Әдістемелік-нұсқау хат/2017-2018 оқу жылы
186
орындалған:
5 (ҚГБ), 6 (ЖМБ,
тереңдетіп оқыту)
тапсырма
(ЖМБ, тереңдетіп
оқыту) тапсырма
дұрыс
орындалған
(деңгейіне
байланысты емес)
орындалған
(деңгейіне
байланысты емес)
орындалмаған
Жұмыста
математикалық
қателер жоқ
Бір қате немесе
түрлендірулер
мен есептеулерде,
суреттер
мен
графиктерде екі-
үш кемшіліктер
жіберілген
Екі-үш
қате
немесе
түрлендірулер
мен есептеулерде,
суреттер
мен
графиктерде үш-
төрт кемшіліктер
жіберілген, бірақ
оқушы міндетті
білім мен білікті
меңгерген
Білім алушының
тақырып бойынша
міндетті білім мен
біліктігін
меңгермегенін
көрсететін үштен
артық
қате
жіберілген
Материал
мазмұнының
логикалығы және
толықтығы
Материалды
баяндауда
жекелеген
дәлсіздіктер
жіберілген.
Материалды
баяндау логикасы
бұзылған,
материал
толығымен
ашылмаған
Материалды
баяндау логикасы
бұзылған
Алгебра және анализ бастамалары бойынша емтихан жұмысын
ресімдеу
Емтихан жұмысын рәсімдеуде емтихан тапсырмаларын орындау
барысында келесі талаптар сақталуы тиіс:
-
есептің шығарылуының дұрыстығы;
-
есептің шығарылуының негізделуі;
-
есептің шығарылуының толықтығы;
-
есептің шығарылуының тиімділігі;
-
емле ережесінің сақталуы.
Суреттер, кестелер, графиктер және т.б. қаламмен салынады.
«ЖАРАТЫЛЫСТАНУ» БІЛІМ САЛАСЫ
Жаратылыстану – табиғаттың құбылыстары мен заңдылықтары туралы
ғылым. Жаратылыстану тұтас жүйе түрінде қарастыруға болатын, табиғат
нысандары мен құбылыстарының түрлі қасиеттері туралы кең көлемді
мәселелерін қамтиды. Табиғатты зерделеу адамның қоршаған әлемді танып
білуге шынайы ұмтылысы және тәжірибелік іс-әрекеттің негізі болды. Негізгі
Әдістемелік-нұсқау хат/2017-2018 оқу жылы
187
ұғымдар, құбылыстардың өзгеру заңдылықтары туралы көзқарас, табиғат
заңдарын қолдану тәсілдері оны зерттеуден туындаған болатын.
Қазіргі уақытта ғылыми-жаратылыстану білімі белсенді әрекеттердің
өрісі болып табылады және оларға негізделген заманауи технологиялар адам
өмірінің жаңа бейнесін қалыптастырады. «Жаратылыстану» білім саласы үшін
заманауи жаратылыстанудың негізгі дүниетанымдық және әдіснамалық
принциптерін, олардың басты бағыттары және әлемнің жалпы бейнесіндегі
жалпы мәдени жағдайы зерделеу ұсынылады.
Жалпы орта білім деңгейіндегі «Жаратылыстану» білім саласы оқу
пәндерінің мазмұны дүниетанымдық сипатымен ерекшеленеді, сонымен қатар
оқушылардың бойында табиғат, табиғи құбылыстар, процестер, заңдылықтар
туралы, Жер адам өмір сүретін планета ретінде, әлемнің ғылыми бейнесінің
астрономиялық құрамы туралы кешенді, жүйелі және әлеуметтік-бағытталған
көзқарас қалыптастырады.
Оқу пәндерінің мазмұны білім алушылардың жалпы мәдениетін
қалыптастыруда, сонымен қатар жалпы білім берудің тәрбиелік және
дамытушылық мақсаттарын және оқушылардың әлеуметтенуін жүзеге асыруда
үлкен рөл атқарады.
