Жұмыс бағдарламасы Дәрістер конспектісі Практикалық және семинарлық сабақтар Білім бақылау бөлімі &&& ###000-00

1. Абайдың көркем аударма саласын дамытудағы еңбектер

2. "Евгений Онегин" романынан үзінділер аударудағы Абайдың көздеген мақсаты

3. Ақынның табиғатына жақын Лермонтов поэзиясының ерекшелігіне тоқталу

Сабақтың мақсаты: Ақынның бүкіл шығармашылық өмір жолы мен ол жайлы жазылған әдеби, ғылыми зерттеу еңбектерді кең көлемде қамтып оқыту арқылы Абай шығармашылығының қазақ әдебиеті тарихындағы маңызын жан-жақты саралау.

Әдістемелік нұсқаулар:

Семинар сабағының басты мақсаты - білімді өз бетінше қамту,ойлау қабілеттерін жетілдіру, материалды толық меңгеру. Семинар тиімділігі мақсат қоя білу, мәселелерді шешу, түсінік беру, орындау әрекетін қадағалау, ережені еске салуы. Семинардың алдында терминдерді және түсінікті нақтылауы, сондай-ақ семинар сабағындағы пікір-таласта қатысушылардың ойларының бір пікірге келуі тиіс.

1. Абайдың Крыловтан аударған өлеңін көрсетіңіз:

А) «Қиыстырып мақтайсыз»

В) «Мен көрдім ұзын қайың құлағанын»

С) «Заманақыр жастары»

D) «Өлсе өлер табиғат, адам өлмес»

Е) «Өлең сөздің патшасы»

2. Абайдың “Өлсе өлер табиғат, адам өлмес” атты өлеңі қай тақырыпқа арналған:

А) Философиялық лирикасы

В) Табиғат лирикасы

С) Махаббат лирикасы

D) Имандылық туралы тақырып

Е) Көркем өнерге арнаған

3. Абайдың дін, мораль, ар-ұят мәселелері туралы жазылған 38-ші қара сөзі қалай аталады:

А) «Ғақлият тастиқат»

В) «»Отыө жетінші сөзі

С) «Жиырма бесінші сөзі»

D) «Үшінші қара сөзі»

Е) «Отыз алтыншы қара сөзі»

4. 1913 жылы “Қазақ” газетінде басылған “Абай – қазақтың бас ақыны” атты мақала жазған қай ақын:

А) С.Мұқанов

В) І.Жансүгіров

С) А.Байтұрсынов

D) Ш.Құдайбердиев

Е) З.Ахметов

5. “Абай лебі, Абай үні, Абай тынысы – заман тынысы, халық үні. Бүгін ол үн біздің де үнге қосылып, жаңғырып, жаңа өріс алғалы тұр” ,-деп пікір айтқан қай ақын:

А) М.Жұмабаев

В) М.Дулатов

С) С.Мұқанов

D) М.Әуезов

Е) Ш.Құдайбердиев

6. “Ғашықтық іздеп таныла,

Ақ күн әуре йесі іс?

Өзіңнің қара артыңа,

Өткен өмір бейне түс

Өлгенше болар бар ма дос?

Қуаныш, қайғы бәрі бос”. Абай осы өлеңді қай орыс классигінен аударған:

А) А.Пушкин

В) С.Лермонтов

С) Л.Толстой

D) Некрасов

Е) М.Достоевский

7. “Ибраһим мырзаның тұрағы қазақ іші болғандықтан, қадірі азырақ білінді. Олай болмағанда данышпан, хакім, философ кісі еді. Қор елде туды да қорлықпен өтті”,-деген пікірді айтқан:

А) М.Әуезов

В) М.Жұмабаев

С) Ш.Құдайбердиев

D) А.Байтұрсынов

Е) М.Дулатов

8. “Сыналар, ей, жігіттер, келді жерің,

Сәулең болса, бермен кел талыпты ерің.

Жан құмары дүниеденемене екен-

Соны білсең, әрнені білгендерің”.

А) Жан құмары - тән құмары

В) Жан құмары – білмекке құмарлық

С) Өлеңге құмарлық

D) Аңызға құмарлық

Е) Өмірге құмарлық

9. Абай ғылымды сүйетін, ғалымды ұғатын, білмекке құмар қалың жастарға арналған өз өсиетін қалайша өлеңмен өрнектеп айтқан?

