V. Денсаулық сақтау жүйесінің кадрлық саясатын жетілдіру

2016-2019 жылдарға арналған «Денсаулық» мемлекеттік бағдарламасы шеңберінде денсаулық сақтау жүйесінің кадрлық саясатын жетілдірудің негізгі бағыты денсаулық сақтау жүйесін ҚР халқының денсаулығын сақтау саласында сапалы қызмет көрсетуге қабілетті бәсекеге қабілетті мамандармен қамтамасыз ету және денсаулық сақтау жүйесіндегі қолданыстағы және жаңа сын-қатерлерге жауап беру болып табылады.

Қалыптасқан кадрлық ресурстың жеткілікті тиімсіздігі және қолжетімсіздігі проблемасын жеңу үшін денсаулық сақтау жүйесінің кадрлық саясаты саласында анағұрлым практиктерді енгізу қажет.

Осыған байланысты Кодекстің жаңа редакциясында алдымен медицина және фармацевтика қызметкерлерінің құқықтары мен міндеттерін қайта қарау қажет. Басты назар медицина персоналының пациенттерге көрсететін медициналық көмегінің сапасы және ізгілігі үшін жауапкершілігін арттыруға, кәсіби жұмысын іске асыру кезінде медицина қызметкерлеріне салынатын шектеулерді регламенттеуге аударылуы тиіс.

Медицина қызметкерінің мәртебесін күшейту, оның ішінде әлеуметтік қорғау және денсаулық сақтау қызметкерлерін қолдау шараларын, сондай-ақ олардың еңбекақысын арттыру тетігін жетілдіруге ынталандыру болып табылады.

Денсаулық сақтау кадрларын есепке алу және жоспарлау рәсімдерін жетілдіруді медицина қызметкерлерінің кәсіби регистрін енгізу, жергілікті атқарушы органдардың медициналық кадрлардағы қажеттілікті болжау және жоспарлау бойынша ролін арттыру арқылы қамтамасыз ету ұсынылады. Өңірлердің медициналық кадрлармен қамтамасыз етілуі өңірлердің медициналық қызметкерлермен қамтамасыз ету нормативін сақтау арқылы жүргізіледі және ТМККК көзделген көмекті жабатын болады. Қамтамасыз етілу нормативік уәкілетті органның бұйрығымен бекітілетін болады.

Біліктілігін арттырудың салалық жүйесін жетілдіру оның негізгі компоненттерін (ОРК, профстандарты, біліктілік сипаттамасы мен мамандықтар номенклатурасы және т.б.), әзірлеу шартын анықтау, біліктілік саласындағы үйлестіру органын анықтау, медицина қызметкерлерін лицензиялауды енгізу арқылы жүзеге асырылуы тиіс.

Медицина қызметкерлерін үздіксіз кәсіби дамыту жүйесін жетілдіру үшін жинақтау жүйесін енгізу қажет (Professional Development Units), ол мамандардың кәсіби даму саласындағы жетістіктерін есепке алуды қамтамасыз етеді. Осы жетістіктерді есепке алудың негізгі аспабы Денсаулық сақтау қызметкерлерінің кәсіптік тізбесі шеңберінде әрбір маман үшін электрондық портфолио енгізу болып табылады.

Медицина қызметкерлерінің кәсіби жауапкершілігін сақтандыруды заңнамалық деңгейде бекіту ұсынылады. Сақтандыру келтірілген зиянды өтеуге мүмкіндік беріп қана қоймай, зиян келтіруді болдырмау (медицина қызметкерлерін оқыту және біліктілігін арттыру, коммуникатвтік дағдыларға үйрету), клиникалық ұсынымдарды, пациенттерді диагностикалау және емдеу хаттамаларын (стандарттарын) әзірлеу, медициналық көмек көрсету сапасының стандарттарын әзірлеу және енгізу бойынша шаралар қабылдауға мүмкіндік береді.

Сондай-ақ Кодексте медицина қызметкерлерінің және орта қызметкерлердің кәсіптік бірлестіктердің, оның ішінде кәсіптік сертификаттау, үздіксіз кәсіби дамыту мәселелеріндегі ролін күшейтуді көрсету ұсынылады.

Мұның бәрі денсаулық сақтаудың кадрлық ресурстарының тиімділігін және ҚР халқына жоғары сапалы медициналық көмек көрсетудің қолжетімдігін арттыруға мүмкіндік береді.