Жылу техникасы



жүктеу 6,29 Mb.
бет23/65
Дата18.12.2017
өлшемі6,29 Mb.
#4548
1   ...   19   20   21   22   23   24   25   26   ...   65
ТЕРМОДИНАМИКАНЫҢ БІРІНШІ БАСТАМАСЫ (ЗАҢЫ)
Температуралары түрліше денелер бір-бірлерімен жанасқан кезде белгілі бір уақыттан кейін олардың температуралары теңеседі, осы кезде денелер жылульқ тепе-теңдікте болады.

Сонымен, денелердің жылульқ тепе-теңдіктегі күйге өтуі кезінде олардың арасында жылу (энергия) алмасу процесі өтеді.

Жылу дегеніміз энергияның бір денеден екінші денеге олардың температураларының арасындағы айырымының арқасында берілуі. Жұмыс - энергияны бір денеден екінші денеге берудің механикалық тәсілі.

Системаға жұмыс атқарылған кезде (мысалы газ сығылады) немесе системаға жылу келіп немесе одан жылу шығарылатын болса, онда системаның күйі езгереді.


Көлем өзгерген кезде - мысалға, газдың ұлғаюы немесе сығылуы кезінде атқарылатын жұмысты есептейміз


Газдың қайсы-бір мөлшері жылжымалы поршенмен жабылған цилиндр түріндегі ыдыстың ішінде болсын делік (2.1-сурет). Система ретінде газ алыған. Енді газдың квазистатикалық (статикалық) үлғаюы кезінде атқарылатын жұмысты есептеп шығарайық. Квазистатикалық деп идеал жағдайда шексіз аз жылдамдықпен өтетін процесті түсінеміз. Осы кезде системаның р қысымы мен Т температурасын кезкелген мезетте анықтауға болады. Поршеннің астындағы газ ұлғайып, поршенге Ғ = pS күш түсіреді, мұндағы р - газдың қысымы, ал S поршеннің ауданы. Газдың поршенді шексіз аз dl қашықтыққа жылжытқан кезде атқаратын жұмысы мынандай өрнекпен беріледі
dA = F-dl = pSdl = pdV, (2.1)
dV=Sdl - көлемнің шексіз аз ұлғаюы

Көлемнің V1 мәннен V2 мәнге дейінгі аралықта шекті өзгерісі кезінде газдың атқарған жұмысы:


(2 2)
(2.1) және (2.2) өрнектер көлемнің кезкелген өзгерістері кезінде сұйықтың немесе қатты дененің атқаратын жұмысын сипаттайды.

(2.2) өрнекті интегралдау үшін про­цесс кезінде қысымның қалай өзгеретіндігін білу керек, ал бұл процестің түріне тәуелді болады. Бізге идеал газдың белгілі мелшері беріліп, оның көлемін V1 -ден V2 -ге дейін Т12 тұрақты температура кезінде үлғаюға мүмкіндік беруіміз қажет. Мұндай процесс изотермиялық деп аталады.



Бұл процесті 2.2-суреттегі pV диаграммадағы 1 және 2 нүктелер арасындағы қисық түрінде өрнектеуге бола­ды. Осы процесс кезінде атқарылатын жұмыс, (2.2) ернекке сай, pV диаграммадағы процесс қисығы мен V өсінің арасындағы ауданға тең болады. (2.2) өрнектің оң жағындағы интегралды идеал газ үшін оның күйінің


жүктеу 6,29 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   19   20   21   22   23   24   25   26   ...   65




©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет
рсетілетін қызмет
халықаралық қаржы
Астана халықаралық
қызмет регламенті
бекіту туралы
туралы ережені
орталығы туралы
субсидиялау мемлекеттік
кеңес туралы
ніндегі кеңес
орталығын басқару
қаржы орталығын
қаржы орталығы
құрамын бекіту
неркәсіптік кешен
міндетті құпия
болуына ерікті
тексерілу мемлекеттік
медициналық тексерілу
құпия медициналық
ерікті анонимді
Бастауыш тәлім
қатысуға жолдамалар
қызметшілері арасындағы
академиялық демалыс
алушыларға академиялық
білім алушыларға
ұйымдарында білім
туралы хабарландыру
конкурс туралы
мемлекеттік қызметшілері
мемлекеттік әкімшілік
органдардың мемлекеттік
мемлекеттік органдардың
барлық мемлекеттік
арналған барлық
орналасуға арналған
лауазымына орналасуға
әкімшілік лауазымына
инфекцияның болуына
жәрдемдесудің белсенді
шараларына қатысуға
саласындағы дайындаушы
ленген қосылған
шегінде бюджетке
салығы шегінде
есептелген қосылған
ұйымдарға есептелген
дайындаушы ұйымдарға
кешен саласындағы
сомасын субсидиялау