6. Крекинг түрлері мен жүру жағдайы, алынатын өнімдер арасындағы сәйкестікті анықтаңыз.
[3]
7. Галоген алкандар соның ішінде хлорорганикалық қосылыстар жиі қолданылады. Галоген алкандар жақсы еріткіштер болып табылады. Мысалы дихлорметан майды,каучукті целлюлозаның эфирлерін жақсы ерітеді, ал хлорэтан медицинада жергілікті анестетик ретінде қолданылады.Сонымен әр түрлі аэрозольдердің құрамына да кіреді.Дүние жүзілік денсаулық сақтау ұйымының шешімі бойынша дамыған елдерде мұндай аэрозольдерді қолдануға тыйым салынған.
і) Салқындатқыш зат "хладагент" реагент ретінде қолданылатын кез келген бір органикалық галоген туындыны атаңыз:
______________________________________________________________________________
[1]
іі) Хлортуындылардың қоршаған ортаға кері әсерін түсіндіріңіз:
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
[2]
8. Жалпы формуласы СnH2n-2 болып келетін көмірсутектерге құрамында үш еселі байланысы бар алкиндер мен құрамында екі еселі байланысы бар диен көмірсутектері жатады.Егер n=4 болса,онда
і) осы алкиннің бір изомерінің құрылымдық формуласын жазыңыз
[1]
іі) і) тапсырмасында жазылған алкиннің изомері үшін сумен әрекеттесу реакция теңдеуін жазып, өнімін атаңыз
[2]
9. Алкандар молекуласындағы бір сутек атомы галоген атомына алмасқан көмірсутердің галоген туындылары –Галогеналкандар деп аталады. Галогеналкандарға нуклеофильді орынбасу реакциялары тән. Төменде 9.1 –суретте галогеналкандардан спирттердің алыну реакциясының механизмі көрсетілген.
і) Бромбутан молекуласы үшін мүмкін болатын изомерлерінің формуласын жазыңыз
[1]
іі) Бромбутанның бір изомері SN2 механизміне өте оңай түседі.Бұл қай изомер? Осы изомер үшін бромбутаннан спирт алынатын реакцияның механизмін жазып / сызып көрсетіңіз?
[2]
10. Фенолдар – молекула құрамында көміртек атомымен байланысқан бір немесе бірнеше гидроксил тобы бар хош иісті қосылыстар. Фенолдар спирт немесе судан гөрі едәуір үлкен қышқылдық көрсетеді, алайды қышқыл есебінде олар көмір және карбон қышқылдарынан әлсіздеу.
а) Фенолдың қышқылдық қасиетін дәлелдейтін реакция теңдеуін жазыңыз.
[1]
b) Фенолдарға сапалық реакция ол FeCl3 ерітіндісімен әрекеттесіп күлгін түске боялады. Сонымен қатар бром суы да фенол үшін сапалық реакция береді. Фенолға бром суын қосқанда байқалатын құбылыс пен түзілген өнімнің формуласын жазыңыз.
[1]
с) Фенолдардың тағы бір қасиеті поликонденсация реакциясына түседі , яғни фенол мен формальдегид әрекеттесіп фенолформальдегидті пластмасса алынады.
і) фенолформальдегидті алыну реакциясын жазыңыз
[1]
іі) фенолформальдегидті пластмассаның қолданылуына бір мысал келтіріңіз.
[1]
11. Зертханашы оқушыға спирттердің ерітіндісін дайындап жатып қай сынауыққа қандай заттың ерітіндісін құйғандығын ұмытып қалды да, сынауықтарды № 1 және № 2 деп нөмірлей салды. Зертханашыға сіздің көмегіңіз қажет! Қай сынауықта этил спирті, ал қай сынауықта үш атомды спирт глицериннің бар екендігін анықтауға көмектесіңіз.
Достарыңызбен бөлісу: |