«Жаратылыстану» білім саласы пәндерін оқытудың ерекшеліктері:
–
жаратылыстану ғылымдарының қоршаған ортаға, адам қызметінің
экономикаға, технологияға, әлеуметтік және этикалық ортаға әсерін түсіну; оқу,
жобалау-зерттеушілік, эксперименттік, сабақтан және сыныптан тыс іс-
әрекеттер барысындағы қауіпсіздікті сақтап жұмыс істеу дағдыларын
қалыптастыру;
–
білім алушылардың оқу, жобалау-зерттеушілік, шығармашылық іс-
әрекетке, өздігінен білім алуға ұмтылулары үшін қажетті жағдайлар жасау;
–
білім алушылардың тірі жүйелерге қатысты ғылыми танымдық әдісін,
маңызды классикалық және заманауи жетістіктерді меңгеруі;
-
білім алушылар адамның қызметі және табиғи себептердің ықпалының
нәтижесінде олардың өзгерістері мен жүйелердің құрылымы, жұмыс істеуі,
дамуы туралы білімді меңгеруі
-
пәнді бейінді оқыту негізінде білім алушылардың болашақ мамандығын
өз бетімен таңдауға дайындау;
-
білім алушылардың өздігінен жұмыс істеу дағдыларын дамыту болып
табылады.
«Жаратылыстану» білім саласының құрамына: география, физика, химия
және биология пәндері кіреді.
Оқу пәндері бағдарламаларының құрылымы мен мазмұнын таңдау оқу
материалын оқытудың бірізділігі принципі негізінде жүзеге асырылған.
Оқушылардың:
–
жаратылыстану ғылымының процестері мен құбылыстарын сипаттау,
түсіндіру және болжау біліктілігін;
–
дәлелдер мен шешімдерді түсіндіру біліктілігін;
–
ғылыми әдістердің көмегімен шешілуі мүмкін сұрақтар мен мәселелерді
анықтау біліктілігін дамытуға бағытталуы қажет.
Әдістемелік-нұсқау хат/2017-2018 оқу жылы
188
Төмендегі
кестеде
ғылыми-жаратылыстану
циклі
пәндерінің
сабақтарында функционалдық сауаттылықты қалыптастыру бойынша
ұсынылатын қызметтердің түрлерінің мазмұны келтірілген.
49-
кесте – Ұсынылатын қызметтердің түрлері
Ұсынылатын
қызметтердің түрлері
(жобалаудың
параметрлері)
Білім беру бейіндері бойынша
ЖМБ
ҚГБ
1
Оқылатын тақырыптар
бойынша шағын
зерттеулер
Негізгі бөлімдер және
тақырыптар бойынша
жүйелі, сабақ
барысында презентация
жасау
Жекелеген
сабақтарда
презентациямен,
жекелеген
тақырыптар
2
Карталар, кестелер,
сызба-нұсқалар, көрнекі
құралдармен жұмыс
Талдау, өз бетінше
шешімдер әзірлеу, жаңа
сызбалар, жаңа білім
Талдау,
қорытындылау
3
Түрлі күрделілік
деңгейіндегі практикалық,
зертханалық жұмыстар
Жоспарлы,
жаттықтырушы,
дамытушылық, іс-
әрекеттік
Жоспарланған, іс-
әрекеттік
4
Статистикалық
материалдармен жұмыс
Әрдайым, негізгі
бөлімдер және
тақырыптар бойынша,
міндетті түрде көрнекі-
графикалық бейнелеу
Әрдайым, негізгі
тақырыптар
бойынша
5
Мерзімді баспасөз
материалдарын, қосымша
материалдарды зерделеу
Әрдайым, жаңа білім
сабақтарындағы
презентация, олардың
функционалдық
маңызы
Оқушы үшін жаңа
білім
сабақтарындағы
презентация,
олардың
функционалдық
маңызы
6
Үй тапсырмасының
тәжірибелік бағыттылығы
Жүйелі, жүйелі іс-
әрекет, өзін-өзі
тәрбиелеу, өздігінен
даму міндеттері
Жүйелі, жүйелі іс-
әрекет, өзін-өзі
тәрбиелеу
міндеттері
Білім алушылардың ғылыми-жаратылыстану сауаттылығын бағалау үшін
түрлі проблемалары бар жағдаяттар қолданылады. Олар адамдардың күнделікті
өмірімен, денсаулықты сақтаумен, техника мен технологияны дамыту үшін
қажетті ғылыми-жаратылыстану білімін қолданумен, қоршаған орта
проблемаларымен байланысты болуы тиіс.
Ы.Алтынсарин атындағы ҰБА сайтында білім алушылардың ғылыми-
жаратылыстану сауаттылығын дамытуға арналған әдістемелік құралдар
Достарыңызбен бөлісу: |
