Бақылау (сұрақтар,тесттер, есептер және т.б.)

1. 
   Гематохезис – бұл:
   

1. 
   Қанды құсық
   
2. 
   «кофе тәрізді» құсық
   
3. 
   «таңқурай тәрізді» түрдегі үлкен дәрет
   
4. 
   Қара түсті үлкен дәрет
   
5. 
   Алқызыл қан аралас нәжіс
   

2. 
   Бірінші дәрігерге дейінгі асқазан – ішектен қан кетудегі көмек:
   

1. 
   Кальций хлоры, ауырсынуды басатын дәрілік заттар
   
2. 
   Суық, спазмолитиктер, жүрек дәрілік заттары
   
3. 
   Тыныштық, суық, викасол, госпитализациялау
   
4. 
   Аналгетиктер, тамырды кеңейтетін дәрілік заттар
   

3. 
   Науқасты тексеруді аяқтағаннан кейін мейірбике оның мына сөзінен кейін асқазаннан қан кетуге күдіктенді:
   

1. 
   Күзде мен өте қатты арықтадым
   
2. 
   Бүгін таңертең көп мөлшерде қара түсті үлкен дәрет болды
   
3. 
   Соңғы екі аптада іштегі ауырсыну күшейді
   
4. 
   Менде бас айналу, жалпы әлсіздік
   

4. 
   Асқорыту қызметінің бұзылысы кезіндегі мейірбикелік араласуды талап етілетін жағдайлары:
   

1. 
   «кофе тәрізді» құсық
   
2. 
   Кекірту
   
3. 
   Ықылық
   
4. 
   Жүрек айну
   

5. 
   «Жіті іш» жағдайындағы мейірбикенің іс – әрекеті:
   

1. 
   Анелгетиктерді енгізу және дәрігерді шақыру
   
2. 
   Спазмолитиктерді енгізу және дәрігерді шақыру
   
3. 
   Ештенкені енгізудің қажеті жоқ, тез арада дәрігерді шақыру
   
4. 
   Тазалау клизманы қою және науқасты бақылау
   
5. 
   Асқазанды жуу және науқасты бақылау
   

6. 
   Асқазан ішектен қан кеткен науқасқа дәрігерге келгенге дейін ... керек.
   

1. 
   Тазалау клизмасын қою
   
2. 
   Ішке қыздырма грелкасын қою
   
3. 
   Эпигастральді аймаққа мұзды мұйық қою
   

7. 
   Асқазан – ішектен қан кетуде енгізуге болмайды:
   

1. 
   Аминокапронды қышқыл
   
2. 
   Викасол
   
3. 
   Гепарин
   
4. 
   Кальций хлорид ерітіндісі
   
5. 
   Дицинон
   

8. 
   Өт айдау жолдары және бауыр аурулары кезінде диеталық столдың номері:
   

1. 
   1
   
2. 
   3
   
3. 
   5
   
4. 
   7
   
5. 
   9
   

9. 
   Асқазаннан қан кету белгілерінде көрсетіледі:
   

1. 
   Өт аралас құсу, іш өту
   
2. 
   Мелена, «кофе тәрізді» құсық
   
3. 
   Тамақтанудың алдындағы құсық
   
4. 
   «таңқурай тәрізді» түрдегі үлкен дәрет
   

10. 
    Асқазаннан қан кету кезінде мейірбикенің дұрыс емес іс – әрекеті:
    

1. 
   Қатаң төсектік тәртіп
   
2. 
   Эпигастралды аймаққа суық
   
3. 
   Аштық
   
4. 
   Эпигастралды аймаққа грелка
   

1. 
   Асқазанды жуу үшін науқастың тоқ ішегіне асқазан зондын енгізгенде науқас көгеріп, тұншыға бастады. Асқынудың негізгі себептері. Мейірбикенің іс – әрекеті.
   
2. 
   Асқазанды жуғаннан 10 минуттан кейін жуылған судан қан аралас су пайда болды. Мейірбикенің іс – әрекеті.
   
3. 
   Жедел жәрдем бригадасы үлкен дозадағы ұйықтатын дәрілерді қабылдаған науқасқа шақыртумен келді. Науқас ес – түссіз. Бұл науқастың асқазанын қалай жуады?
   

• 
  зәр шығару жүйесінің қызметінің жағдайының зерттеулерін бағалау және әдісін игеру;
  
• 
  науқасты зерттеулер жүргізуге дайындау кезеңінде мейірбикенің қызметі;
  
• 
  эндокринді жүйенің қызметінің жағдайының зерттеу әдістерін бағалау және игеру
  

• 
  науқасты дәрігерлік қарауға дайындауды
  
• 
  науқасты Земницкий сынамасына мейірбикелік деңгейде дайындау және жүргізу
  
• 
  науқастың зәрін Нечипоренко сынамасына мейірбикелік деңгейде дайындау және жүргізу
  
• 
  науқасты Аддиса–Каковский сынамасына мейірбикелік деңгейде дайындау және жүргізу
  
• 
  науқасты 3 стақанды сынамасына мейірбикелік деңгейде дайындау және жүргізу
  
• 
  науқасты экскреторлы урографияға мейірбикелік деңгейде дайындау және жүргізу
  

4. 
   Тақырыптың негізгі сұрақтары:
   

2.Земницский сынамасы туралы түсінік

3.Нечипоренко сынамасы туралы түсінік

4.Аддиса–Каковский сынамасы туралы түсінік

5.Жыныстық жүйесін тексеру әдістері

6.Эндокрин жүйесін тексеру әдістері

7. Эндокрин аурулары бар науқастардың денсаулық жағдайын бағалау

8.науқасты зерттеулер жүргізуге дайындау кезеңінде мейірбикенің қызметі;

9.науқасты дәрігерлік қарауға дайындауды

5. Білім берудің және оқытудың әдістері (шағын топтар, пікірталас, жағдайлық есептер, жұптасып жұмыс істеу, презентациялар, кейс–стади және т.б.):

- кіші топтарда тақырыптың негізгі сұрақтарын қолдана отырып жұмыс істеу

- ситуациялық есептерді шешу

- сабақ өтуде техникалық құрал-саймандарды қолданып, сабақтың тақырыптарын презентация түрінде көрсету (мультимедиялық проектор)

- тақырыптың негізгі тесттерін шешу
6. Әдебиеттер:

Негізгі

1. 
   А.А. Новиков, Т.И. Иванова «Руководство по исследованию качества жизни в медицине» - М.: ЗАО «ОЛМА Медиа Групп» 2007 – 320с.
   
2. 
   В.С. Лукевич «Основы социальной медицины и управления здравоохранением» Учебное пособие – СПбГМА, 1997 – 184с.
   
3. 
   Медик В.А., Юрьев В.К. Курс лекций по общественному здоровью и здравоохранению. Часть 1. Общественное здоровье. – М.: Медицина, 2003. – 368с.: ил.
   
4. 
   А.Ф.Серенко и др. «Социальная гигиена и организация здравоохранения»
   

1. 
   Bihari D., Smithies M., Gimson A., Tinker J. The effects of vasodilation with prostacyclin on oxygen delivery and uptake in critically ill patients //New England Journal of Medicine,-1987.- V.317.- P.397-403.
   
2. 
   Heart Rate Variability. Standarts of Measurements, Physiological Interpretation, and Clinical Use //Eur. Heart J.- 1996, V.17.-P.354-381.
   
3. 
   Судаков К.В. Индивидуальная устойчивость к эмоциональному стрессу.- М., 1998.- 263с. 12. Зайчик А.Ш., Чурилов Л.П. Основы общей патологии СПб:ЭЛБИ, 1999, 618с.
   
4. 
   Энциклопедический словарь медицинских терминов М.:Сов. энцикл, 1984.-Т.3
   
5. 
   Справочник медицинской сестры: в 2 т / Под ред. О.Л. Задворновой, М.Х. Турьянова.- М.: «Новая волна»,1998.- 1т –448 с.,2 т – 475 с.
   
6. 
   Ужесов Г.Н. Справочник по уходу за больными.- М: Центрполиграф,2006.-366 с.
   

