Металлургия, машина жасау және көлік факультетінің оқу-әдістемелік кеңесімен құпталған, 2011 ж. «____»____________. №____ хаттама

Металлургия, машина жасау және көлік факультетінің оқу-әдістемелік кеңесімен құпталған, 2011 ж. «____»____________. №____ хаттама.

ОӘК төрағасы ________________ Ахметов Ж.Е. «____» _________2011 ж.

(подпись)

КЕЛІСІЛГЕН

Факультет деканы ___________ Тоқтағанов Т.Т. «___»________2011 ж.

(қолы) (күні)
ҚҰПТАЛҒАН:

ЖжӘҚБ бастығы _________ Варакута А.А. «___»__________ 2011ж.

(қолы) (күні)
Университет оқу-әдістемелік кеңесімен құпталған

«___» ______________ 2011ж. № _____ хаттама.

Пәнді оқытудың мақсаты металлургиялық цехтардың илемді, ұсталы-қалыптау және басқа технологиялық жабдықтауды өндірудің технологиясымен, сонымен бірге илемді біліктер мен қазіргі уақыттағы илемді және ұсталы-қалыптау өндірістің, құрастыру мен машиналарды сынау және технологиялық жабдықтаумен танысу.

Негізгі міндет болып жабдықтау мен әбзелдердің сапасы, дәлдігіне рационалды талаптарды тағайындау бойынша білімдерді алу табылады; өңдеудің технологиялық әдістерін, технологиялық өңдеу мен қүрастыруды қамтамасыз ету үшін жабдықтау мен әбзелдерді таңдау; технологиялық үрдістерді жасау, тетіктерді шығару мен негізгі машиналарды, айлабұйымдардың илемді білікшелерін және қалыптарды жинақтау; бұйымдарды құрастыру мен пайдалану бойынша түрлі шешімдерді талдау, шешімдерді бағалу критерийлерін таңдау.

Пәнін оқығаннан кейін студент білу қажет:

• 
  Еліміздің экономикасында металлург мамандардың орны
  
• 
  Кәсіпорындардың металлургия құрылымы және құрамы
  
• 
  Машина жасау өңдірістің дамыту жолдары
  
• 
  Металлургия бөлшектерін өңдеу әдістері
  

• 
  Машина жасау өңдірістерінің құрылымын
  
• 
  Қазақстандағы өнеркәсіптік салаларын
  
• 
  Металлургия өнімнің сапасының бағалауын
  
• 
  Өнім сапасының барлық элементтерінің тұрақты бақылауды орындау
  

Стандарттау, сертификаттау, инженерлі графика, құю өндірісі, металлтану мен металдарды термиялық өңдеу, металлдарды қысыммен өңдеу, илемді өндірістің технологиясы, машина жасау технологиясы, технологиялық әбзелдер.

050709 – Металлургия мамандық бойынша дипломдық жұмыс дайындау

жоспары ПМУ ҰС Н 7.18.2/10

Жабдықтау мен әбзелдердің өндіру технологиясын жетілдірудің негізгі бағыттары. Курстың мазмұны мен оның басқа пәндермен байланысы. Машинажасау технологиясының негіздері.

Бұйым мен оның элементтері туралы түсінік. Машинажасау өндірістерінің түрлері. Машиналар, түзілімдер, тетіктер құрылымының технологиялылығы.

Өңдеудің дәлдігі мен оны өндірсте қамтамасыз етудің тәсілдері. Базалау негіздері. Жинақтаудың дәлдігі. Жинақтаудың технологиялық әдісстері. Дәлдікті бақылаудың әдістері мен құралдары.

Беттің сапасы. Беттердің сапасына әсер ететін технологиялық факорлар.

Технологиялық әдістердің сипаттамалары: дайындамаларды алу, дайындамаларды өңдеу, қаптау, жинақтау.

Технологиялық үрдістерді жобалау. Жобалаудың жалпы әдістемесі мен реті. Технологиялық үрдістің техникалық-экономикалық талдауы. Технологиялық үрдіс нұсқаларын салыстыру. ЭЕМ-де технологиялық үрдістердіңАЖЖ.

