Жылдарға арналған

деректері,

статдеректер

86,2

деректері,

статдеректер

%

10,0

9,6

деректері

өткен жылға %-бен

Тiкелей нәтиже көрсеткiштерiне қол жеткiзуге арналған iс-шаралар

Орындалуы

1) бала бір жасқа толғанға дейін оның күтіміне байланысты табысынан айрылған жағдайда МӘСҚ-тан берілетін әлеуметтік төлемдерді тағайындау және жүзеге асыру мәселелері жөніндегі заңнаманы жетілдіру;

2) балалы отбасыларға әлеуметтік жәрдемақыларды тағайындау шарттарын өзгерту және толықтыру бойынша (шартты төлемдерге ауысу) ұсыныстар әзірлеп, Қазақстан Республикасы Үкіметінің қарауына енгізу негізінде дамыту

Талдау ставканың 0,3-ке дейін азаюына қарамастан, ӘТ бк есептеудің жаңа формуласын енгізу және ӘТ бк мөлшерін күтім жасау бойынша жәрдемақының деңгейіне дейін жеткізу бойынша нормаларды алып тастау, МӘСҚ 2055 жылы (ТАК 0,4 болған кезде) немесе 2056 жылы (ТАК -0,3 болған кезде) қаржылық тұрақсыздықты болжамдайды.

Ағымдағы экономикалық жағдайды ескере отырып, жұмыс істейтін әйелдер үшін екідеңгейлі әлеуметтік қорғауды енгізу уақытынан бұрын болып табылады.

Сонымен бірге, МӘСҚ-ның Актуарийлiк есептеулер және инвестициялық басқаруды бағалау департаменті жүргізген актуарийлік талдау мен актуарийлік модельдеу негізінде баланың күтіміне байланысты төленетін әлеуметтiк төлемдердің кезеңін бір жарым жасқа толғанға дейін арттыру мәселесі қаралды.

Актуарийлiк есептеулер негізінде ӘТ бк кезеңін 1 жылдан 1,5 жылға дейін арттырылған жағдайда Қордың қаржылық тұрақтылығы 2024 жылы бұзылады. Міндетті әлеуметтік сақтандыру жүйесінің қаржылық тұрақылығын ұзақмерзімді перспективада қамтамасыз ету үшін әлеуметтік аударымдардың ставкасын 2020 жылдан бастап ағымдағы 5 %-дан 5,7 %-ға дейін арттыру қажет. Бұл жұмыс берушілерге жүктеменің артуына немесе жергілікті бюджетке әлеуметтік салық түсімдерінің қысқаруына әкеп соғады.

Бұдан басқа, 2014 жылғы 1 қаңтардан бастап мемлекет ӘТ бк алушыларға міндетті зейнетақы жарналарын (МЗЖ) субсидиялауды жүзеге асырылатынын атап өткен жөн. Бала бір жасқа толғанға дейін оның күтіміне байланысты демалыстағы әйелдерді әлеуметтік қорғауды нығайту үшін және іске асыру шеңберінде ӘТ бк алу кезеңінде 2018 жылғы 1 қаңтардан бастап жұмыс берушілердің 5 %-дық зейнетақы жарналарын субсидиялауды енгізу жоспарлануда.

Осылай, ӘТ бк кезеңін 1 жылдан 1,5 жылға дейін арттыруына байланысты шығындардың өсуімен қатар Қордан МЗЖ және ЖМЗЖ субсидиялауды жүзеге асыруға арналған мемлекеттік бюджеттен қосымша шығындарды қажет етеді.

(Жүргізілген жұмыстар бойынша Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау және әлеуметтік даму Вице-министрі С. Жақыпованың атына талдамалық жазбалар ұсынылған)

Мемлекет басшысының тапсырмасын жүзеге асыру барысында атаулы әлеуметтік көмек көрсету идеологиясын өзгерту бойынша жұмыс жүргізілуде.

2015 жылғы 28 қазанда Қазақстан Республикасы Президентімен бес институциялдық реформаны іске асыру жөніндегі Ұлт жоспарының 84-қадамын іске асыру аясында әзірленген «Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне халықты әлеуметтік қорғау мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» ҚР Заңына қол қойылды.

Заң нормалары 2018 жылдың 1 қаңтарынан бастап табыстары ең төменгі күнкөріс деңгейінің 50% төмен отбасыларға еңбекке қабілетті отбасы мүшесінің жұмыспен қамтуға жәрдемдесудің белсенді шараларына және әлеуметтік бейімделу шараларына міндетті түрде қатысу шарттарымен жасасқан әлеуметтік келісімшарт негізінде жаңа Атаулы әлеуметтік көмек енгізуді (бұдан әрі -АӘК) қарастырады.

Жаңа форматтағы АӘК:

а) арнаулы мемлекеттік жәрдемақының (АМЖ);

б) 18 жасқа дейінгі балаларға арналған мемлекеттік жәрдемақының;

в) аз қамтылған үй шаруашылықтарына көрсетілетін атаулы мемлекеттік жәрдемақының орнына көрсетілетін болады.

