«ЖАСТАР ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ: БҮГІНІ МЕН БОЛАШАҒЫ»
Студенттер, магистранттар, докторанттар мен жас ғалымдарды 72-Республикалық ғылыми-тәжірибелік конференциясы
Сәуір, 2019
167
қарастырылуда [2]. Білім беру реформасын жүзеге асырудағы негізгі тұлға педагог болып табылады.
Мемлекеттің педагог мамандарға бағдарланған әлеуметтік тапсырысы ең алдымен, жоғары оқу орнын,
балабақша, мектеп таңдау жағдайында өз бетімен жауапты шешім қабылдай алатын, ынтымақтастыққа
икемді, ел тағдырына жанашырлықпен қарайтын жоғары құзіретті мамандарды қалыптастыруды көздейді.
Кәсіби құзіреттілікті қалыптастырудың негізгі бағыттары білім беру мазмұнын жаңартудың және
қазақстандық білім беру жүйесін өзгертудің негізгі бөлігі болып табылады. Алайда білім берудің сапасы
мен тиімділігін арттыруды жүзеге асыруда қазіргі педагог мамандардың қолынан келер мүмкіндіктерінің
арасындағы қарама-қайшылықтың сақталып отырғанын атап айту керек. Осы қайшылықтарды жоюда
білім беру саясатындағы басым бағыттардың бірі – білім беру үдерісін құзіретті тәсілге бағдарлай отырып,
оны жүзеге асырудың жолдарын қамтамасыз ететін төмендегідей маңызды міндеттерді шешу қажет:
педагогтарды білім берудің жаңа технологияларын меңгеруден, кәсіби рөлдерді (кеңесші,
топтық талдауды ұйымдастырушы, фасилитатор, тьютор) сәйкесінше игеруден тұратын құзіретті тәсілдері
аясындағы жұмыстарға даярлау;
педагогтарды баланың және өзінің денсаулығын сақтау технологиясымен қамтамасыз ету;
білім беру үдерісін барынша дараландыру жағдайындағы іс-әрекетке даярлығын қалыптастыру
[3] .
Негізгі құзыреттілік сала ерекшелігіне қарамастан барлық мамандар бойынан табылу керек деп
қарастырылған, себебі құзыреттілік маман біліктілігінің негізін құрайды, оның ішінде:
ақпараттық;
коммуникативтік (қатысымдық);
Ақпараттық құзырет – мамандардың компьютерлік білімділігі, жаңа ақпараттық технологияларды
қолдана алу (мультимедия, электронды пошта, Интернет) мүмкіндігі.
Коммуникативтік құзырет – бірлесіп жұмыс істеуді бағалау, адамдар арасындағы сенімділік, бірін-
бірі түсіну, тыңдау, сыйлау, этикет сақтау, дәстүрді білу, дау жан-жалды шеше алу, бұзылған
қатынастарды түзету, өз қателігін түсіне білу, топпен жұмыс жасай алу, орындаушылардың жұмысын
дұрыс ұйымдастыру, басқару шешімдерін таба алу және қолдана білу қабілеттері. Педагогикалық қызмет
табиғатында шығармашылықты талап ететіні белгілі қағида. Адамның шығармашыл мүмкіндіктерінің
дамуы тұрғысынан интеллектуалды, эмоциалық, рухани потенциалының баюына, жетілдіруге, тануға
ұмтылуға нақты жағдай туғызады. Осыған байланысты ұстаздардың кәсіби дайындығының мақсаты да
өзгереді. Кәсіби құзыреттіліктің қалыптасу процесі кәсіби білімнің, біліктің, іс-әрекеттің қалыптасуын
қамтиды, ұстаздың жалпымәдени дамуын, өзінің көзқарасының және тұлғалық кәсіби құнды қасиеттердің
қалыптасуын қамтиды.
Мұғалімнің кәсіби құзыреттілігі күнделікті педагогикалық қызметте әр түрлі танылады және әр
түрлі іске асады. Мұғалімнің кәсіби құзыреттілігі деп, біз өзара байланысты үш компонеттен тұратын
тұлғаның қасиеттерін түсінеміз:
Педагогикалық қыметте жүзеге асатын кәсіби білім;
Кәсіби біліктілік;
Мұғалімнің кәсіби құнды қасиеттері;
Бұл үш компонент мұғалімнің тұлғасын дамыту мақсатымен біріктірілген, сонымен қатар әр
компонент педагогикалық қымет үрдісінде бірде алғышарт, бірде құралы, бірде нәтижесі болып кызмет
атқарады.
Кәсіби құзіреттілікті қалыптастыру үрдісі кәсіби білім, білік, дағдыны қалыптастыру, педагогтің
жалпы мәдени дамуын, оның тұлғалық көзқарасын және кәсіби маңызды сапаларын қалыптастыруды
білдіреді.
Ойымызды қорытындалай келе, кәсіби құзіреттілікті қалыптастырудың барлық құрылымдық
құрамдас бөліктері болашақ мамандардың білім беру ұйымдарындағы қызметіне, атап айтқанда, нақты
педагогикалық жағдайларды шеше алу шеберлігіне бағытталған. Мамандардың кәсіби даярлығы, яғни
оның білім беру қызметі барысында иеленген білімі, тәжірибесі, жеке және әлеуметтік қасиеттері мен
құндылықтарын жұмылдыру қабілеті оның кәсіби құзіреттілігін қалыптастырып, біліктілігін арттыруды
құрайды және оны өз тәжірибесінде тиімді пайдалана алуымен өлшенеді.
Әдебиеттер:
1. Қазақстан Республикасында білім беруді дамытудың 2011-2020 жылдарға арналған мемлекеттік
бағдарламасы. – Астана,
2. Құрманалина Ш.Х. Оценка качества профессиональной компотентности учителя. – Алматы,
3. Кенжебеков Б.Т. Жоғары оқу орны жүйесінде болашақ мамандардың кәсіби құзыреттілігін
қалыптастыру: пед.ғыл. докт...автореф.: 21.05.05. – Қарағанды: Е.А. Бөкетов атындағы ҚарМУ, 2005. –
40б.
«ЖАСТАР ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ: БҮГІНІ МЕН БОЛАШАҒЫ»
Студенттер, магистранттар, докторанттар мен жас ғалымдарды 72-Республикалық ғылыми-тәжірибелік конференциясы
Сәуір, 2019
168
Байметова Зохида
5B010900-Математика
Научный руководитель: д.п.н., и.о.проф. Б.Р.Каскатаева
КазГосЖенПУ
ПЕДАГОГИЧЕСКИЕ УСЛОВИЯ ФОРМИРОВАНИЯ ТВОРЧЕСКОЙ ДЕЯТЕЛЬНОСТИ
УЧАЩИХСЯ ПРИ ИЗУЧЕНИИ ГЕОМЕТРИИ В 7 КЛАССЕ
Түйіндеме: Бұл мақалада 7-сыныпта геометрияны оқытуда оқушылардың шығармашылық
қызметінің ерекшеліктері және оны қалыптастырудың педагогикалық шарттары қарастырылады.
Abstract: This article discusses the features of creative activity of students in the study of geometry in the 7th
grade and pedagogical conditions of its formation
На современном этапе общественного развития главной задачей является всестороннее
содействие становлению и развитию человеческой индивидуальности. Однако сложившаяся
образовательная практика не способствует максимальному стимулированию творческой
деятельности учащихся, вследствие чего возникает необходимость пристального внимания на
развивающуюся личность с её внутренним миром, интересами, потребностями, творческими
возможностями.
В настоящее время выдвигается на первый план проблема формирования творческой
деятельности учащихся. В организации учебного процесса особенно востребованы те виды работ ,
которые развивают личность и обеспечивают ее творческое саморазвитие. «Все наши педагогические
усилия должны быть направлены на то, чтобы в максимальной мере заставить школьника усваивать
материал в порядке активной работы над ним, всеми средствами насыщая эту работу элементами
самостоятельности и хотя бы самого скромного творчества» [1, с. 222].
Существует противоречие между потребностью общества в получении активной личности,
способной к саморазвитию и самообразованию, и недостаточным исследованием проблемы
формирования творческой работы учащихся, которая определяет актуальность рассмотрения
особенностей творческой деятельности учащихся и педагогических условий ее формирования.
Рассмотрим особенности творческой деятельности учащихся при изучении геометрии в 7
классе. Проблема целенаправленного формирования творческой работы учащихся является весьма
сложной и многогранной. Это обусловлено тем, что творческая деятельность выступает
одновременно как цель в плане формирования личности, как результат, обусловленный
определенным способом организации учебной деятельности учащихся, и как средство повышения
процесса обучения.
В подростковом возрасте имеется большая возможность для формирования организаторских
способностей, деловитости, предприимчивости и других полезных творческих качеств личности,
связанных с взаимоотношениями людей. Перечисленные личностные качества могут развиваться
практически во всех сферах деятельности, где участвует подросток и которые могут быть организованы на
групповой основе: учение, труд, игра.
Осознание единения личного и общественного - стержневой процесс самореализации
личности. В самосознании подростка Л.С. Выготский справедливо видел «социальное сознание,
обращенное внутрь» [2, с.50].
Вторая характерная особенность подросткового возраста - это изменение соотнесения между
активностью чувственно-импульсивной и интеллектуальной. В этом возрасте ученик сознательно
ставить цели, происходит формирование самосознания и чувство коллектива, ответственности перед
ним; расширяется жизненный опыт и развивается мышление, происходит формирование его
самостоятельности; может управлять своим поведением и деятельностью.
У подростка, складывается устойчивая, система интересов деятельности, формируются
организационные умения, развиваются волевые качества, способность к длительному напряжению.
И, как результат, увеличивается количество видов работ, в которых подросток способен
реализоваться относительно самостоятельно.
Следующая характерная особенность данного возраста - усиление
раскрепощения
подростка:
от непосредственного «воздействия» среды. Растущий человек, все больше познающий среду,