А) «Әсемпаз болма әрнеге»

В) «Өнерпаз болсаң бар қалан»

С) «Ғылым таппай мақтанба,

Орын таппай баптанба»

D) «Болмасаң да ұқсап бақ,

Бір ғалымды көрсеңіз.

Ондай болу қайда деп,

Айтпа ғылым сүйсеңіз»

Е) «Сұр бұлт түсі суық қаптайды аспан,

Күз болып дымқыл тұман жерді басқан.»

10. Абайдың анасының аты кім:

А) Зере

С) Айгерім

D) Тоғжан

Е) Ахметризахан

&&&

$$$007-000-000$3.7 Білімді бақылау бөлімі

...

Студент тапсырманы сынақ кітапшасының соңғы нөміріне сәйкес таңдап, 1 ғана тапсырманы орындайды

№ 1 - тапсырма.

Абайдың «Ескендір», «Масғұт», «Әзім әңгімесі» поэмаларының композициялық құрылымы мен образдар жүйесіне әдеби теориялық талдау жасаңыз.

№ 2 тапсырма.

Абайтанушы ғалымдардың Абай жайлы әдеби-сын, әдеби зерттеу еңбектеріне қысқаша сараптама шолу жазыңыз (М.Мырзахметов еңбектері бойынша).

№ 3 – тапсырма.

Абайтанушы ғалымдардың Абай жайлы әдеби-сын, әдеби зерттеу еңбектеріне қысқаша сараптама шолу жазыңыз (Т.Әлімқұлов «Жұмбақ жан» еңбегі бойынша).

№ 4-тапсырма

Абайтанушы ғалымдардың Абай жайлы әдеби-сын, әдеби зерттеу еңбектеріне қысқаша сараптама шолу жазыңыз (Т.Нұртазин еңбектері бойынша).

№ 5 тапсырма.

Абайтанушы ғалымдардың Абай жайлы әдеби-сын, әдеби зерттеу еңбектеріне қысқаша сараптама шолу жазыңыз (Б.Ердембеков еңбектері бойынша).

№ 6 тапсырма

Абайтанушы ғалымдардың Абай жайлы әдеби-сын, әдеби зерттеу еңбектеріне қысқаша сараптама шолу жазыңыз (Ж.Ысмағұлов еңбектері бойынша).

Студент тапсырманы сынақ кітапшасының соңғы нөміріне сәйкес таңдап, 1 ғана тапсырманы орындайды

№ 1 - тапсырма.

«Адам - бір боқ көтерген боқтың қабы», «Адамның кейбір кездері», «Буынсыз тілің», «Тоты құс түсті көбелек», «Абыралыға», «Адасқанның алды - жөн, арты - соқпақ», «Алла деген сөз жеңіл», «Алланың өзі де рас, сөзі де рас» өлеңдеріне көркем тіл кестесі тұрғысында (басқа да теориялық қырлары алынуы мүмкін) әдеби теориялық талдау жазыңыз.

№ 2 тапсырма.

«Альбомға», «Антпенен тарқайды», «Асқа, тойға баратұғын», «Ата-анаға көз қуаныш», «Ауру жүрек ақырын соғады жай», «Аш қарын жұбана ма майлы ас жемей?», «Білімдіден шыққан сөз», «Білектей арқасында өрген бұрым» өлеңдеріне көркем тіл кестесі тұрғысында (басқа да теориялық қырлары алынуы мүмкін) әдеби теориялық талдау жазыңыз.

№ 3 – тапсырма.

«Біреудің кісісі өлсе, қаралы ол», «Базарға, қарап тұрсам, әркім барар», «Бай сейілді», «Байлар жүр жиған малын қорғалатып», «Балалық өлді, білдің бе?», «Бақа мен өгіз» (И. А. Крыловтан), «Болды да партия», «Бөстегім, құтылдың ба Көтібақтан?» өлеңдеріне көркем тіл кестесі тұрғысында (басқа да теориялық қырлары алынуы мүмкін) әдеби теориялық талдау жазыңыз.