АӘК тағайындау үшін кедейлік шегін ең төменгі күнкөріс деңгейінің 40%-нан 50%-на ұлғайту төлем сомасын да ұлғайтады. Бүгінгі күні 4 және одан көп баласы бар отбасылар жалпы отбасына АМЖ –ның бекітілген 8246 теңгесін алады.

Заңнаманың өзгерістеріне сәйкес АӘК отбасының еңбекке қабілетті отбасы мүшесімен келісімшарт жасасу және отбасының табыстары ең төменгі күнкөріс деңгейінің 50% -нан төмен болған жағдайда әр бір отбасы мүшесіне тағайындалады.

АӘК 2 түрге классификацияланады: шартсыз және шартты ақшалай көмек.

Шартсыз ақшалай көмек құрамында еңбекке қабілетті мүшесі жоқ аз қамтылған отбасыларға (тұлғаларға) тағайындалады.

Шартты ақшалай көмек еңбекке қабілетті отбасы мүшесінің жұмыспен қамтуға жәрдемдесудің белсенді шараларына міндетті түрде қатысу шарттарымен жасасқан әлеуметтік келісімшарт негізінде тағайындалады.

2014 жылдан бастап бұл модель республикалық бюджет қаражаты есебінен пилоттық режимде үш облыста (Ақмола, Жамбыл, Шығыс Қазақстан) іске асырылуда.

2015 жылғы 1 шілдеден бастап пилоттың географиясы тағы да жергілікті бюджет қаражаты есебінен 38 пилоттық аудан және қалаға ұлғайтылды.

Аталған мақсатқа қол жеткiзуге бағытталған бюджеттiк бағдарламалардың кодтары 001, 002, 035, 036, 039, 044, 046

(4 тоқсан. 2015 ж.)

(4 тоқсан 2015ж.)

(4 тоқсан 2015ж.)

Сонымен қатар, көрсеткіш есепті кезеңде Қазақстанның бәсекелік артықшылығы (18-орын) болып қала беретін «Еңбек нарығының тиімділігі» субиндексінің компоненті болып табылады.

ДСӘДМ

%

деректері

1. 
   Орта мерзімді кезеңге арналған еңбек ресурстарына қажеттілікті айқындау
   

Жалпы картинаны қалыптастырудың үш негізгі көзін пайдалануды болжаған кезде:

1) қысқа мерзімді болжам (бір жылға) – бұл өз қызметін дамыту жөніндегі бизнестің жоспарларын және кәсіпорындарда сауалнама жүргізу арқылы олардың кадрларға іс-жүзіндегі қажеттілігін айқындау;

Ағымдағы жылы Қазақстан Республикасының Ұлттық Кәсіпкерлер палатасымен бірлесіп, 26%-ы ірі бизнесті, және 74 %-ы орта және шағын кәсіпорынды құрайтын 3767 кәсіпорында (613 мың қызметкер жұмыс істейтін) сауалнама жүргізілді. Қысқа мерзімді болжамға сәйкес 2015 жылғы кадрларға қажеттіліктің 95 %-ы кәсіби біліктілігі төмен мамандықтарға келеді. Бұл ретте, осындай кадрларға көп қажеттілік өңдеуші өнеркәсіпке, ауыл шаруашылығына және құрылысқа (73%-ға жуық) қажет.

2) елдің әлеуметтік-экономикалық дамуының макроэкономикалық болжамының деректерін ескере отырып, қалыптастырылатын ұзақ мерзімді болжам (5 жылға), ол арқылы елдің өңірлері бөлінісінде экономиканың әр түрлі секторында жұмыспен қамтуды айқындауға болады;

Ағымдағы жылы Министрлік Экономикалық зерттеулер әзірлеген динамикалық теңдіктің макроэкономикалық моделінің негізінде республика бойынша еңбек нарығын дамытудың бес жылдық (2015-2019 жылдар) болжамын даярлады. Болжам соңғы бес жылдағы трендтердің талдауын ескере отырып, 133 қызмет, лауазым және кәсіп тобы бойынша экономиканың 19 секторының бөлінісінде жүзеге асырылды.

Аталған болжам бойынша (ұзақ мерзімді болжам) еңбекке деген сұраныстың күтілетін өсімі 2014 жылға қарағанда ағымдағы жылы – 132 мың адамды, ал 2020 жылға қарай (алты жылда) 817 мың адамды құрайды.

Бұл ретте, әлемдік трендке сәйкес қызмет көрсету секторының үлесі өсуде және 2020 жылы 2014 жылғы 60% -бен салыстырғанда барлық жұмыспен қамтылғандар санының 65 % -ын алатын болады.

Сондай-ақ, білікті қызметкерлерге қажеттілік: кадрларға жалпы қажеттілік өнеркәсіптің білікті жұмысшылары - 2015 жылғы 16 %-дан 2020 жылғы 21%-ға дейін, қызмет көрсету саласының қызметкерлері – 11 %-дан 21%-ға дейін, тиісінше операторлар, аппаратшылар және оған ұқсас кәсіптер – 10,5 %-дан 13%-ға дейін өсетін болады.

