Желі, желі түрлері. Жергілікті желі

1. Аумақтық таралуына;

2. Тиістілігіне;

3. Деректерді тасымалдау жылдамдығына;

4. Деректерді тарату ортасына қарай бөлінеді.
Қазіргі кезде жаңа ақпараттық технологиялар ғылым мен техниканың барлық салаларында кеңінен қолданысқа енуде. Компьютер технологиясының қарқынды дамуына компьютерлік желінің ықпалын ерекше атап өтуге болады. Компьютерлік желі әлемнің басқа елдерімен банк жүйесі, экономика, қорғаныс, медицина, білім, т.б. салаларында ақпарат алмасудың негізгі объектісіне айналды.

Компьютерлік желі – коммуникациялық құрылғыларды (дисктер, файл, принтер) тиімді пайдалану мақсатында бірыңғай деректерді алмасу арнасына біріккен компьютерлік желілер тобы.

Аумақтық таралуына қарай бөлінуі

Жергілікті желі шектеулі аймақта (бір бөлмеде, мекемеде, зауытта т.с.с.) орналасқан компьютерлерді біріктіреді. Жергілікті желі құрудың негізгі мақсаты – өндірістік процестерді автоматтандыру, керекті құжаттарды жедел өңдеу мен ақпарат алмасуды жылдамдату. Жергілікті желіге қосылған әрбір компьютер кабельдер арқылы желілік бейімдеуіш (адаптер) көмегімен байланысқа түседі.

Корпоративтік немесе аймақтық желі – бір қала немесе аймақ көлемінде компьютерлердің бір жүйеге бірігуінен пайда болатын желіні айтамыз. Корпоративтік желі – ірі компаниялар, банктер, басқа да құрылымдардың пайдалануы үшін өте ыңғайлы желі. Белгілі бір ұйым немесе мекемеде өзара электронды құжат алмасулар үшін аймақтық желіні қолданады. Аталған желі арқылы олар өзара байланысқа түсе алады.

Дүниежүзілік желі – дүниежүзі бойынша компьютерлерді ортақ бір арнаға біріктіру арқылы байланыс жасауды айтамыз. Қазіргі кезде мұндай желі интернет болып табылады. Интернет желісі арқылы бір уақытта, бір мезетте миллиондаған пайдаланушылар өзара қарым-қатынасқа түседі. Желідегі компьютерлер жұмысын арнайы программа басқарады. Желідегі компьютерлер бір-бірімен ақпарат алмасу кезінде бәріне ортақ ережемен, өзара түсінікті тілде байланыс жасауы керек. Осы ортақ ережені желілік хаттама деп атайды.

Жергілікті желі (LAN) кеңсе ғимараты, мектеп немесе үй сияқты бір-біріне жақын компьютерлер тобына желілік мүмкіндіктерді береді. LANs әдетте файлдар, принтерлер, ойындар, қолданбалар, электрондық пошта немесе интернетке кіру сияқты ресурстарды және қызметтерді ортақ пайдалануды қамтамасыз ету үшін құрылады.

Көптеген жергілікті желілер кез-келген басқа желіден ажыратылды немесе басқа LAN-лерге немесе WAN-ге (интернет сияқты) қосыла алады. Дәстүрлі үй желілері жеке жергілікті желілер болып табылады, бірақ қонақ үй желісі орнатылса, үйде бірнеше LAN болуы мүмкін.

LAN құру үшін пайдаланылатын технологиялар

Заманауи аймақтық желілер көбінесе Wi-Fi немесе Ethernet құрылғысын өз құрылғыларын біріктіру үшін пайдаланады.

Дәстүрлі Wi-Fi LAN бір немесе бірнеше сымсыз кіру нүктелерін жұмыс істейді, олардағы сигнал ауқымындағы құрылғылар қосылады. Бұл қатынасу нүктелері өз кезегінде жергілікті құрылғылардан желілік трафикті басқарады және жергілікті желіні сыртқы желілермен интерфейстей алады. Үй желісінде сымсыз кең жолақты маршрутизаторлар кіру нүктесінің функцияларын орындайды.

Дәстүрлі Ethernet LAN бір немесе бірнеше хаб, коммутатор немесе дәстүрлі маршрутизаторлардан тұрады , олар жеке құрылғылар Ethernet кабельдері арқылы қосылады.

Wi-Fi және Ethernet сияқты құрылғылар да орталық құрылғылар арқылы емес, бір-біріне тікелей байланыс орнатуға мүмкіндік береді (бірақ, осы желілердің функционалдығы шектеулі болғанымен).

Ethernet және Wi-Fi әдетте көптеген кәсіпорындарда және үйлерде пайдаланылады, бірақ төмен шығындар мен жылдамдық талаптарына байланысты, LAN жеткілікті себептер болған жағдайда, талшықпен орнатылуы мүмкін.

Интернет протоколы (IP) жергілікті желілерде қолданылатын желілік протоколды таңдау болып табылады. Барлық танымал желілік операциялық жүйелер қажетті TCP / IP технологиясын қолдайды.

LAN қаншалықты үлкен?

Жергілікті желі бір немесе екі құрылғыдан мыңдаған адамға дейін кез келген жерде болуы мүмкін. Серверлер мен принтерлер сияқты кейбір құрылғылар LAN желісімен тұрақты байланыста қалады, ал ноутбук компьютерлері мен телефондары сияқты мобильді құрылғылар желіге әр түрлі уақытта қосыла алады.

LAN құру үшін пайдаланылатын технологиялар, сондай-ақ оның мақсаты оның физикалық өлшемін анықтайды. Wi-Fi жергілікті желілер, мысалы, жеке кіру нүктелерінің қамту аймағына сәйкес мөлшерде болуы мүмкін, ал Ethernet желілері жеке Ethernet кабельдері жабылатын қашықтықты қамтиды.

Екі жағдайда да жергілікті желілер бірнеше қол жеткізу нүктелерін немесе ажыратқыштарды біріктіру арқылы қажет болған жағдайда әлдеқайда үлкен қашықтықты жабуға кеңейтілуі мүмкін.

Ескерту: Жергілікті желілердің басқа түрлеріне MAN және LAN сияқты LAN- лерден үлкен болуы мүмкін.