Жаратылыстану математикалық факультетінін деканы

Дәрістің мазмұны:

Әдістемелік әдебиеттерде химиялық эксперимент түсінігіне бірнеше анықтама беріледі, ол ‘’мектептегі химиялық эксперимент’’,химиядан оқушы эксперименті және т.б.Бұл түсініктердің ішінде негізгі түсінік ретінде оқу үрдісіндегі ‘’ химиялық эксперимент ’’ деп те атауға болады.

Оқу үрдісіндегі химиялық эксперименттің ортақ компоненттері:

1. 
   химиялық обьектілерді оқып – үйрену ( заттар мен химиялық реакция )....
   
2. 
   эксперименттің мақсаты мен міндетін анықтау
   
3. 
   оқушылардың эксперименттік іс-әрекеті
   
4. 
   химиялық эксперименттің техникасын меңгеру.
   

Мектептегі химия курсы тек зерттеу әдісі, жаңа білім көзі ғана емес,сонымен қатар оқу обьектісі болып табылады.

Химиялық эксперимент мынадай маңызды функцияларды атқарады: білім беру, тәрбиелеу ( еңбек, эстетикалық, экономикалық, адамгершілік, рухани ) және даму (ақыл-ойы, есте сақтау, ерік, эмоция, мотив,т.б.)

Химиялық эксперимент кейбір келесі жеке функцияларды да орындайды:.

а) информациялық (ақпараттық)

ә) эвристикалық (тапқырлық)

б) критерилік

в) түзетушілік

г) зерттеу

д) қорытындылау

е) дүниетанымдық

Өзін- өзі тексеретін сұрақтар:

1. 
   Химиялық эксперименттің негізгі белгілерін ата.
   
2. 
   Химиялық эксперименттің қандай арнайы функцияларын білесің?
   

1. 
   Нұғыманұлы И. Химияны оқыту әдістемесі. Алматы, 1993,
   
2. 
   А.Мырзабайұлы. Химияны оқыту әдістемесінің педагогикалық негіздері. Алматы, 2004
   
3. 
   Нұғыманұлы И. Химияны оқыту әдістемесі. Алматы, 2005,
   

1. 
   Демонстрация (көрнекі көрсету эксперименті)
   
2. 
   Демонстрация экспериментке қойылатын талаптар.
   
3. 
   Оқушы эксперименті, оған қойылатын талаптар.
   

Дәрістің мазмұны:

1. 
   Көрсетілім тәжірибелер
   
2. 
   Зертханалық тәжірибелер
   
3. 
   Сарамандық сабақтар
   
4. 
   Аралас типті сынақ тәжірибелер (сынақ тәжірибелік есептер шығару, практикумдар өткізу т.б.)
   

Демонмтрциялық эксперимент келесі жағдайларда жүрігізіледі:

• 
  оқушылардың қолдануына қажетті құрал-жабдықтар жетпеген жағдайда;
  
• 
  тәжірибе күрделі, оқушылар өздері өткізе алмағанда;
  
• 
  тәжірибені өткізуде оқушылардың қажетті білігі болмағанда;
  
• 
  аз мөлшерлі реактивтер нәтиже бермегенде;
  
• 
  эксперимент қауіпті болғанда (сілтілік металдармен, электр тогын қолданатын жұмыстар);
  
• 
  уақытты үнемдеу мақсатында.
  

• 
  Көрнекілік.
  
• 
  Қарапайымдылық..
  
• 
  Сенімділік.
  
• 
  Қауіпсіздік.
  
• 
  Демонстрациялық эксперименттің педагогикалық нәтижесі, білімге және эксперименттік ептілік пен дағдыға әсері экспермиент техникасына байланысты.
  

Демонстрациялық тәжірибені жүргізу кезінде әрбір тәжірибенің орындалу техникасын, реакивтер сапасын, құрал-жабдықтардың және құбылыстың оқушыларға жақсы көрінуін, қауіпсіздігін алдын ала тексеру өте маңызды болып табылады.

Кейде демонстрациялық үстелге екі жабдықты қойған дұрыс: біреуі – толық құрастырлыған және тәжірибе орындауға дайын күйінде, ал екіншісі - бөлшектенген түрінде, қолдану барысында оның құрылысын түсіедіру мақсатында, мысалы Кипп аппараты, тоңазытқыштар және т.б.

Өзін- өзі тексеретін сұрақтар:

1. 
   Демонстрациялық эксперимент қай уақытта жүргізіледі?
   
2. 
   Демонстрациялық экспериментке қандай талаптар қойылады?
   
3. 
   Оқушы эксперименті дегеніміз не?
   
4. 
   Оқушы экспериментін өткізу формаларын ата.
   
5. 
   Оқушы экспериментінің қандай түрлерін білесің?
   

1 Нұғыманұлы И. Химияны оқыту әдістемесі. Алматы, 1993,

1. 
   Лабораториялық (зертханалық) тәжірибелер.
   
2. 
   Практикалық сабақ.
   
3. 
   Эксперименттік есептер шығару.