2 тақырып. Технологиялық әбзелдер мен жабдықтардың негізгі тетіктерін дайындау үшін материалдар мен олардың тозуы

Моральды және материалды тозу. Тағайындалған қор. Жинақіс. Ақаулық. шекті-жіберілетін тозу. Әбзелдер тоқырауының пайда болуының негізгі түрлері мен себептері. Материалдар тозуының негізгі түрлерінің физикалық мәні. Тозу мен бүктеумен тозу. Қажақты тозу. Механикалық шаршау салдарынан қирау. Жану жарықтар. Сырғақтау жарықтары.

Тоқырау диагностикалау мен қалыптау әбзелдерде ақауларды табудың әдістері. Жөндеу аралық техникалық қызмет көрсету. Тетіктер, түзілімдер мен жалпы жабдықты бақылаулық сынау. Шаршауға тез сынау әдітері. Айналымдық жүктелудің нәтижесінен металлдардың механикалық қасиеттерінің өзгеруі. Әбзелдер жұмысына бақылауды ұйымдастыру. Түзілімдерді ревизия. Ең жауапкершілікті тетіктердің техникалық күйін анықтау. Технологиялық әбзелдің техникалық диагностикасы.

3 тақырып. Илемді білікшелердің шығарудың технологиясы

Бастапқы дайындамалады алу тәсілдері: құйма, шыңдау. Бүтіндей және құрсауланған білікшелер. Слитоктың негізгі ақаулары. Олардың металлды қысыммен өңдеу кезінде түр өзгеруі. Болат балқу және илемді өндірістердің ақауларының өзара байланысы мен негізгі айырмашылықтары. Шөгуі. Шөгулік құбылыстар. Сызықтық және көлемдік шөгу. Шөгулік ақаулардың көріну түрлері. Кристаллизация мен салқындату кезінде пайда болатын жарықтар. Жарықтармен күрес жүргізудің шаралары. Ликвациялық ақаулар. Ликвациялық ақаулармен күрес жүргізудің шаралары.

Плендер, қабықтың бұрулары, газды тесіктер, илемді білікшелер үшін шойыннан жасалған слитоктардың арнайы ақаулары.

Илемді білікшелер үшін бастапқы дайындамалардың шыңдауы. Илемді білікшелерді механикалық, иілту-жонғыш, беріктендіретін термиялық және тазалап өңдеу. Жазықтарды кесу тәсілдері. Илемді білікшелердің механикалық өңдеу кезінде мөлшерлеуді бақылау.

Ыстық көлемді қалыптау үшін қалыптарды дайындау технологиясы.

Тоқпақты қалыптарды шығару. Қалыптарды олардың технологиялық таағйындалуына байланысты механикалық және термиялық өңдеудің ерекшеліктері: жеңіл, ұсақ, орташа, ірі қалыптар.

Қос иінді ыстық қалыптанған баспақтар үшін қалыптар. Көлденең-шыңдау машиналар мен гидравликалық баспақтардың қалаптарын шығару технологиясының ерекшеліктері.

Қалыптарды құрастыру, бабына жеткізу, сынау мен қабылдау. Бақылау.

Суық көлемді қалыптау үшін қалыптарды жөндеу мен қалпына келтіру.

Технологиялық тағайындалуына байланысты қалыптардың құрылымдық орындалуының ерекшеліктері. Қатты қорытпадан жасалған аспаты өңдеудің ерекшеліктері. Бақылау.

5 тақырып. Суық табақты қалыптау үшін қалыптарды шығару технологиясы

Қалыпты әбзелді шығарудың технологиясы.

Қалыптардың жалпы сипаттамасы, олардың жіктелуі. Қалыптардың жұмыс элементтерінің құрылымдық ерекшеліктері. Қалыптардың түр қалыптастырушы тетіктердің ерекшеліктеріне байланысты өңдеу әдісін таңдау. Қалыптарды шығару кезіндегі қолданылатын технологиялық әдістер.

Беттік қалыптау үшін қалыптар. Қалыптардың жиынтықтары. Қалыптандырылған тетіктер.

Шабу және тесетін матрицалар мен пуансондарды шығару. Жабдықтау. Термоөңдеу. Бақылау.

Қалыптарды жөндеу мен қалпына келтіру.

