді, реагентпен толтыру. Ерітіндіні қыздыру, қышқылдарды өңдеу, сынамаларды іріктеу, аппараттан өнімді, шламды шығару (төгу). Өндірістік шығындарды іріктеу. Құмды, шламды, гидраттарды, тұнбаларды жуу. Ерітіндіні қалқымалау. Қажетті өлшемдерді жасау: ерітінді мен қойыртпақ деңгейін, температура мен басқа да көрсеткіштерді. Сүзілген арқаулар мен патронның өңделген қаптамаларын регенерациялау, шламнан, қоқымнан тазарту және жуу. Сүзгілеу төсемдеріне сақтандырғыш құралдарды сіңдіру. Патрондағы қаптамаларды ауыстыру. Сүзгілердің барабандарынан төсемді алып тастау және жаңа төсемді орау, оларды сыммен орау.

Өнімді, түрлі материалдар мен қалдықтарды тасымалдау, өлшеу, жинау, түсіру. Реактивтерді өлшеп орау және ыдыстарға салу. Жіктеуіштерге, резервуарларға, шламға төзгіштерге, сүзгілерге, қоректендіргіштерге, араластырғыштарға, діріл торлар мен басқа да жабдықтарға қызмет көрсету және олардың жұмыстарындағы ақаулықтарды анықтау және жою. Құрылғыларды жуу, науаларды, құбырларды, сужималар мен басқа да коммуникацияларды тазалау. Біліктілігі анағұрлым жоғары аппаратшының басшылығымен 3-разрядта көзделген жекелеген жұмыстарды орындау.

Білуге тиіс: қызмет көрсетілетін жабдықтың жұмыс қағидаты, коммуникациялар мен аппараттар сұлбасы, сілтілеу, жіктеу, қоюландыру, сүзгілеу технологиясын және қызмет көрсетілетін басқа да технологиялық процестер, реагенттерді, қышқылдарды жұмсау нормалары, ерітінді, қойыртпақ, шлам, гидраттың сапасына, қалдықтарды сілтілеуге, шламдарды жіктеуге, сүзгілеу маталарына қойылатын талаптар, өндірістік қалдықтарды сорттағыштың сүзгілерін ауыстыру ережесі, шикізаттар мен материалдардың сорттары мен маркалары, қызмет көрсетілетін жабдықтардың жұмысындағы ақаулықтардың себебі мен оларды жою тәсілдері, көлік және көтергіш механизмдерді пайдалану ережесі, сиганлизация орнату.

18. Аппаратшы – гидрометаллург 3-разряд

Шлам, қойыртпақ, гидроқышқыл, карбонат және басқа өнімдерді қоюландыру және жуу. Сілтілік балқымаларды түйірлендіру. Қойыртпақ, ерітінді, реагенттер, меланж дайындау. Аппаратураға шикіқұрам, қойыртпақ, реагент мен ерітіндіні толтыру, олардың тең бөлінуін және деңгейлерін бақылау. Реагентті мөлшерлеу. Өнімді араластыру. Тиісті концентрациялы бу, газ және химреагенттердің берілуі. Қойыртпақ, ерітінді және суды сору және берілуін реттеу. Ерітіндіні тазартқаннан кейін өңделген шикіқұрамды регенерациялау. Коммуникацияның ауыстырылуы. Металдың ерітінділер мен тұнбалардағы бөлінісі және олардың ерітінділерінің тығыздығы. Қызмет көрсетілетін жабдықты іске қосу және тоқтату. Аппаратураның жағдайы мен оның тығыздық герметикалығын тексеру. Сүзгілеу аппараттарының плиталары мен рамаларын қозғау. Бақылау-өлшеу аспаптарының көрсеткіштерін жазу. Залалсыздандырылған ағынды және жуған су мен ерітіндіні төгу. Жіктеуіштер, автоклавтар, сепараторлар, жылытқыштар, агитаторлардың бак аппаратурасы, болат кеспектер, диірмен, сүзгілер, гидропульпер, сөл алғыш, декомпозер, диффузор, қоюлатқыш, карбонизатор, сорғы және басқа да жабдықтарға, сондай-ақ технологиялық процесте қолданылатын көтергіш-көлік жабдығына қызмет көрсету, олардың жұмысындағы ақаулықтарды жою. Жұмыс орнының тазалығын сақтау.

Білуге тиіс: қызмет көрсетілетін құрылғы туралы негізгі түсінік, аппараттардың басқа технологиялық агрегаттар мен учаскелермен өзара байланысы, технологиялық процесс және оны жүргізу ережесі, химбақылау жоспары, қолданылатын сілті, қышқыл, ерітінді, реагенттер, қойыртпақ, шлам мен басқа да материалдар мен өнімдердің құрамы мен негізгі қасиеттері, құрылғыға салу және алу кестесі, бу, газ, коагулянт және басқа да материалдардың жұмсау нормалары және оларды азайту тәсілдері, концентрациясын, температураны, қойыртпақтың, ерітіндінің салыстырмалы салмағын айқындау ережесі мен тәсілдері, шикіқұрам, реагент, опек, шлам, тазартылған ерітіндінің сапасына қойылатын талаптар, реагенттерді мөлшерлеу тәсілдері, электр қозғалтқыштардың шекті жүктемесі, анағұрлым кең тараған аспаптардың, бақылау-өлшеу және жұмыс құралдарының, жүк көтергіш механизмдердің мақсаты, қолданылу ережесі және құрылысы; химия, физика негіздері.

Жұмыс үлгілері:

1) Сазтопырақ өндірісі үшін боксит және басқа да шикізат – біліктілігі анағұрлым жоғары аппаратшының басшылығымен автоклавтық сілтілеу, автоклавтарда жіті бумен қыздырылатын алюминатты ерітіндіні кремнийден арылту процессін жүргізу;

2) Вельцоқышқыл – қойыртпақ дайындау, қайта өңдеуге қатысу;

3) Кадмий губкасы – біліктілігі анағұрлым жоғары аппаратшының басшылығымен еріту және тұндыру процессін жүргізу;

4) Құрамында қалайысы бар материалдар – тасымалдау, концентратты жуу, ерітіндіні сүзгілеу;

5) Никель, кобальт – тұндыру аппараттарында металды содамен тұндыру немесе сілтілік ерітіндіні карбонизациялау процестерін жүргізу;

6) Тұнбалар – сүзгілеу процестерін жүргізу;

7) Қоспалар – гидраттарды еріту, сілтілеу, концентраттарды тұндыру арқылы ерітіндіден металл, агитаторлардағы, болат кеспектердегі металлоидтарды фракциялық бөлу процессін жүргізу;

8) Өнім және жартылай өңделген өнімдер - біліктілігі анағұрлым жоғары аппаратшының басшылығымен сүзгілеу аппараттарында сүзгілеу, жуу және тазалау процестерін жүргізу;

9) Гидратты қойыртпақ - гидросепараторларда, жуғыштар мен гидроауыстырғыштарда өнімдік гидратты жуу және жіктеу процессін жүргізу;

10) Сазтопырақ, мыс концентраты тұқылы өндірісіндегі ылғал тартылған қойыртпағы – құм фракциясын бөлу мақсатында жіктеу процессін жүргізу;

11) Тұқылдар мен қышқылдарды сілтілеуден алынған қойыртпақ - мөлдірленген ерітінділерді қоюландыру және беру;