1. Дизурия бұл:

а) зәр шығарудың бұзылуы

б) зәр бөлінуінің бұзылуы

в) зәр бөлінуі

г) зәр шығару жолдарының қабынуы

д) зәр шығару жолдарының ісіктері
2. Тәулігіне ... рет зәр шығару болады

а) 4 – 7

в) 2 – 4

г) 7 – 10

д) 20
3. Әр порцияда қанша мл зәр бөлінеді?

а) 100 – 200

б) 200 – 300

в) 300 – 400

г) 50–ден аз

д) 2000
4. Тәуліктік зәр көлемі:

а) 1000–2000 мл

б) 3000–3500 мл

в) 500–1000 мл

г) 500 мл –ден аз

д) 4000 мл

а) зәр шығарудың бұзылуы

б) зәр тоқтауы

в) зәр шығару каналының жарақаттары

г) зәрде қан пайда болуы

д) зәрдің тәуліктік мөлшерінің көбейюі

а) зәрдің еріксіз бөлінуі

б) зәрдің тоқтауы

в) зәрдің көп бөлінуі

г) зәрдің болмауы
7. Бүйректердің ең маңызды қызметі:

а) бөліп шығару

б) қорғаушы

в) гомеостатика

г) гормоналды

д) асқорыту

а) жаңа киім сатып алуды ұсынады

б) науқастың салмағын өлшейді

в) сөзіне көңіл бөлмейді

г) науқасқа көңіл айтады

д) науқасқа диета ұсынады

а) иодтың мөлшерден тыс болуы

б) темірдің жетіспеушілігі

в) йодтың жетіспеушілігі

г) темірдің мөлшерден тыс болуы

д) дәрумендер мөлшерден тыс болуы

а) дұрыс тамақтандыруды ұйымдастыру

б) тері өңдеу

в) термометрия

г) ұйқысын реттеу

д) құрамында қанты көп тағамдарды беру.

1. 
   Бүйрек тастарының салдарынан зәрдің жедел тоқталуы кезінде дәрігерге дейінгі көмек.
   
2. 
   Зәрін ұстай алмайтын науқастарға қандай күтім жасау қажет.
   
3. 
   Зәрін ұстай алмайтын науқастарда жауыр жара пайда болуының алдын – алуда қолданылатын іс - әрекеттер.
   

1 сабақ

• 
  Ауруларды диагностикалау әдістерін
  
• 
  Болжауды
  
• 
  Аурушаңдықтың алдын – алуды
  
• 
  Емдеуді
  

• 
  Ауруларды диагностикалауды
  
• 
  Аурулардың алдын – алуды
  
• 
  Алғашқы көмек көрсетуді
  
• 
  Аурулардың емдеу принциптерінің негіздерін
  

• 
  Анемияның симптомдары мен ағымы.
  
• 
  Астматикалық статустың симптомдары мен ағымы.
  
• 
  Бронхиттың симптомдары мен ағымы.
  
• 
  Ларингоспазмның симптомдары мен ағымы
  
• 
  Өкпе қабынуының симптомдары мен ағымы.
  
• 
  Мешелдің симптомдары мен ағымы.
  
• 
  Атеросклероздың симптомдары мен ағымы.
  
• 
  Артериальді гипертензияның симптомдары мен ағымы.
  
• 
  Миокард инфарктының симптомдары мен ағымы.
  

- кіші топтарда тақырыптың негізгі сұрақтарын қолдана отырып жұмыс істеу

- ситуациялық есептерді шешу

- тақырыптың негізгі тесттерін шешу

- сабақ өтуде техникалық құрал-саймандарды қолданып, сабақтың тақырыптарын презентация түрінде көрсету (мультимедиялық проектор)
6. Әдебиеттер:

Негізгі:

1.А.А. Новиков, Т.И. Иванова «Руководство по исследованию качества жизни в медицине» - М.: ЗАО «ОЛМА Медиа Групп» 2007 – 320с.

2.Вайнер Э.Н. Валеология: Учебник для вузов. 2001. – М.: Флинта: Наука,

2001. – 416 с.

3.Симонова Ольга Ивановна, к.б.н. Возрастная анатомия и физиология: учебно-методический комплекс / Горно-Алтайск: РИО ГАГУ, 2008.- 91 с.

Қосымша

http://cito-web.yspu.org/link1/metod/met73/node5.html

1. Трахея мен бронхтардың даму ақаулығына ... жатпайды.

а) трахеобронхомегалия

б) бронхоэктаздар

в) Вильямса - Кемпбелла синдромы

г) трахеобронхомаляция

д) Өкпенің кистозды гипоплазиясы
2. Өкпенің кистозды гипоплазиясы кезінде ... болмайды.

а) кеуде қуысының бір жағының өлшемінің кішіреюі

б) омыртқа сколиозы

в) көкірек орта ағзаларының гипоплазирленген өкпеге қарай жылжуы

г) Гипоплазирленген өкпе жағында диафрагманың қимылдауының шектелуі және күмбезінің жоғары орналасуы

д) көкірек орта ағзаларының сау өкпе жағына жылжуы, өкпе эмфиземасы

а) созылған және жедел пневмониямен

б) жедел және созылмалы өкпе абсцессімен

в) өкпенің қатерлі ісігімен

г) туберкулез, өкпенің құрт және саңырауқұлақ аурулары

д) барлығы

а) аурудың этиологии және патогенезін

б) қабыну процессінің орналасуын

в) екіншілік инфекцияның бар жоқтығын, қабыну процессінің фазасын

г) екіншілік инфекцияның бар жоқтығын, қабыну процессінің фазасын және

орналасуын

д) барлығын
5. Ірі бронхтардың жедел қабынуы (трахеобронхит) кезінде бронхитті болжаңыз:

а) қолайлы

б) көбінесе қолайлы, пневмониямен асқынуы мүмкін

в) көбінесе қолайлы, ұзаққа созылған ағым болуы мүмкін

г) көбінесе қолайлы, созылмалы бронхитпен асқынуы мүмкін

д) көбінесе қолайлы, бронхоэктаздық аурумен асқынуы мүмкін

а) темекі шегу, өнеркәсіп шаңдарының әсер етуі, қолайсыз климат

б) тірек – қимыл аппаратының патологиясы (омыртқа сколиозы, Бехтерев ауруы)

в) жоғарғы тыныс жолдарының созылмалы аурулары

г) тұқым қуалайтын өкпе аурулары

д) барлығы

а) бронхоспазм

б) бронхтардың шырышты қабатының ісінуі

в) бронхтардың қою секретпен бітелуі

г) тыныс шығару кезінде майда бронхтардың жабылып қалуы

д) барлығы

а) өкпе ісінүі

б) қан айналымның тоқтап қалуы

в) Миокард жыртылып кетуі

г) Гис будасының аяқшаларының блокадасы

д) жоғарыда айтылғанның бәрі дұрыс

а) жүрек аускультациясы

б) анамнез

в) Гис будасының оң аяғының блокадасы

г) тыныштық жағдайында түсірілген ЭКГ

д) қан айналымының жетіспеушілігі

а) инфаркт дамығаннан кейін бірінші тәулікте

б) инфаркт дамығаннан кейін бірінші аптада

в) инфаркт дамығаннан кейін үшінші аптада

г) инфаркт дамығаннан кейін төртінші аптада

д) инфаркт дамығаннан кейін алтыншы аптада

АҚҚ - 120/80 мм с. б., ТЖЖ 62 рет в минутына,

Тыныштықтағы ЭКГ патологиялық өзгеріссіз.

Проба с физикалық күштеу сынымасы теріс нәтижелі.

Ұстама кезіндегі ЭКГ-да кеуде балғамдарында ST сегментінің жоғарылауы тіркелген .

Диагноз қойыңыз?