№ 4-тапсырма

«Жаз», «Жазғытұры», «Жалын мен оттан жаралып», «Жапырағы қуарған ескі үмітпен», «Жасымда ғылым бар деп ескермедім», «Жақсылыққа», «Желсіз түнде жарық ай», «Жүрегім менің қырық жамау», «Жүрегім, нені сезесің», «Жүрек - теңіз, қызықтың бәрі - асыл тас» өлеңдеріне көркем тіл кестесі тұрғысында (басқа да теориялық қырлары алынуы мүмкін) әдеби теориялық талдау жазыңыз.

№ 5 тапсырма.

«Интернатта оқып жүр», «Кім екен деп келіп ем түйе қуған», «Күз», «Күйісбайға», «Кұлақтан кіріп, бойды алар», «Көк ала бұлт сөгіліп», «Көк тұман - алдыңдағы келер заман», «Көлеңке басын ұзартып», «Көңіл құсы құйқылжыр шартарапқа», «Көңілім қайтты достан да, дұшпаннан да» өлеңдеріне көркем тіл кестесі тұрғысында (басқа да теориялық қырлары алынуы мүмкін) әдеби теориялық талдау жазыңыз.

№ 6 тапсырма

«Мен боламын демеңдер», «Мен жазбаймын өлеңді ермек үшін», «Мен сәлем жазамын», «Назарға», «Нұрлы аспанға тырысып өскенсің сен», «Ойға түстім, толғандым», «Осы қымыз қазаққа», «Пайда ойлама, ар ойла», «Патша құдай, сыйындым» өлеңдеріне көркем тіл кестесі тұрғысында (басқа да теориялық қырлары алынуы мүмкін) әдеби теориялық талдау жазыңыз.

Студент тапсырманы сынақ кітапшасының соңғы нөміріне сәйкес таңдап, 1 ғана тапсырманы орындайды

№ 1 - тапсырма.

Абайдың қарасөздеріне герменевтикалық талдау жасаңыз (І-ҮІ қарасөздеріне дейін).

№ 2 тапсырма.

Абайдың қарасөздеріне герменевтикалық талдау жасаңыз (ҮІ-ХІІ қарасөздеріне дейін). № 3 – тапсырма.

Абайдың қарасөздеріне герменевтикалық талдау жасаңыз (ХІІ-ХҮІІІ қарасөздеріне дейін). № 4-тапсырма

Абайдың қарасөздеріне герменевтикалық талдау жасаңыз (ХҮІІІ-ХХІҮ қарасөздеріне дейін). № 5 тапсырма.

Абайдың қарасөздеріне герменевтикалық талдау жасаңыз (ХХІҮ-ХХХ қарасөздеріне дейін). № 6 тапсырма

Абайдың қарасөздеріне герменевтикалық талдау жасаңыз (ХХХ-ХХХҮІ қарасөздеріне дейін).

1. “Өлсе өлер табиғат, адам өлмес” өлеңі қандай тақырыпқа арналған?

А) Философиялық лирика;

В) Ғашықтық;

С) Имандылық;

D) Адамдық;

Е) Табиғат лирикасы.

2. “Адам ата-анадан туғанда есті болмайды: естіп, көріп, ұстап, татып ескерсе дүниедегі жақсы-жаманды таниды-дағы, сондайдан білгені, көргені көп болған адам білімді болады”. Үзінді Абайдың нешінші қара сөзінен алынған?

А) Он тоғызыншы сөз;

В) Жиырма бірінші сөз;

С) Он жетінші сөз;

D) Жиырма үшінші сөз;

Е) Отыз сегізінші сөз.

3. Абай: “Өткенімді өкініш етіп не қылайын, бүгінгі көп қайғының ішінде бір қайғы өзегімді жегідей жеп барады”, - деп ауыр күрсінді. Сондағы қайғысы қай баласының қазасы еді?

А) Әбіш;

В) Тұрағұл;

С) Тәкежан;

D) Мағауия;

Е) Гүлбадан.

4. “Кең жаулау – жалғыз бесік жас балаға,

Алла асыраған бендесі аш бола ма?

Ержеткен соң, симайсың кең дүниеге,

Тыныштық пен зар боларсың баспанаға”. Осы өлең жолдарын Абай кімнен аударған?

А) Пушкин;

В) Крылов;

С) Некрасов;

D) Лермонтов;

Е) Есенин.

5. Мына өлеңдердің қайсысы табиғат лирикасына жатады?

