Пиктограммалар жаһандану заманында үлкен маңызға ие болып келе жатыр. Себебі олар ақпаратты қандай да болмасын тілге тәуелсіз және жылдам жеткізеді, әрі қауіптен сақтандыру мақсатында ролі ерекше.
Оларға нысанмен үйлесімділік және мазмұнның танылуы тән. Толқынды сызықтар - судың белгісі, жарты айдың кескіні - айдың белгісі, садақты адам - аңшы белгісі, яғни кескінделген таңба белгілі нысан немесе оқиғаның мазмұнды сипатын танытады.
Пиктограмма- белгілі бір мағлұматты қарапайым графикалық түрде бейнелейтін кескіндер.
Пиктограмма фонетикалық жазу таңбаларына қарағанда кез келген тілде оқылу мүмкіндігімен ерекшеленеді. Пиктограмманың екі түрі бар: бейнеленуші нысанмен немесе ұғыммен ұксастығы сақталған бейне, яғни иконалық пиктограмма және мағлұмат мазмұнынан сыртқы ұксастығын жоғалтқан символикалық пиктограмма.
Пиктограмма
Иероглиф
Иероглиф” деген терминді бірінші рет Климент Александрийский 200 жылы Мысыр жазуына қатысты қолданған. Ең көне Мысыр иероглифі б.з.б. 4-мыңжылдықта пайда болған. Иероглиф тек көне Мысыр жазуы деген мәнде ғана емес, басқа жазулар жүйесіне (қытай, крит, т.б.) қатысты да қолданылады.
Иероглиф жазуының екі түрі болған:
1-иератик (гиератик) жазу – папирусқа жазудан пайда болған жазу үлгісі, бұл кейін тек діни жазуға айналған;
2-демотик жазу – иератиктен дамыған тез жазу, мұнымен іс қағаздары, көркем шығармалар жазылған, ертеде шыққан кітаптар көшірілген, сондықтан да ол халықтық жазу деп аталған.[2]
Иероглиф жазуының әр таңбасы жеке тұрады, таңбалар бір-бірімен қосылмайды. Иероглиф жазуы жоғарыдан төмен, кейін оңнан солға, кейде керісінше ойылып жазылған.
Көне дәуірлерде адам қолынан туындаған өнер шығармалары алғаш әр түрлі белгі суреттер арқылы басталып, кейін жануарлар әлемін және тұрмыстық өмір бейнесін көрсететін мағыналы сурет, нақыштарға ұласқан
Жартас таңба суреттері Жер шарының барлық түкпірінен кездеседі:
Жартас таңба суреттері — ежелгі дәуірлер (палеолит, неолит, қола, темір) кезеңдеріндегі адамдар қалдырған өнер шығармалары.
Жартас таңба суреттері
Графика
Жазуда қолданылатын таңбалардың (әріп және тыныс белгілерінін) жиынтығы.
Жазу таңбалары жүйесі мен тілдің фонетикалық жүйесінің ара қатынасын, байланысын білдіреді.
Тырнайтын, жазатын, грифель құралының көмегімен салынатын өнер түрі.
Графика өнері каллиграфиямен, жазбамен тығыз байланысты деп табылады. 19 ғ. дейін графика мен сурет түсініктері қатаң ажыратылып қаралды. Графика деп тек баспа техникасымен салынатындарды атаса, суретке — қолмен салынатын жұмыстарды: нобайды, нұсқа, т.б. жатқызады.
Графика – бейнелеу өнерінің бір жанры. Кескіндеме жанрында түс пен бояу негізгі рөл атқарса, графикада (гр. graphein гр. grapho– жазамын) сызықтар, штрихтар, ашық және қара (қоңыр) дақтардың арақатынасы шешуші рөл атқарады, сондай-ақ заттардың ең негізгі белгілері таңдап алынады. Графикаға гравюраның барлық түрлері (литография, линогравюра, ксилография), плакаттық, сатиралық сурет түрлері жатады. Бейне қарындашпен, көмірмен, бормен, қаламұшпен тікелей қағазға түсіріледі
Достарыңызбен бөлісу: |