Науқасқа қандай тағайындлау жасайсыз?
2-САБАҚ
1. Тақырыбы: Диагноз қою, емдеу, күтім жасау, бақылау және алдын алу әдістері.
2. Мақсаты: Жеке топтағы тұрғындарының арасындағы жиі кездесетін ауруларға өз уақытында диагноз қою, күтім жасау, бақылау және алдын- алу дұрыс емдеуге алып келеді және асқынулардың алдын- алады.
3. Оқыту мақсаты:

Студент білуі тиіс:

• 
  Кең таралған аурулардың диагностикалау әдістерін
  
• 
  Кең таралған аурулардың емін
  
• 
  Кең таралған аурулардың болжауын
  
• 
  Кең таралған аурулардың алдын-алуын
  

• 
  Кең таралған ауруларға диагностика жүргізуді
  
• 
  Кең таралған ауруларға ем жүргізуді
  
• 
  Кең таралған ауруларға алдын-алу жүргізуді
  

• 
  Артериалді гипертензияны емдеу және алдын–алу
  
• 
  Миокард инфарктын емдеу және алдын–алу
  
• 
  Анемияларды емдеу және алдын–алу.
  
• 
  Пневмонияны емдеу және алдын–алу.
  
• 
  Бронхитты емдеу және алдын–алу.
  
• 
  Астматикалық статусты емдеу және алдын–алу
  
• 
  Диспепсия. Емдеу және алдын–алу.
  
• 
  Геморрагиялық диатезді емдеу және алдын–алу.
  
• 
  Гидроцефалияны емдеу және алдын–алу.
  
• 
  Гипотрофияны емдеу және алдын–алу.
  
• 
  Құрт ауруларын емдеу және алдын–алу.
  
• 
  Ларингоспазмды емдеу және алдын–алу.
  
• 
  Мешелді емдеу және алдын–алу.
  
• 
  Дизентерияны емдеу және алдын–алу.
  

- кіші топтарда тақырыптың негізгі сұрақтарын қолдана отырып жұмыс істеу

- ситуациялық есептерді шешу

- сабақ өтуде техникалық құрал-саймандарды қолданып, сабақтың тақырыптарын презентация түрінде көрсету (мультимедиялық проектор)

- тақырыптың негізгі тесттерін шешу
6. Әдебиеттер:

Негізгі

1.А.А. Новиков, Т.И. Иванова «Руководство по исследованию качества жизни в медицине» - М.: ЗАО «ОЛМА Медиа Групп» 2007 – 320с.

2.В.С. Лукевич «Основы социальной медицины и управления здравоохранением» Учебное пособие – СПбГМА, 1997 – 184с.

3.Медик В.А., Юрьев В.К. Курс лекций по общественному здоровью и здравоохранению. Часть 1. Общественное здоровье. – М.: Медицина, 2003. – 368с.: ил.

4.А.Ф.Серенко и др. «Социальная гигиена и организация здравоохранения»

Қосымша

1.Bihari D., Smithies M., Gimson A., Tinker J. The effects of vasodilation with prostacyclin on oxygen delivery and uptake in critically ill patients //New England Journal of Medicine,-1987.- V.317.- P.397-403.

2.Heart Rate Variability. Standarts of Measurements, Physiological Interpretation, and Clinical Use //Eur. Heart J.- 1996, V.17.-P.354-381.

3.Судаков К.В. Индивидуальная устойчивость к эмоциональному стрессу.- М., 1998.- 263с. 12. Зайчик А.Ш., Чурилов Л.П. Основы общей патологии СПб:ЭЛБИ, 1999, 618с.

4.Энциклопедический словарь медицинских терминов М.:Сов. энцикл, 1984.-Т.3

5.Справочник медицинской сестры: в 2 т / Под ред. О.Л. Задворновой, М.Х. Турьянова.- М.: «Новая волна»,1998.- 1т –448 с.,2 т – 475 с.

6.Ужесов Г.Н. Справочник по уходу за больными.- М: Центрполиграф,2006.-366 с.
7. Бақылау ( сұрақтар, тесттер, есептер және т.б. ):

Тесттер:

1. Жедел бронхитті емдеуде .... есепке алу керек

а) аурудың этиологии және патогенезін

б) қабыну процессінің орналасуын

в) екіншілік инфекцияның бар жоқтығын, қабыну процессінің фазасын

г) екіншілік инфекцияның бар жоқтығын, қабыну процессінің фазасын және орналасуын

д) барлығын
2. Ірі бронхтардың жедел қабынуы (трахеобронхит) кезінде бронхитті болжаңыз

а) қолайлы

б) көбінесе қолайлы, пневмониямен асқынуы мүмкін

в) көбінесе қолайлы, ұзаққа созылған ағым болуы мүмкін

г) көбінесе қолайлы, созылмалы бронхитпен асқынуы мүмкін

д) көбінесе қолайлы, бронхоэктаздық аурумен асқынуы мүмкін

а) жүрек аускультациясы

б) анамнез

в) Гис будасының оң аяғының блокадасы

г) тыныштық жағдайында түсірілген ЭКГ

д) қан айналымының жетіспеушілігі

а) "j" нүктесінің 2 мм–ден артық депрессиясы

б) S-T сегментінің барлық жалғамдарда 1 мм–ден артық депрессиясы

в) S-T сегментінің 0.5 мм–ге жоғарылауы

г) Т тісшесінің инверсиясы

д) S-T сегментінің 2 мм–ден артық депрессиясы

а) еміздікті бұлшықеттің үзіліп кетуі

б) қарынша аралық перденің жыртылуынан

в) қолқаның қабыршақтанатын аневризмасы

г) сол қарыншаның аневризмасы

д) өкпе артериясы эмболиясы

а) өкпе ісінүі

б) қан айналымның тоқтап қалуы

в) Миокард жыртылып кетуі

г) Гис будасының аяқшаларының блокадасы

д) жоғарыда айтылғанның бәрі дұрыс

а) брадикардия

б) артериальді гипертензия

в) тромбоэмболиялық асқынулары

г) жүрек жетімсіздігі

д) жүректің систолалық көлемінің азаюы

а) инфаркт дамығаннан кейін бірінші тәулікте

б) инфаркт дамығаннан кейін бірінші аптада

в) инфаркт дамығаннан кейін үшінші аптада

г) инфаркт дамығаннан кейін төртінші аптада

д) инфаркт дамығаннан кейін алтыншы аптада

а) "j" нүктесінің 2 мм–ден артық депрессиясы

б) S-T сегментінің барлық жалғамдарда 1 мм–ден артық депрессиясы

в) S-T сегментінің 0.5 мм–ге жоғарылауы

г) Т тісшесінің инверсиясы

д) S-T сегментінің 2 мм–ден артық депрессиясы

а) еміздікті бұлшықеттің үзіліп кетуі

б) қарынша аралық перденің жыртылуынан

в) қолқаның қабыршақтанатын аневризмасы

г) сол қарыншаның аневризмасы

д) өкпе артериясы эмболиясы

1. 47 жастағы ер кісі соңғы екі ай ішінде төсінің артында қысылып ауырсынудың пайда болғанына шағымданды , ауырсыну - орте жылдамдықта 500 м жүргенде және баспалдақпен үшінші қабатқа шыққанда пайда болатынын айтты, бірақ ауырсыну тыныштық кезінде де болып тұрады. Берілген стенокардияны қалай жіктейміз?Қайсы функциональді класс бересіз

2. 50 жастағы науқас соңғы бір жыл ішінде түнгі уақытта төсінің төменгі үштен бір бөлігінде 15 мин бойы болатын шағымданды , ауырсыну өзбетінше немесе нитроглицерина қабылдағаннан кейін басылады.

АҚҚ - 120/80 мм с. б., ТЖЖ 62 рет в минутына,

Тыныштықтағы ЭКГ патологиялық өзгеріссіз.

Проба с физикалық күштеу сынымасы теріс нәтижелі.

Ұстама кезіндегі ЭКГ-да кеуде балғамдарында ST сегментінің жоғарылауы тіркелген .

Диагноз қойыңыз?

Науқасқа қандай тағайындлау жасайсыз?

