Отамалы  дақылдар  егістігі

69 
 
басыңқылайды,  азот  жинайды  (бҧршақты  дақылдар).  Астықты, 
техникалық дақылдар, картоп ҥшін жақсы алғы дақыл.  
Ауыспалы  егісте  кӛпжылдық  шӛптерді 
тыс  танап
  тҥрінде 
орналастырады  және  3-4  жыл  бір  танапта  ӛсіреді.  Кӛпжылдық 
шӛптердің  алғы  дақыл  ретіндегі  бір  кемшілігі  –  топырақтың  тым 
тығыздалуы және қҧрғауы. Сондықтан олар сҥрі жерге жол береді.  
Астық  дақылдары. 
Бағалау  олардың  қандай  алғы  дақылдан  кейін 
орналасатынында.  Сҥрі  жерден  кейінгі  бірінші  бидай  арпа,  сҧлы, 
қарақҧмық, тары, асбҧршақ ҥшін жақсы алғы дақыл. Малазықтық астық 
дақылдары  қанағаттанарлықтай  емес  алғы  дақыл  болғандықтан 
ауыспалы  егістің  соңында  орналасды.  Сҧлы,  тамырынан  шығатын 
заттың  есебінен  топырақтың  фитосанитарлық  жағдайын  жақсартуды 
қамтамасыздандыратындықтан,  бидай  ҥшін  алғы  дақыл  бола  алады. 
Егіншілік  ҥшін  маңызды  алғы  дақылдарды,  қҧндылығы  бірте-бірте 
тӛмендік  ретпен  былай  топтастыруға  болады:  таза  және  екпе  сҥрі 
жерлер;  кӛпжылдық  бҧршақты  және  бҧршақты  -  астық  тҧқымдас 
шӛптер,  біржылдық  шӛптер,  дәнді  бҧршақты  дақылдар,  отамалы 
дақылдар; кҥздік астық дақылдары; жаздық астық дақылдары.  
Аралық  дақылдар.
  Танапты  тиімді  пайдалану  ҥшін  оны 
мҥмкіндігінше ҧзақ уақыт  әртҥрлі  дақылдардың егістігінде ҧстау қажет. 
Осы  мақсатта,  негізгі  дақылды  ӛсіруден  бос  кезеңде,  негізінен  мал 
азығына  ӛсірілетін,  аралық  дақылдар  деп  аталынатын  дақылдарды  егу 
керек.  Оларды  астық  дақылдарымен  қаныққан,  ылғалы  жеткілікті 
аймақтарда немесе суланыдырылатын  жерлерде себеді. Бҧл егіншілікті 
қарқындатудың бір жолы. Олардың артықшылығы мынада: 
1)  қосымша  ӛнім  алу  (малдарға  жасыл  азық);  2)  нитраттардың  тамыр 
жайылатын  аймақтан  тыс  шайылуының  алдын  алу;  3)  топырақты 
эрозиядан  қорғау;  4)  топырақтағы  оргникалық  заттарды  молайту;  5) 
арамшӛптерді  басыңқылау;  6)  топырақтың  фитосанитарлық  кҥйін 
жақсарту, алғы дақылдан кейін топырақтың қажығыштығын ҥзу. 
 
Қазақстанның  солтҥстігінде  аралық  дақыл  ретінде,  топырақты 
эрозиядан  қорғау  және  фитосанитарлық  кҥйін  жақсарту  ҥшін  сҧлының 
жазғы егісін қолдануға болады.  

жүктеу 1,36 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: