– дәріс тақырыбы: Электромагниттік тербелістер

1. Айнымалы ток тізбегіндегі тербелістерді талдау.

2. Айнымалы ток тізбегінің жұмысы мен қуаты. ПӘК. Трансформатор.

Мақсаты:Айнымалы ток тізбегінің анықтамаларымен, негізгі заңдарымен таныстыру.

Тірек сөздер: тербелістер, ток, актив және реактив(индуктивтік, сыйымдылық) кедергісі. Ом заңы.

Негізгі мәселелер және мазмұны:
1. Айнымалы ток тізбегіндегі тербелістерді талдау.

Тұрмыста, өндірісте, радио байланыста және т.б. салаларда синусоидалы периодты ЭҚК-тер, токтар және кернеулер кең қолданылады. Бұлардың басқа токтардан артықшылығы-

А) тізбекте алуан түрлі түрлендіруге ұшырағанда токтың, кернеудің уақыттан синусоидалық тәуелділігі өзгермейтіндігі.

Б) жоғары қуатты электр энергиясы көздерін қолдану мүмкіндігі.

2. Айнымалы ток тізбегінің жұмысы мен қуаты ПӘК. Трансформатор.

Электр энергиясын өндіргеннен кейін, оны қашықтағы тұтынушыға тасымалдау мәселесі маңызды. Сым желілерде қуат пайдасыз жаратылады. Осы шығынды азайтып, ПӘК-ті жоғарылату үшін кернеуді жоғары көтеретін жоғарылатқыш трансформаторлар қолданылады. Ал қалаға жеткізілген жоғары кернеуді төмендету үшін төмендеткіш трансформаторлар қолданылады.

Трансформатор: ортақ ферромагнит өзекше арқылы байланысқан екі катушкадан құралған. Жоғарлатқыш трансформатор кернеуді өсірсе, төмендеткіш трансформатор оны азайтады. Катушкалардың орамдар санының қатынасы кернеудің қанша есе азайтып не көбейтетіндігін көрсетеді, сондықтан бұл сан: беріліс коэффициенті деп аталады.
Өзін - өзі тексеру сұрақтары :

:

• 
  Тербелмелі процесстер
  
• 
  Электр тербелістері
  
• 
  Айнымалы ток- электр тербелістерінің мысалы
  
• 
  Айнымалы электр қозғаушы күші. Электромагниттік индукция, кедергі , сыйымдылық.
  
• 
  Айнымалы ток тізбегіндегі актив кедергі, сыйымдылық, индуктивтік
  
• 
  Сыйымдылық және индуктивтік кедергі
  
• 
  Айнымалы ток тізбегі үшін Ом заңы
  
• 
  Толық кедергі.
  
• 
  Айнымалы ток тізбегіндегі жұмыс және қуат. Актив және реактив кедергілер.
  
• 
  Электр тербелмелі контур. Томсон формуласы, резонанс
  
• 
  Электр энергиясын қашыққа жеткізу
  
• 
  Трансформатор
  
  1. 
     Айнымалы ток
     
  2. 
     Айнымалы ток тізбегіндегі кедергі
     
  3. 
     Ом заңы айнымалы ток тізбегінде
     
  4. 
     Электр тербелмелі контур. Резонанс
     
  5. 
     Трансформатор