3 - САБАҚ
1. Тақырыбы: Ұйқыны бағалау. Өзін – өзі түсінуді бағалау. Күйзеліс жағдайын және оған жауапты бағалау.
2. Мақсаты: Денсаулықты бағалау түсінігімен танысу . «Өзін-өзі түсіну» түсінігімен танысу. Адам денсаулығында ұйқының маңызын түсіну. Күйзеліс адам денсаулығына кері әсер етеді, сондықтан ол қауіп факторы болып табылады.
3. Оқыту мақсаты:

Студент білуі тиіс:

• 
  Ұйқы физиологиясы
  
• 
  Сергектік физиологиясы
  
• 
  «Өзін-өзі түсіну» түсінігі
  
• 
  Өзін-өзі тану
  
• 
  Ұйқы анықтамасы, адам өміріне оның қажеттілігі
  
• 
  Жақсы ұйқыны қалай қамтамассыз ету
  
• 
  Күйзеліс, адам өмірінде оның орны
  

• 
  Науқасқа ұйқының маңыздылығын түсіндіру, толыққанды және сау
  

• 
  Күйзелістің адам денсаулығына кері әсерін науқасқа түсіндіруді.
  
• 
  Күйзелістің ағзаға әсері туралы түсіндіруді.
  
• 
  Түсіну деңгейін анықтау
  

• 
  Ұйқының адам ағзасы үшін негізгі рөлі.
  
• 
  Ұйқы механизімінің бұзылуы
  
• 
  «Өзін-өзі түсіну» анықтамасы
  
• 
  Күйзеліс, түсінік,түрлері
  
• 
  Күйзеліс адам ағзасына қалай әсер етеді
  
• 
  Күйзеліске организмнің жауапты реакциясы.
  

- кіші топтарда тақырыптың негізгі сұрақтарын қолдана отырып жұмыс істеу

- ситуациялық есептерді шешу

- сабақ өтуде техникалық құрал-саймандарды қолданып, сабақтың тақырыптарын презентация түрінде көрсету (мультимедиялық проектор)

- тақырыптың негізгі тесттерін шешу
6. Әдебиеттер:

Негізгі

1. А.А. Новиков, Т.И. Иванова «Руководство по исследованию качества жизни в медицине» - М.: ЗАО «ОЛМА Медиа Групп» 2007 – 320с.

2.В.С. Лукевич «Основы социальной медицины и управления здравоохранением» Учебное пособие – СПбГМА, 1997 – 184с.

3.Медик В.А., Юрьев В.К. Курс лекций по общественному здоровью и здравоохранению. Часть 1. Общественное здоровье. – М.: Медицина, 2003. – 368с.: ил.

4.А.Ф.Серенко и др. «Социальная гигиена и организация здравоохранения»

Қосымша

1.Bihari D., Smithies M., Gimson A., Tinker J. The effects of vasodilation with prostacyclin on oxygen delivery and uptake in critically ill patients //New England Journal of Medicine,-1987.- V.317.- P.397-403.

2.Heart Rate Variability. Standarts of Measurements, Physiological Interpretation, and Clinical Use //Eur. Heart J.- 1996, V.17.-P.354-381.

3.Судаков К.В. Индивидуальная устойчивость к эмоциональному стрессу.- М., 1998.- 263с. 12. Зайчик А.Ш., Чурилов Л.П. Основы общей патологии СПб:ЭЛБИ, 1999, 618с.

4.Энциклопедический словарь медицинских терминов М.:Сов. энцикл, 1984.-Т.3

5.Справочник медицинской сестры: в 2 т / Под ред. О.Л. Задворновой, М.Х. Турьянова.- М.: «Новая волна»,1998.- 1т –448 с.,2 т – 475 с.

6.Ужесов Г.Н. Справочник по уходу за больными.- М: Центрполиграф,2006.-366 с.
7. Бақылау (сұрақтар,тесттер, есептер және т.б.):
Тесттер:

1. Күзейліс фазасы мына реттілікпен болады:

Азғындық – қорқыныш – резистенттілік.
2.Қорғаныш физиологиялық реакция, әр түрлі жағымсыз факторлар әсеріне адам ағзасының жауап ретінде болады.

а) фрустрация

б) қорқыныш

в) күйзеліс

г) үрей
3.Қойылған талаптарға ағзаның арнайы емес жауабы:

а) үрей

в) фрустрация

г) күйзеліс
4.Адам ағзасына әсер ететін жағымсыз факторлар – суық, аштық, психикалық және физикалық жарақат, қан жоғалту ж.т.б. .... деп аталады.
5.Мәліметтердің көптігінен туындайтын, ол тапсырмаларды орындай алмаудан, дұрыс шешім қабылдауға үлгермеген жағдайдағы пайда болатын күйзеліс:

а) физиологиялық күйзеліс

б) мәліметтік күйзеліс

в) эмоциональды күйзеліс

а) физиологиялық күйзеліс

б) мәліметтік күйзеліс

в) эмоциональды күйзеліс

1. Тақырыбы: Отбасындағы, қоғамдағы рөлдер мен өзара қарым – қатынастарды бағалау.Құндылықтар мен сенімді бағалау.

1. Жанұяда рөлдерді бөлу.

2. Жанұядағы қарым-қатынас

3. Жанұяда құндылық пен сенімді анықтау.

1.Жанұядағы қарым-қатынасты қорытындылау.

1. Жанұядағы рөлді бағалау

2. Жанұядағы қарым-қатынас

3. Қоғамдағы қарым-қатынас

4. Құндылықтар мен сенімді бағалау.
5. Білім берудің және оқытудың әдістері (шағын топтар, пікірталас, жағдайлық есептер, жұптасып жұмыс істеу, презентациялар, кейс–стади және т.б.):

- кіші топтарда тақырыптың негізгі сұрақтарын қолдана отырып жұмыс істеу

- ситуациялық есептерді шешу

- сабақ өтуде техникалық құрал-саймандарды қолданып, сабақтың тақырыптарын презентация түрінде көрсету (мультимедиялық проектор)

- тақырыптың негізгі тесттерін шешу
6. Әдебиеттер:

Негізгі

1. А.А. Новиков, Т.И. Иванова «Руководство по исследованию качества жизни в медицине» - М.: ЗАО «ОЛМА Медиа Групп» 2007 – 320с.

2.В.С. Лукевич «Основы социальной медицины и управления здравоохранением» Учебное пособие – СПбГМА, 1997 – 184с.

3.Медик В.А., Юрьев В.К. Курс лекций по общественному здоровью и здравоохранению. Часть 1. Общественное здоровье. – М.: Медицина, 2003. – 368с.: ил.

4.А.Ф.Серенко и др. «Социальная гигиена и организация здравоохранения»

Қосымша

1.Bihari D., Smithies M., Gimson A., Tinker J. The effects of vasodilation with prostacyclin on oxygen delivery and uptake in critically ill patients //New England Journal of Medicine,-1987.- V.317.- P.397-403.

2.Heart Rate Variability. Standarts of Measurements, Physiological Interpretation, and Clinical Use //Eur. Heart J.- 1996, V.17.-P.354-381.

3.Судаков К.В. Индивидуальная устойчивость к эмоциональному стрессу.- М., 1998.- 263с. 12. Зайчик А.Ш., Чурилов Л.П. Основы общей патологии СПб:ЭЛБИ, 1999, 618с.

4.Энциклопедический словарь медицинских терминов М.:Сов. энцикл, 1984.-Т.3

5.Справочник медицинской сестры: в 2 т / Под ред. О.Л. Задворновой, М.Х. Турьянова.- М.: «Новая волна»,1998.- 1т –448 с.,2 т – 475 с.

6. Ужесов Г.Н. Справочник по уходу за больными.- М: Центрполиграф,2006.-366 с.
7. Бақылау (сұрақтар,тесттер, есептер және т.б.):

Тесттер:

1.Отбасылық өмірде арнайы бір аспекте жанұялық орындауларды анықтау ережелері – ерлі-зайыпты, ата-аналық, балалар және т.б. аталады:

а) жанұялық рөл

б) жанұялық ереже

в) жанұялық щекара

г ) нұялық қызмет

2. Психотерапиялық әдістер кешені, жанұядағы науқасты емдеуге және жанұяның көмегімен, сонымен қатар жанұяның қарым-қатынасы белсенділігі аталады:

а) ойын түрдегі психотерапия

б) жанұялық психотерапия

в) перинатальді психотерапия

г) топтық психотерапия

5 САБАҚ

1. Тақырыбы: Сезім ағзасын бағалау.
2. Мақсаты: Сезім ағзасын бағалау. Сезу, дәм және иіс сезімін анықтау.
3. Оқыту мақсаты:

Студент білуі тиіс:

1. Сезім ағзасын бағалауды.