Тоқпақтарды өңдіру. Төсті өндіру. Тоқпақ тұғырын дайындаудың технологиясы. Тоқпақ цилиндрлерін шығару технологиясы. Поршеньді балдақтарды шығарудың технологиясы. Өзек пен поршеньді шығарудың технологиясы. Тұрақтарды шығарудың технологиясы. Жабдықтау, әбзелдеу.

Илемді клетей және қос иінді машиналарды өндіру. Тұғырларды шығару.

Термоөңдеу. Сырғақтарды дайындау. Бас біліктерді дайындау. Беріктендіретін өңдеудің әдістері. Тісті доңғалақтар, шкивтер, тегершіктерді дайындау. Айналу денесі түріндегі тетіктерді шығару (бөлу және аралық біліктер және т.б.). Жабдықтау.

Гидравликалық баспақтарды өндіру. Арқалықтарды шығару. Цилиндрлерді шығару. Колонналарды шығару. Баспақтарды құрастыру. Дәлдік пен гидравликалық баспақтар нормалары. Гидравликалық баспақтарды сынау, қосу мен баптау.

7 тақырып. Жабдықтау мен әбзелдерді жинақтаудың технологиясы, баптау мен сынау

Түзілімдер, механизмдер құрыстыруына және жалпы машинаға қойылатын талаптар. Құрастырудың технологиялық сұлбалары. Илемді станов, қос иінді баспақтар, көлденең-шыңдау машиналар, автоматтардың дәлдік нормалары. Құұрастырылған түзілімдер мен жалпы машинаны сынау. Машиналарды қосу мен баптау.

Баспақтарды құрастыру. Гидравликалық баспақтардың дәлдік нормалары. Гидравликалық баспақтарды сынау, қосу мен баптау.

Тетіктер, түзілімдер мен жалпы жабдықтың бақылау сынаулары. Шаршауға сынаудың жылдам әдістері.

Жөндеуді ұйымдастыру. Жөндеулердің түрлері. Ағымдағы және капиталды жөндеу. Жөндеулік айналым. Жөндеулер мен техникалық көрулерді өткізудің кезеңдігі. Күрделілік категориялары мен жөндеу жұмыстарының еңбек сыйымдылығы. Жөндеулерді жоспарлау. Графиктер: жыл сайын, ай сайын, оперативті. Жөндеу жұмыстарын басқару. Жөндеудің бастығы. Апаттардың есебі мен зерттеу. Қалыптау-аспапты шаруашылықтың (ҚАШ) қызметін ұйымдастыру. Металлургиялық және машинажасау өнеркәсіптеріндегі жөндеу-механикалық бөлімдерде (цехтарда) қосалқы бөлшектер мен дайындамаларды өндіру мен шығаруды жоспарлаудың реті. Жөндеулерге есеп жүргізу.

Жөндеу құжаттамасы. Сменаларды қабылдау мен тапсыру журналы. Ақаулы (жөндеулі) ведомость. Жөндеу жұмыстарын желілік жоспарлау мен басқару (ЖБЖ) жүйесі. Қалыптарды модернизациялау. Модернизация тиімділігі. Жөндеу жұмыстарын қаржыландыру. ҚАШ қызметінің статистикалық есебі. Жөндеулерді материалды-техникалық қамтамасыз ету.

Тозған тетіктерді қалпына келтіру тәсілдері. Тетіктерді тозу жерлерінде металлдарды балқытып қаптастыру, напыление, пластикалық деформациялаумен толтыру. Тозған тетіктерді удаление мен оларды жаңа немесе ауыстырылатын қалпына келтіретіндермен ауыстыру. Тетіктерді механикалық өңдеу, пісіру, балқытып қаптастыру, түзету, термоөдеумен қалпына келтіру. Ұсталы-қалыптау цехтың жөндеу-механикалық бөлімі: жабдықтың құрылымы мен құрамы, қалыптар тетіктерін өндірудің ұйымдастырылуы.

ПМУ ҰС Н 7.03.1/05

Ұсынылатын әдебиет: [7, 497 б, 554 б]

2 Қатты қорытпалар. Ерекшеліктер мен қолдануы.

Ұсынылатын әдебиет: [1, 176 б], [5, 188 б], [2], [4]

3 Қалыптар мен жабдықтау тетіктерінің жұмыс беттерін беріктендіру тәсілдері.

