Жұмыс бағдарламасы Мемлекеттік жалпыға міндетті мамандықтын стандарты негізінде әзірленген Қр мжмбс 08. 256 2006, типтік бағдарлама «Музыкалық білім беру тарихы мен теориясы»

ӘК төрайымы: ___________________Е.Н. Жұманқұлова

КЕЛІСІЛГЕН

ЖжӘҚБ бастығы_____________ Варакута А.А.. «__»_________200__ж

«Музыкалық білім берудің тарихы мен теориясы» курс мақсаты - студенттерге мектептегі музыка мұғалімінің күнделікті практикалық жұмысында кездесетін және өте қажет музыка тарихы мен теориясынан нақты да жүйелі білім беру.

- музыкалық білім мәселелерін педагогика теориясы мен тарихи тұрғысынан талдап, кәсіби бейімдеуде студенттердің тұлғалық құндылық қатынасын қалыптастыруға мүмкіндік жасау;

- студенттердің іскерліктерінің дамуына және олардың теориялық пен тарихи үрдістердің себеп-салдарын кәсіби тұрғыда ұғынуына көмектесу;

- музыкалық тәрбиенің негізгі жүйелерін үйрету;

- оқу орындарында кәсіби мамандырылған музыка мұғалімдерін дайындау;

- музыка мұғалімнің кәсіби деңгейлігін жетілдіру;

- оқу-әдістемелік кешенді бағдарлама құру;

- өнер туындыларына эмоция-эстетикалық шығармашылығының үндесуі, халықтық, классикалық, қазіргі музыкамен таныстыру;

- музыкалық-шығармашылық қаблетін, дағдысын, икемділігін арттыру;

- сезімін, қабыдауын, ақыл-ойын дамыту, студенттердің өзіндік білім алуына мақсатты түрде бағыттау т.с.

Пәннің оқу нәтижесінде студент білуі керек:

- музыкалық-педагогикалық болмыстың музыкалық білім берудің теориясы мен тарихи құбылыстарына тұтастық, жүйелік көзқарасты қалыптастыруда студенттерді бейімдеу;

- музыкалық білім берудің теориясы мен тарихының өзектілігі зерттеуде шығармашылық бағыттылыққа жағдай жасау;

- музыкалық білім мен тәрбие берудің негізгі жүйелерін;

- жаңашыл педагогтардың музыкалық-педагогикалық іскерлігін, шығармашылығын;

- музыкалық білім берудегі музыкалық тәрбие берудің орнын т.с.

- музыкалық-педагогикалық ойдың негізгі кезендерін;

- байланыстағы теориялық пен тарихи процестерді;

- музыкалық білім мен тәрбие берудің негізгі жүйелерін т.с.

«Музыкалық білім берудің теориясы мен тарихы» пәнінің мына пәндермен байланысы бар:

- «Музыка теориясының негіздері»;

- «Қазақ музыкасының тарихы».

- «Музыкалық этнография»

- «Хор классы»

- «Сольжеджио»

3. Постреквизиттер

- «Музыкалық білім берудің әдістемесі»

- «Музыкалық білім берудің әдіснамасы»

Музыка мұғалімін кәсіби-педагогикалық дайындау жүйесіндегі «Музыкалық білім берудің теориясы мен тарихы» пәнінің мәні. Жұмыстың мақсаты және түрлері (формалары) Сынақ-емтихандардың талаптары, бағалау критерийлері. Семинарлық-практикалық тапсырмалар. «Тарих», «теория», «музыкалық білім» ұғымдарының мәні. Қазіргі таңдағы музыкалық білім берудің мәселерінің мақсаты. Музыкалық білім мазмұны элементтерінің сипаттамасы.

2.2 – тақырып Қазақстан мектептеріндегі музыкалық білім (1920-1960ж.ж.) Әдістемелік-бағдырлама жұмысын жетілдіру. Жалпы мектептерде музыкалық білім қалыптасуы және дамуы. Жалпы білім беретін цикл пәндер жүйесіндегі ән сабағының орны. Оқушылардың музыкалық тәрбиесіне арналған алғашқы әдістемелік бағдарламалық әдебиеттер. Қазақстандағы музыкалық педагогика саласында ғылыми мектептердің қалыптасуы және дамуы (С.А.Ұзакбаева, М.Х.Балтабаев, Р.Р.Жәрдемалиева, Ш.Б.Құлманова)

2.3 – тақырып Балаларға музыкалық-эстетикалық тәрбие берудегі процесшіл қайраткерлер (Ш.Уәлиханов, Ы.Алтынсарин, А.Құнанбаев, А.Жұбанов)

Республикамыздағы мәдениетін құрлыстың маңыздылығын алғашқы жеткізгендер – отандық халық ағартушылар , олардың қосқан үлестері.

Дидактикадағы мектептегі окытудың мазмұны туралы ұғым. Педагогикалық интерпретация (түсіндіру) ретінде музыкалық білімнің мазміны, оның мақсаты, міндеттері, принциптері. Музыкалық шығармаларды іріктеу критериялары. Музыкалық дағды мен іскерлікті қалыптастырукезендері: вокальдық-хор, музыкалық ырғақтық және музыкалық ойындар.

Оқу пәні «Музыка», оның басты міндеттері. Дамудың нақты жолдарының көрінуі негізінде оқушылардың музыкалық материалды менгеру үрдісі. Музыкалық білім мен тәрбие берудің басты міндеттері: окушылардың музыкалық өнерге эмоционалдық, саналық және іс-әрекет-тәрбиелік қатынастарын қалыптастыру.

Дидактакалық принциптердің сипаттамасы, олардың «Музыка» пәніне қатысты спецификасы. Қызыгушылық,құштарлық принципі (Д.Б.Кабалевский), оның оқыту үрдісіндегі мұғалім мен оқушіның өзара байланысты сипатына бағыты, орны. Мұғалім қызметінің өрісі – оқыту үрдесіндегі оңтайландыру принципі (Ю.К.Кабанский).

Шығарманы тындау, орындау оқушыларды музыкалық өнерге тарту жолдарыретінде музыкалық іс-әрекеттің түрлері.

Музыканы «қабылдау» және «тындау» ұғымдардың мәні.

Музыканы орындау – оқушылардың іс-әрекетінің басты түрі (хор, жеке ән салу, музыкалық аспапта ойнау, би қимылдары) Ойнау сапасы музыкалық мәнерлі құралдардың рөлін біліуге байланысты.

«Музыкалық сауат» ұғымның мазмыны, оның сабақ мақсатындағы ролі. Жоғарғы дыбыстарды есіту қабылетін дамыту үшін нотамен айту, есту түрлері: абсолюттік және салыстырмалы сольминация. Музыкалық сауаттылықтардағы басты дағдылар.

4.4 – тақырып: Балалар шығармашылығын дамытудың міндеттері және оларды шешудің жолдары.

Балалар шығармашылығындағы маңыздылығына негізгі көзқарастар. Балалар шығармашылығының дамуы үшін орындаушылық дағдысын маңызы. Шығармашылық үрдісті модельдеу мәселесі. Суырыпсалма (импровизация) шығармашылық іс-әрекетінің түрі. Импровизация түрлері. Музыканы талдаудағы жаналықтар.

1. 
   «Музыкалық білім берудің теориясы мен тарихы» курстының мақсаты. Әлеуметтік құбылыс ретінде музыкалық өнер. Музыкалық білімберу теориясының мәні; музыка пәні мұғалімін кәсіптік ғылыми-әдістемелік негізде дайындауға музыкалық білім беру теориясының орны т.с.
   
2. 
   Музыкалық өнер, оның білімділік, тәрбиелік және дамытушылық мүмкүндіктері. Музыкалық білім беруді жүзеге асырудағы музыкалық өнердің қызметі; коммуникативтік қызметі; ақиқат болмыстың бейнелеу қызметі; этикалық қызметі эстетикалық қызметі; канондық және эвристикалық қызметі; қоғамдық-өзгертушілік қызметі; тұлғалық-өзгертушілік қызметі. Қазіргі әлеуметтік-мәдени білім беру жүйесіндегі музыкалық өнердің орны.
   
3. 
   Қазақстандағы музыкалық тәрбие. XIX ғасырдың соңы мен XX ғасырдың басындағы балалардың музыкалық тәрбиесі. Балаларға музыкалық тәрбие берудің жалпы міндеттерін анықтау. Балаларға музыкалық тәрбиесіндегі діни негіздері. Қазақстандағы музыкалық өнерін дамуына Құрманғазы, Дәулеткерей, Тәтімбет,шығармашылықтарын ықпалы және маңызы.
   
4. 
   Музыкалық тәрбиедегі халық педагогикасының ролі. Оқушылардың тұлғасын сапалық деңгейде дамытуға музыкалық білім беру үрдісінің приоритетті маңызы: музыкалық қаблет; креативтік (шығармашылық) қаблет; эмпатийлік қаблет. Музыка пәні мұғалімнің оқушылардың жас ерекшеліктеріне байланысты бейімдеуі: қазіргі оқуңшының жалпы мінездемесі; бастауыш мектеп жасындағылар; жас өспірім шақ.
   
5. 
   Балаларға музыкалық-эстетикалық тәрбие берудегі прогресшіл қайраткерлер.
   
6. 
   Ш.Валиханов, Ы.Алтынсарин, А.Құнанбаевтын балалар және жасөспірімдерді музыкалық тәрбиесіне педагогикалық көзқарастары.
   
7. 
   ТМД елдеріндегі музыкалық білім беруде озық тәжірибелердің қолданылуы (Ресей, Украина, Беларус, Прибалтика, Өзбекистан, Қырғыстан ж/ет.б.). Музыкалық білімберу теориясының мәні; музыка пәні мұғалімін кәсіптік ғылыми-әдістемелік негізде дайындауға музыкалық білім беру теориясының орны т.с.
   
8. 
   Шетелдегі балалар музыкалық тәрбесінің дамуының негізгі бағыттары.
   
9. 
   XX- XXI ғасырдағы музыкалық білім берудің негізгі тенденциялары. Негізгі мақсаттары және принциптері. Музыкалық сабақтарында жалпы дидактикалық әдістерді қолдану ерекшеліктері. Музыкалық білім берудің өзіндік, арнайы әдістері
   
10. 
    Бастауыш және орта сынып оқушылардың психологиялық-педагогикалық сипаттама.
    
11. 
    Музыкалық білім берудің мен тәрбиелеудің басты міндеттері. Негізгі мақсаттары және принциптері.
    
12. 
    Музыка сабағындағы дидактикалық және спецификалық принциптер.
    
13. 
    Музыка сабағындағы музыкалық іс-әрекет түрлері.
    
14. 
    Балалар шығармашылығын дамытудың міндеттері және оларды шешудің жолдары
    

1. 
   Музыка сабағында оқушылармен жүргізілетін музыкалық іс-әрекеттердің түрлері және олардың өзара байланыстары. Ұсынатын әдебиеттер: (1)
   
2. 
   Музыканы дұрыс орындау әдістері. Ұсынылатын әдебиет: (2)
   
3. 
   Хормен ән айту әдістері. Ұсынатын әдебиет: (6)
   
4. 
   Музыкалық білім беру әдіснамасының кейбір ерекшеліктері. Ұсынатын әдебиет: (5)
   

1. 
   Балалардың шығармашылығын дамыту және оны шешу жолдары
   
2. 
   Бастауыш және орта сыныптардағы музыкалық білім беру ұлттық негіздері
   
3. 
   Оқушыларға музыкалық - эстетикалық тәрбие берудегі прогресшіл қайраткерлер: Ш. Улиханов, Ы. Алтынсарин, А. Құнанбаев, А. Жұбанов, Б. Ғизатов, Ө. Байділдаев, Ш. Құлманова, А. Райымбергенов, М.Х. Балтабаев, Р. Жәрдімәлиева т.б.
   
4. 
   Қазақстан мектептеріндегі музыкалық білім, тәрбие тарихы (1920-1960 жж..)
   
5. 
   Әдістемелік - бағдарлама жұмыстарын жетілдіру жолдары (1960-2009 ж.ж.)
   
6. 
   Музыкалық білім беру мен тәрбиенің басты міндеттері
   
7. 
   Музыкалық тәрбиедегі халықтық педагогиканың рөлі
   
8. 
   Тұлғаның рухани мәдениетінің қалыптасуындағы музыкалық білім беру
   
9. 
   Білім беру, тәрбие және дамыту үрдісінде музыкалық білімнің мазмұны
   
10. 
    Мектептегі музыка пәніне арналған оқулықтардың оқушыларға деген музыкалық дүниетанымының дамуы
    

2. Теория музыкального образования (Э.Б.Абдуллин, М.,2006)

3. Музыкалық психология (Н.Дүкенбай, Г.Н.Дүкенбай, ПМУ-2009)

4. Музыкалық білім беру педагогикасы (Р.К.Дүйсенбинова, Талдықорған, 2006)

5. Методологическая культура педагога-музыканта (Э.Б.Абдуллин, М., 2002)

6. Э.Б.Абдуллин, Е.В.Николаева «Музыка мұғалімінің музыкалық-педагогикалық технологиялары» М.,2005

8. «Психология музыкальной деятельности» теория и практика. Г.М.Цыпин, М., 2003

9. Методология педагогики музыкального образования (научная школаЭ.Б.Абдуллина).

10. Мектептегі музыка сабағын оқыту принциптері (Ахметова А.Қ., А., 2005

Мамандықтың Нысан

жоспарынан үзінді көшірме

Оқу формасы	Пәннің өлшемі				Семестр бойынша бақылау түрі			семестр	Студенттердің семестр бойынша сағат саны
	кредиттер	Академиялық сағат							кредит.	Аудиторлық сағаттар				СӨЖ
		барлығы	Ауд.	СӨЖ	Емт.	Сын.	КЖ
										барлығы	Дәр	Тәж	Зерт	барлығы	ОСӨЖ
Күндізгі ЖОБ негізінде	2	90	30	60	4	-	-	4	2	30	15	15	-	60	30
Күндізгі ОКБ негізінде	2	90	30	60	2	-	-	2	2	30	15	15	-	60	30
Сырттай КОБ негізінде	2	90	12	78	2	-	-	2	2	12	6	6	-	78	12

Хаттама № ___ « ____» ______________ 20___ж.

2. Теория музыкального образования (Э.Б.Абдуллин, М.,2006)

3. Музыкалық психология (Н.Дүкенбай, Г.Н.Дүкенбай, ПМУ-2009)

4. Музыкалық білім беру педагогикасы (Р.К.Дүйсенбинова, Талдықорған, 2006)

5. Методологическая культура педагога-музыканта (Э.Б.Абдуллин, М., 2002)

6. Э.Б.Абдуллин, Е.В.Николаева «Музыка мұғалімінің музыкалық-педагогикалық технологиялары» М.,2005

2. «Психология музыкальной деятельности» теория и практика. Г.М.Цыпин, М., 2003