2. Сезу, дәм және иіс сезімін анықтауды.

Студент істей білуі тиіс:
4. Тақырыптың негізгі сұрақтары:

1. Сезім ағзасын бағалауды.

2. Сезу, дәм және иіс сезімін анықтауды.
5. Білім берудің және оқытудың әдістері (шағын топтар, пікірталас, жағдайлық есептер, жұптасып жұмыс істеу, презентациялар, кейс–стади және т.б.):

- кіші топтарда тақырыптың негізгі сұрақтарын қолдана отырып жұмыс істеу

- ситуациялық есептерді шешу

- сабақ өтуде техникалық құрал-саймандарды қолданып, сабақтың тақырыптарын презентация түрінде көрсету (мультимедиялық проектор)

- тақырыптың негізгі тесттерін шешу
6. Әдебиеттер:

Негізгі

1.А.А. Новиков, Т.И. Иванова «Руководство по исследованию качества жизни в медицине» - М.: ЗАО «ОЛМА Медиа Групп» 2007 – 320с.

2.В.С. Лукевич «Основы социальной медицины и управления здравоохранением» Учебное пособие – СПбГМА, 1997 – 184с.

3.Медик В.А., Юрьев В.К. Курс лекций по общественному здоровью и здравоохранению. Часть 1. Общественное здоровье. – М.: Медицина, 2003. – 368с.: ил.

4.А.Ф.Серенко и др. «Социальная гигиена и организация здравоохранения»

Қосымша

1.Bihari D., Smithies M., Gimson A., Tinker J. The effects of vasodilation with prostacyclin on oxygen delivery and uptake in critically ill patients //New England Journal of Medicine,-1987.- V.317.- P.397-403.

2.Heart Rate Variability. Standarts of Measurements, Physiological Interpretation, and Clinical Use //Eur. Heart J.- 1996, V.17.-P.354-381.

3.Судаков К.В. Индивидуальная устойчивость к эмоциональному стрессу.- М., 1998.- 263с. 12. Зайчик А.Ш., Чурилов Л.П. Основы общей патологии СПб:ЭЛБИ, 1999, 618с.

4.Энциклопедический словарь медицинских терминов М.:Сов. энцикл, 1984.-Т.3

5.Справочник медицинской сестры: в 2 т / Под ред. О.Л. Задворновой, М.Х. Турьянова.- М.: «Новая волна»,1998.- 1т –448 с.,2 т – 475 с.

6. Ужесов Г.Н. Справочник по уходу за больными.- М: Центрполиграф,2006.-366 с.
7. Бақылау (сұрақтар,тесттер, есептер және т.б.):
Тесттер:

1. Эмпатия – бұл... .

а) күзеліс реакциясы

б) кінәлі сезім

в) қосылып уайымдау

г) эмоциональды сезіну
2. Қорқыныш, ызалық, қуаныш жатады:

а).......

б) эмоцияға

в) сезімге

г) алғырлыққа
3.Заттар мен құбылыстарға уайымдау қарым-қатынасы – бұл:

а) эмоция

б) ......

в) әрекет

г) кешені

д) акцентуация

б) өзін-өзі сендіру

в) құрметтеу

г) мақтау

д) лайықты деп сендіру
5.Адамның өте айқын эмоциональды жағдайы, мінез-құлқының өзгеруімен аяқталатын жағдайды атаймыз:

а) күйзеліс

б) фрустрация

в) сезім

д) психикалық жарақат

а) өзінің ішкі уайымы

б) сыртқы әлпеті

в) физиологиялық коррелят

г) горманальді фон

д) субъективті нәтиже

а) вербальды реакция

б) субъективті уайымдау

в) құндылық бағыты

г) физиологиялық өзгеру

д) қоршаған ортамен қарым-қатынас

а) Рейковский

б) Изард

в) Симонов

д) Шлозберг


Кредит №3

1-сабақ

1. Тақырып: Балалардың түрлі жас кезеңіндегі анатомия-физиологиялық және психологиялық ерекшеліктері. Жаңа туылған нәресте және оған күтім жасау.

2. Мақсаты: Адам онтогенезінің әртүрлі кезеңге бөлінуінің себебі: баланың тұрақты дамуы кезіңде болатын анатомо-физиологиялық, функционалдық және психологиялық ерекшеліктерінің болуы. Бұл ерекшеліктерді білу арқылы балалардың денсаулық жағдайын бағалап, алдын–алу және емдеу шараларын жүргізуге болады.

3. Оқыту мақсаты:

Студент білуі тиіс:

1. Балалық шақтың кезеңдері –жаңа туылған нәресте, бала бақша және мектепке дейінгі, мектеп жасындағы, жасөспірім кезеңдері.

2. Балалардың әртүрлі жас кезеңінде анатомо-физиологиялық ерекшеліктері.

3. Әртүрлі жас кезеңінде балалардың жыныстық дамуының анатомо-физиологиялық ерекшеліктері.

4. Әртүрлі жас кезеңінде балалардың психологиялық ерекшеліктері.

Студент істей білуі тиіс:

1. 
   Әртүрлі жас кезеңдерін анықтауды;
   
2. 
   Балалардың әртүрлі жас кезеңін де физикалық дамудың қалыпты жағдайын және кездесетін патологияны анықтауды;
   
3. 
   Балалардың әртүрлі жас кезеңінде кездесетін психикалық дамудың қалыпты жағдайын және патологияны анықтауды;
   
4. 
   Балалардың әртүрлі жас кезеңінде кездесетін жыныстық дамуының ақауларын анықтауды;
   

1. Балалық шақтың кезеңдері –жаңа туылған нәресте, бала бақша және мектепке дейінгі, мектеп жасындағы, жасөспірім кезеңдері.

2. Балалардың әртүрлі жас кезеңінде анатомо-физиологиялық ерекшеліктері.

3. Әртүрлі жас кезеңінде балалардың жыныстық дамуының анатомо-физиологиялық ерекшеліктері.

4. Әртүрлі жас кезеңінде балалардың психологиялық ерекшеліктері.

5. Білім берудің және оқытудың әдістері (шағын топтар, пікірталас, жағдайлық есептер, жұптасып жұмыс істеу, презентациялар, кейс-стади және т.б.): шағын топта жұмыс істеу, ауызша сұрау, жағдайлық есептерді шешу.
6. Әдебиеттер:

Негізгі

1.Шабалов Н.П. “ Неонатология “1 том С-П 97.

2.Мазурин А.В. Запруднов А. М. “ общий уход за детьми “ Москва 1994.

3.Святкина К.А “Детские болезни”.М ., Медицина 1997.

4. Журба Л. Т., Мастюкова Е. М.Нарушение психомоторного развития детей первого года жизни. — М.: Медицина, 1981.

Қосымша

1.http://apteka.gorod-artem.ru/content/view/2120/9

1. 
   Балалық шақ кезеңдерін анықтаңыз.
   
2. 
   Жаңа туған нәрестенің анатомо–физиологиялық ерекшеліктерін атаңыз.
   
3. 
   Балабақша жасындағы балалардың анатомо–физиологиялық ерекшеліктерін атаңыз.
   
4. 
   Мектепке дейінгі жастағы балалардың анатомо–физиологиялық ерекшеліктерін атаңыз.
   
5. 
   Мектеп жасындағы балалардың анатомо–физиологиялық ерекшеліктерін атаңыз.
   
6. 
   Жасөспірімдердің анатомо–физиологиялық ерекшеліктерін атаңыз.
   
7. 
   Балалардың жыныстық дамуының қандай ерекшеліктерін білесіз?
   
8. 
   Жаңа тұған нәрестенің психологиялық ерекшеліктерін атаңыз.
   
9. 
   Балабақша жасындағы балалардың психологиялық ерекшеліктерін атаңыз.
   
10. 
    Мектепке дейінгі жастағы балалардың психологиялық ерекшеліктерін атаңыз.
    
11. 
    Мектеп жасындағы балалардың психологиялық ерекшеліктерін атаңыз.
    
12. 
    Жасөспірімдердің психологиялық ерекшеліктерін атаңыз.
    

1. Балалардың асқазанының анатомо-физиологиялық ерекшелігіне тән емес:

2) асқазанның түбі 1\4 бөлікті құрайды;

3) асқазанның түбі 1\3 бөлікті құрайды;

4) асқазанның пилорикалық бөлімінің әлсіз дамуы

5) асқазан сөлінің рН қышқылдығы әлсіз.
2. Жаңа туылған нәрестенің ішегінің анатомо-физиологиялық ерекшелігіне тән емес:
1) шажырақай әлсіз дамыған және ішек бос қатырылған;

2) гаустралар және тениялар жоқтығы;

3) соқырішек бөлінбеген;

4) илео-цекалды бұрыш мезогастрияда орналасқан;

5) қысқа шажырақай және жақсы қатырылған ішек.
3. Балалардың асқазанының моторикасына тән емес:
1) перистальтика;

2) перистола;

3) қақпаның ашылуы және жабылуы;

4) қозғалудың маятник тәрізді ритмі;

5) асқазан тонусының өзгеруі.
4. Балаларда ішектің моторикасына тән емес:
1) перистола;

2) перистальтика;

3) маятник тәрізді ритм;

4) антиперистальтика;

5) сегменттелген фрагментация.
5. Мезгіліне жетіп туылған бала отыра бастайды ___ айда
1) 2-3;

2) 3-4;

4) 9-10;

5) 12
6. Мезгіліне жетіп туылған бала жүре бастайды ___ айда
1) 2-3;

2) 3-4;

4) 10-13;

5) 15-18
7. Мезгіліне жетіп туылған бала басын ұстайды ___ айда
1) 1;

2) 1,5-2;

3) 3;

4) 4-5;

2) 3-4;

4) 10-13;

5) 15-18
9. Мезгіліне жетіп туылған бала басын ұстайды және заттарды бақылап гулеиді ___ айда.

1) 1;

3) 3;

5) 5-6
10. 3-апталық баланы госпитализациялауға тікелей көрсеткіш

2) оқтын – оқтын кездесетін қиқылық ;

3) үлкен еңбектің қаттылануы және көтеріліп тұруы;

4) қол және аяқтың жиырғыш бұлшықеттерінің гипертонусы;

5) Кернигсимптомы.
11. Бала өздігімен алғашқы қадамдарын басып,бөлек сөздер айта бастайды __ айда
1) 6;

2) 7;

4) 10;

2) 10;

4) 12;

2) 20;

4) 16;

2) 18;

4) 14;

2) 2900 -3000;

3) 3200 - 3500;

4) 3600 - 3800;

5) 3900 - 4000.
16.Баланың бастапқы салмағы екі есеге көбееді ......айда
1) 3 - 4

2) 4,5 - 5

3) 5 - 6

4) 6 - 7

5) 7 - 8
17. Мезгіліне жетіп туылған баланың бойы орта есеппен ..... см болады.
1) 40 - 45 ;

2) 45 - 48;

3) 48 -53;

4) 55 - 60;

5) 61 - 65
18. Дені сау баланың салмағы8 кг,бойы 66 см (тұылған кезде3200 грамм, бойы-51 см) .Бала ..... айлық
1) 4

2) 5

4 ) 7

2) 3

4) 5

20. Мезгіліне жетіп туылған баланың бас айналасы ........см

2) 32 -33

3)34 - 36

4) 36 - 38

5) 38 - 40

Ситуациялық есептер:

Есеп 1.Бала 9 айлық,салмағы 5айлығында 5,9кг болған; қазір – 8,2кг.Бала дұрыс дамып келеді ма?
Есеп 2Бала салмағы 2500г болып тұылған. 4 айда салмағы қанша болады?
Есеп 3Бала бойы 30г болып тұылған. 7айда бойы 47см.Бала дұрыс дамып келеді ма?
Есеп 4Бала 10айлық, салмағы 8000г, тұылғанда 3000гр болған .Бала дұрыс дамып келеді ма?
Есеп 5Бала 5 айлық,бас айналасы туылған кезде 34см болған, қазір – 40,5см. Бала дұрыс дамып келеді ма?

2-сабақ
1. Тақырып: Мектеп жасына дейінгі, мектеп кезеңіндегі және жыныстық жетілу кезеңіндегі жасөспірімдердің денсаулық жағдайын бағалау. Балалар арасында кең тараған аурулардың клиникалық симптомда­ры, олардың түрлі жас топтарындағы ағымы.

2. Мақсаты: Мектеп жасына дейінгі, мектеп кезеңіндегі және жыныстық жетілу кезеңіндегі жасөспірімдердің денсаулық жағдайын бағалауда жас ерекшелігіне байланысты клиникалық симптомдардың ағымына , еміне және алдын-алу жұмыстарын түсіндіру.


3. Оқыту мақсаты:

Студент білуі тиіс:

1. 
   Жаңа туған баланың жеке гигиенасын.
   
2. 
   Жаңадан туылған бала бөлмесінің гигиенасына қойылатын талаптарды.
   
3. 
   Жаңадан туылған бала ұйқысының тәртібін.
   
4. 
   Жаңадан туылған баланың ойын және серуендеу тәртібін.
   
5. 
   Жаңадан туылған баланың тамақтану нормасы.
   
6. 
   Мектепке дейінгі және мектеп жасындағы балалардың күн тәртібінің гигиеналық тәртіпке лайық реттелуі.
   
7. 
   Мектепке дейінгі және мектеп жасындағы балалардың тамақтану тәртібі.
   
8. 
   Мектеп жасындағы балалардың және жеткіншектердің тәрбие жұмысы және оқу әрекетінің гигиенасы.
   
9. 
   Орта медицина қызметкерінің жаңадан туылған бала денсаулығын сақтау және қолдауы.
   
10. 
    Орта медицина қызметкерінің мектепке дейінгі және мектеп жасындағы балалардың денсаулығын сақтау және қолдауы.
    

1. 
   Анамнез, шағым жинауды.
   
2. 
   Анатомо-физиологиялық ерекшелігіне байланысты тыныс алу, жүрек қантамыр жүйелерінің шекараларын анықтауды.
   
3. 
   Тексерулер мен зертханалық нәтижелерге талдау жасауды.
   
4. 
   Баланың жас ерекшелігіне байланысты тамақтандыруды.
   
5. 
   Балалар арасында кең тараған аурулардың клиникалық симптомдарды ажырата білуді.
   
6. 
   Аурулардан кейінгі асқынуларды болдырмау үшін алдын-ала жұмыстарды жүргізуді.
   

1. Мектеп жасына дейінгі балалардың денсаулық жағдайын бағалау.

2. Мектеп кезеңіндегі балалардың денсаулық жағдайын бағалау.

3. Жыныстық жетілу кезеңіндегі жасөспірімдердің денсаулық жағдайын бағалау.

4. Ерте жастағы балалар арасында жиі кездесетін аурулардың ( рахит, гипотрофия, анемия) клиникалық симптомдары, ағымы.

5. Жедел респираторлы вирусты инфекция, пневмония клиникалық симптомдары, ағымы, емі, алдын-алуы.

6. Гастрит, туа және жүре пайда болған жүрек ақауларының клиникалық симптомдары, ағымы, емі, алдын-алуы.

5. Білім берудің және оқытудың әдістері (шағын топтар, пікірталас, жағдайлық есептер, жұптасып жұмыс істеу, презентациялар, кейс-стади және т.б.): Пікірталас, шағын топта жұмыс істеу.
6. Әдебиеттер:

Негізгі

1.Шабалов Н.П. “ Неонатология “1 том С-П 97.

2.Мазурин А.В. Запруднов А. М. “ общий уход за детьми “ Москва 1994

3.Святкина К.А “Детские болезни”.М ., Медицина 1997.

1. ГИГИЕНИЧЕСКИЕ АСПЕКТЫ ОРГАНИЗАЦИИ РЕЖИМА ДНЯ ДОШКОЛЬНИКОВ И ШКОЛЬНИКОВ А.А. Силаев, О.Л. Попова, Н.Д. Бобрищева-Пушкина, Л.Ю. Кузнецова, кафедра экологии человека и гигиены окружающей среды ГОУ ВПО "Московская медицинская академия им. И.М. Сеченова" Росздрава поматериалам методических рекомендаций НИИ питания РАМН

1. Мектеп жасына дейінгі балалардың денсаулық жағдайын бағалау.

2. Мектеп кезеңіндегі балалардың денсаулық жағдайын бағалау.

3. Жыныстық жетілу кезеңіндегі жасөспірімдердің денсаулық жағдайын бағалау.

4. Ерте жастағы балалар арасында жиі кездесетін аурулардың ( рахит, гипотрофия, анемия) клиникалық симптомдары, ағымы.

5. Жас ерекшелігіне байланысты денсаулық жағдайын бағалау

6. Жедел респираторлы вирусты инфекция, пневмония, гастрит, туа және жүре пайда болған жүрек ақауларының клиникалық симптомдары, ағымы,.
Тесттер:
1. Тапшылықты анемияларды алдын-алуда негізгі сәттері ... .

1. 
   жасына байланысты тамақтану тәртiбi
   
2. 
   глобулин енгiзу
   
3. 
   егулер
   
4. 
   антибиотикотерапия
   
5. 
   гормонтерапия
   

1. 
   1:4
   
2. 
   1:3
   
3. 
   1:3,5
   
4. 
   1:2,5
   
5. 
   1:4,5
   

беріледі.

1. 
   2-4 айдан
   
2. 
   туылғаннан
   
3. 
   5-6 айдан
   
4. 
   1 жастан
   
5. 
   3 жастан
   

1. 
   асқазан-iшек трактiсiнiң дамуында туа бiткен ақаулары
   
2. 
   диатездер
   
3. 
   токсикалық фактор
   
4. 
   анорексия
   
5. 
   дамудағы ақаулар
   

1. 
   ақуыздын
   
2. 
   майлардын
   
3. 
   көмiрсулардын
   
4. 
   дәрумендердін
   
5. 
   микроэлементтердін
   

1. 
   кальцидi
   
2. 
   Д витаминдi
   
3. 
   натрийдi
   
4. 
   фосфорды
   
5. 
   калийді
   

1. 
   бастапқы кезеңiне
   
2. 
   өршу кезеңiне
   
3. 
   қалдық белгiлеріне
   
4. 
   рецидивiне
   
5. 
   реконвалесценсиясына
   

2.асқазанның түбі 1\4 бөлікті құрайтыны

3.ақазанның кардиальды бөлімінің әлсіз дамуы

4.асқазанның пилорикалық бөлімінің жақсы дамуы

5.асқазан сөлінің рН қышқылдығы әлсіз болуы

9. Жаңа туылған нәрестенің ішегінің анатомо-физиологиялық ерекшелігіне тән емес:

гаустралар және тениялар жоқтығы

соқырішек бөлінбегені

илео-цекалды бұрыш мезогастрияда орналасқаны

ұзын шажырақай және ішек бос қатырылғаны

10.Балалардың асқазанының моторикасына тән емес:

2. перистола

3. қақпаның ашылуы және жабылуы

4. перистальтика

5. асқазан қабырғасының тонусының өзгеруі

11. 
    Балаларда ішектің моторикасына тән емес:
    

1. 
   перистола
   
2. 
   перистальтика
   
3. 
   маятник тәрізді ритм
   
4. 
   антиперистальтика
   
5. 
   сегменттелген фрагментация
   

1.пуэрильді

2.бронхиальды

3. қатаң

5.әлсіз

1. 
   майда көпіршікті сырыл, крепитация
   
2. 
   құрғақ сырыл
   
3. 
   орта көпіршікті сырыл
   
4. 
   ірі көпіршікті сырыл
   
5. 
   плевра үйкеліс
   

1. 
   ларингитке
   
2. 
   пневмонияға
   
3. 
   бронхитке
   
4. 
   көк жөтелге
   
5. 
   туберкулезге
   

- жүктілік уақытындағы физиологиялық өзгерістер

- жүктіліктің диагностикалық әдістері

- жүкті әйелдің тазалықты сақтау тәртібін

- жүктілік уақытындағы тамақтану тәртібі

- әйелдердегі климактериялық кезеңде қандай диагностика әдістерін қолдануды

- әйелдердегі климактериялық кезеңнің емдеу ерекшеліктерін

Студент істей білуі тиіс:

- жүктілікті диагностикалауды

- жүкті әйел тазалығының тәртібін түсіндіре білуі керек.

- жүкті әйелдің тамақтануын және күн тәртібін түсіндіруді білу керек.

- әйелдердегі климактериялық синдромның ағымының дәрежелерін түсіндіруді

- әйелдердегі климактериялық синдромның асқынуынан келіп шығатын ауруларды түсіндіру

- жүктілік уақытындағы физиологиялық өзгерістер

- жүктіліктің диагностикалық әдістері

- жүкті әйелдің тазалықты сақтау тәртібі

- жүкті әйелдің тамақтануын және күн тәртібі

- әйелдердегі климактериялық кезеңнің белгілерін атаңыз

- әйелдердегі климактериялық кезеңде қандай диагностика әдістерін қолдануды

- әйелдердегі климактериялық кезеңнің емдеу ерекшеліктері

• 
  Шағын топтарда жұмыс істеу, ауызша сұрау, жағдаяттық тапсырмаларды шешу;
  
• 
  ОТҚ қолдану, (сабақ тақырыбына арналған презентациялары бар мультимедиялық проектор)
  
• 
  Тақырып бойынша тест сұрақтарына жауап беру
  

1. Н. П. Шабалов «Детские болезни»

2. А.А.Баранов «пропедевтика детских болезней»

3. А.В.Мазурин «Общий уход за детьми»

4. Билич Г.Л., Назарова Л.В. Основы валеологии. — СПб. "Водолей", 1998, 560 стр.

5. А.Ф.Серенко и др. «Социальная гигиена и организация здравоохранения»

6. Симонова Ольга Ивановна, к.б.н. Возрастная анатомия и физиология: учебно-методический комплекс / Горно-Алтайск: РИО ГАГУ, 2008.- 91 с.

ҚОСЫМША

7. 
   Bihari D., Smithies M., Gimson A., Tinker J. The effects of vasodilation with prostacyclin on oxygen delivery and uptake in critically ill patients //New England Journal of Medicine,-1987.- V.317.- P.397-403.
   
8. 
   Heart Rate Variability. Standarts of Measurements, Physiological Interpretation, and Clinical Use //Eur. Heart J.- 1996, V.17.-P.354-381.
   
9. 
   Судаков К.В. Индивидуальная устойчивость к эмоциональному стрессу.- М., 1998.- 263с. 12. Зайчик А.Ш., Чурилов Л.П. Основы общей патологии СПб:ЭЛБИ, 1999, 618с.
   
10. 
    Энциклопедический словарь медицинских терминов М.:Сов. энцикл, 1984.-Т.3
    
11. 
    Справочник медицинской сестры: в 2 т / Под ред. О.Л. Задворновой, М.Х. Турьянова.- М.: «Новая волна»,1998.- 1т –448 с.,2 т – 475 с.
    
12. 
    Ужесов Г.Н. Справочник по уходу за больными.- М: Центрполиграф,2006.-366 с.
    

1. «Жүктіліктің физиологиясы» туралы түсінік беріңіз;

2. Диагностикалық әдістерді атаңыз;

3. Жүкті әйелдің тазалық сақтау тәртібі қандай;

4. Жүкті әйелдің күн тәртібі қандай?

5. Жүкті әйелдің тамақтану тәртібі қандай?

1. Жүктіліктің алғашқы кезеңдеріндегі диагностика үшін маңызды:

2. Жүктілікке арналған иммунологиялық тесттер мыналар арқылы анықталады:

а) бет терісіндегі дақтар, қарныдағы, емізіктегі, жыныс мүшелерінің сыртында ақ сызықтар;

б) емшектің үлкеюі, уыз бөлінуі.