Ұсынылатын әдебиет: [6, 6б]

4 Көлденең-шыңдау машиналар үшін жиынтықтар, пакеттер мен қалыптарды шығарудың ерекшеліктері.

Ұсынылатын әдебиет: [3, 128 с]

5 Суық табақты қалыптаудың арнайы түрлері үшін қалыптарды шығарудың ерекшеліктері.

Ұсынылатын әжебиет: [7], [9, 260 б]

6 Илемді тұғырлар білікшелерінің беттік беріктендіру тәсілдері.

Ұсынылатын әдебиет: [17, 245 б]

7 Ірі габаритті тетіктер (тұғырлар) және полый цилиндрлер мен гильзаларды шығарудың ерекшеліктері.

Ұсынылатын әдебиет: [7, 539б], [1], [9]

8 Жабдықты құру кезінде қолданылатын қол механикаландырылған аспап

Ұсынылатын әдебиет: [8, 178б], [18, 452б]

9 Басқару құрылымы мен аспапты (механикаландырылған) бөлім шеберінің міндеттері

Ұсынылатын әдебиет: [3, 283 б]

10 Бақылау түрлері бойынша ағымдағы балдарды реттеу

Әдебиеттер

Негізгі әдебиеттер

1 Машиностроение. Энциклопедия в 40 томах. Том IV-5 Машина и агрегаты металлургического производства7 – М.: Машиностроение, 2004 – 912 с.

2 Авдеев В.А. и др. Основы проектирования металлургических заводов: Справочное издание / В.А. Авдеев, В.М. Друян, Б.И. Кудрин. – М.: Интермет Инжиринг, 2002. – 464 с.

3 Справочник технолога-машиностроителя. Т. 1,2. Под ред. А.Г.Косиловой и Р.К. Мещерякова, 4-е изд. М.: Машиностроение, 1985.

4 Сборка и монтаж изделий машиностроения. Справочник под ред. В.С. Корсакова, В.К. Замятина. М.: Машиностроение, 1983.

5 Ковка и объемная штамповка стали. Справочник под ред. М.В. Сторожева. 2-е изд., перераб. – М.: Машиностроение, 1967 – 436 с.

6 Штампы для горячего деформирования металлов. Под ред. М.А. Тылкина. М.: Высшая школа, 1977.

7 Зубцов М.Е., Корсаков В.С. Стойкость штампов. М.: Машиностроение, 1977.

8 Олжабаев Р.О. Технологическая оснастка. Учебник. Астана: Арман-ПВ, 2007 – 352 с.
Қосымша әдебиеттер

9 Справочник конструктора штампов: листовая штамповка. Под общей редакцией Л.И. Рудмана. М.: Машиностроение, 1988

10 Васильев Д.И. и др. Основы проектирования деформирующего инструмента. М.: Высшая школа, 1984 – 223 с.

11 Ежов А.А., Герасимов Л.П. Дефекты в металлах. Справочник-атлас. М.: Русский университет, 2002 – 360 с.

12 Охрименко Я.М. Технология кузнечно-штамповочного производства. 2-е изд., перераб. и доп. – М.: Машиностроение, 1976 = 560 с.

13 Бабенко В.А., Бойцов В.В., Волюк Ю.П. Объемная штамповка: Атлас схем и типовых конструкций штампов. 2-е изд., перераб. и доп. – М.: Машиностроение, 1982 – 104 с.

14 Семенов Е.М. Технология ковки и оборудование объемной штамповки. – М.: Машиностроение, 1978 – 311 с.

15 Романовский В.П. Справочник по холодной штамповке. 6-е изд., перераб. и доп. – М.: Машиностроение, 1979 – 520 с.

16 Ковка и штамповка: Справочник. В 4-х т.Ред. Совет: Е.И.Семенов (предс.) и др. – М.: Машиностроение, т.3-1987-348с., т.4-1987-544с.

17 Повышение надежности металлургического оборудования. Справочник / Гребенник В.М. и др. М.: Металлургия, 1988 – 688 с.

жұмыс оқу жоспарынан ПМУ ҰС Н 7.18.3/32

көшірме
050709 - Металлургия, 050724 – Технологиялық машиналар және жабдықтар мамандығының жұмыс оқу жоспарынан көшірме