Жылу техникасы

Кабашев  Р.А. 
Кадырбаев А.К 
Кекилбаев А.М

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ
'Т I
МИНИСТРЛІГІ
К абаш ев Р.А ., К ад ы рб аев А.К., К еки лбаев А.М .
ЖЫЛУ  ТЕХНИКАСЫ
о қ у л ы қ
Алматы, 2008

УДК 
621.51(075.8)
ББК 31.3я73 
К12
Пікір жазгандар:
Техника ғылымдарының докторы, профессор Т.М. Мендебаев,
г-ілпимпяпмнмн поктооы. профессор Б.Ж. Жүнисбеков
Жалпы редакциясың басқаган:
 
^
Техника ғылымдарының докторы, профессор Р.А. Кабашев
К12  Кабашев Р.А. ж. б. Жылу техникасы: Оқулық/ Р.А. Кабашев, А.К. Ка- 
дырбаев, А.М.  Кекилбаев.  -Алматы:  «Бастау»  баспаханасы,  2008.  -  425  б.
Суреттері  140 сурет. Библиографиялы тізімі  17.
І8ВИ 9965-814-30-9
Бұл оқулықта техникалық жылу динамикасының және жылу жсткізудің 
теориялық  негізінің  транспорт  техникалары  жабдықтары  мен  технологиялық 
ерекшеліктерін  есепке  ала отырып,  оқушыларға түсінікті  түрі  қарастырылған. 
Оқулықгың қолданбалы  бөлімдерінде:  жылулық қондыргылар  және  бу турби- 
наларын,  іштен  жанатын  қозгалтқыштардың,  газтурбиналы  қондыргылардың, 
сығымдағыштардың,  бу  қазандықтары  мен  оттықтарын,  өндірістік,  дизелді 
электростанциялардың  жэне  кәсіпорындары  мен  ғимараттарды  жылумен 
қамтамасыз  ету  элементтерінің  негіздері  мен  практикада  тиімді  қолдану 
қағидалары  қарыстырылған.  Одан  басқа,  кітаптің  қосымшаларында  техника- 
лық  жылу  динамикасы  мен  жылу  жеткізуден  практикалық  есептерді  шығару 
мысалдары мен оқушылардың өздері есептейтін жаттығу мысалдары, ал соны- 
мен  қатар,  әр бір бөлімге  оқушылардың білімін тексеруге арналған  сұрақтары 
мен  тест  сұрақтары,  орысша  қазақша  терминологиялық  сөздіктер,  эр  түрлі 
материалдардың физикалық қасиеттерінен толық мәліметтер берілген.
«Транспорт  және мухит  техникаларының»  мамандандыру  топта
- 
рының  «Транспорт
, 
транспортты  техника  мен  технология»  жэне 
«Іштен  жанатың  қозгалтқыилтар»  мамандықтарының  студенттеріне 
арналып  жазылган.  «Жылу  техникасы»  оқулыгы  жогаргы  оқу  орында
- 
рының  техникалық  мамандықтарының  студенттеріне,  магистрлеріне, 
докторанттарына,  инженерлер  мен  гылыми  қызметкерлеріне  және 
колледж окхшылапына өте кажет.
С.Тораі
атындағы
П!
УДК 621.51(075.8) 
ББК 31.3я73
| академ ик
ІЗВЫ 9965-814-30-9
атындағы  ғь
К
2008
•
 
-
2008
2008

МАЗМҮНЫ
Кіріспе......................... .................................................  
о
БІРІН Ш ІБӨ Л ІМ . ЖЫЛУДИНАМИКАСЫ 
IТАРАУ. ЖЫЛУДИНАМИКАСЫНЫҢ ЗАҢДАРЫ
ЖӘНЕ НЕГІЗГІ ¥ҒЫ М
§ 
1
.
1
. Техникалық жылудинамикасының әдістері және пэн...... 14
§  1.2. Жұмыстық дене күйінің көрсеткіші................................... 15
§  1.3. Біртекті идеалды газдарға арналған күй
теңдеулер....... ........................................................................
27
§  1.4. Идеалды газдар қоспасы...................................................... 18
§  1.5. Идеалды газдар және олардың қоспаларының
ЖЫЛуСЫЙЫМДЫЛЫҒЫ......................................... -...................................  
2 1
фт-
II ТАРАУ. ЖЫЛУДИНАМИКАСЫНЫҢ БІРІН Ш ІЗА Ң Ы
§2.1. Жылулық пен жұмыстың эквивалентті принңипі............. 22
§  2.2. Қайтымды жэне қайтыіисыз проңесстер........................ 23
§  2.3. Жылудинамикасының бірінші заңын талдау
формулалары..............................................
і
........... 
25
§  2.4. Жұмыстық дененің ішкі энергиясының өзгеруі..... ...........27
§  2.5. Жұмыстық денелердің энтальпиясы. Р-сопвІ  кезіндегі
жылудинамикасының санды жылулығы............................ 29
III ТАРАУ. ЖЫЛУДИНАМИКАСЫ
ПРОЦЕССТЕРІНДЕГІ,
ЖЫЛУДИНАМИКАСЫНЫҢ БІРІНШ І 
ЗАҢЫНА  ҚОСЫМША
§  3.1. Идеалды газдардың қайтымды изохорлы проңессі.......... 32
§  3.2. Идеалды газдардың қайтымды изобарлы процессі.......... 33
§  3.3. Идеалды газдардың қайтымды изотермиялық процессі... 34
§  3.4. Идеалды газдардың адиабатты процессі........................... 36
§  3.5. Идеалды газдардың политропты процессі......................... 38
IV ТАРАУ. ЖЫЛУДИНАМИКАСЫНЫҢ ЕКІНШ І ЗАҢЫ
§4.1. Айналма немесе циклдылық процесстері..........................
41
§  4.2. Карно циклы.............................................................. 
4
«
3

§  4.3. Энтропия туралы ........................................................ ..........^О
§  4.4. Қайтымсыз процесс кезіндегі, энтропияның өзгеруі........ 52
§  4.5. Т
8
 -  диаграмма....................................................................... ^
V ТАРАУ. СЫҒЫМДАҒЫШ МАШИНАМЕН СЫҒУ
ПРОЦЕССІ
§5.1. Бірсатылы сығымдағыштар...................... ........................... 61
§5.2. Газдарды көпсатылы қондырғылармен сығу.....................64
§5.3. 
Турбосығымдағыштағы сығу п р оц ессі................................... 66
VIТАРАУ. ІШ ТЕН ЖАНАТЫН Ш СПЕКТІ
ҚОЗҒ А Л ТҚЫ Ш Т АРДЫҢ ЦИКЛДАРЬІ
§6.1. Жалпы жағдайы..................................................................... 69
§  6.2.  Піспекті іштен жанатын қозғалтқыштар...........................70
§  6.3. V-сопзі кезіндегі жылулықгы жеткізу циклы.....................74
§  6.4. Р-сопзІ кезіндегі жьшуды жеткізу циклы............................76
§  6.5. Жылулықгы аралас жеткізу циклы..................................... 78
§ 
6
.
6
. Іштен жанатын қозғалтқыштардың циклдарын
салыстыру............................................................................... 80
VIIТАРАУ. СУ БУЫ
§  7.1. Су буының РУ- диаграммасы. Негізгі анықгаулары........ 83
§  7.2. Будың негізгі көрсеткіштері................................................. 85
§  7.3. Су буының этальпиясы.........................................................
86
§  7.4. Су буының Т§, І
8
- диаграммалары....................................... 87
§  7.5. Будың негізгі термодинамикалық процесстері..................90
VIIIТАРАУ. БУКҮШТІЛПС  ҚОНДЫРҒЫНЫҢ,
ЖЫЛУДИНАМИКАЛЫҚ ЦИКЛДАРЫ 
§  8.1. Су буына арналған Карно мен Ренкиннің циклдары........ 92
IX Т АР АУ. БУТУ РБИНАЛ Ы ЦИКЛДЫҢ П Ә К  АРТТЫ РУ
ТӘСІЛДЕРІ
§  9.1. Жалпы мағлұматгары. Бу көрсеткіштерінің рөлі...............97
%
X ТАРАУ. ЫЛҒАЛДЫ АУА
§  10.1. Ылғалды ауа көрсеткіштері................................................ 101
§  10.2. Ылгалды ауаның іё-диаграммасы......................................103
4