А) «Жасымда ғылым бар деп ескермедім»

В) «Махаббатпен жаратқан адамзатты»;

С) «Қараша мен желтоқсан сол бір-екі ай»;

D) «Көңілім қайтты достан да, дұшпаннан да»;

Е) «Жігіттер, ойын арзан, күлкі қымбат .»

6. Абайдың неше поэмасы бар?

А) «Ескендір», «Масғұт», «Әзім әңгімесі»;

В) «Айман-Шолпан», «Қалқаман-Мамыр»;

С) «Еңлік-Кебек», «Ләйлі-Мәжнүн»;

D) «Адасқан өмір», «Кедей»;

Е) «Көкшетау», «Батыр Баян», «Топжарған».

7. Абайдың туған шешесі.

А) Күңке;

В) Нұрғаным;

С) Айғыз;

D) Зере;

Е) Ұлжан.

8. “Болыс болдым мінеки,

Бар малымды шығындап.

Түйеде қой, атта жал,

Қалмады елге тығындап”. Абай осы өлеңін кімге арнаған?

А) Күлембайға;

В) Көкбайға;

С) Әсетке;

D) Көжекбайға;

Е) Назарға.

9. Абайдың неше қарасөзі бар?

А) 40

В) 38

D) 35

10. “Егерде мал керек болса, қолөнер үйренбек керек. Мал жұтайды, өнер жұтамайды”.

Осы үзінді Абайдың нешінші қара сөзінен келтірілген?

А) Отызыншы сөз;

В) Он екінші сөз;

С) Отыз алтыншы сөз;

D) Қырық бесінші сөз;

Е) Отыз үшінші сөз.

11. Абайдың туысы мен өмірі жайлы толық мәлімет берілген М.О.Әуезовтің 1933 жылы жарияланған еңбегі қай журналда жарық көрген?

А) «Айқап»

В) «Мектеп»

С) «Қазақ тілі мен әдебиеті»

D) «Абай»

Е) «Парасат»

12. Қарқаралыда аға сұлтандыққа Құнанбаймен таласқан төре?

А) Жамантай;

В) Шалғынбай;

С) Құсбек;

D) Өскенбай;

Е) Майбасар.

13. Құнанбай, Абай руы?

А) Қаракесек;

В) Матай;

С) Ырғыз;

D) Тобықты;

Е) Жігітек.

14. Абайдың кішкене кезіндегі еркелеткен аты?

А) Телқоңыр;

В) Телқара;

С) Телбала;

D) Телерке;

Е) Теламан.

15. Абай 13 жасқа толғанда әкесі неге оқудан шығарып ауылға алып кетеді?

А) Енді оқытпас үшін;

В) Әйел алып беру үшін;

С) Бостан босқа алып кетеді;

D) Әкесі –шешесі сағынғандықтан;

Е) Ел билеуге үйрету үшін.

16. Әуелі аят хадис - сөздің басы,

Қосарлы бәйітсымал келді арасы.

Қисынымен қызықты болмаса сөз,

Неге айтсын пайғамбар мен оны алласы, - үзінді Абайдың қай өлеңінен?

А) «Қараша желтоқсан мен сол бір екі ай»;

В) «Махаббат, достық қылуға»;

С) «Сәулең болса кеудеңде»;

D) «Өлең –сөздің патшасы сөз сарасы»;

Е) «Тайға міндік».

17. “Ақыл, қайрат, жүректі бірдей ұста,

Сонда толық боласың елден бөлек”, - үзінді қай өлеңнен?

А) «Әуелде бір суық мұз - ақыл зерек...»;

В) «Жазғытұры»;

С) «Білімдіден шыққан сөз»;

D) «Біреудің кісісі өлсе, қаралы – ол....»;

Е) «Бір дәурен келеді күнге-бозбалалық...»

18. “Интернатта оқып жүр” өлеңінен үзінді тап?

А) «Талап, еңбек, терең ой,

Қанағат рақым, ойлап қой-»

В) «Қар тепкенге қажымас қайран халқы

Титығы құруына аз-ақ қалды...»

С) «Пайда ойлама, ар ойла,

Талап қыл ортақ білуге...»

D) «Керек іс бозбалаға – талаптылық,

Әр түрлі өнер мінез жақсы қылық...»

Е) «Теке мұрын, салпы ерін, ұзын тісті,

Қабырғалы, жоталы, болса күшті...»

19. “Көп адам дүниеге бой алдырған, бой алдырып, аяғын көп шалдырған....” қай өлең?

А) «Сағаттың шақылдағы емес ермек»

В) «Өлсе өлер табиғат, адам өлмес»

С) «Құлақтан кіріп бойды алар»

D) «Жүректе қайрат болмаса»

Е) «Жүрегім, нені сезесің»

20. Абайдың Крыловтан жазған аудармалары

А) «Қыс»

В) «Есек пен бұлбұл»

С) «Ескендір»

D) «Интернатта оқып жүр»

Е) «Көзімнің қарасы»

21. Абайдың неше қара сөзі бар?

А) 38

В) 42

D) 46

А) Араб сопыларының үлгісімен

В) Парсы сопыларының үлгісімен

С) Европа сыршыларының үлгісімен

D) а,в жауап дұрфс

Е) жауабы жоқ

23. Абайдың ертегі қып таратқан әңгімелері:

А) «Аза жүрек»

В) «Піл мен кәнден»

С) «Шегіртке мен құмырсқа»

D) «Масғұт»

Е) жауабы жоқ

24. Абай қай жылдары өмір сүрген?

А) 1804-1885

В) 1845-1904

С) 1835-1904

D) 1845-1902

Е) 1842-1904

25. Абай қай жерде дүниеге келген?

А) Семей облысы

В) Алматы облысы

С) Өскемен облысы

D) жауап жоқ

Е) бәрі дұрыс

26. Абайдың бала кездегі аты:

А) Телқара

В) Бота

С) Қара бала

Е) Абайжан

27. Абайдың атасы кім?

А) Абылай

В) Ырғызбай

С) Құнанбай

D) Өскенбай

Е) Кеңгірбай

28. Абайдың сүйегі қайда қойылған?

А) Абайда

В) Қасқа бұлақта

С) Жидебайда

D) В жауабы дұрыс

Е) дұрыс жауабы жоқ

29. “Онан асқан бұрынғы-соңғы заманда қазақ баласында біз білетін ақын болған жоқ”- деп Абайды аса жоғары бағалаған автор

А) Шәкәрім

В) Міржақып

С) Ахмет

Е) Сәкен

А) Мағауия Абайұлы

В) Мүрсейіт Бікеұлы

С) Кәкітай Ысқақұлы

D) Тұрағұл Абайұлы

Е) Шәкәрім Құдайбердіұлы

1. 1909 ж Санкт-петербургте басылған Абай өлеңдері жинағында ақынның қанша өлеңі жарық көрді:

А) 150-дей

В) 170-тей

С) 130-дай

D) 140-тай

Е) 120-дай

2. Абайдың неше поэмасы бар:

А) 3

В) 2

D) 5

3. “Естіген нәрсені ұмытпастыққа төрт түрлі себеп бар”-деп басталатын қара сөз Абайдың нешінші қара сөзі.

А) отыз бірінші

В) он үшінші

С) он бесінші

D) жиырма екінші

Е) жиырма үшінші

4. “Әуелде бір суық мұз-ақыл зерек” деген өлеңі қандай тақырыпқа арналған:

А) Махаббат лирикасы

В) Философиялық лирика

С) Имандылық лирикасы

D) Табиғат лирикасы

Е) Ғашықтық

5. Абайдың нағашылары:

А) Қантай мен Тонтай

В) Кемпірбай

С) Біржан сал

D) Әсет

6. Абайға:

Ақылыңа қарасам, данасың,

Жүрісіңе қарасам, баласың,-деген өлең жолдарын арнаған замандасы

А) Ербол

В) Жолжақсы

С) Көкбай

D) Мүрсейіт

Е) Шәкәрім

7. Самат Әбішұлы қай жылы Орынборда “Абай термесі” атты кітабын жариялады.

А) 1905

В) 1906

D) 1909

8. Қазақ халқының ұлы ақыны Абай қай жерде дүниеге келген?

А) Абай ауданы Қарауылда

В) Семей қаласында

С) Абай ауданында

D) Өскемен қаласында

Е) Абай ауданы Қасқабұлақ деген жерде

9. Абайдың елі кім?

А) уақ

В) сайбасат

D) найман

Е) жауаптар қате

10. Құнанбайдың неше ұлы болған?

