Жаратылыстану және математика

– дәріс тақырыбы: Электр өрісіндегі өткізгіштер

жүктеу 2,5 Mb.

бет	6/19
Дата	05.02.2018
өлшемі	2,5 Mb.
	#8651

1 2 3 4 5 6 7 8 9 ... 19

Өткізгіштердің электр сыйымдылығы
Конденсаторлардың электр тогі тізбектерінде қосылуы
Өзін - өзі тексеру сұрақтары

3 – дәріс

тақырыбы: Электр өрісіндегі өткізгіштер

Дәрістің мазмұны:

1. Өткізгіштердің электр сыйымдылығы

2. Конденсатор

3. Конденсаторлардың электр тогі тізбектерінде қосылуы

Мақсаты: өткізгіштердің электрлік қасиеттерін сипаттау

Тірек сөздер. Өзара әсерлесу, өткізгіштер, электростатикалық қорғау, Ван-де Грааф генераторы.

Негізгі сұрақтар және қысқышы мазмұны:

1. Өткізгіштердің электр сыйымдылығы

Өткізгіштерді электр өрісіне қойғанда, оларда зарядтардың реттелген қозғалысы басталып, өткізгіш бетінде зарядтардың ерекше конфигурациясы қалыптасады. Өткізгіш бетіндегі зарядтардың бұл конфигурациясының басты қызметі- өткізгіштердің ішінде электр өрісін жою. Ал өткізгіштің барлық нүктесінде өріс болмаса- потенциалдың бірдей болғаны. Сыртқы өрісте орналасқан өткізгіштердің потенциалы әртүрлі болады. Өткізгіштің потенциалы сыртқы өріс кернеулігіне, өткізгіш формасына, басқа өткізгіштердің болу- болмауына және ең бастысы: өткізгіштегі заряд мөлшеріне тәуелді. Өткізгіш потенциалын 1 вольтқа көтеру үшін қажетті заряд мөлшерін сыйымдылықпен сипаттайды.

2. Конденсатор

Сыртқы өткізгіштердің жақын тақалуы өткізгіштің электр сыйымдылығын өзгертуі мүмкін. Сыртқы денелердің әсерін азайту үшін конденсатор деп аталатын өткізгіштер жүйесін қарастырады. Конденсатор зарядтарды жинақтайтын жүйе болып табылады.

Электр тізбектерінде заряд жинақтаушы ретінде қолданылады. Бұл қасиетінің арқасында олар электр тізбектерінде әртүрлі мақсатта қолданылуы мүмкін

Конденсаторлардың электр тогі тізбектерінде қосылуы

Электр тізбектерінде сыйымдылығы әртүрлі конденсаторлар керек. Оларды әртүрліше қосу арқылы әртүрлі сыйымдылығы бар жинақтауыш жүйелерді жасауға болады. (конденсаторлар батареясы). Конденсаторларды қосудың үш түрлі әдісі бар.

а) тізбектеп

б) параллель

в) аралас қосу

Тізбектеп қосылған конденсаторлар батареясының сыйымдылығы:

формуласымен, ал параллель қосылған конденсаторлар батареясының сыйымдылығы:

формуласымен анықталады.

Аралас қосылған конденсаторлардың сыйымдылығын анықтау әрбір жағдайға жекеше қарап талдауды қажет етеді.

Өзін - өзі тексеру сұрақтары
- Өткізгіштер, металдар, диэлектриктер

- Электр өрісіндегі өткізгіштің электрленуі

- Электростатикалық өрістегі өткізгіштің ішіндегі электр өрісі

- Өткізгішке берілген зарядтың үлестірілуі

- Зарядталған өткізгіштің өрісінің кернеулігі және потенциалы

- Электр желі. Үшкір өткізгіштердің маңындағы электр зарядтары

- Өткізгіш маңындағы электростатикалық өріс

- Өткізгіштің және конденсатордың электр сыйымдылығы

- Электростатикалық қорғау. Ван-де– Грааф генераторы

- Конденсаторлар жүйесінің сыйымдылығы.

- Өткізгіштердің диэлектриктерден айырмашылығы

- Өткізгіштер электростатикалық өрісте болғандағы кернеулік пен потенциалы

- Электр өрісіндегі қорғау әдістері

Әдебиет: Силлабусты қара.

жүктеу 2,5 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 2 3 4 5 6 7 8 9 ... 19