Болжаудың нәтижелері бойынша өңірлер бөлінісінде еңбекке деген сұрансытың көп өсімі Алматы қаласында (16,7%) және Алматы облысында (24,2%) күтіледі, жиынтығында 21 %-ды немесе 372 мың адам.

2. 
   Кәсіби стандарттарды әзірлеуге қатысу
   

2014 жылы Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау және әлеуметтік даму министрілігмен (бұдан әрі – Министрлік) келісілген 88 кәсіптік стандарт әзірленді немесе жоспарға сәйкес 100 %. Аталған бағдарлама бойынша шығыстар 75 908,0 мың теңгені, оның ішінде мемлекеттік органдардың ақпараты бойынша 56 301,0 мың теңгені; Министрлік бойынша – 19 607,0 мың теңгені құрады;

2015 жылы Министрлікпен келісілген 38 кәсіптік стандарт әзірленді немесе жоспарға сәйкес 100 %. Аталған бағдарлама бойынша шығыстар 69 184,0 мың теңгені құрады.

3. 
   ЖЖК 2020 және өңірлік бағдарламалар шеңберінде кәсіби оқытудан өтетін адамдарға мемлекеттік қолдау көрсету
   

Оқытуға шығыстар Жұмыспен қамтуға жәрдемдесудің белсенді шараларына қатысатын адамдарды оқытуды, олардың жұмысқа орналасуына жәрдемдесуді және оларға мемлекеттік қолдау шараларын көрсетуді ұйымдастыру және қаржыландыру қағидасына (ДСӘДМ-ң 2015 жылғы 10 сәуірдегі № 221 бұйрығы) сәйкес жүзеге асырылды.

Кәсіптік оқытудан өтетін Бағдарламаға қатысушыларға мынадай мемлекеттік қолдау шаралары көрсетілді:

орта білімнен кейінгі техникалық және кәсіптік білім беру ұйымдарында мемлекеттік білім беру тапсырысы бойынша оқитын студенттер үшін заңнамада белгіленген стипендия, сондай-ақ:

1) оқытудың барлық кезеңіне оқу орнына дейін және кері бағытта жол жүруге:

- облыс шегінде, бірақ Бағдарламаға қатысушылардың тұрақты тұратын елді мекендерінен тыс жерде орналасқан оқытатын ұйымдарда оқыған кезде кәсіптік даярлаудан өту үшін 4 айлық есептік көрсеткіш (бұдан әрі – АЕК) мөлшерінде, қайта даярлаудан және біліктілігін арттырудан өту үшін 2 АЕК мөлшерінде;

- Бағдарламаға қатысушылар тұрақты тұратын орындар облысының шегінен тыс елді мекендерде орналасқан оқытатын ұйымдарда оқыған кезде 1000 км дейінгі ара қашықтыққа 8 АЕК мөлшерінде, 1000 км асатын ара қашықтыққа 12 АЕК мөлшерінде;

- 2) Астана және Алматы қалаларынан, Атырау және Маңғыстау облыстарынан басқа барлық облыстарда тұруына ай сайын 10 АЕК мөлшерінде, Астана, Алматы қалаларында, Атырау және Маңғыстау облыстарында тұруына 15 АЕК мөлшерінде материалдық көмек берілді.

4. 
   Нәтижесіз жұмыспен қамтылған халықты кәсіптік оқытумен қамтуды ұлғайтуға бағытталған шараларды іске асыру
   

Оқытумен барлығы 14 015 адам (бұл ретте алдыңғы жылдардан оқытуды жалғастырғандар – 12 529 адам, жаңадан қабылданғандар – 1486 адам), оның ішінде:

- кәсіптік даярлаумен - 12 554 адам (бұл ретте алдыңғы жылдардан оқытуды жалғастырғандар – 12 529 адам, жаңадан қабылданғандар – 25 адам);

- қайта даярлаумен – 1 401 адам;

- біліктілік арттырумен - 60 адам қамтылды.

2016 жылдың 1 қаңтарында 13 323 адам оқуды аяқтады, олардың 10 703-і (80,3%-ы) жұмысқа орналасқан.

Жұмысқа орналасқандардың жалпы санынан тұрақты жұмыс орындарына 10 131 адам (94,6%) тұрақты жұмыс орындарына, 29 адам (0,3%) әлеуметтік жұмыс орындарына және 543 адам (5,1%) жастар практикасына жұмысқа орналасты.

Өңірлерді дамыту бағдарламасының шеңберінде кәсіптік оқытуға 13 611 адам жіберілді, өтпелі контингентті ескере отырып, олардың ішінде 20 799 адам оқытуды аяқтады. Оқытуды аяқтағандар қатарындағы 13 904 адам немесе 66,8% жұмысқа орналасқан.

2015 жылы ЖЖК 2020 бағдарламасы шеңберінде өзін-өзі жұмыспен қамтыған 3 947 адам кәсіптік оқытумен қамтылды.

Сонымен қатар, шараларды іске асыру есебінен нәтижесіз жұмыспен қамтылған халықтың саны 750,3 мың адамнан (2014 жылдың 3-тоқсаны) 536,5 мың адамға дейін (2015 жылдың 3-тоқсаны) төмендеді.

деректері

деректері

деректері