А) 4

В) 7

D) 5

11. А.Байтұрсынов, 1913 ж. “Қазақ” газетінде қандай мақала жазды?

А) «Абай термесі»

В) «Тілші»

С) «Абай – қазақтың бас ақыны»

D) «Абай шығармашылығы»

Е) А жауабы дұрыс

12. Қай жылы Самат Әбішұлы “Абай термесі” атты кітапты жариялады?

А) 1909 ж.

В) 1916 ж.

С) 1922 ж.

D) 1923 ж.

Е) 1934 ж.

13. І.Жансүгіров “Абай кітабы” атты мақаланы қай қалада жазды:

А) Орынборда

В) Семейде

С) белгісіз

D) Ташкентте

Е) жауаптар дұрыс

14. Ұлы “Абай жолы”эпопеясын кім жазды:

А) А.Байтұрсынов

В) М.Дулатов

С) М.Әуезов

D) Қ.Жұбанов

Е) І.Жансүгіров

15. М.Дулатов қай жылы “Абай” атты мақаласын жазды:

А) 1914 ж.

В) 1904 ж.

С) 1909 ж.

D) 1916 ж.

Е) 1934 ж.

16. М.Әуезовтің “Абайдың туысы мен өмірі ” еңбегі бойынша Абай Ысқақтың орнына кімді болыс қылып сайлады:

А) Жиренше

В) Күнтез

С) Шәкәрім

D) Оспан

17. М.Әуезов “Абайдың өмірбаяны” атты зерттеуінде:

А) «Абай өзі бір жазып тастаған өлеңін қайтадан тоқтап, жинап отырмаған»,-деп жазады

В) «өлеңдерін жинап отырған», - деп жазады

С) «өлең жазбаған»,-деп жазады

D) «тек қана жеке мезгіл өлеңдерін жинаған»,-деп жазады

Е) жауаптар қате

18. Абай “Борадино” шығармасын

Кімнен аударды:А)

В) Крылов

С) Лермонтов

D) Пушкин

Е) Толстой

Некрасов

А) найман

В) матай

С) тобықты

D) уақ

Е) ақтас

А) А.Байтұрсынов

В) М.Әуезов

С) М.Жұмабаев

D) М.Дулатов

Е) М.Мақатаев

21. Әлемге әйгілі “Ескендір”, “Масхұт” поэмасының авторы:

А) А.Құнанбаев

В) М.Әуезов

С) М.Дулатов

D) А.Байтұрсынов

Е) М.Мақатаев

22. “Өлең сөздің патшасы, сөз сарасы” деген Абайдың өлеңі. Бұл өлеңде Абай не туралы, ненің мағынасын ашады:

А) білімге шақырады

В) ақынның бейтарапын көрсетеді

С) кедейлік туралы

D) адамгершілік туралы

Е) адалдық пен арамдық

23. Қазақ халқының ұлы ақыны абай Құнанбаевтың неше қара сөзі бар:

А) он

С) елу

Е) қырық бес

24. Абай Құнанбаев Семей қаласында үш ай қайда оқыды:

А) Ахмет Риза

В) Сібір кадеті

С) Училищеде

D) Приходская школада

Е) Кадет корпусы

25. Ақынның аяқтай алмаған поэмасы:

А) «Әзімнің әңгімесі”

В) «Ескендір»

С) «Адасқан өмір»

D) «Қамар сұлу»

Е) «Масғұт»

26. Абайдың шешесі Ұлжанның әкесі:

А) Нұржан

В) Кененбай

С) Қантай

D) Тұрбан

Е) Көбей

А) «Желсіз түнде жарық ай»

В) «Көзімнің қарасы»

С) «Ой», «Дұға», «Жалау»

D) «Бөдене»

Е) «Түлкі мен қасқыр»

28. Лермонтовтың аударған шығармалары:

А) «Ой», «Дұға», «Жалау»

В) «Желсіз түнде жарық ай»

С) «Көзімнің қарасы»

D) «Бөдене», «Жалау»

Е) «Түлкі мен қасқыр»

29. Жігіт күнінде Сүгір деген кісінің қызына құмар болып, жазған өлеңі:

А) «Айттым сәлем қаламқас »

В) «Көзімнің қарасы»

С) «Жарқ етпес қара көңілім не қылсада»