в) қарын терісіндегі жүктілік тыртықтардың пайда болуы.

г) қарынның үлкеюі
4. Жүктіліктің күмән тудыратын белгілері.

а. етеккірдің тоқтауы

б. жүктілікке оң биологиялық әсерлер

в. иіс сезу сезімдерінің өзгеруі.

г. емшектің үлкеюі және уыз бөлінуі
5. Жүктіліктің анық белгілері:

а. аменорея (етеккірдің тоқтауы)

б. ұрықтың қимылдауы

в. ұрықты қолмен басып қарау

г. ұрықтың жүрек соғысы

д. жатырдың көлемінің ұлғаюы

а. жатыр тұсының қатаюы

б. механикалық тітіркенуі әсерінен жатырдың қоюланып өзгеруі.

в. ұрықтың орнына орналасу кезіндегі жатырдың бір бұрышының сәкессіздігі

д. етеккірдің тоқтауына қатысты жатырдың жұмсақ қоюлануы, көлемінің ұлғаюы.
7. Әйелдерде климактерияның симптомдарына жатпайды:

а) тіс ауыруы

б) семіздік

в) ыстықтау

г) АҚҚ көтерілуі

д) нервтік-психикалық бұзылыстар

а) тонзиллоэктомия

б) седативті терапия

в) әйелдер жыныс гормондарын тағайындау

г) сумен емдеу

д) физиотерапия

а) ОНЖ және эндокринді бездері

б) асқазан

в) бауыр

д) тік ішек

а) ағзаның жұмысының жасқа байланысты өзгеруі

б) гипоксия

в) жарақат

г) алкоголь

д) темекі шегу

1. Репродуктивтік жастағы әйелдерде аурулардың кең таралуын.

2. Аурудың этиологиясы мен негізгі патогенезін.

3. Аурудың клиникалық көрінісін.

1. Аурудың симптомдарын анықтауды.

2. Алдын-ала диагнозды қоюды.

4. Тақырыптың негізгі сұрақтары:

1. Артериальды гипертензияның симптомдары мен ағымы.

2. Инфаркт миокардының симптомдары мен ағымы.

3. Анемияның симптомдары мен ағымы

4. Пневмонияның симптомдары мен ағымы.

5. Бронхиттың симптомдары мен ағымы.

6. Астматикалық статустың симптомдары мен ағымы.

5. Білім берудің және оқытудың әдістері (шағын топтар, пікірталас, жағдайлық есептер, жұптасып жұмыс істеу, презентациялар, кейс–стади және т.б.):

- кіші топтарда тақырыптың негізгі сұрақтарын қолдана отырып жұмыс істеу

- сабақ өтуде техникалық құрал-саймандарды қолданып, сабақтың тақырыптарын презентация түрінде көрсету (мультимедиялық проектор)
- науқас төсегінде жұмыс жасау

- тақырыпқа сай тест пен есептер шешу

1.А.А. Новиков, Т.И. Иванова «Руководство по исследованию качества жизни в медицине» - М.: ЗАО «ОЛМА Медиа Групп» 2007 – 320с.

2.Вайнер Э.Н. Валеология: Учебник для вузов. 2001. – М.: Флинта: Наука,

2001. – 416 с.

3.Симонова Ольга Ивановна, к.б.н. Возрастная анатомия и физиология: учебно-методический комплекс / Горно-Алтайск: РИО ГАГУ, 2008.- 91 с.
Қосымша

1.В.С. Лукевич «Основы социальной медицины и управления здравоохранением» Учебное пособие – СПбГМА, 1997 – 184с.

2.А.Ф.Серенко и др. «Социальная гигиена и организация здравоохранения»
7. Бақылау:

Тесттер:

1. Жедел бронхитті емдеуде .... есепке алу керек

а) аурудың этиологии және патогенезін

б) қабыну процессінің орналасуын

в) екіншілік инфекцияның бар жоқтығын, қабыну процессінің фазасын

г) екіншілік инфекцияның бар жоқтығын, қабыну процессінің фазасын және орналасуын

д) барлығын
2. Ірі бронхтардың жедел қабынуы (трахеобронхит) кезінде бронхитті болжаңыз

а) қолайлы

б) көбінесе қолайлы, пневмониямен асқынуы мүмкін

в) көбінесе қолайлы, ұзаққа созылған ағым болуы мүмкін

г) көбінесе қолайлы, созылмалы бронхитпен асқынуы мүмкін

д) көбінесе қолайлы, бронхоэктаздық аурумен асқынуы мүмкін

а) темекі шегу, өнеркәсіп шаңдарының әсер етуі, қолайсыз климат

б) тірек – қимыл аппаратының патологиясы (омыртқа сколиозы, Бехтерев ауруы)

в) жоғарғы тыныс жолдарының созылмалы аурулары

г) тұқым қуалайтын өкпе аурулары

д) барлығы

а) бронхоспазм

б) бронхтардың шырышты қабатының ісінуі

в) бронхтардың қою секретпен бітелуі

г) тыныс шығару кезінде майда бронхтардың жабылып қалуы

д) барлығы

а) жүрек аускультациясы

б) анамнез

в) Гис будасының оң аяғының блокадасы

г) тыныштық жағдайында түсірілген ЭКГ

д) қан айналымының жетіспеушілігі

а) депрессия нүктесі 2 мм-ден жоғары

б) деприссияның S – T сегменті барлық тіркемеде 1 мм-ден кем

в) S – T сегментінің жоғарлауы 0,5 мм-ге

г) Т тісшесінің инверсиясы

д) деприссияның S – T сегменті 2 мм және жоғары

а) өкпе ісігі

б) қан айналудың тоқтауы

в) миокардтың үзілуі

г) Гис будасының аяғының блокадасы

д) барлық аталған асқынулар

а) брадикардияға

б) артериальды гипертензияға

в) тормбоэмболиялық асқынуға

г) жүрек жетіспеушілікке

д) жүректің систололық көлемінің кішіреюіне

а) инфаркт пайда болған алғашқы тәуліктен

б) инфаркт пайда болған алғашқы аптадан

в) инфаркт пайда болғаннан үшінші аптадан

г) инфаркт пайда болғаннан төртінші аптадан

д) инфаркт пайда болғаннан алтыншы аптадан

а) QRS кешенінің өзгерісі

б) Т тісшесінің инверсиясы

в) жүрек ритмінің бұзылысы

г) SТ сегментінің жоғарлауы

д) Q тісшесінің пайда болуы

а) кардиогенді шок

б) қан айналымның жеткіліксіздігі

в) жүрек ритмінің бұзылысы

г) Гис будасының оң аяғының блокадасы

д) миокардтың үзілуі

АҚҚ - 120/80 мм с. б., ТЖЖ 62 рет в минутына,

Тыныштықтағы ЭКГ патологиялық өзгеріссіз.

Проба с физикалық күштеу сынымасы теріс нәтижелі.

Ұстама кезіндегі ЭКГ-да кеуде балғамдарында ST сегментінің жоғарылауы тіркелген .

Диагноз қойыңыз?

Науқасқа қандай тағайындлау жасайсыз?

5-сабақ
1.Тақырып №5: Егде жастағы тұлғаларда жиі кездесетін медициналық-әлеуметтік аспектілер мен олардың өмip сүру салты.Қартаю психологиясы. Табиғи өлім.

2. Мақсаты:Қартаю – дегеніміз сыртқы факторлардың зақымдаушы және ағзаның физикалық қызметтерінің жетіспеушілігіне апаратын әсерлерден пайда болатын, адам жасы келе дами түсетін бұзушылық үрдісі. Қартаю – адамның бейімделгіштік қабілетін төмендетеді, сонымен бірге жасқа байланысты патологиялар және өлім ықтималдығы өседі. Анатомия - физиологиялық және психологиялық ерекшеліктерді білу, ерте қартаюдың алдын алу және уақытын артқа ығыстыруға көмектеседі.
3. Оқыту мақсаты:

Студент білуі тиіс:

1. 
   
   жүктеу 319 Kb.
   
   Достарыңызбен бөлісу: