И. В. Савельев жалпы физика курсы I том Алматы 2004

жүктеу 28,35 Mb.

Pdf просмотр

бет	214/251
Дата	25.05.2022
өлшемі	28,35 Mb.
	#38762

1 ... 210 211 212 213 214 215 216 217 ... 251

§ 104. Политроптық процестер Жоғарыда қарастырылған процестердің барлығы да политропты процестің дербес жағдайлары болып табы- 349

d p
_
_р__
d V
V
'
болады:
(103.5)
(103.4)-ті дифференциалдасак, былай болады:
py Vi - ' d V + V 1 dp =
0,
осыдан:
*Р_
_ _ ~
J L
d V

*
V
Сонымсн, аднабатаның көлбеу бұрышыныц тангенс!
изотерманікінен ү есе артық болады екен.
Жоғарыда біз барлық уақыттарда да, газдың күйі
әобір уақыт мезетінде
р
және
Т
параметрлерінің белгілі
мәндерімен сипатталады, яғнн, басқа сөзбен айтқанда,
қарастырылып отырған адиабаталық процесс тепе-тең-
дікте өтеді деп ұйғардық. Біз білетіндей, тек өте баяу
өтетін процесс қана тепе-теңдіктегі процесс бола алады.
Сонымен катар, табиғатта жылуды мүлдем өткізбейтін
заттар болмайтындыктан, процесс неғұрлым аз уақытқа
созылса, системаның коршаған ортамен алмасатын жылу
мөлшері адиабаталық процеске жуык болады. Мұн-
дай процестің мысалына дыбыс толкыны таралған ғаз-
дың әрбір нүктедегі сығылуы мен ұлғаюы жатады. Үлкен
көлемнің шегінде бұл кездегі газ күйін тепе-теңдікте деп
айтуға болмаса да (әр түрлі нүктелерде
р
мен
Т
түрліше
мән кабылдайды), әрбір мейлінше аз көлем үшін газ
күйі (103.4) адиабата теңдеу-ін толық қанағаттанды-
рады.
§ 104. Политроптық процестер
Жоғарыда қарастырылған процестердің барлығы да
политропты процестің дербес жағдайлары болып табы-
349

лады.
Политроптык
про
цесс деп, идеал газдың қы-
сымы меи көлемі
pV'1 —
const (104.1)
қатысымен
банланысқан
процесті айтады, мұндагы
п
(-—оо)-тси ( + со)-ке дсйіигі
мондерді қабылдай алады.
6-таблицада
политроп
тык процестің өзімізге бел-
гілі процестіц бірімен теңбе-тең болгандағы /і-нің

жүктеу 28,35 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 210 211 212 213 214 215 216 217 ... 251