D) «Ерте ояндым, жете алмадым»

Е) «Ақ етің аппақ еткен атқан таңдай»

30. Абай алғаш өлеңдерін ел ішіне кімнің атынан таратып жүрді:

А) Әбдірахман

В) Көкпай

С) Нұржан

D)Кеңгірбай

Е) Шәкәрім

1. Абайдың халық әдебиетін сүйіп өсуіне кімдер себепкер болды:

А) Абайдың достары

В) Ырғызбай мен Құнанбай

С) Әжесі Зере мен анасы Ұлжан

D) Әкесі Құнанбай мен анасы Ұлжан

Е) Өскенбай мен әжесі Зере

2. Абай поэмаларының ішіндегі елеулісі де, ақынның гуманистік ой-пікірін тереңірек танытатыны да қайсысы:

А) «Қараш-қараш»

В) «Қамар сұлу»

С) «Әзімнің әңгімесі»

D) «Масғұт»

Е) «Ескендір»

3. 90-жылдар ішінде Абай өзінің бір алуан шығармаларын қалай жазды:

А) қара сөзбен

В) көркем сөзбен

С) прозалық түрмен

D) шағын түрімен

Е) поэма түрімен

4. Абайды “Қазақтың классикалық әдебиетінің атасы, қазақ поэмасының күн шуақты асқар биігі”,- деп айтқан кім:

А) Ш.Құдайбердіұлы

В) М.Әуезов

С) С.Мұқанов

D) Ш.Бөкеев

Е) С.Аронұлы

5. Абай қай шығыстың классик ақындарының шығармаларын, ертегілерін, дастан, қиссаларын оқыды:

А) Хемингуэй, Физули

В) Ибн Сина, Әл-Фараби

С) Риниси, Сағди

D) Сағди, Әл-Фараби, Тубиси

Е) Низами, Сағди, Хефиз, Физули

6. “Жылуы жоқ бойының,

Жылмиғаны неткені?

Құбылуы ойынның-

Кетпей құйтың еткені”. Абай осы өлең жолдарын кімге арнаған?

А) Дүтбайға

В) Көкбайға

С) Ғабидоллаға

D) Разаққа

Е) Дүйсенқұлға

А) Табиғат лирикасы

В) Имандылық туралы

С) Философиялық лирика

D) Махаббат лирикасы

Е) Ғашықтық тақырыбы

8. Абай “Теректің сыйы” өлеңін қай ақыннан аударған:

А) Лермотовтан

В) Пушкиннен

С) Крыловтан

D) Буниннен

Е) Мицкевичтен

9. “Бұл жасқа келгенше жақсы өткіздік пе, жаман өткіздік пе, әйтеуір бірталай өмірімізді өткіздік: алыстық, жұлыстық, айтыстық, тартыстық -әурешілікті көре-көре келдік”. Үзінді Абайдың нешінші қарасөзінен алынған?

А) Бесінші қарасөз

В) Жетінші қарасөз

С) Жиырмасыншы қарасөз

D) Оныншы қарасөз

Е) Бірінші қарасөз

10. “-Айтшы, аға, нағып жеңілдік

Мәскеуде емес тегіндік,

Болған білем соқтығыс,

Емес білем аз жұмыс”. Абайдың қай аудармасынан үзінді:

А) «Әм жабықтым, әм жалықтым».

В) «Бородино»

С) «Татьяна Онегин»

D) «Қараңғы түнде тау қалғып»

Е) «Көңілім менің қараңғы. Бол, бол, ақын!»

11. Абайдың бала кезіндегі шешелері еркелетіп айтқан есімі:

А) Телқара

В) Ибраһим

С) Абай

D) Ыбырай

12. Абайды әкесі неше жасында оқуға берген:

А) 5 жас

В) 12 жас

С) 14 жас

D) 10 жас

Е) 7 жас

13. Абайдың ең алғаш білім алған молдасы:

А) Ахмет Риза

В) Иосиф

D) Жүсіп Төре

Е) Алих Салам
14. Ахмет Риза Медресінде Абай неше жыл оқиды:

А) 3 жыл

С) 8 жыл

Е) 1,5 жыл

15. “Не нәрсе жайынан жазса да Абай түбірін, тамырын, ішкі сырын, қасиетін біліп жазған соң сөзінің бәрі халыққа тіреліп, оқушының білімін сын болып, емтихан болып табылады. Оқушы сөзді сынаса, сөз оқушыларды да

сынайды...”. Осы пікірдің авторы:

А) М.Дулатов

В) А.Байтұрсынов

С) Ш.Құдайбердиев

D) М.Әуезов

Е) М.Жұмабаев

16. Абайдың өлеңдері ең алғаш баспаға кімнің атынан шығып жүрді:

А) Көжекбай

В) Ербол

D) Мүрсейіт

Е) Көкбай

17. “Пайда ойлаша, ар ойла,

Талап қыл артық білуге.

