И. В. Савельев жалпы физика курсы I том Алматы 2004

жүктеу 28,35 Mb.

Pdf просмотр

бет	94/251
Дата	25.05.2022
өлшемі	28,35 Mb.
	#38762

1 ... 90 91 92 93 94 95 96 97 ... 251

Т е Н , б і р д е й в е к т о р л а р д ы ц в с к т о р л ы қ dr к ө б е й т і н д і с і б о л ы п т а б ы л а д ы . Ш ы н д ы ғ ы н д а д а d t

d r
d t
d p
~ d t
+
( 3 7 . 5 )
ө и т к е н і о л о а ғ ы т т а р ы
Б і р і н ш і
қ о с ы л ғ ы ш
н о л ь г е
Т е Н ,
б і р д е й в е к т о р л а р д ы ц
в с к т о р л ы қ
dr
к ө б е й т і н д і с і б о л ы п т а б ы л а д ы . Ш ы н д ы ғ ы н д а д а
d t
в е к
т о р ы v ж ы л д а м д ы қ в е к т о р ы н а т е ц , д е м е к , б а ғ ы т ы б о й ы н -
ш а р
— т \
в е к т о р ы м е н д ә л к е л с д і .
-
j j
-
в е к т о р ы Н ы о -
т о п н ы ц е к і и ш і з а д ы б о й ы н ш а д е н е т е э с е р с т е т і н f к ү ш і н с
т е ң [ ( 2 2 . 3 ) т е ң д е у і п қ а р а ң ы з ] . Д е м е к , ( 3 7 . 5 ) ө р н с г і н б ы -
л а й ж а з у ғ а б о л а д ы :
- g j-
= [ r f I = М ,
( 3 7 . 6 )
м ү н д а ғ ы п і — и м п у л ь с м о м е п т і қ а н д а й н ү к т е г е қ а т ы с т ы
а л ы н с а , с о н д а й
О
н ү к т е с і н е қ а т ы с т ы а л ы н ғ а н к ү ш г е р д і ң
м а т е р и я л ы қ п ү к т е ғ е т ү с і р ғ с н м о м е н т і .
( 3 7 . 6 )
қ а т ы с ы н а н м ы н а у ш ы ғ а д ы : қ а н д а й д а б о л с ы н
О н ү к т е с і п е қ а т ы с т ы к ү ш т с р д і ц м а т е р и я л ы қ и ү к т е г е э с е р
е т е т і н қ о р ы т қ ы м о м е н т і н о л ь г е т е ц б о л с а , о н д а с о л
О
н ү к т е с і н е
қ а т ы с т ы
а л ы н ғ а н
м а т е р и я л ы қ
п ү к т е п і ң
и м
п у л ь с м о м е н т і т у р а қ т ы б о л ы п қ а л а б е р е д і -
1 3 6

(37.6) формуласына сигсп векторлардың г осі бойын-
ша құраушысын алып, мынадай өрнек табамыз1:
4 г =
(37-7)
(37.6) формуласы (22.3) формуласына уқсас. Осы
формулаларды салыстырудан мынау шыгады: пмпульс-
тен уақыт бойынша алынғап туынды матернялық нүк-
теге эсер ететін күшке тең денеге ұқсас, импулнс момен-
тіпен уақыт бойынша алынган туынды да күш момептінс
тсң болады.
Бірнеше мысалдар қарастырайық.
1
м ы с а л. Материялық нүктс 96-сурсттегі пунктир
сызықтыц бойымен қозғалсын дейік. Қозғалыс түзу сы-
зықты болғандықтан, материялық нүктсніц импульсы
тек модулы бойынша ғана өзгсреді, дсмек,
dP _ f

жүктеу 28,35 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 90 91 92 93 94 95 96 97 ... 251