Артық ғылым кітапта

Ерінбей оқып көруге”. Қай өлеңнен үзінді:

А) «Интернатта оқып жүр»

В) «Ішім өлген, сыртым сау»

С) «Болыс болдым мінеки»

D) «Мәз болады болысың»

Е) «Білімдіден шыққан сөз»

18. “Алыстан сермеп,

Жүректен тербеп,

Шымырлап бойға жайылған” Қай өлеңінен үзінді:

А) «Жігіт сөзі»

В) «Қор болды жаным»

С) «Сегіз аяқ»

D) «Сен мені не етесің?»

Е) «Қыз сөзі»

19. “Абай қазақ әдебиетіндегі жаңа бағыттың өкілі”-деген баға берілген қай орыс жазушының мақаласында жазылған:

А) С.Лермонтов

В) А.Пушкин

С) А.Сидельнико

D) Д.Иванов

Е) Л.Толстой

20. Абай ақын “Бородино”өлеңін қай орыс ақынына аударған:

А) С.Лермонтов

В) Крылов

С) А.Пушкин

D) Л.Толстой

Е) Некрасов

21. 1939-1940 жж. Екі том болып қайта бастырылған Абай шығармаларының толық жинағын қай жазушы жазған:

А) А.Байтұрсынов

В) С.Мұқанов

С) М.Жұмабаев

D) М.Әуезов

Е) М.Дулатов

22. “Қайғың-қыс, жүзің-жаз,

Болайын көрсем мәз

Күлкіңіз бойды алар,

Бұлбұлдай шықса әуез” деген өлең шумағы Абайдың қай өлеңінен алынған:

А) «Өлсе өлер табиғат, адам өлмес»

В) «Күз»

D) «Өлең-сөздің патшасы, сөз сарасы»

Е) «Жазғытұры»

23. “Масғұт” поэмасындағы, кейіпкер Масғұт үш жемістің қайсысын таңдайды:

А) қызыл

В) сары

D) жасыл

24. “Шегіртке мен құмырсқа” мысалын ақын, қай орыс жазушысынан аударған:

А) Крылов

В) Бунин

D) Лермонтов

Е) Толстой

25. Абай ақынның қай поэмасында “пәлен күнде жауын жауады және жеті күн жынды болар ешсе ауды”,-деп айтылған:

А) «»Ескендір

В) «Масғұт»

С) «Әзімнің әңгімесі»

D) «Аяқталмаған поэмасы»

Е) «Мың бір түн»

26. “Ескендір” поэмасындағы Македония шаһарында мекен еткен кейіпкер

А) Масғұт

В) Қария шал

С) Ескендір

D) Әкесі Филипп

Е) оқымысты Аристотель

27. “Масғұт” поэмадағы Масғұт кейіпкер шығарманың баында кімге жолығады.

А) балаға

В) жас қызға

С) бейшара шалға

D) жігіт балаға

Е) кішкентай ұл балаға

28. “Ескендір” поэмасындағы Ескендір ханға сүйектің мәнісін шешкен кейіпкер.

А) әскері

В) күзетші шал

С) Аристотель хакім

D) оқымысты бала

Е) нөкерлері

29. Абайдың жастар тәрбиесіне арналған өлеңі:

А) «Білімдіден шыққан сөз»

В) «Сегіз аяқ»

С) «Жігіттер ойын арзан, күлкі қымбат»

D) «Ата-анаға көз қуаныш»

Е) «Тойға міндік»

30. Абайдың табиғат лирикасына арнаған өлеңін белгілеңіз:

А) «Көзімнің қарасы»

В) «Айттым сәлем қаламқас»

С) «Интернатта оқып жүр»

D) «Жаз», «Қыс»